Con hổ có nghĩa luyện tập

2. Với văn bản này, biện pháp nghệ thuật cơ bản, bao trùm được sử dụng là biện pháp gì ? Tại sao lại dựng lên chuyện "Con hổ có nghĩa" mà không phải là "Con người có nghĩa" ?

3. Chuyện gì đã xảy ra giữa bà đỡ Trần (người huyện Đông Triều) với con hổ thứ nhất và giữa bác tiều (ở huyện Lạng Giang) với con hổ thứ hai ? Trong mỗi chuyện, chi tiết nào em cho là thú vị ? Chuyện con hổ với bác tiều so với chuyện con hổ với bà đỡ Trần có thêm ý nghĩa gì ?

4. Truyện Con hổ có nghĩa đề cao, khuyến khích điều gì cần có trong cuộc sống con người ?

I. Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 : Văn bản này thuộc thể loại văn gì ? Có mấy đoạn ? Mỗi đoạn nói gì ?

- Văn bản này thuộc thể loại văn xuôi, đây là loại truyện trung đại Việt Nam

- Truyện có 2 đoạn :

+ Đoạn 1 nói về việc con hổ có nghia với bà đỡ

+ Đoạn 2 nói về việc con hổ có nghĩa với người tiều phu.

Câu 2 : Với văn bản này, biện pháp nghệ thuật cơ bản, bao trùm được sử dụng là biện pháp gì ? Tại sao lại dựng lên chuyện "Con hổ có nghĩa" mà không phải là "Con người có nghĩa" ?

  - Biện pháp nghệ thuật cơ bản, bao trùm được sử dụng là nhân hóa.

- Dùng chuyện một loài vật hung dữ, chuyên ăn thịt người mà còn biết coi trọng nghĩa tình, mục đích là tác giả muốn người đọc so sánh với con người, để con người sống có nghĩa trước sau với nhau. 

Câu 3 : Chuyện gì đã xảy ra giữa bà đỡ Trần (người huyện Đông Triều) với con hổ thứ nhất và giữa bác tiều (ở huyện Lạng Giang) với con hổ thứ hai ? Trong mỗi chuyện, chi tiết nào em cho là thú vị ? Chuyện con hổ với bác tiều so với chuyện con hổ với bà đỡ Trần có thêm ý nghĩa gì ?

- Chuyện xảy ra giữa bà đỡ Trần với con hổ thứ nhất là chuyện đỡ đẻ. Hổ cái đẻ khó. Hổ đực đi đón bà đỡ Trần, nhỏ nước mắt cầu xin bà giúp đỡ. Bà đỡ Trần đã giúp hổ cái đẻ được và hổ đực vui mừng đào bạc lên cảm ơn bà, lại đưa bà ra tận cửa rừng.

- Con hổ thứ hai thì bị hóc xương bò. Bác tiều liền giúp móc xương ra. Hổ bắt nai về tạ ơn. Khi bác mất, hổ về viếng. Khi làm giỗ, hổ mang lễ về cho gia đình.

- Chi tiết bà đỡ Trần giúp hổ cái sinh con, hổ đực vui mừng, tạ ơn bà là chi tiết thú vị. Với con hổ thứ hai, nó nghe lời bác tiều " nằm phục xuống, há miệng nhìn bác tiều ra dáng cầu cứu" là chi tiết hay.

- Con hổ thứ hai không chỉ trả ơn một lần. Khi ân nhân chết, nó còn về để viếng. Rồi sau đó còn tiếp tục mang lễ vật về làm giỗ. Câu chuyện này nhấn mạnh ý nghĩa của tư tưởng ân nghĩa. Trả nghĩa suốt đời.  

Câu 4 : Truyện Con hổ có nghĩa đề cao, khuyến khích điều gì cần có trong cuộc sống con người ?

Truyện Con hổ có nghĩa đề cao, khuyến khích cách sống nghĩa tình trong cuộc sống của con người. Làm người phải biết giúp đỡ lẫn nhau khi hoạn nạn. Và người được giúp đỡ phải biết ghi nhớ ơn nghĩa, biết báo đáp ơn nghĩa cho ân nhân của mình.

II. Luyện tập

Em hãy kể về một con chó có nghĩa với chủ. Nếu chưa biết để kể thì hãy nhờ bố mẹ hoặc ai đó kể cho nghe và từ đó viết vài lời cảm nghĩ.

Bài tập làm văn soạn bài Con hổ có nghĩa lớp 6 ngắn gọn do Vũ Trinh sáng tác được sưu tầm và giới thiệu với các bạn học sinh tham khảo hiểu rõ về cách sống nghĩa tình trong cuộc sống của con người, làm người phải biết giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, ngược lại, khi được người khác giúp đỡ phải biết ghi nhớ ơn nghĩa, tìm cách báo đáp ơn nghĩa ấy từ đó giúp học tốt môn Ngữ văn lớp 6 và chuẩn bị cho bài giảng sắp tới đây của mình.

Mục lục

Soạn bài con hổ có nghĩa

Bài soạn 1: Soạn bài con hổ có nghĩa

Tóm tắt truyện Con hổ có nghĩa

Truyện Con hổ có nghĩa gồm hai câu chuyện về loài hổ.

Truyện thứ nhất: Một bà đỡ họ Trần người huyện Đông Triều một đêm nọ được hổ cõng vào rừng. Đến nơi bà thấy một con hổ cái đang sinh nở rất khó khăn bèn giúp hổ cái sinh con trót lọt. Hổ đực mừng rỡ đào lên một cục bạc biếu bà. Nhờ có cục bạc của hổ mà bà sống qua được năm mất mùa đói kém.

Truyện thứ hai: Bác tiều ở huyện Lạng Giang đang bổ củi ở sườn núi thấy một con hổ bị hóc xương bèn giúp hổ lấy xương ra. Để tạ ơn, hổ biếu bác một con nai. Khi bác tiều mất, hổ đến viếng. Từ đó, mỗi lần giỗ bác, hổ lại đưa dê hoặc lợn về biếu gia đình bác.

Hướng dẫn soạn bài Con hổ có nghĩa

Câu 1: Văn bản này thuộc thể loại văn xuôi.

Truyện có hai đoạn:

Xem thêm:  Em hãy giải thích câu ca dao Ai ơi giữ chí cho bền dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai.

– Đoạn một kể chuyện xảy ra giữa hổ và một bà đỡ.

– Đoạn thứ hai kể chuyện con hổ có nghĩa với người tiều phu.

Câu 2:

Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong Con hổ có nghĩa là biện pháp nhân hoá. Kể chuyện loài hổ có nghĩa là để tạo ra sự so sánh tương phản, nâng cao hiệu quả giáo dục. Con hổ vốn là loài cầm thú rất hung dữ, vậy mà trong cách cư xử còn có nghĩa tình. Con người hơn hẳn loài cầm thú, trong cuộc sống càng phải cư xử có nghĩa hơn.

Câu 3: Con hổ thứ nhất với bà đỡ Trần.

– Các hành động:

• Gõ cửa cổng bà đỡ
• Cầm tay bà, nhìn hổ cái nhỏ nước mắt.
• Mừng rỡ, đùa giỡn với con.
• Đào cục bạc tặng bà đỡ.
• Vẫy đuôi, vẻ tiễn biệt, rất chu đáo, có lễ nghi.

Con hổ hết lòng yêu thương vợ con, lo lắng đến mạng sống của cô vợ trong cuộc sinh nở đầy bất trắc. Hổ không nói được, nhưng cử chỉ cầm tay và đỡ rồi nhìn hổ cái là cách thể hiện hay nhất. Hổ đền ơn và cư xử thắm tình ân nhân với bà đỡ.

– Con hổ thứ hai với bác tiều phu:

• Mắc xương, lấy tay móc họng.
• Nằm ngục xuống, há miệng nhìn bác tiều phu cầu cứu.
• Tạ ơn một con nai.
• Hơn mười năm sau, khi bác tiều chết. Hổ đến trước mộ nhảy nhót, đầu dụi vào quan tài, gầm lên ai oán và chạy quanh quan tài.

Xem thêm:  Kể về kỉ niệm bên bà nội mà em nhớ nhất – Bài văn của Ngọc Huyền đội tuyển học sinh giỏi

Con hổ thứ nhất chỉ trả ơn bà đỡ Trần có một lần, con hổ thứ hai mang ơn nghĩa và trả nghĩa suốt đời, ngay cả khi bác tiều đã mất.

Câu 4: Truyện Con hổ có nghĩa đề cao cách sống nghĩa tình trong cuộc sống của con người.

Làm người phải biết giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, ngược lại, khi được người khác giúp đỡ phải biết ghi nhớ ơn nghĩa, tìm cách báo đáp ơn nghĩa ấy.

Bài soạn 2: Soạn bài con hổ có nghĩa rút gọn

Bố cục truyện Con hổ có nghĩa:

– Đoạn 1 (từ đầu … mới sống qua được): câu chuyện con hổ với bà Trần.

– Đoạn 2 (còn lại): câu chuyện con hổ với bác tiều phu.

Tóm tắt truyện Con hổ có nghĩa:

Một bà đỡ họ Trần người huyện Đông Triều một đêm hổ cõng vào rừng đỡ đẻ cho hổ cái. Sau đó, hổ đực đào lên một cục bạc biếu bà. Nhờ có cục bạc đó, bà sống qua được năm mất mùa đói kém.

Bác tiều ở huyện Lạng Giang một lần giúp một con hổ lấy chiếc xương bị hóc, được hổ biếu một con nai tạ ơn. Khi bác tiều mất, hổ đến viếng. Mỗi lần giỗ bác tiều, hổ đều mang dê hoặc lợn đến biếu gia đình.

Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (trang 144 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Văn bản thuộc thể loại truyện trung đại. Có hai đoạn chia như phần Bố cục.

Xem thêm:  Soạn bài Cao Bằng

Câu 2 (trang 144 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Biện pháp nghệ thuật cơ bản bao trùm được sử dụng là nhân hóa.

Nói về con hổ cũng là nói về con người. Con hổ là loài ăn thịt, là con thú hung dữ mà còn biết trọng tình nghĩa huống chi là con người.

Câu 3 (trang 144 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

– Câu chuyện con hổ với bà đỡ Trần: hổ đực nhờ bà đỡ Trần đỡ đẻ cho hổ cái, biếu bà một cục bạc, còn được hổ dẫn ra tận cửa rừng.

– Câu chuyện con hổ với bác tiều: bác tiều giúp lấy cái xương bị hóc trong miệng con hổ, được hổ đền đáp và nhớ ơn mãi về sau.

→ Con hổ thứ nhất chỉ trả ơn trong lần được giúp đỡ còn con hổ thứ hai thì nhớ ơn mãi về sau, cả khi bác tiều đã mất.