Cây khoai mì (sắn thường được trồng bằng phương pháp)
Trong bài viết trước, chúng tôi đã giới thiệu cách trồng cây đậu tương cho bạn đọc. Hôm nay, chúng tôi xin tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm nhà nông với cách trồng và chăm sóc cây sắn. Show Tìm hiểu về cây sắnCây sắn là giống cây được trồng nhiều ở khu vực miền núi, đồi của Việt Nam. Tên gọi của loại cây cây này có sự khác biệt giưã hai miền Bắc, Nam của đất nước. Miền Bắc gọi là cây sắn. Còn miền Nam gọi là cây khoai mì. Nói về giá trị của cây sắn thì có rất nhiều. Cây sắn dùng được cả củ và lá cây. Củ sắn có vỏ nâu, thân trắng, ăn ngon và chế biến thành bột sắn dây, giải khát tốt. Ngoài ra, sắn luộc cũng là món ăn ngon. Ngọn sắn được hái để nấu canh cá vô cùng bổ dưỡng. Cây sắn là giống cây mọc thẳng, nhiều cành. Cây có thể mọc ở khu vực đất khô cằn như ở vùng núi cao. Loại cây nông nghiệp này thường được bà con trồng thành ruộng rộng để canh tác. Ngoài ra, cây sắn còn được lai tạo nên tạo ra nhiều giá trị về kinh tế cho người trồng. Kỹ thuật trồngGiống khoai mì có năng suất cao: KM 60, KM 95, SM 937-26; KM 98-1, KM 98-5, KM 140, KM94 và các giống có năng suất trung bình từ 28 – 30 tấn, hàm lượng tinh bột từ 28% – 30%, dạng cây gọn. Đặc tính khoai mì:
Giống khoai mì trồng lấy từ ruộng sản xuất tốt hoặc ruộng nhân giống riêng, cây khoai mì đạt 6 tháng tuổi. Cây khoai mì giống phải khoẻ mạnh, không nhiễm sâu bệnh, nhặt mắt, không trầy sước. Thời gian bảo quản giống < 60 ngày, ở nơi khô ráo và có bóng mát. Bó từng bó để đứng hoặc nằm trong bóng râm, hoặc cắm từng cây xuống đất (500 – 1000 cây/cụm), sử dụng các loại thuốc diệt côn trùng để phòng trừ. Hom khoai mì lấy từ 1/3 ở đoạn giữa thân, chiều dài 15 – 20 cm, đạt 4 – 6 mắt, không chặt hom quá ngắn hoặc quá dài. Xử lý hom trước khi trồng bằng cách nhúng vào các hỗn hợp diệt nấm. Đất đỏ trồng vào mùa mưa (tháng 4 – tháng 5) Đối với đất xám, nên chia thành hai thời vụ trồng để rải vụ thu hoạch và giảm áp lực về công lao động. Vụ 1: Trồng từ tháng 4 đến tháng 5 và thu hoạch vào tháng 1 đến tháng 3 năm sau. Vụ 2. Trồng vào tháng 10 đến tháng 11; thu hoạch vào tháng 9 , 10 năm sau. Biện pháp canh tácĐất phải được chuẩn bị kỹ trước khi trồng. Các công việc bao gồm: thu dọn rễ cây và tàn dư thực vật, san lấp mặt bằng; xử lý cỏ dại. Khoai mì cần đất tơi xốp, sâu để rễ, củ phát triển. Cày sâu 20 cm, cày 2 lần, mỗi lần cách nhau 10 – 15 ngày, bừa 2 lần (lần 1 sau khi cày lật đất lần 1 khoảng 7 – 15 ngày và lần 2 sau khi cày lần 2, khoảng 5 – 7 ngày). Không lên luống theo chiều dọc của đất, nước sẽ rửa trôi đất màu. Lưu ý các biện pháp sau: – Trồng theo đường đồng mức, lên luống vuông góc với độ dốc. – Trồng các băng cây chống xói mòn theo đường đồng mức: cỏ vetiver, cây cốt khí hoặc các cây phân xanh khác. – Trồng xen các cây họ đậu: đậu phụng, đậu xanh, đậu đen. – Phủ bằng rơm rạ hoặc các nguồn phụ liệu khác sẵn có từ địa phương. Phương pháp trồng Trồng hom nằm ngang trên những diện tích đất tương đối bằng phẳng
Ở đất thoát nước kém có thể kéo luống hoặc lên líp để trồng hom đứng và hom xiên. Ngoài ra, nếu trồng vào vụ cuối mưa, ẩm độ đất thấp thì nên trồng hom đứng. Khoảng cách và mật độ trồng
Chăm sóc cây sắnTừ 10 – 13 ngày sau khi trồng khoai mì, hom nẩy mầm. Cần kiểm tra đồng ruộng. Khoảng 20 ngày nếu đất còn độ ẩm thì dặm lại các hom không nẩy mầm hoặc hom yếu. Phân hữu cơ: (phân chuồng, phân xanh) 5 – 7 tấn/ha hoặc phân vi sinh 500 kg/ha. Phân hóa học: Trồng bình thường: Bón theo công thức 80 kg N + 40 kg P2O5 + 80 kg K2O tương đương với 175 kg Urea + 200 Super lân + 130 kg Clorua kali Trong điều kiện thâm canh: Bón theo công thức 160 kg N + 80 kg P2O5 + 160 kg K2O tương đương với 350 kg Urea + 400 Super lân + 260 kg Clorua kali
Thời điểm bón: Bón khi đất đủ độ ẩm, tránh bón phân vào lúc trời nắng hoặc mưa lớn. Kỹ thuật bón: Phân lân + phân chuồng bón lót; Phân đạm và phân kali bón theo hốc (cách gốc hoặc hom khoai mì 15 – 20cm). Phun thuốc diệt cỏ tiền nảy mầm Dual với lượng dùng là 1,5 lít/ha, phun ngay sau khi trồng. Kết hợp giữa làm cỏ bằng tay và phun thuốc: Làm cỏ bằng tay 1 lần sau khi trồng từ 20 – 30 ngày, sau đó phun Dual với lượng dùng 1,2 lít/ha. Phủ bề mặt ruộng bằng PE Sâu hại
Trồng xen canh và luân canh
Thu hoạch sắn
Trích dẫn từ nongnghiepvuicom Thanh Vân
03/10/2020 15:08
Sắn hay còn gọi là khoai mì, một trong những loại cây lương thực trồng nhiều ở nước ta. Sắn dễ trồng, thích nghi với nhiều loại đất và vùng sinh thái. Thậm chí, ngay cả trong điều kiện khí hậu mưa nắng khắc nghiệt sắn vẫn xanh tốt. Song, để sắn nhiều củ và “siêu to khổng lồ” thì bà con cần tham khảo thêm cách trồng sắn nhiều củ mà chúng tôi chia sẻ dưới đây. Hiện nay, trên thị trường có nhiều giống sắn khác nhau. Trong đó, một số giống sắn cao sản mang lại năng suất cao từ 28 đến 30 tấn một năm có thể kể đến như: KM 60, KM 95, SM 037-26; KM98-1, KM98-5, KM 140, KM94. Ngoài ra, hàm lượng tinh bột của các loại sắn này đạt khá cao từ 28% đến 30%, do vậy bà con có thể lựa chọn các giống sắn này. Trồng sắn bằng thânNếu trồng sắn trên diện tích đất rộng hay sản xuất đại trà cần chọn giống từ ruột sản xuất tốt hay ruộng nhân giống riêng. Tuổi của cây sắn phải đạt từ 8 tháng trở lên. Chọn cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, không buông lóng. Khi bà con chuẩn bị hom giống phải loại bỏ cây giống bị khô, không có nhựa mủ, trầy xước trong quá trình vận chuyển. Thời gian thích hợp để bảo quản cây giống không được vượt quá 2 tháng tính từ ngày thu hoạch. Ngay sau khi thu hoạch xong cần vận chuyển và bảo quản cây giống ở khu vực khô ráo, có bóng mát. Có thể áp dụng nhiều phương pháp bảo quản cây giống như:
Trong quá trình bảo quản, cây sắn giống có thể bị rệp sắp hay các loại côn trùng tấn công gây hại. Do đó, bà con cần sử dụng thuốc diệt côn trùng phun cho cây giống định kỳ một tuần một lần. Hom sẵn để trồng nên lấy từ đoạn giữa thân cây sắn, chiều dài từ 15 đến 20cm, ít nhất từ 6 đến 8 mắt. Bà con không nên chọn hom sắn quá ngắn hoặc quá dài, những hom không có mầm ngủ hoặc mầm ngủ không thể hiện rõ ràng. Trong quá trình chặt hom phải sử dụng dao hay dụng cụ sắc bén để chặt. Không để hom bị tổn thương về mặt cơ giới như trầy vỏ, dập thân gỗ của hom. Nhằm mục đích ngăn ngừa sâu bệnh phá hoại người nông dân cần xử lý hom giống trước khi mang ra trồng. Bằng cách nhúng hom sắn vào hỗn hợp thuốc diệt nấm và côn trùng hoặc rải thuốc trừ côn trùng theo hàng, hốc trước khi đặt hom xuống. Cách trồng sắn nhiều củ bằng củ giốngSau khi thu hoạch sắn được chừng 1 tuần, bà con chọn loại củ tốt, không sâu bệnh để trồng. Lần lượt cắt củ thành miếng dài khoảng 5 đến 7cm rồi chấm mặt cắt vào tro bếp. Để nó ở nơi khô ráo cho vết cắt khô rồi mới đem trồng xuống hay trồng vào bầu. Ngoài ra, một cách trồng củ sắn cũng khá phổ biến đó là ủ cho sắn nảy mầm. Phương pháp thực hiện là cắt củ sắn và lấy nửa trên, chấm mặt cặt với tro bếp để vết cắt được khô. Đặt củ lên rơm rạ hay trấu thành từng lớp, ở trên mỗi lớp cũ cần trải một lớp tro bếp được trộn cùng phân lân. Cuối cùng, phủ lớp rơm cho kín, tưới nước thường xuyên để cấp ẩm và che mát cho giống. Đợi sau 2 đến 3 ngày mầm nhú lên thì có thể mang đi trồng. Trồng sắn vào tháng mấy?Thời vụ trồng sắn theo vùng
Tùy từng địa phương khác nhau mà thời gian trồng sắn cũng như thu hoạch có thể sẽ khác nhau. Nếu là sắn để sản xuất bột thường sẽ thu hoạch vào tầm tháng 10 đến tháng 12. Còn loại sắn ngọt trồng để ăn tươi sẽ thu hoạch rải rác từ tháng 6 đến tháng 9. Thời vụ trồng sắn theo loại đấtĐối với loại đất xám, các chuyên gia thường xuyên bà con nên chia thành hai vụ trồng. Chẳng hạn như:
Đối với những loại đất khác bà con nên trồng vào mùa mưa, tức là thời điểm từ tháng 5 đến tháng 6. 2. Biện pháp canh tácLàm đất trồng sắnTại Việt Nam, sắn có thể trồng được trên đất rừng mới khai thác, đất luân xen canh với các loại giống cây công nghiệp, cây thực phẩm hay đất hoang hóa. Vì nhu cầu hình thành và phát triển rễ củ, do đó mà yêu cầu đất trồng cây phải thông thoáng. Bà con phải chuẩn bị đất kỹ trước khi trồng, thực hiện đầy đủ các công tác như:
Bảo vệ đấtKhi trồng sắn trên đất dốc rất hay xảy ra tình trạng xói mòn, điều này ảnh hưởng đến năng suất của sắn. Vậy nên, bà con cần áp dụng các biện để ngăn ngừa như sau:
Phương pháp và mật độ trồng sắnPhương pháp trồng
Khoảng cách và mật độ trồngMuốn trồng sắn hiệu quả thì bà con cần đảm bảo khoảng cách và mật độ trồng phù hợp với đặc điểm từng loại đất.
3. Kỹ thuật chăm sóc cây sắnDặm homTừ 10 đến 13 ngày sau khi trồng hom sắn bắt đầu nảy mầm. Lúc này bà con cần kiểm tra đồng ruộng. Khoảng 20 ngày nếu đất vẫn còn độ ẩm thì hãy dặm hom không nảy mầm hoặc có mà yếu. Bón phânSắn cần hút nhiều chất dinh dưỡng thì mới phát triển được. Vậy nên người trồng phải bón phân đầy đủ và cân đối cho cây.
Bón lót khi cày bừa hoặc theo hốc trước khi trồng sắn bằng phân chuồng và phân lân. Sau 25 đến 30 ngày trồng sẽ bón thúc lần 1 bao gồm ½ lượng phân đạm và ½ phân kali. Tiếp tục bón thúc lần 2 gồm ½ phân đạm và ½ phân kali còn lại khi sắn trồng được 50 đến 60 ngày. Ngoài ra, bà con nên tránh bón phân giữa lúc trời nắng hay mưa lớn. Nên bón phân lúc đất được cung cấp đầy đủ độ ẩm. Trừ cỏ dạiNgay sau khi trồng sắn cần phun thuốc diệt trừ cỏ nảy mầm Dual với liều lượng 1.5 lít/ha. Khi phun cần đảm bảo đủ lượng nước và độ ẩm của đất để thuốc ngấm xuống đất được 2 đến 3cm. Bà con cũng nên kết hợp việc làm cỏ bằng tay với phun thuốc. Theo đó, sau khi trồng sắn được 20 đến 30 ngày thì nên làm cỏ bằng tay 1 lần. Sau khi làm cỏ xong hãy phun thuốc diệt cỏ tiền nảy mầm dual với liều lượng 1.2 lít/ha. Cuối cùng, phủ bề mặt ruộng sắn bằng PE. 4. Phòng trừ sâu hạiKhi đã nắm bắt được cách trồng sắn nhiều củ, bà con cần biết cách phòng trừ sâu hại trên cây sắn để giúp năng suất đạt hiệu quả hơn. Tùy vào loại sâu hại nào mà bà con có biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
Lưu ý: Bà con cần phải dùng thuốc phòng trị bệnh cho sắn theo đúng hướng dẫn chỉ định để tránh ảnh hưởng đến năng suất của sắn. 5. Sắn trồng bao lâu thì thu hoạch?Tùy vào loại giống khác nhau mà thời gian thu hoạch sắn cũng có sự khác nhau. Chẳng hạn, giống sắn KM94 nên thu hoạch sau khi trồng được 7 đến 11 tháng. Còn giống KM60 thích hợp thu hoạch sau 6 đến 8 tháng sau khi trồng. Việc thu hoạch sắn đúng thời điểm sẽ giúp hàm lượng tinh bột trong củ sắn đặt từ 27 đến 30%. Ngoài ra, bà con cũng có thể thu hoạch sắn khi lá ngọn rụng gần hết, lá bắt đầu chuyển từ xanh sang vàng nhạt. Sau khi thu hoạch thì vận chuyển đến cơ sở chế biến ngay. Tránh để lâu hay phơi nắng ngoài đồng quá 24 giờ sẽ làm giảm lượng tinh bột trong củ sắn. Với cách trồng sắn nhiều củ trên đây chắc chắn bà con sẽ có một mùa vụ bội thu. Vậy còn chần chờ gì nữa mà không áp dụng kỹ thuật trồng sắn cho năng suất cao này vào mô hình trồng trọt của gia đình mình nhỉ? |