Thụ tinh trong ống nghiệm IVF được áp dụng với những cặp vợ chồng hiếm muộn. Trong đó, đánh giá chất lượng phôi là một bước quan trọng để đưa ra sự lựa chọn chính xác góp phần tăng tỷ lệ nuôi cấy thành công.
IVF_TTON là gì?
IVF là từ viết tắt của thụ tinh trong ống nghiệm. Thụ tinh trong ống nghiệm IVF là phương pháp hỗ trợ sinh sản ở những người hiếm muộn, trong đó, trứng và tinh trùng được thụ tinh ngoài cơ thể, cụ thể là trong ống nghiệm. Phôi thai sau khi được hình thành và tiếp tục nuôi cấy sẽ được đưa lại về buồng tử cung hoặc ống dẫn trứng của người phụ nữ để tiếp tục phát triển thành thai nhi.
Chất lượng phôi được nuôi cấy ngày thứ 3 được đánh giá dựa trên các yếu tố sau:
- Độ đồng đều về kích thước phôi: Phôi có kích thước đồng đều, chênh lệch không quá 20% được đánh giá là thuộc vào nhóm phôi loại 1. Mức chênh lệch kích thước từ trên 20 – 50% được đánh giá là thuộc vào nhóm phôi loại 2, loại 3.
- Phôi phân mảnh bào tương: Mức độ phân mảnh của bào tương được chia thành 3 cấp độ là nhẹ [≤ 10%], vừa [11-20%] và nặng [> 20%].
- Nhân phôi bào: Phôi đa nhân với tỷ lệ nhiễm sắc thể bất thường cao được xếp vào phôi loại 3. Tỷ lệ nhiễm sắc thể bất thường càng thấp, chất lượng phôi càng cao.
Phôi loại 1 là phôi có chất lượng tốt nhất, khi được đưa vào cơ thể sẽ có tỷ lệ phát triển thành thai cao nhất. Phôi loại 2 chất lượng trung bình, còn phôi loại 3 là chất lượng kém. Tuy nhiên, trên thực tế, chuyển phôi loại 1 là chắc chắn có bêta, và ngược lại nhiều trường hợp, phôi loại 3 vẫn thụ thai và thai nhi phát triển tốt.
Đến ngày thứ 5 nuôi cấy, các chuyên gia dựa vào độ lớn của xoang phôi nang để đánh giá mức độ phát triển. Mức độ phát triển của phôi nang được đánh giá thành 4 hoặc 6 giai đoạn. Hai thành phần của phôi nang được đánh giá là khối tế bào ICM [phát triển thành thai nhi] và lớp tế bào TE [phát triển thành nhau thai].
Thụ tinh trong ống nghiệm IVF là phương pháp hỗ trợ sinh sản ở những người hiếm muộn
Ý nghĩa của chất lượng phôi khi làm IVF
Chất lượng phôi được đánh giá vào ngày thứ 3 nuôi cấy giúp gia đình đưa ra quyết định quan trọng về thứ tự ưu tiên chuyển phôi, có nuôi cấy phôi đến giai đoạn 5 ngày không, chuyển phôi với số lượng bao nhiêu, đông phôi như thế nào, v.v.
Chất lượng phôi được đánh giá vào ngày thứ 5 giúp dự đoán khả năng làm tổ và phát triển của phôi trong tử cung của người phụ nữ. Những phôi chất lượng tốt có tỷ lệ làm tổ >50% và giảm dần đến phôi loại 3 với tỷ lệ chỉ khoảng 10%. Từ đó, các chuyên gia sẽ đưa ra phương án chuyển phôi với nhiều vấn đề cần được quyết định như lựa chọn phôi, số lượng phôi, chất lượng phôi, v.v.
Phôi tốt, niêm mạc tốt, sức khỏe tốt, vì sao chuyển phôi thất bại
Những phôi tốt là những phôi có nhiều tế bào, nén chặt và không bị phân mảnh. Từ những đánh giá này cho ra mức độ phôi tốt, khá và xấu. Tỷ lệ làm tổ của phôi nang tốt có thể lên đến trên 50% và giảm dần cho tới phôi nang xấu. Phôi xấu có tỷ lệ làm tổ kém nhất chỉ khoảng 10%.
Chất lượng phôi tốt hay xấu tuỳ thuộc vào :
1. Chất lượng Noãn bào [tuổi càng trẻ chất lượng trứng tốt thì phôi càng tốt]2. Chất lượng Tinh trùng, tỷ lệ phân mảnh ADN tinh trùng [DFI]
3. Khả năng thụ tinh của trứng và tinh trùng
4. Phôi ngày 3 [phôi dâu] hay phôi ngày 5 [phôi nang]
5. Phôi ngày 5 có làm PGT [sàng lọc bộ nhiễm sắc thể của phôi để loại bỏ phôi bất thường thông tin di truyền] có tỉ lệ đậu thai cao hơn chuyển phôi ngày 5 không làm PGT.
Vai trò của kỹ thuật time lapse trong nuôi cấy phôi
Phương pháp đánh giá phôi như trên là khá chủ quan và phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của chuyên viên phòng lab IVF. Hiện nay ngoài phương pháp trên, có một số phương pháp giúp đánh giá chọn lọc phôi tốt hơn đang được sử dụng kết hợp là công nghệ theo dõi phôi liên tục Time-Lapse, xét nghiệm di truyền tiền làm tổ PGT.
Time lapse là kỹ thuật được áp dụng trong nuôi cấy phôi hiện đại nhất hiện nay. Tủ nuôi cấy phôi time lapse giúp các chuyên gia quan sát sự phát triển của phôi mà không cần phải lấy phôi soi dưới kính hiển vi. Phôi được nuôi cấy mà không chịu bất kỳ sự tác động nào từ các yếu tố ngoại cảnh, cũng không bị gián đoạn quá trình phát triển. Đó là do, trong thiết bị nuôi cấy time lapse có trang bị kính hiển vi và camera tự động kết nối với máy vi tính.