Mẹo Hay Cách

Cách xoay cầu bóng chuyền khi giành quyền giao bóng

11/03/2022 - Tác giả:

Việt Anh

Chúng tôi xin giới thiệu những điều luật bóng chuyền cơ bản mà bạn cần biết để có thể tập luyện và thi đấu bóng chuyền:

Giới thiệu về môn bóng chuyền và cách chơi

Bóng chuyền là môn thể thao đối kháng bao gồm hai đội, mỗi đội gồm sáu người chơi, ngăn cách nhau bằng một tấm lưới. Trận đấu bóng chuyền diễn ra trên sân thi đấu bóng chuyền chuyên dụng và quả bóng chuyền.

Quy định về sân bóng chuyền thi đấu

Sân bóng chuyền là sân hình chữ nhật có kích thước: Chiều dài: 18m [59 feet]; Chiều rộng: 9m [29.5 feet]

Sân được chia thành hai nửa 9m × 9m bởi một lưới đặt giữa sân.

Kích thước lưới: Rộng: 1m [40inch]; mép trên cao: 2,43m [7 feet 11 5/8 inches] đối với nam và 2,24m [7 feet 4 1/8 inches] đối với nữ.

Sân bóng chuyền là mặt sân phẳng, có thể là sân cứng, sàn gỗ hoặc thảm sân bóng chuyền PVC [thảm vinyl] chuyên biệt cho thể thao.

Quy định về quả bóng chuyền thi đấu tiêu chuẩn FIVB

Chất liệu: da hoặc da nhân tạo với khí nén bên trong

Chu vi: 65–67 cm

Trọng lượng: 260–280 g

Áp lực bên trong bóng: 3 – 3.25N/cm2

Cách chơi

Theo luật chơi bóng chuyền quy định, để bắt đầu trận đấu, trọng tài xác định đội nào giao bóng trước thường bằng cách tung đồng xu. Sau khi bóng được giao, hai đội sẽ tập trung đánh bóng sang phần sân đối phương, mỗi đội có tối đa 3 lần đánh bóng, pha bóng được kết thúc khi bóng chạm xuống sàn hoặc khi một trong hai đội mắc lỗi. Đội mắc lỗi thì đối phương sẽ dành được điểm.

Các trận đấu bóng chuyền bao gồm các hiệp thi đấu, thường là ba hoặc năm hiệp. Mỗi hiệp đấu sẽ kết thúc nếu một đội dành được 25 điểm, với hiệp cuối cùng, đội nào dành 15 điểm sẽ chiến thắng hiệp thi đấu. Đội đầu tiên giành chiến thắng nhiều hiệp thi đấu hơn đội đấy dành chiến thắng.

Các quy tắc, điều luật thi đấu bóng chuyền cơ bản

Mỗi đội chỉ có tối đa 6 người chơi trên sân vào bất kỳ thời điểm nào: 3 ở hàng trước và 3 ở hàng sau.

Điểm được tính trên mỗi lần giao bóng cho đội chiến thắng mỗi pha bóng.

Mỗi người chơi trên sân không được đánh bóng hai lần liên tiếp [ tình huống chạm bóng khi nhảy chắn bóng không được coi là một cú đánh bóng].

Bóng có thể được phát ra ngoài lưới trong khi đỡ bóng và giao bóng. Đội nào đánh bóng ra ngoài hoặc vào lưới thì đối phương sẽ dành điểm

Một quả bóng chạm vào một đường ranh giới là ở trong sân.

Bóng được xác định là ngoài sân nếu nếu nó chạm vào một ăng ten, chạm phần sàn nằm hoàn toàn bên ngoài sân, bất kỳ lưới hoặc dây cáp nào bên ngoài ăng ten, khán đài hoặc cột của trọng tài, hoặc trần nhà phía trên.

Vận động viên có thể dùng bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể chạm bóng. Nhưng việc bắt, giữ hoặc ném bóng là phạm luật

Một đấu thủ không thể chặn hoặc tấn công một quả giao bóng từ bên trong hoặc bên trong đường 10 foot.

Sau khi giao bóng, các cầu thủ tiền đạo có thể chuyển đổi vị trí trên lưới.

Mỗi trận đấu bóng chuyền bao gồm nhiều set thi đấu, số set tường là 3 đến 5 set phụ thuộc vào trình độ của vận động viên.

Luật phát bóng chuyền:

Khi thực hiện phát bóng đúng luật thì banh bóng chuyền phải rời tay, thì tay còn lại mới đánh bóng trực tiếp qua phần sân của đối phương. [phần sân được giới hạn bởi lưới và cột lươi], bóng qua sân yêu cầu phải không chạm lưới, nếu không sẽ bị coi là phạm luật

Đội rút được thăm sẽ có quyền phát bóng tại hiệp đầu tiên của trận đấu, và hiệp quyết [hiệp quyết định đội nào thắng cuộc]. Ngược lại, đội phát bóng ở hiệp 1 sẽ không được phát bóng ở hiệp 1.

Đội phát bóng sẽ được cộng 1 điểm khi phát bóng thắng. Đội đỡ bóng được quyền phát bóng nhưng sẽ theo lần lượt xoay của kim đồng hồ. Vận động viên phát bóng sẽ ở khu vực 1. Mỗi lần chỉ được phát 1, thứ tự tiếp theo sẽ xoay vòng lại để đúng vị trí, nếu sai vòng sẽ bị mất quyền phát bóng và đối phương sẽ được điểm. Đặc biệt sẽ bị xóa toàn bộ điểm do đã sai thứ tự phát bóng.

Vận động viên phát bóng phải đứng đúng khu vực phát bóng, động tác phát bóng được nhảy tự do và tay, chân không được phép dẫm ra vạch phát. Khi thực hiện cú ném xong người phát được phép đi vào sân thi đấu luôn.

Sau khi trọng tài còi hiệu thứ nhất, người phát bóng đi trong 8 giây. Người phát bóng tung bóng nhưng không có động tác đập bóng thì trọng tài sẽ cho phát bóng lại.

Đội phát bóng không được dùng hành động để che khuất tầm quan sát đường bay bóng của đối phương. Đội đỡ bóng không được đập bóng trở lại sân đội phát, mà phải qua ít nhất 1 lần đỡ bóng rồi mới được đập bóng ghi điểm.

Bạn đọc có thể tham khảo:

Luật thi đấu bóng chuyền hơi

Những lỗi hay gặp khi thi đấu bóng chuyền

Một vận động viên vi phạm bất kỳ lỗi nào cũng dẫn đến một điểm cho đối phương. Các lỗi cần tránh bao gồm:

Giẫm lên hoặc băng qua đường giao bóng khi thực hiện tiếp xúc bóng khi giao bóng.

Giao bóng không qua lưới hoặc giao bóng ra ngoài.

Các lỗi khi đỡ bóng, chuyền bóng hay đập bóng: chạm hai lần, nâng bóng, ôm bóng, ném, v.v..

Chạm vào lưới bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể khi bóng đang chơi.

Vươn qua lưới sang phần sân đối phương khi thực hiện nhảy chặn bóng hoặc thực hiện ngăn cản vận động viên đối phương thực hiện đánh bóng.

Tấn công bóng từ sân đối phương và tiếp xúc bóng khi chạm lưới khi bóng chưa phá vỡ mặt phẳng thẳng đứng của lưới.

Vượt qua đường kẻ vạch giữa sân bằng bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, ngoại trừ bàn tay hoặc bàn chân. Vận động viên chỉ bị coi là vi phạm nếu toàn bộ bàn tay hoặc toàn bộ bàn chân vượt qua đường kẻ vạch giữa sân.

Phát bóng không theo vòng quay hoặc không theo thứ tự phát bóng.

Cầu thủ hàng sau chặn [làm chệch hướng bóng của đối phương] khi tại thời điểm tiếp xúc, cầu thủ hàng sau ở gần lưới và có một phần cơ thể của họ ở trên đỉnh lưới.

Cầu thủ hàng sau tấn công bóng bên trong khu vực phía trước [khu vực bên trong vạch 3 m / 10 foot] khi bóng ở ngay trên lưới tại thời điểm tiếp xúc. Đây là pha đập bóng tấn công không đúng luật.

Quy định về sân bãi khi thi đấu bóng chuyền

Kích thước sân bóng chuyền chuẩn thi đấu sẽ chia thành 2 phần:

Phần sân chính:

Chiều rộng: 9m

Chiều dài: 18m

Chiều cao: 7m

Phần không gian tự do

Mở rộng về chiều dài: 3m đến 6.5m

Mở rộng về chiều ngang: 3m đến 5m

Các vị trí trên sân bóng chuyền.

Thực tế, trong đội hình thi đấu bóng chuyền chuyên nghiệp được chia làm 5 vị trí gồm chuyền 2, tay đập ngoài [còn gọi là tay đập bên trái - chủ công], tay đập giữa [phụ công], tay đập đối diện [còn gọi là tay đập phải - đối chuyền] và Libero [còn gọi là chuyên gia phòng thủ]. Mỗi vị trí đều quan trọng và dưới đây là thông tin chi tiết của các vị trí này:

Vị trí trên sân bóng chuyền

1. Chuyền 2.

Chuyền 2 là vị trí đảm nhiệm việc điều tiết sự phối hợp của toàn đội. VĐV ở vị trí chuyền 2 là người sẽ chạm bóng lần thứ 2 và có nhiệm vụ đưa bóng đến đúng vị trí của các tay đập để ghi điểm. Giữa chuyền 2 và các tay đập phải có sự ăn khớp với nhau, sắp sếp để giữ nhịp cho toàn đội và chọn tay đập phù hợp cho đợt tấn công để chuyền bóng. Chuyền 2 phải người nhanh nhẹn, có kinh nghiệm, chiến thuật đúng đắn và có tốc độ trong việc di chuyển khắp mặt sân.

2. Libero.

Libero hay còn gọi là chuyên gia phòng thủ, người ở vị trí này có nhiệm vụ đỡ bóng lần thứ nhất, cứu bóng cho toàn đội và giao bóng. Libero thường là những người có phản ứng trước tiên trên sân và khả năng nắm bắt tình huống tốt. Libero trong tiếng anh có nghĩa là "tự do" và khi đảm nhiệm vị trí này họ có thể thay thế cho bất kì ai trên sân trong trận đấu. Libero chỉ có thể thay thế cho một vị trí duy nhất trong đội. VĐV Libero mặc trang phục khác màu so với các thành viên còn lại trong đội.

3. Middle Blockers.

Middle Blockers có nghĩa là tay chắn giữa hay có cách gọi khác là Middle Hitters [tay đập giữa]. Giữ vị trí này VĐV có thể thực hiện các đợt tấn công bất ngờ khi ở gần chuyền 2. Ngoài ra, Middle Blockers còn có nhiệm vụ phòng thủ, vừa phải ngăn chặn đợt tấn công của đối thủ và vừa phải tạo một hàng chắn kép tại biên. Thường thì một đội bóng chuyền chuyên nghiệp có 2 vị trí Middle Blockers.

4. Outside Hitters.

Outside Hitters dịch ra nghĩa là tay đập ngoài, biên hay còn có tên gọi khác là chủ công. Đảm nhiệm vị trí này thường là tay đập chính trong đội và nhận gần như tất cả bóng từ chuyền 2. Những trái bắt bóng lần đầu không tốt thường được chuyền cho Outside Hitter hơn là Middle hay Opposite Hitter. Thường sẽ có 2 Outside Hitter ở mỗi đội trong trận đấu.

5. Opposite Hitters hay Right Side Hitters.

Opposite Hitters có nghĩa là tay đập biên bên phải [đối chuyền] có nhiệm vụ phòng thủ ở khu vực ngay lưới. Họ phải tạo nên một hàng chắn tốt để chặn những cú dứt điểm từ Outside Hitter của đối phương và cũng đảm nhiệm vai trò như một chuyền 2 phụ.

Tham khảo thêm: Kích thước sân bóng chuyền.

Thay đổi vị trí trong bóng chuyền.

Thay đổi vị trí trong bóng chuyền hay còn gọi là đổi cầu trong bóng chuyền. Trong bóng chuyền, các cầu thủ di chuyển theo chiều kim đồng hồ. Vận động viên [VĐV] đứng ở góc dưới bên phải qui định là số 1 [cũng là VĐV phát bóng], tiếp theo ngược chiều kim đồng hồ là số 2 cho đến VĐV đứng giữa ở hàng dưới là số 6. Do trong thi đấu, các đội bóng chỉ sử dụng 1 chuyền 2 nên các VĐV thường chạy đội hình để khi chuyền 2 ở hàng dưới có thề chạy lên chuyền bóng và không bị bắt lỗi vị trí. Nói thêm, khi đứng đội hình sẽ là ngược chiều kim đồng hồ khi xoay cầu là cùng chiều kim đồng hồ.

Đổi cầu trong bóng chuyền

Đội hình chiến thuật thi đấu bóng chuyền.

Khi thi đấu bóng chuyền thì chiến thuật thi đấu thường có 3 đội hình được biết đến nhiều nhất đó là "4-2", "6-2" và "5-1". Đội hình thi đấu bóng chuyền phụ thuộc số lượng các tay đập và chuyền 2 ở trên sân. 4-2 là đội hình cơ bản được sử dụng bởi những người mới chơi, trong khi đội đội hình 5-1 lại là đội hình phổ biến ở bóng chuyền đẳng cấp cao.

a. Đội hình bóng chuyền 4-2.

Đội hình thi đấu bóng chuyền 4-2 có đến 4 tay đập và 2 chuyền 2. Chuyền 2 thường chuyền bóng từ giữa hoặc bên phải của hàng trên. Đội hình này sẽ có 2 tay đập ở vị trí tương ứng. Trong đội hình quốc tế 4-2, chuyền 2 thường chuyền bóng từ vị trí bên phải. Đội hình 4-2 quốc tế có thể dễ dàng chuyển thành các đội hình tấn công khác. Các chuyền 2 sẽ xếp hàng đối diện nhau trong các lần quay vòng đội hình. Hàng tiêu biểu thường có 2 Outside Hitter [chủ công]. Bằng cách xếp như vậy, các thành viên đều sẽ đứng đúng vị trí ở hàng trước hoặc sau. Sau khi giao bóng, người đứng ở trí hàng trước đều thay đổi vị trí của mình để chuyền 2 luôn được đứng ở giữa lưới. Mặt khác, một chuyền 2 sẽ di chuyển vào vị trí bên phải lưới và có cả tay đập giữa lẫn tay đập biên. Điểm bất tiện ở đây là thiếu Offside Hitter và điều này cho phép một trong các tay chắn của đối phương "chơi ăn gian" ở hàng chắn giữa.

Điểm bất tiện của đội hình tấn công này là chỉ có 2 tay đập và đẩy đội vào tình thế có ít các vũ khí tấn công. Một điểm rõ ràng nữa là có thể thấy chuyền 2 chính là động lực cho đợt tấn công, mặc dù điều đó làm suy yếu đợt tấn công, bởi khi chuyền 2 đứng ở giữa sân, họ có thể "tip" hay "dump". Điều đó đồng nghĩa với việc hàng chắn của đối phương phải đề phòng với cả chuyền 2 nên trong một vài trường hợp sẽ để lộ sơ hở và giúp cho tay đập của đội mình có thể tấn công dễ dàng hơn.

b. Đội hình bóng chuyền 6-2.

Đội hình 6-2 là đội hình mà người chơi thường từ hàng sau lao về phía trước để chuyền 2. 3 người chơi đứng ở hàng trước đều ở vị trí sẵn sàng tấn công. Cùng lúc, toàn bộ 6 người trên sân đều có thể là tay đập và trong khi có 2 người hoạt động như là một chuyền 2. Vậy nên đội hình 6-2 thực ra là đội hình 4-2 nhưng chuyền 2 ở hàng sau là người thực hiện chạm bóng lần 2. Đội hình 6-2 mở rộng đòi hỏi có tới 2 chuyền 2, người mà sẽ chuyển lên hàng trên lẫn nhau sau mỗi lần quay vòng đội hình. Như là một sự hỗ trợ cho chuyền 2, việc nâng hàng sẽ có 2 tay đập giữa và 2 tay đập biên, luôn luôn sẽ có 1 trong các vị trí này nằm ở hàng trước hoặc hàng sau. Sau khi giao bóng, người chơi ở hàng trước sẽ di chuyển đến vị trí đúng của mình.

Ưu điểm của đội hình bóng chuyền 6-2 này là luôn có 3 tay đập ở tư thế sẵn sàng, nhiều nhất trong các khả năng tấn công. Tuy nhiên, không chỉ đội hình 6-2 đòi hỏi đội phải có 2 chuyền 2 tốt, mà còn phải là những người chắn bóng hiệu quả không chỉ ở vị trí chuyền 2.

c. Đội hình bóng chuyền 5-1.

Đội hình 5-1 chỉ có một vị trí làm nhiệm vụ chuyền 2 duy nhất ngay cả khi đội quay vòng đội hình. Vì vậy đội sẽ có 3 tay đập ở hàng trên chỉ khi chuyền 2 ở hàng dưới và chỉ có 2 khi chuyền 2 ở hàng trên, vậy nên ta có thể có tới 5 tay đập. Người đứng đối diện với chuyền 2 trong vòng quay 5-1 được gọi là Opposite Hitter. Nhìn chung, Opposite Hitter không đỡ bước 1, họ đứng sau đồng đội khi đối phương phát bóng. Opposite Hitter có thể được sử dụng như là phương án tấn công thứ 3 [back-row attack] khi chuyền 2 đang ở hàng trên. Đây là phương án thường được sử dụng để tăng sức tấn công trong các đội hình hiện đại. Bình thường Opposite Hitter là người có nhiều kĩ năng tấn công nhất trong đội. Back-row attack thường đến từ vị trí bên phải của hàng dưới, vị trí số 1, nhưng lại gia tăng khả năng của vị trí số 6 trong bóng chuyền đỉnh cao.

Đội hình thi đấu bóng chuyền

Lợi điểm lớn nhất của đội hình này là chuyền 2 luôn có 3 tay đập để chuyền bóng. Nếu chuyền 2 làm tốt nhiệm vụ của mình thì hàng chắn giữa của đối phương sẽ không có đủ thời gian để chắn bóng cùng với tay chắn biên, tăng khả năng thành công khi tấn công.

Còn có một vài lợi điểm khác như, giống như đội hình 4-2, khi chuyền 2 ở hàng trên, người đó có quyền nhảy lên và thực hiện "dump" bóng sang bên kia. Điều này cũng góp phần làm rối loạn hàng thủ của đối phương, chuyền 2 cũng có thể nhảy và dump hoặc chuyền bóng cho tay đập đang chờ sẵn. Một chuyền 2 tốt sẽ nhận biết được này để chọn thời điểm thích hợp và phương án tấn công thích hợp để dump hay chỉ cần chuyền là đủ để làm rối loạn hàng thủ đối phương.

Đội hình tấn công 5-1 thực chất là sự kết hợp của 6-2 và 4-2, khi chuyền 2 ở giữa hàng trên, đợt tấn công trông như của 4-2 và khi chuyền 2 ở hàng dưới, đợt tấn công trong như của 6-2.

Tổng kết.

Như vậy là //dungcutheduc.vn/ đã giải đáp cho bạn xong thắc mắc các vị trí trên sân bóng chuyền và chiến thuật thi đấu bóng chuyền rồi đó. Hy vọng với những thông tin này thì bạn đã có thể hiểu rõ hơn về bộ môn bóng chuyền này ! Nếu cảm thấy chủ đề này hữu ích, hãy Like và Share bài viết để ủng hộ //dungcutheduc.vn/ bạn nhé. Xin chào và hẹn gặp lại ở các chủ đề tiếp theo của chúng tôi !

Tìm hiểu thêm: Kích thước sân bóng chuyền hơi.