Lờ bà há
"À ơ, à ơ
Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,
Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
A lên xứ Lạng ìm anh
Tếc công bác mẹ snh hành ra m
Tay cầm bầu rượu, nắm nm
Mả vu, quên hế lờ m ặn ò.
Gánh vàng đ đổ sông Ngô
Đêm nằm mơ ưởng đ mò sông Thương.
À ờ, à ơ...
Thằng Cuộ ngồ gốc cây đa
Bỏ râu ăn lúa lúa gọ cha ờ ờ
Cha còn cắ cỏ rên rờ
Mẹ còn cưỡ ngựa đ mờ quan vên.
Bồng bồng mẹ bế con sang
Đò ọc quan cấm đò ngang không chèo
Muốn sang hì bắc cầu kều
Muốn con hay chữ hì yêu lấy hầy.
Bồng bồng cõng chồng đ chơ
Đ đến quãng lộ đánh rơ mấ chồng
A có hương hì cho mượn chếc gàu sòng
Để ô á nước vớ chồng ô lên
À à ờ...
Cá cò mà đ ăn đêm
Đậu phả cành mềm lộn cổ xuống ao
Có xáo hì xáo nuớc rong
Đừng xáo nuớc đục, đau lòng cò con
Ả à ơ, ả à ơ..."
Đề bà : Bình gảng bà ca ao : " Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa"
Bà làm
"Đồng Đăng có phố Kì Lừa" là mộ bà ca ao cổ. Có đều kì ệu là hầu như ngườ Vệ Nam nào, ngay ừ hủa ấu hơ cũng đều huộc và há bà ca ao này. Trong ập hơ chữ Hán "Quế Sơn h ập", Nguyễn Khuyến đã ịch bà ca ao nào ra hơ chữ Hán, ho hể hành rường hên, gồm 28 câu hứ ự :
Đồng Đăng hữu phố
Kỳ Lừa quyế anh
Thạch hữu Tô Thị
Tự hữu Tam Thanh
Dư gã ga hĩ
Vô hếm sơ snh....
Đố chếu hơ chữ Hán của Tam Nguyên Yên Đổ, a có hể xác định được ện mạo bà ca ao gồm có 14 câu lục bá. Bà ca ao là lờ nhắn gử bạn ình phương xa, cùng anh lên xứ Lạng, nó như h sĩ Tản Đà, đó là " Thư đưa ngườ ình không qun bế" ngh mênh mang. Ha câu cuố máng như mộ lờ sấm kí ruyền kì :
Bao gờ chùa lở xuống sông
Đá ảng rô mấ, ngô đồng chơ vơ
Bốn câu rong đoạn đầu là hay nhấ, ễ hểu nhấ :
Đồng Đăng có phố Kì Lừa
Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
A lên xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ snh hành ra m...
Ha câu đầu vớ cách ngắ nhịp 2/4/4/4/bằng 3 né vẽ, nhà hơ ân gan đã gớ hệu mộ cách khá quá cảnh sắc Đồng Đăng huộc ỉnh Lạng Sơn của đấ nước a :
Đồng Đăng /có phố Kì Lừa
Có nàng Tô Thị /có chùa Tam Thanh
Phố Kỳ Lừa có chợ Kỳ Lừa nổ ếng phồn hoa đô hộ. Đó là mộ chợ bên gớ Vệ - Trung, không chỉ phong phú về hàng hóa, về lâm hổ sản mà còn nổ ếng về chợ ình vùng cao. Ga đệu ân ca mền nú lửng lơ, chơ vơ, vớ sắc phục màu chàm, vớ những ngựa hồ sa nhân, hồ, măng khô, mộc nhĩ, những cô gá, chàng ra Nùng, Thổ, Tày....quấn quý bên nhau đã rở hành nếp sông vậ chấ nh hần, mộ né đẹp văn hóa gầu bản sắc đã bao đờ nay. Mấy răm năm rước đã hế, ngày nay vẫn hế, uy màu sắc có hện đạ hơn. A mộ lần rong đờ mình đ đến hăm phố Kỳ Lừa, đ xm chợ Kì Lừa ? Kì Lừa ếng Thổ là Khău Lừ. Đồng bào Thổ Lạng Sơn gọ chợ Kỳ Lừa là háng Khău Lừ [háng : Chợ, khau : nú đấ, lừ : lửa]. Chợ Kỳ Lừa nằm gần bờ sông Kỳ Cùng ngày nay.
Đồng Đăng " có nàng Tô Thị " còn gọ là nú Vọng Phu, mộ huyền ích đầy lệ về b kịch vợ chồng, về ình nghĩa hủy chung của ngườ phụ nữ Vệ Nam. Ở Lạng Sơn, nú Vọng Phu còn gọ là nú Tam Thanh. Nú có động lớn còn gọ là động Tam Thanh; rong động có chùa hờ Phậ,nhều ượng Phậ được đục vào đá. Tương ruyền nàng Tô Thị đã ôm con hơ, đứng rên nú này ngón chồng và hóa đá.
Ha câu ca ao đã gớ hệu và ca ngợ cảnh sắc kì hú hữu ình của Đồng Đăng, là "nơ phên ậu hứ ba về phía bắc" [Dư địa chí - Nguyễn Trã] của Đạ Vệ. Nó như ẫn hồn ngườ gần xa, những u khách chìm sâu vào huyền ích, huyền hoạ, ìm hấy bao nềm vu, bao nỗ buồn man mác, bâng khuâng về mộ địa anh rên ả Bắc, gàu ruyền hống lịch sử và có nền văn hóa lâu đờ.
Chữ "có" được đệp lạ 3 lần ễn ả nềm say mê, hứng hú và ự hào của ngườ ân xứ Lạng, của u khách kh đứng rước bao cảnh đẹp, bao ích văn hóa. Cũng là lố ả í mà gợ nhều, ha câu ca đã mở ra mộ không gan nghệ huậ, như mộ cuộn phm mầu. Cảnh vậ ừ ừ xuấ hện : Phố Kì Lừa, nàng Tô Thị, chùa Tam Thanh....có bế bao lên ưởng đồng hện về cảnh vậ, con ngườ nơ đây.
Vê mặ cấu rúc, ha câu ca ao này mang ính định hình cho những bà nó về quê hương đấ nước :
- Bắc Cạn có suố đã vàng
Có hồ Ba Bể có nàng áo xanh
- Bình Định có nú Vọng Phu
Có đầm Thị Nạ có cù lao xanh
Ha câu ếp ho là lờ nhắn gọ, vẫy gọ :
A lên xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ snh hành ra m...
"A" là đạ ừ phếm chỉ, nó về ấ cả mọ ngườ. Đọc ca ao, ngh há ân ca nhều lúc a cảm nhận có mình rong đó. Trong ca ao ân ca, rong văn cảnh này, chữ "a" hường hướng vế những cô gá xnh đẹp rên mọ mền đấ nước. "A lên xứ Lạng cùng anh" để có đô, có bạn ình cùng san sẻ nềm vu nơ phồn hoa đô hộ. Được " cùng anh" hành hương đến vãn cảnh chùa Tam Thanh, đến chêm ngưỡng nàng Tô Thị, m sẽ "cùng anh" đ chơ phố, chơ chợ Kỳ Lừa. Ha chữ "cùng anh" - cùng sánh va anh, hể hện chấ phong ình, hào hoa của chàng ra đang nhắn gọ, vẫy gọ rong u xuân, rẩy hộ :
Dập ìu đô lứa hanh xuân
Cùng đ rẩy hộ chùa gần chùa xa
[Ca ao]
Có đ lên xứ Lạng " cùng anh" mớ hỏa nỗ ước mong, mớ " bõ công bác mẹ snh hành ra m", kẻo phí đ, kẻo hoà đ mộ hờ xuân rẻ. "Bõ công" nghĩa là đáng công, xứng công. Công ở đây là công snh hành của cha mẹ đã snh đẻ, bú mớm, nâng nu, nuô ưỡng, ạy bảo m nên ngườ. "Công cha nghĩa mẹ đức cù lao". Chữ " bác mẹ" nghĩa là cha mẹ, mộ cách gọ ôn kính ngườ cha. Vớ phong cách phong ình hào hoa, vớ lố nó hậm xưng, ác gả đã ca ngợ cảnh đẹp Đồng Đăng là mộ cảnh đẹp hếm có rên đờ. Mộ cách ỏ ình bâng quơ hế mà đã làm xao xuyến âm hồn bao hếu nữ gần xa xưa nay.
Những ếng " a về", " a lên", "a qua"... rong ca ao, ân ca rấ ình ứ, ý vị. Tình non nước, ình yêu lứa đô được ễn ả mộ cách nồng nàn, say mê :
- A lên Đồng Tỉnh, Huê Cầu
Đồng Tỉnh bán huốc, Huê Cầu nhuộm hâm
Nào a đ chợ Thanh lâm
Mua anh mộ áo vả hâm hạ ền
-A về Tuy Phước ăn nm
Ghé qua Hưng Thịnh mà xm Tháp Chàm
Đoạn ca ao rên đây đã phản ảnh mộ né đẹp rong âm hồn con ngườ Vệ Nam: Đó là ình yêu quê hương đấ nước, là nềm khao khá được sống rong ình uyên hạnh phúc kh lễ hộ mùa xuân về
Chấ ân ã vớ chấ phong ình hào hoa, vẻ đẹp văn hóa vớ snh hoạ đờ hường kế hợp mộ cách hà hòa nên hơ. Phép lệ kê, cách nó hậm xưng đã ạo nên sức hấp ẫn hồn nhên, ình ứ, gợ cảm.
Đọc đoạn ca ao rên, a như được sống lạ rong không khí lễ hộ mùa xuân, ưởng như đang được cùng "a" hành hương về Đồng Đăng xứ Lạng, cùng đến chơ phố, chơ chợ Kì Lừa, cùng say mê ngắm nàng Vọng Phu, cùng hăm hang động, chùa Tam Thanh. Để rồ cùng a rầm ngâm :
" A ơ đứng lạ mà rông
Kìa nú hành Lạng, kìa sông Tam Cờ"
Những câu hỏ lên quan
A. Đồng Đăng có phố Kì Lừa,/Có nàng Tô hị, có chùa Tam Thanh.
C. Sương nương ho răng ngừng lưng rờ/Tương ư nâng lòng lên chơ vơ
A. A và B đều đúng
Dùng phần mềm soạn hảo văn bản Wor, m hãy soạn hảo các câu ca ao sau bằng kểu gõ Tlx: [4.5 đểm]
Đồng Đăng có phố Kỳ LừaCó nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh.Gó đưa cành rúc la đàTếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ XươngMị mù khó oả ngàn sươngNhịp chày Yên Thá, mặ gương Tây Hồ.Đường vô xứ Nghệ quanh quanhNon xanh, nước bếc như ranh hoạ đồ.SoanBa123 » Văn Mẫu » Văn mẫu lớp 10 » Phân ích bà ca ao Đồng đăng có phố Kì Lừa Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
Phân ích bà ca ao Đồng đăng có phố Kì Lừa Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
Gả hích bà ca ao “Rủ nhau đ há mẫu đơn, Mẫu đơn không há há cơn ành ành ..”
Đề bà:
Phân ích bà ca ao sau đây:
Đồng Đăng có phố Kì Lừa, Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh. A lên xứ Lạng cùng anh,
Bõ công bác mẹ snh hành ra m.
Bà làm:
Đây là mộ rong những bà ca ao hay nhấ rong chùm bà về đề à ca ngợ cảnh đẹp đấ nước. Ha câu đầu gớ hệu Đồng Đăng – mảnh đấ địa đầu Tổ quốc vớ những ên nú, ên phố, ên chùa nổ ếng xưa nay. Ha câu hơ sau là lờ mờ mọc u khách lên hăm xứ Lạng. Thoạ ngh ưởng như đây ch là bà ca ao ca ngợ cảnh đẹp quê hương đấ nước nhưng đọc kĩ hì hấy nó còn là mộ bà ca ao về ình yêu đô lứa. Thông qua vệc gớ hệu cảnh đẹp của quê hương, chàng ra bày ỏ ình yêu chân hành, nồng nhệ mà vẫn hế sức kín đáo, ế nhị của mình.
Ha nhân vậ anh và m chính là chủ hể và đố ượng rữ ình của bà ca ao này. Ở đây, ình yêu quê hương đấ nước và ình yêu đố lứa đã gắn bó hòa quyện làm mộ và ình yêu đô lứa gữ va rò là cảm xúc chủ đạo rong bà hơ:
Đồng Đăng có phố Kì Lừa Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
A lên xứ Lạng cùng anh…
Đệp ừ có được nhắc lạ ba lần lên ếp [có phố, có nàng, có chùa], kế hợp vớ nhịp hơ ồn ập hể hện sự hứng khở cao độ cùng ình cảm gắn bó hế ha của chàng ra đố vớ quê hương. Xứ Lạng uy xa xô mộ chú, nú rừng mộ chú nhưng rấ đẹp và rấ đáng ự hào!
Thên nhên nơ đây kì hú hếm nơ nào có. Phố Kì Lừa sầm uấ ở bên sông Kỳ Cùng; của ngon vậ lạ chẳng hểu hứ ch. Tượng đá nàng Tô Thị ờ rên đỉnh nú, Thủy chung son sắ chờ chồng nắng mưa ã ầu mấy nghìn năm. Chùa Tam Thanh ẩn sâu rong hang đá, cõ Phậ lù vào chốn u ịch, chỉ ngh hấy ếng nước ừ những nhũ đá nhỏ gọ hánh hó, đếm hờ gan, ự ngàn xưa.
Xứ Lạng của anh đẹp như vậy đó! Sông nú, phố hị, chùa chền, anh hắng lên kế vớ nhau, ạc nên mộ khung cảnh uyệ vờ khến cho những văn nhân, à ử đã ừng ớ đây đều để rá m mình rung động hành hơ.
Lịch sử gữ nước của ân ộc Vệ đã gh lạ bao rang sử anh hùng của ngườ xứ Lạng. Mộ ả Ch Lăng hểm rở, mộ cá ên Quỷ Môn Quan gắn lền vớ ga hoạ hập nhân khứ, nhấ nhân hoan [mườ ngườ đ chỉ có mộ ngườ rở về] đã làm khếp sợ đờ đờ lũ quân xâm lược phong kến phương Bắc, cũng đáng ự hào lắm hay! Vậy nên anh ha hế mờ những a có lòng yêu cá Đẹp, hãy lên xứ Lạng cùng anh!
Phân ích bà ca ao Đồng đăng có phố Kì Lừa Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
Ha câu ca ao rên không ch nhằm gớ hệu về cảnh đẹp xứ Lạng mà còn là lờ bày ỏ ình yêu quê hương hắm hế của chàng ra. Đúng là có cả ha ý ấy nhưng đó mớ chỉ là cơ sở và đều kện, còn nguyên nhân và mục đích của sự gớ hệu hào hứng say mê ấy lạ huộc về chỗ khác. Đều này được bà ca ao hể hện mộ cách kín đáo, ế nhị:
A lên xứ Lạng cùng anh,
Bõ công bác mẹ snh hành ra m.
Đạ ừ phếm chỉ A nhều lần xuấ hện rong ca ao, nhấ là rong ca ao ỏ ình. A ở đây chính là m, là cô gá được chàng ra ha hế mờ lên xứ Lạng. Cách gọ m bằng A làm cho đố ượng ỏ ình rực ếp rở hành gán ếp, xác định rở hành không xác định. Đây là cá “mẹo” gúp chàng ra ránh được sự đường độ khó nó mà vẫn ngỏ được ý mình và khến cho cách ỏ bày càng hêm ình ứ.
Ha ừ bõ công có nghĩa là xứng công, đáng công, khỏ uổng công. Mà công ờ đây là công snh hành của bác mẹ [cách gọ ho lố xưa – ức là cha mẹ]. Tho suy nghĩ của chàng ra, nếu cô gá bỏ lỡ ịp may lên xứ Lạng hì quả là uổng phí!
Em hãy lên xứ Lạng cùng anh, cho Bõ công bác mẹ snh hành ra m – ngườ con gá nế na xnh đẹp mà anh hầm yêu rộm nhớ. Em bên anh, chúng a sẽ cùng nhau hưởng hức những hương vị lạ lùng của nhều sản vậ bày bán ở phố chợ Kì Lừa sầm uấ, cùng hấm hía bà học nghĩa ình hủy chung ẩn chứa rong bức ượng nàng Tô Thị bồng con ngóng chồng, cùng lắng ngh cho hấu ận âm lnh cá không khí hêng lêng của cảnh chùa Tam Thanh u ịch.
Xứ Lạng uy xa xô nhưng cảnh đẹp, ngườ hùng vớ nhều chến công làm rạng rỡ non sông. Anh n rằng, nếu có m bên cạnh hì cảnh ấy, ình này sẽ cảng đẹp đẽ, quyến rũ bộ phần. Trên quê hương yêu ấu đẹp như gấm như hoa, chúng a sẽ chung ay xây ựng cuộc đờ làm cho sự sống mã mã snh sô.
Quê hương như hế, con ngườ như hế, hỏ làm sao không hương, không quý, không hãnh đện ự hào?! Tấ cả cảm xúc rong bà ca ao rên đã kế hành mộ ình yêu mênh mông, sâu nặng nghĩa ình. Thì ra lờ gớ hệu về vẻ đẹp kì hú của quê hương xứ Lạng hú vị hay lạ là lờ ỏ ình say đắm, chân hành của chàng ra vớ ngườ yêu. Trong hơ ca, ý ở ngoà lờ là vậy.