Tổ chức chính trị - xã hội là một trong những tổ chức xã hội góp phần vào việc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Đây là tổ chức mang màu sắc chính trị, đại diện cho ý chí của các tầng lớp trong xã hội trong hoạt động của bộ máy nhà nước.
Tổ chức chính trị - xã hội là các tổ chức tự nguyện được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ, có hệ thống tổ chức từ trung ương đến địa phương. Các tổ chức xã hội này có điều lệ hoạt động do hội nghị toàn thể hoặc hội nghị đại biểu các thành viên thông qua. Bao gồm:
- Mặt trận tổ quốc Việt Nam
- Đây là liên minh chính trị - tổ chức liên hiệp tự nguyện của các đoàn thể nhân dân và các cá nhân tiêu biểu của các giai cấp, các tầng lớp xã hội, các dân tộc, tôn giáo;
- Là tổ chức đại diện cho ý chí đại đoàn kết và nguyện vọng chân chính của nhân dân;
- Nơi tập hợp trí tuệ của con người Việt Nam yêu nước, nơi thống nhất hành động giữa các tổ chức thành viên, phối hợp với chính quyền thực hiện nền dân chủ, chăm lo bảo vệ lợi ích chính đáng của các tầng lớp nhân dân;
- Giám sát, bảo vệ, tham gia xây dựng nhà nước, quản lí xã hội.
- Mặt trận tổ quốc Việt Nam được thành lập theo cơ chế bầu cử dân chủ được phân cấp để hoạt động trong phạm vi toàn quốc.
- Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam
- Là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân, đội ngũ trí thức và những người lao động tự nguyện lập ra;
- Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam có tính chất quần chúng và tính chất giai cấp công nhân, có chức năng: Đại diện và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân viên chức lao động; tham gia quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội, tham gia kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế; giáo dục, động viên công nhân viên chức lao động phát huy quyền làm chủ đất nước, thực hiện nghĩa vụ công dân, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Ðoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
- Là tổ chức chính trị - xã hội tập hợp tầng lớp thanh niên, là đoàn thể của các thanh niên ưu tú, đội hậu bị của Đảng.
- Tổ chức Đoàn được thành lập trên phạm vi cả nước, có mặt ở hầu hết các cơ quan, đơn vị, tổ chức từ trung ương đến địa phương nhằm thu hút thế hệ trẻ vào những hoạt động xã hội bổ ích, lành mạnh, qua đó giáo dục ý thức tôn trọng pháp luật cho đoàn viên thanh niên.
- Ðoàn thanh niên cũng là nơi đào tạo ra các viên chức, cán bộ có phẩm chất trong bộ máy nhà nước, hoặc giữ những chức vụ trọng trách trong các tổ chức chính trị xã hội, ví dụ như Ðảng, công đoàn.
- Hội liên hiệp Phụ nữ
- Là tổ chức chính trị - xã hội của giới nữ, có chức năng đại diện cho quyền bình đẳng, dân chủ, lợi ích hợp pháp và chính đáng của phụ nữ, tham gia quản lý Nhà nước, tham gia xây dựng Đảng.
- Hội đoàn kết, vận động, tổ chức, hướng dẫn phụ nữ thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
- Hội Nông dân Việt Nam
- Là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp nông dân do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo và là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cơ sở chính trị của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Được thành lập nhằm động viện, tổ chức nông dân lao động trong cả nước hăng hái tham gia sản xuất, giáo dục tinh thần yêu nước. Mặt khác, hội còn là tổ chức bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của giai cấp nông dân Việt Nam- một bộ phân dân cư lớn nhất ở nước ta.
- Hội Cựu chiến binh Việt Nam
- Là đoàn thể chính trị - xã hội, thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, một tổ chức trong hệ thống chính trị do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, hoạt động theo đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước và Điều lệ của Hội.
- Mục đích của Hội là tập hợp, đoàn kết, tổ chức, động viên các thế hệ cựu chiến binh giữ gìn và phát huy bản chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ thành quả cách mạng, xây dựng và bảo vệ Đảng, chính quyền, chế độ, bảo vệ quyền lợi chính đáng và hợp pháp của cựu chiến binh, chăm lo giúp đỡ nhau về tinh thần và vật chất trong cuộc sống, gắn bó tình bạn chiến đấu.
Ngoài các tổ chức trên đây, nhiều tổ chức xã hội khác cũng được coi là tổ chức chính trị - xã hội như Liên hiệp các hội khoa học kĩ thuật Việt Nam [VUSTA], Hội Nhà báo Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam...
[Thanhuytphcm.vn] – Chiều 8/8, Đoàn công tác TPHCM do Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải làm trưởng đoàn đã có buổi khảo sát và làm việc với Ban Thường vụ Huyện ủy Củ Chi và các Đảng ủy: Khu Công nghiệp Tây Bắc, Khu Công nghiệp Đông Nam, Khu Công nghiệp Tân Phú Trung, huyện Củ Chi về tình hình phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên, thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn.
Tạo mối quan hệ tốt và sự đồng thuận của chủ doanh nghiệp
Tại buổi làm việc, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Củ Chi Bùi Văn Luyến đã báo cáo tình hình phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên, thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn huyện Củ Chi. Trong đó, năm 2022 các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn huyện đã kết nạp 23 đảng viên, đạt 109% chỉ tiêu; kết nạp 8.249 công đoàn viên, đạt 153% chỉ tiêu; kết nạp 169 đoàn viên, 27 hội viên. Cùng với đó là thành lập 3 tổ chức đảng trong doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân, trong đó có 1 tổ chức đảng trong doanh nghiệp có trên 500 lao động. Thành lập 11 tổ chức công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân. Thành lập 14 chi đoàn trong doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân, trong đó có 2 chi đoàn trong doanh nghiệp có trên 500 lao động; thành lập 1 chi hội nữ công nhân với 26 hội viên.
Riêng 6 tháng đầu năm 2023, đã kết nạp 9 đảng viên, đạt 75% chỉ tiêu; kết nạp 3.570 công đoàn viên, đạt 59,5% chỉ tiêu; kết nạp 12 đoàn viên. Thành lập 7 tổ chức công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân [giải thể 75 công đoàn cơ sở]. Thành lập 3 chi đoàn trong doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân [giải thể 7 chi đoàn].
Tính đến hết tháng 6/2023, số doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tư nhân đang hoạt động trên địa bàn huyện là 6.681 doanh nghiệp và đơn vị trực thuộc, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó doanh nghiệp, đơn vị ngoài khu công nghiệp, có trụ sở chính là 2.471 doanh nghiệp với 51.752 lao động.
Tại buổi làm việc, đại diện một số khu công nghiệp trên địa bàn huyện Củ Chi cho biết, thông qua các hoạt động của tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân đã từng bước tạo mối quan hệ tốt và sự đồng thuận của chủ doanh nghiệp. Nhiều chủ doanh nghiệp nhận thức rõ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo điều kiện, hỗ trợ để thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội và hoạt động trong doanh nghiệp. Đa số các chi bộ trực thuộc và các đoàn thể từ khi được thành lập cho đến nay đều nhận được sự đồng thuận từ phía doanh nghiệp.
Cần có lộ trình thực hiện cụ thể
Bí thư Đảng ủy Khu Công nghiệp Tây Bắc [trực thuộc Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp TP] Cao Việt Chung cho biết, Khu Công nghiệp Tây Bắc có 31 doanh nghiệp với hơn 11.000 lao động. Đảng bộ Khu Đô thị Tây Bắc được thành lập năm 2012 và hiện có 11 chi bộ trực thuộc [gồm 1 cho bộ xây dựng lực lượng và 10 chi bộ doanh nghiệp với 159 đảng viên]. Tại Khu Công nghiệp Tây Bắc có 22 tổ chức công đoàn cơ sở với 9.000 công đoàn viên, hơn 92,86%; 12 chi đoàn, trong đó 1 chi đoàn xây dựng lực lượng với 238 đoàn viên.
Đồng chí Cao Việt Chung chia sẻ, hoạt động của các tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội đều hướng đến lợi ích hợp pháp của người lao động thông qua các hoạt động như: tuyên truyền, vận động đảng viên, người lao động chấp hành nghiêm các quy định của doanh nghiệp; tổ chức các phong trào cải tiến, nâng cao tay nghề góp phần làm tăng năng suất, làm lợi cho doanh nghiệp; tổ chức các hoạt động chăm lo cho người lao động thông qua các nguồn hỗ trợ từ phía doanh nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội cấp trên cơ sở. Về phía doanh nghiệp cũng ghi nhận và tạo mọi điều kiện để tổ chức đảng và các tổ chức chính trị - xã hội trong doanh nghiệp hoạt động theo đúng điều lệ đã quy định.
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải ghi nhận và đánh giá cao những kết quả Huyện ủy Củ Chi và các Đảng ủy: Khu Công nghiệp Tây Bắc, Khu Công nghiệp Đông Nam, Khu Công nghiệp Tân Phú Trung, huyện Củ Chi về tình hình phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên, thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân thời gian qua. Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải nhấn mạnh, việc thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân có mục tiêu chung là chăm lo cho người lao động, nhất là người lao động yếu thế và hỗ trợ, đồng hành cùng sự phát triển của doanh nghiệp. Đồng chí lưu ý, Huyện ủy Củ Chi và Đảng ủy Các Khu Chế xuất và Công nghiệp TP quan tâm đến việc tuyên truyền vận động để chủ doanh nghiệp và mọi người hiểu đúng vai trò của phát triển quần chúng ưu tú, xây dựng lực lượng nòng cốt chính trị trong các doanh nghiệp.
Theo đồng chí Nguyễn Hồ Hải, phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên, thành lập tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội trong các đơn vị kinh tế tư nhân bên cạnh việc chú trọng về số lượng cần quan tâm về chất lượng. Trong quá trình thực hiện cần đưa ra những mục tiêu cụ thể và có giải pháp để hiện thực hóa các mục tiêu này. Đồng chí nhấn mạnh đến sự chủ động từng cấp ủy, người đứng đầu các đơn vị sẽ có đóng góp thiết thực cho kết quả đạt được.