Khi sốt trên 38 độ C, ho, mất khứu giác, khó thở, tức ngực… mẹ bầu cần báo ngay cho cơ sở y tế hoặc liên hệ bác sĩ sản khoa để được hỗ trợ kịp thời.
BS.CKI Lê Thị Kim Ngân, Trưởng khoa Sản – Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết: “So với người bình thường, hệ thống miễn dịch của mẹ bầu dễ bị tổn thương hơn khi nhiễm virus đường hô hấp. Nếu mắc Covid-19, mẹ bầu dễ chuyển tiến nặng hơn, tăng nguy cơ phải thở máy, chạy EMCO, dùng kháng sinh liều cao… thậm chí đe dọa tính mạng; thai nhi có nguy cơ sinh non, lây nhiễm, tốn kém trong điều trị”.
Đặc biệt, theo bác sĩ Ngân, đối với thai phụ nhiễm Covid-19 có các bệnh lý tăng huyết áp, đái tháo đường… mới xuất hiện trong thai kỳ hoặc có sẵn trước đó sẽ tăng nguy cơ nhập viện, bệnh chuyển nặng, sinh non, thai chết lưu… Tại thời điểm đó, tùy vào tình trạng hô hấp và chức năng sống của mẹ bầu và thai nhi mà bác sĩ sẽ có cân nhắc chấm dứt thai kỳ trước ngày dự sinh.
Vì vậy, phụ nữ mang thai cần chủ động tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân trước Covid-19 như: thực hiện quy tắc 5K, tiêm vaccine ngừa Covid-19, duy trì lối sống khoa học, có chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất để nâng cao sức đề kháng.
Tuy nhiên, “nếu bị nhiễm Covid-19 dù đã thực hiện tốt các biện pháp phòng dịch, thai phụ không nên hoảng sợ, chỉ cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ”, bác sĩ Ngân nhấn mạnh.
Điều thai phụ cần làm khi có triệu chứng nhiễm Covid-19
Thông thường, Covid-19 ủ bệnh trong 2-14 ngày, trung bình 5-7 ngày. Các triệu chứng ban đầu gồm: sốt và lạnh người; viêm họng, ho khan hoặc ho có đờm; khó thở, hơi thở ngắn, thở gấp; mệt mỏi, đau cơ, nhức mỏi toàn thân; đau đầu, mất vị giác hay khứu giác; nghẹt mũi, sổ mũi; nôn, buồn nôn; tiêu chảy…
Thai phụ là F0 không có bệnh nền hoặc bệnh nền đã điều trị ổn định, sau 7 ngày điều trị tại cơ sở y tế có kết quả xét nghiệm RT-PCR âm tính hoặc thai phụ dương tính nhưng có tải lượng virus thấp [CT ≥ 30] có thể tự cách ly và điều trị tại nhà.
Bác sĩ Ngân khuyến nghị, khi cách ly và điều trị tại nhà, phụ nữ mang thai cần lưu ý: đeo khẩu trang thường xuyên, trừ những lúc ăn uống, vệ sinh cá nhân; thay khẩu trang 2 lần/ngày, khử khuẩn bằng cồn trước khi loại bỏ khẩu trang; thường xuyên khử khuẩn tay, các vật dụng và bề mặt tiếp xúc như mặt bàn, tay nắm cửa, bồn cầu, lavabo…
Bên cạnh đó, mẹ bầu cần đo thân nhiệt tối thiểu 2 lần/ngày, nhất là khi có dấu hiệu sốt [nhiệt độ bình thường là 36-37,5 độ C; sốt nhẹ từ 37-38 độ C; sốt vừa từ 38-39 độ C; sốt cao từ 39-40 độ C; sốt quá cao trên 40 độ C; nên uống thuốc hạ sốt khi trên 38,5 độ C]; uống đủ 40ml nước/kg cân nặng mỗi ngày, bù nước bằng điện giải Oresol.
Ngoài ra, mẹ bầu nên có chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng; tập thể dục tại chỗ, tập thở ít nhất 15 phút mỗi ngày; lưu số điện thoại của cơ sở y tế địa phương để liên hệ khi cần tư vấn, hỗ trợ.
Khi nhiễm Covid-19 thể nhẹ, nhiều bệnh nhân có thể tự phục hồi sau 7-10 ngày. Theo bác sĩ Ngân, khoảng 80% người nhiễm nCoV không triệu chứng, gần 20% người diễn biến nặng, 5% người cần điều trị hồi sức tích cực do thở nhanh, khó thở, tím tái, hội chứng suy hô hấp cấp, suy chức năng thận, cơ tim… Thai phụ càng có nguy cơ diễn tiến nặng hơn nếu có một trong các yếu tố gồm: mang thai khi trên 35 tuổi; chỉ số cơ thể [BMI] ≥ 25; có kèm bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, tiền sản giật…
Khi nhận thấy các triệu chứng: sốt trên 38 độ C, ho, mất khứu giác, khó thở, tức ngực… mẹ bầu cần báo ngay cho cơ sở y tế địa phương hoặc liên hệ với bác sĩ sản khoa để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
Đặc biệt, người thân cần chuyển thai phụ đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời khi có những dấu hiệu như: dấu hiệu nặng – sốt trên 38,5 độ C, thở nhanh hơn 20 lần/phút, SpO2 [nồng độ bão hòa oxy trong máu] dưới 95%, đau tức ngực; dấu hiệu cấp cứu – tím môi hoặc đầu chi, thở nhanh hơn 30 lần/phút, SpO2 dưới 93%, lừ đừ, li bì khó đánh thức.
Khi nhập viện điều trị, mẹ bầu cần chuẩn bị: một hộp khẩu trang y tế; một kính chống giọt bắn; một chai nước rửa tay, 15-30 cặp găng tay dùng một lần; một chai xà phòng rửa tay, chai khử trùng nhỏ; một chai xà bông tắm, gội đầu nhỏ; 2 khăn lau mặt, 2 khăn tắm; áo quần gọn nhẹ đủ dùng trong 14 ngày; bàn chải đánh răng; đồ sạc pin điện thoại; giấy tờ tùy thân, tiền mặt đủ dùng; một cặp nhiệt độ; các loại thuốc đang sử dụng…
Theo vnexpress
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Huỳnh Vưu Khánh Linh - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
Tránh lây nhiễm với SARS- CoV- 2 là ưu tiên hàng đầu của phụ nữ mang thai. Nếu không may dương tính, bà bầu mắc COVID- 19 cần ghi nhớ những việc nên và không nên làm để hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng cho bản thân và thai nhi. Vấn đề nhiều mẹ quan tâm là khi mắc COVID-19 uống thuốc gì?
1. COVID -19 và thai kỳ
hệ thống miễn dịch của bà bầu thường giảm nên cơ thể dễ bị tổn thương hơn khi bị các loại virus hô hấp tấn công. Bên cạnh đó, bà bầu mắc COVID có nguy cơ chuyển nặng cao hơn, bao gồm cả nguy hỗ trợ hô hấp bằng máy thở, chạy ECMO hay sử dụng kháng sinh liều cao... Bà bầu mắc COVID thậm chí có nguy cơ đe dọa đến tính mạng, riêng đối với sức khỏe thai nhi là khả năng sinh non, sảy thai, lây nhiễm virus từ mẹ...
Đặc biệt, theo các chuyên gia, bà bầu mắc COVID có tiền sử hoặc mới bị tăng huyết áp, đái tháo đường... trong thai kỳ có khả năng nhập viện cao hơn. Ngoài ra, còn có nguy cơ diễn tiến nặng, sinh non, thai chết lưu... Tại từng thời điểm cụ thể và dựa vào các yếu tố kèm theo như tình trạng hô hấp, khả năng sống còn của bà bầu và thai nhi mà bác sĩ sẽ cân nhắc chấm dứt hay duy trì thai kỳ.
Do những nguy hiểm cho sức khỏe bản thân và thai nhi, phụ nữ mang thai nên chủ động tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân trước virus SARS CoV 2. Thực hiện đúng quy tắc 5K, chủ động tiêm đủ liều vắc xin Covid-19, xây dựng và duy trì lối sống lành mạnh cân bằng, chế độ dinh dưỡng đầy đủ để tăng cường sức đề kháng...
Nếu chẳng may bà bầu mắc COVID thì vấn đề quan trọng đầu tiên là không được lo lắng hay hoảng sợ, thay vào đó cố gắng tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
Khi bà bầu có các triệu chứng gợi ý COVID- 19 như sốt, ớn lạnh, ho, đau họng, mệt mỏi... thì cần phải tiến hành test nhanh và liên hệ với y tế địa phương để được hướng dẫn tự cách ly tại nhà. Lưu ý là bà bầu và người thân trong gia đình phải đảm bảo một số yêu cầu để giảm nguy cơ lây nhiễm chéo virus trong gia đình, cũng như lây lan cho người xung quanh.
- Thường xuyên đeo khẩu trang, thay đổi 2 lần/ngày và khử khuẩn bằng cồn khi loại bỏ khẩu trang cũ;
- Thường xuyên sát khuẩn tay, lau bằng cồn các vật dụng và bề mặt tiếp xúc nhiều như mặt bàn, tay nắm cửa, bồn cầu, bồn rửa mặt...;
- Đo thân nhiệt ít nhất 2 lần trong ngày, đặc biệt có có dấu hiệu sốt. Thân nhiệt bình thường là 36 - 37.5oC, sốt nhẹ từ 37 - 38oC, sốt vừa từ 38 - 39oC, sốt cao 39 - 40oC, sốt quá cao khi thân nhiệt vượt quá 40oC;
- Tuy bà bầu mắc COVID-19 điều trị tại nhà có triệu chứng nhẹ nhưng vẫn phải đo chỉ số SpO2 ít nhất 2 lần/ngày. SpO2 > 96% sẽ giúp duy trì cung cấp đầy đủ oxy cho mẹ và thai nhi;
- Bà bầu mắc COVID uống thuốc gì? Mẹ có thể uống các loại thuốc hạ sốt, có thể tự dùng hoặc theo ý kiến bác sĩ như Paracetamol hay Ibuprofen nhưng cần đặc biệt lưu ý khi mang thai 3 tháng cuối. Nếu sốt trên 38,5oC nhưng dị ứng với Paracetamol và Ibuprofen có thể sử dụng các thuốc khác theo kê đơn của bác sĩ như Aspirin, Celecoxib, Diclofenac;
Lưu ý: Phụ nữ mang thai chỉ được dùng Diclofenac khi có lý do chính đáng và chỉ dùng với liều hữu hiệu thấp nhất như đối với những thuốc ức chế tổng hợp prostaglandin khác, đặc biệt khi dùng thuốc trong ba tháng cuối của thai kỳ [do khả năng gây đờ tử cung và/hoặc đóng sớm ống động mạch]
- Bổ sung đủ nước mỗi ngày với số lượng khoảng 40ml/kg cân nặng/ngày, ưu tiên sử dụng nước có chứa điện giải như dung dịch Oresol;
- Nghỉ ngơi và dinh dưỡng đầy đủ khoa học, đủ các dưỡng chất cần thiết cho mẹ và thai nhi;
- Có thể tập thể dục tại chỗ với các bài tập nhẹ nhàng, tập hít thở ít nhất 15 phút mỗi ngày.
3. Bà bầu mắc COVID-19 nặng cần phải làm gì?
Phụ nữ đang mang thai mắc các bệnh lý khác kèm theo như đái tháo đường, tăng huyết áp... khi nhiễm SARS- CoV- 2 có nguy cơ chuyển nặng cao hơn. Đặc biệt, bà bầu mắc COVID-19 nặng cần phải nhập viện ngay để được nhân viên y tế theo dõi đặc biệt, một số trường hợp có thể chủ động giúp thở bằng máy trợ thở.
Bà bầu mắc COVID mức độ nặng có nguy cơ cao phải sinh con trước tuần thứ 37 của thai kỳ [còn gọi là sinh non], bên cạnh các nguy cơ khác như như thai chết lưu hay sảy thai...
Vì những nguy cơ sức khỏe cho cả mẹ và bé, bà bầu mắc COVID cần nhập viện điều trị tích cực khi có các triệu chứng nặng như sau:
- Nhịp thở trên 20 lần/phút và/hoặc SpO2 dưới 96%, có thể kèm các triệu chứng như cảm giác đau tức ngực, gắng sức để thở, chân tay lạnh;
- Sốt cao trên 38.5 độ C, đáp ứng kém với các thuốc hạ sốt hay sốt kéo dài quá 3 ngày không cải thiện;
- Buồn nôn, nôn ói nhiều lần [4 lần/giờ hoặc 6 lần trong 4 giờ];
- Tiêu chảy kéo dài không cầm, nguy cơ cao bị mất nước;
- Ho kéo dài, ảnh hưởng đến nghỉ ngơi hoặc sức khỏe thai nhi và kém đáp ứng với các biện pháp hỗ trợ;
- Có các biểu hiện bất thường như cơn co tử cung, thai cử động nhiều/ít quá mức so với bình thường...;
- Âm đạo ra dịch hồng hoặc có máu.
4. Bà bầu mắc COVID- 19 không được làm gì?
- Theo các chuyên gia, quá tải y tế khiến thắc mắc bà bầu mắc Covid uống thuốc gì không được nhân viên y tế tư vấn đầy đủ. Từ đó dẫn đến tình trạng nhiều thai phụ tìm thông tin hay hướng dẫn điều trị bệnh không chính thống trên mạng internet. Trong đó có việc tự ý sử dụng các thuốc kháng virus như Molnupiravir, Favipiravirg, Abidol... Đây là vấn đề bà bầu mắc Covid 19 cần tránh tuyệt đối, vì việc dùng thuốc sai cách sẽ gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe;
- Không sử dụng các thuốc kháng viêm, ức chế miễn dịch cho bà bầu mắc COVID-19 khi chưa có chỉ định bác sĩ;
- Không tự ý sử dụng các thuốc chống đông máu;
- Không dùng các thuốc Đông y, thuốc Nam khi chưa có ý kiến của bác sĩ;
- Bà bầu mắc COVID không được tự ý mua và sử dụng thuốc theo đơn của người bệnh khác hay nghe ý kiến người xung quanh hoặc thông tin trên mạng...
Vẫn biết rằng, việc tránh lây nhiễm với SARS -CoV -2 luôn là ưu tiên hàng đầu của phụ nữ đang mang thai. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp không may nhiễm virus, bà bầu mắc COVID-19 cần ghi nhớ những việc nên và không nên làm để hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng cho bản thân và thai nhi. Đặc biệt là trong việc sử dụng các loại thuốc, cần tuân thủ tuyệt đối theo chỉ dẫn và tư vấn của bác sĩ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám bệnh lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec [áp dụng từ 1/8 - 30/9/2022]. Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
XEM THÊM:
- F0 tự điều trị tại nhà dùng thuốc và chăm sóc theo hướng dẫn của Bộ Y tế
- Điều trị F0 tại nhà cần uống thuốc gì?
- Điều trị F0 tại nhà bao lâu? Khi nào được coi là khỏi bệnh?