Mụn rộp sinh dục là bệnh gì?
Mụn rộp sinh dục hay còn gọi là bệnh Herpes sinh dục là một loại bệnh lây truyền qua đường tình dục do siêu vi Herpes simplex virus [viết tắt là HSV] gây ra. Theo thống kê tại Mỹ, có ít nhất 50 triệu người, trong đó có khoảng 1⁄6 người trưởng thành bị nhiễm HSV. Mụn rộp sinh dục ở nữ giới phổ biến hơn là mụn rộp sinh dục ở nam giới.
Nhiễm siêu vi HSV có thể gây ra vết loét và mụn nước quanh môi, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn. Đôi khi, nhiễm HSV không gây ra vết loét hoặc người bệnh bị nhiễm HSV nhưng không phát hiện ra do đó gây khó khăn trong việc ngăn chặn lây lan.
Mụn rộp sinh dục là loại bệnh khó chữa khỏi do bệnh xuất hiện ở nơi dễ quan sát thấy như miệng, môi, má, đùi... khiến người bệnh mất tự tin, e ngại, xấu hổ và bệnh tái phát nhiều lần khiến người bệnh dễ chán nản, bi quan, bỏ điều trị. Tuy nhiên, có một số loại thuốc có thể rút ngắn thời gian tái phát các thương tổn và làm cho bệnh ít nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí ngăn chặn bệnh xảy ra.
Mụn rộp sinh dục ở phụ nữ đang mang thai có thể làm sảy thai, sinh non hoặc lây truyền cho con. Em bé bị mụn rộp sinh dục bẩm sinh [mụn rộp sơ sinh] có nguy cơ bị tổn thương não, mù mắt, mờ mắt, thậm chí là tử vong do nhiễm khuẩn máu.
Bệnh mụn rộp sinh dục còn làm tăng nguy cơ lây nhiễm nhiều bệnh xã hội như HIV, sùi mào gà và các bệnh về da khác.
Mụn rộp sinh dục là bệnh nhiễm khuẩn đường sinh dục. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, mụn rộp sinh dục nam có thể để lại những biến chứng nặng nề.
Bệnh mụn rộp sinh dục còn gọi là Herpes sinh dục, là bệnh nhiễm khuẩn đường sinh dục, do virus Herpes Simplex [HSV] gây bệnh và lây truyền qua đường tình dục ở cả nam lẫn nữ. Bằng cách xâm nhập vào cơ thể qua các lỗ hổng trên da hoặc qua dịch nhầy, khả năng lây nhiễm HSV qua đường tình dục cao.
Bệnh mụn rộp sinh dục nói chung và mụn rộp sinh dục nam nói riêng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời dễ để lại những biến chứng.
Virus Herpes Simplex gây bệnh mụn rộp sinh dục có hai loại là HSV 1 và HSV 2. 2. Biểu hiện của mụn rộp sinh dục Trong đó:
- HSV 1 chủ yếu gây ra mụn rộp sinh dục ở các bộ phận từ vùng eo lên trên như mụn rộp sinh dục ở miệng, trên môi, má, ngực, cánh tay,...
- HSV 2 thường gây ra mụn rộp sinh dục ở các bộ phận từ thắt lưng trở xuống như mụn rộp ở mông, cơ quan sinh dục, chân...
Virus Herpes Simplex gây mụn rộp sinh dục ở các vị trí khác nhau
- Bệnh mụn rộp sinh dục giai đoạn đầu có các biểu hiện là đau và ngứa, thường xảy ra trong khoảng 2 - 7 ngày sau khi người bệnh bị nhiễm virus.
- Sau vài giờ đến vài ngày, các mụn nước hoặc các nốt nhú bắt đầu xuất hiện trên niêm mạc vùng cơ quan sinh dục [như dương vật, bìu ở nam, hoặc âm đạo, bên trong cổ tử cung ở nữ] hoặc hậu môn [mông, đùi,...].
- Những mụn nước nếu mọc gần nhau và thành chùm có thể tiến triển thành những ổ loét. Các ổ loét này gây ra tình trạng ngứa, bỏng rát và đi kèm với cảm giác đau nhói. Khi ổ loét bị vỡ nước, sẽ gây ra hiện tượng rỉ dịch hoặc có chảy máu.
- Mụn rộp sinh dục nam có hiện tượng chảy dịch mủ từ lỗ sáo, ở nữ giới là hiện tượng dịch tiết từ âm đạo ra nhiều hơn và có mùi hôi.
- Bệnh mụn rộp sinh dục có chu kỳ rất đặc biệt. Bệnh có thể tái phát hàng năm, hoặc hàng tháng. Tuy vậy, đa số người bệnh bị bộc phát không thường xuyên. Ở giai đoạn bộc phát, người bệnh có thể có các biểu hiện khi bị nhiễm virus tương tự với bệnh cúm như: sốt, nhức đầu, nổi hạch ở bẹn. Ở giai đoạn tái phát, người bệnh bị sốt, nổi hạch bạch huyết, đau nhức đầu, chân tay, đau cơ, khiến cơ thể mệt mỏi, ăn uống kém,...
Người trưởng thành khi bị mụn rộp sinh dục, ngoài các vết loét trên da, bệnh không gây ra biến chứng gì nặng nề khác. Tuy nhiên, người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu và đau nhói nhiều ở các vết loét cho đến khi trị dứt điểm mụn rộp sinh dục.
Mụn rộp sinh dục gây đau rát khi quan hệ tình dục, giảm khoái cảm, bên cạnh đó còn ảnh hưởng đến việc tiểu tiện như tiểu dắt nhiều lần trong ngày, tiểu buốt. Khi ổ loét vỡ nước thì người bệnh có thể đi tiểu ra dịch mủ hoặc máu.
Phụ nữ đang mang thai bị mụn rộp sinh dục, khi vết loét bị vỡ nước có thể lây cho con lúc sinh bằng đường âm đạo. Trong trường hợp này, mụn rộp sinh dục có thể gây tổn thương não, mờ mắt hoặc thậm chí có thể khiến trẻ tử vong. Bên cạnh đó, mụn rộp nguyên phát và mụn rộp ở cổ tử cung còn có thể gây ra tình trạng sẩy thai hoặc đẻ non.
Trong đợt bùng phát, bệnh rất dễ lây nhiễm cho đến khi các vùng bị tổn thương lành hoàn toàn. Sử dụng bao cao su vẫn có khả năng bị lây nhiễm qua da khi mụn rộp mọc ở vùng xung quanh bộ phận sinh dục.
Hiện nay, chưa có liệu trình để điều trị dứt điểm mụn rộp sinh dục, vì chúng tồn tại trong cơ thể suốt đời. Khi mắc bệnh, có nhiều cách điều trị để hạn chế các đợt bùng phát, đó là sử dụng các loại thuốc ức chế virus, ví dụ như acyclovir, valacyclovir và famciclorvir. Các loại thuốc này giúp vết loét nhanh lành hơn, đồng thời hạn chế tái phát. Thuốc cũng có thể được dùng trong hoặc sau khi bộc phát.
Đối với những phụ nữ đã từng bị bệnh mụn rộp sinh dục, nếu muốn có thai phải thông báo tình trạng bệnh với bác sĩ để được điều trị đúng chuyên khoa, tránh nguy cơ lây nhiễm cho bé.
Sử dụng bao cao su để phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục
Cũng tương tự như các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, bệnh có thể được phòng ngừa bằng cách thực hiện các biện pháp như:
- Giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, đặc là trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Sử dụng bao cao su để quan hệ tình dục một cách an toàn.
- Chung thủy với bạn tình.
- Có biện pháp khi quan hệ tình dục bằng miệng.
- Không sử dụng chung kim tiêm hay các đồ dùng có chứa dịch nhầy, mủ hoặc máu của người bị nghi nhiễm bệnh...
- Nếu nghi ngờ bị nhiễm virus, hãy chủ động thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và hướng điều trị phù hợp, kịp thời.
- Trong trường hợp đang bị mắc bệnh, cần tránh lây bệnh bằng cách hạn chế tối đa quan hệ tình dục, tránh đụng chạm và giữ gìn vết loét sạch sẽ và khô ráo, rửa tay kỹ sau khi tiếp xúc với vết loét, đợi vết loét lành hẳn mới được quan hệ tình dục.
Khi phát hiện mụn rộp sinh dục giai đoạn đầu, người bệnh cần chủ động đến các cơ sở y tế để các bác sĩ chẩn đoán, tư vấn và có hướng điều trị thích hợp.
Gói Khám, Sàng lọc các bệnh xã hội của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec giúp khách hàng khám sàng lọc các bệnh xã hội nhằm phát hiện bệnh sớm để có hướng điều trị hiệu quả, tránh biến chứng xảy ra. Khi đăng ký Gói khám sàng lọc bệnh xã hội, khách hàng sẽ được:
- Khám chuyên khoa Da liễu
- Thực hiện các xét nghiệm như: xét nghiệm HIV Ab test nhanh, xét nghiệm Chlamydia test nhanh, xét nghiệm Treponema pallidium test nhanh, xét nghiệm Treponema pallidum TPHA định tính và định lượng, xét nghiệm vi khuẩn nhuộm soi và xét nghiệm vi nấm nhuộm soi
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
XEM THÊM:
Tận dụng rễ cam thảo, sử dụng mật ong, tỏi, chườm nóng,… là các cách điều trị mụn rộp sinh dục ngay tại nhà. Nếu phối hợp các biện pháp này với việc dùng thuốc và chăm sóc đúng cách, tổn thương da do virus herpes simplex sẽ được phục hồi nhanh chóng.
Mụn rộp sinh dục là một dạng nhiễm trùng da/ niêm mạc do virus herpes simplex type 1 và 2 gây ra. Nếu do virus herpes simplex type 1, tổn thương thường tập trung ở miệng, mắt, môi, lưỡi,… Trong khi đó tổn thương da virus type 2 lại xảy ra ở xung quanh và trên cơ quan sinh dục. So với virus type 1, virus type 2 có mức độ nguy hiểm và gây ra biến chứng nếu không được kiểm soát kịp thời.
Hiện tại y học hiện đại vẫn chưa tìm ra loại thuốc và phương pháp đặc hiệu đối với nhóm virus herpes. Vì vậy bên cạnh các phương pháp được chỉ định, bạn có thể áp dụng một số cách điều trị mụn rộp sinh dục tại nhà hỗ trợ ức chế virus và khắc phục các triệu chứng đi kèm.
Cách cách điều trị mụn rộp sinh tại nhà đơn giản mà bạn có thể áp dụng, bao gồm:
Khi nhiễm virus, vùng da tiếp xúc sẽ có dấu hiệu đỏ rát, sưng nóng và xuất hiện các vết loét. Để giảm cảm giác khó chịu do những triệu chứng này gây ra, có thể sử dụng túi chườm lạnh hoặc khăn ướt đắp trực tiếp lên vùng da bị bệnh. Chỉ sau khoảng 10 – 20 phút, bạn sẽ nhận thấy tình trạng viêm và sưng nóng ở vùng da này được cải thiện rõ rệt.
Virus herpes simplex không chỉ gây ngứa ngáy tại vùng da bị nhiễm trùng mà còn gây ra tình trạng mệt mỏi, đau cơ và sưng hạch bạch huyết.
Với những trường hợp này, bạn có thể tắm nước ấm để thư giãn, loại bỏ cảm giác mệt mỏi và làm dịu niêm mạc vùng da bị nhiễm trùng. Nếu tắm bồn, bạn có thể thêm một ít muối hoặc baking soda để tăng khả năng sát trùng và kháng khuẩn.
Thành phần axit glycyrrhizic trong rễ cam thảo có tác dụng làm dịu tế bào tổn thương, ức chế một số virus và vi khuẩn gây nhiễm trùng da thường gặp.
Để ức chế virus herpes, bạn nên sử dụng bột rễ cam thảo trộn đều với một ít nước. Sau đó thoa lên vùng da tổn thương, để qua đêm và rửa lại vào sáng hôm sau.
Nha đam nổi tiếng với tác dụng làm dịu và dưỡng ẩm da. Vì vậy thảo dược này còn được tận dụng để điều trị các vấn đề về da như viêm da tiếp xúc, nhiễm trùng da do virus, chàm,…
Với các vết loét do virus herpes gây ra, bạn có thể thoa trực tiếp gel nha đam lên vùng bị ảnh hưởng khoảng 1 – 2 lần/ ngày để làm dịu, phục hồi và giảm sưng nóng da. Chỉ sau khoảng 3 – 5 ngày, các vết loét và mụn nước do virus herpes gây ra sẽ được cải thiện rõ rệt.
Tuy nhiên với những người có tiền sử kích ứng với nha đam, áp dụng biện pháp này có thể khiến triệu chứng trên da trở nên nghiêm trọng hơn.
Từ lâu , mật ong đã được sử dụng để điều trị các vấn đề sức khỏe thường gặp. Với hàm lượng chất chống oxy hóa cao [hợp chất phenolic, axit hữu cơ,…], mật ong có khả năng phục hồi và tái tạo các tế bào da bị hư tổn do virus herpes simplex.
Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn có tác dụng sát trùng và kháng khuẩn. Do đó sử dụng mật ong lên các vết loét có thể ngăn ngừa tình trạng lây lan và bội nhiễm.
Để làm giảm tổn thương da do mụn rộp sinh dục, bạn nên thoa một ít mật ong lên vùng da bị ảnh hưởng. Để trong 10 – 15 phút và rửa lại bằng nước ấm.
Uống trà gừng ấm là một trong những cách điều trị mụn rộp sinh dục tại nhà khá hiệu quả. Hoạt chất trong gừng có khả năng chống viêm, do đó tình trạng đau, nóng và rát do các vết loét trên da sẽ được cải thiện đáng kể.
Ngoài ra với hàm lượng chất chống oxy hóa dồi dào, trà gừng còn giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng khả năng đối kháng và ức chế hoạt động của virus gây bệnh.
Ít ai biết rằng, rong biển không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào cho cơ thể mà còn hỗ trợ điều trị một số bệnh lý thường gặp.
Ngoài các vitamin và khoáng chất thông thường, thực phẩm này còn chứa nhiều các hợp chất thực vật như carotenoids và flavonoid. Các hợp chất này có khả năng bảo vệ tế bào và hạn chế mức độ tổn thương da do virus herpes simplex gây ra.
Trong thời gian điều trị mụn rộp sinh dục, bạn nên bổ sung rong biển vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày để giảm tổn thương da, phục hồi các vết loét và tăng cường sức đề kháng.
Allicine trong tỏi có khả năng ức chế hai chủng virus herpes thường gặp nhất [type 1 và 2]. Vì vậy bạn có thể tận dụng đặc tính này của tỏi để hỗ trợ quá trình điều trị mụn rộp sinh dục.
Để ức chế virus herpes, bạn nên nghiền nát 1 – 2 tép tỏi. Sau đó trộn với dầu oliu và thoa trực tiếp lên vết loét. Để trong khoảng 20 phút và rửa lại với nước ấm.
Tuy nhiên biện pháp này chỉ thích hợp với mụn rộp sinh dục ở miệng và xung quanh vùng kín. Nếu mụn xảy ra ở những vị trí nhạy cảm như lưỡi, môi bé, môi lớn,… tỏi có thể gây kích ứng và nóng rát.
Khi áp dụng các biện pháp chữa mụn rộp sinh dục tại nhà, bạn cần chú ý một số thông tin sau:
- Các cách chữa tại nhà chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh. Vì vậy bạn nên phối hợp với việc dùng thuốc kháng virus và các loại thuốc bôi được bác sĩ chỉ định.
- Trước khi thoa nguyên liệu lên vết loét, cần vệ sinh da sạch sẽ để hạn chế nhiễm trùng.
- Chú ý trong khâu lựa chọn nguyên liệu, tránh tình trạng mua phải nguyên liệu kém chất lượng. Điều này có thể làm giảm tác dụng điều trị hoặc thậm chí gây lở loét, chảy mủ,… ở vùng da bị tổn thương.
- Với các mụn rộp xuất hiện ở vị trí nhạy cảm, bạn nên cân nhắc trước khi áp dụng các biện pháp điều trị tại chỗ.
- Trong thời gian điều trị, cần giữ vùng da bị ảnh hưởng sạch sẽ và khô thoáng.
- Kiểm soát căng thẳng, giữ tinh thần lạc quan và vui vẻ có thể tác động tích cực đến tiến triển của bệnh.
- Không dùng rượu, bia, đồ uống chứa cồn, caffeine, thực phẩm giàu chất béo bão hòa, gia vị cay nóng,… trong thời gian điều trị.
- Tuyệt đối không cạy hoặc gãi lên vùng da tổn thương. Nếu ngứa ngáy kéo dài, bạn có thể liên hệ với bác sĩ để được chỉ định loại thuốc phù hợp.
Phần lớn các trường hợp sử dụng thuốc phối hợp với các cách điều trị mụn rộp sinh dục tại nhà đều có chuyển biến tích cực. Tuy nhiên với những bệnh nhân phụ thuộc vào 1 trong 2 phương pháp, bệnh thường chậm phục hồi và có nguy cơ lây lan cao.