Điều trị rối loạn nhân cách kịch tính
Rối loạn nhân cách kịch tính được đặc trưng bởi một hình thái phổ biến của sự xúc cảm quá mức và tìm kiếm sự chú ý quá mức. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. Điều trị với liệu pháp tâm lý động. Bệnh nhân rối loạn nhân cách kịch tính sử dụng ngoại hình của họ, hành động một cách quyến rũ hoặc khiêu khích không thích đáng, để
thu hút sự chú ý của người khác. Họ thiếu ý thức tự định hướng và có tính ám thị cao, thường hành động một cách ngoan ngoãn để giữ được sự chú ý của người khác. Tỷ lệ hiện mắc ước tính là <2% dân số chung.. Nó được chẩn đoán thường xuyên hơn ở phụ nữ, nhưng phát hiện này có thể chỉ phản ánh một tỷ lệ lớn hơn ở phụ nữ trong môi trường lâm sàng, nơi thu thập dữ liệu. Trong một số nghiên cứu, tỷ lệ hiện mắc ở phụ nữ và nam giới là tương đương nhau. Bệnh lý đồng diễn là
phổ biến, đặc biệt là các rối loạn nhân cách khác ( chống đối
xã hội Rối loạn nhân cách chống đối xã hội (ASPD) Rối loạn nhân cách chống đối xã hội được đặc trưng bởi một hình thái của việc không quan tâm đến hậu
quả và quyền lợi của người khác. Chẩn đoá... đọc thêm , ranh
giới Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD) Rối loạn nhân cách ranh giới được đặc trưng bởi một hình thái toàn thể về sự không ổn định và quá nhạy cảm trong các mối quan hệ giữa các cá...
đọc thêm ,
ái
kỷ Rối loạn nhân cách ái kỷ (Narcissistic Personality Disorder - NPD) Rối loạn nhân cách ái kỷ được đặc trưng bởi một hình thái phổ biến của sự tự
cao, nhu cầu phải được nịnh nọt, và thiếu sự đồng cảm. Chẩn đoán theo tiê... đọc thêm ), gợi ý rằng các rối loạn này có cùng tính dễ bị tổn thương về mặt sinh học hoặc gây nghi ngờ liệu rối loạn nhân cách kịch tính có phải là rối loạn riêng biệt hay không. Một số bệnh nhân cũng có
các triệu chứng cơ
thể Rối loạn triệu chứng cơ thể Rối loạn triệu chứng cơ thể được đặc trưng bởi nhiều phàn nàn
dai dẳng về cơ thể mà có liên quan đến những suy nghĩ, cảm giác và hành vi thái quá... đọc thêm , có thể là lý do họ tìm kiếm sự đánh giá.
Rối loạn trầm cảm điển hình
Trầm cảm điển hình (rối loạn đơn cực) Các rối loạn trầm cảm được đặc trưng bởi buồn trầm trọng hoặc dai dẳng đủ để ảnh hưởng vào hoạt động chức năng và thường là do giảm sự quan tâm hoặc thích thú... đọc thêm
, loạn khí sắc
Rối loạn trầm cảm dai dẳng Các rối loạn trầm cảm được đặc trưng bởi buồn trầm trọng hoặc dai dẳng đủ để ảnh hưởng vào hoạt động chức năng và thường là do giảm sự quan tâm hoặc thích thú... đọc thêm
, và rối loạn chuyển
di Rối loạn chuyển di Rối loạn chuyển di bao gồm các triệu chứng thần kinh hoặc những thiếu hụt hình thành vô thức và không
lý chí và thường liên quan đến chức năng... đọc thêm cũng có thể cùng tồn tại. Bệnh nhân mắc rối loạn nhân cách kịch tính liên tục đòi hỏi phải là trung tâm của sự chú ý và thường trở nên trầm cảm khi họ không còn như vậy. Họ
thường sống động, kịch tính, nhiệt tình, và tán tỉnh và đôi khi quyến rũ những người mới quen. Những bệnh nhân này thường ăn mặc và hành động một cách không thích hợp và theo cách khiêu khích, không chỉ với những mối quan tâm không thực tế, mà còn trong nhiều bối cảnh (ví dụ như việc làm, trường học). Họ muốn gây ấn tượng với người khác với vẻ ngoài của họ và do đó thường bị bận tâm về cách họ nhìn nhận như thế nào. Biểu lộ cảm xúc có thể nông cạn (thay đổi cảm xúc quá nhanh) và bị
phóng đại. Họ nói một cách kịch tính, bày tỏ quan điểm mạnh mẽ, nhưng với vài sự kiện hoặc chi tiết để hỗ trợ ý kiến của họ. Bệnh nhân có rối loạn nhân cách kịch tính dễ bị ảnh hưởng bởi những người khác và theo xu hướng hiện tại. Họ có xu hướng quá tin tưởng, đặc biệt là những người có thẩm quyền mà họ nghĩ có thể giải quyết được tất cả các vấn đề của họ. Họ thường cho rằng các mối quan hệ có tính chất gần gũi hơn so với thực tế. Họ khao khát sự mới lạ và có xu hướng dễ buồn chán. Vì vậy,
họ có thể thay đổi công việc và bạn bè một cách thường xuyên. Trì hoãn sự hài lòng là rất bực bội đối với họ, do đó hành động của họ thường được thúc đẩy bởi việc đạt được sự hài lòng ngay lập tức. Đạt được sự thân mật về cảm xúc hoặc tình dục có thể là khó khăn. Bệnh nhân có thể, thường không nhận thức được điều đó, đóng một vai trò (ví dụ nạn nhân). Họ có thể cố gắng để kiểm soát bạn tình của họ bằng cách sử dụng sự quyến rũ hoặc thao tác cảm xúc trong khi đang rất phụ thuộc vào đối
tác. Tiêu chuẩn lâm sàng (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Tái bản lần thứ năm [DSM-5]) Để chẩn đoán rối loạn nhân cách kịch tính, bệnh nhân phải có
Mô hình này được thể hiện bằng sự hiện diện của ≥ 5 trong số sau:
Ngoài ra, các triệu chứng phải bắt đầu từ giai đoạn sớm của thời kì trưởng thành. Các rối loạn nhân cách kịch tính có thể được phân biệt với các rối loạn nhân cách khác dựa trên các đặc điểm đặc trưng:
Hiệu quả của liệu pháp nhận thức hành vi và điều trị hóa dược đối với rối loạn nhân cách kịch tính ít được biết đến. Liệu pháp tâm lý động, tập trung vào các xung đột tiềm ẩn, có thể được thử điều trị. Nhà trị liệu có thể bắt đầu bằng cách khuyến khích bệnh nhân thay thế lời nói cho hành vi, và do đó, bệnh nhân có thể tự hiểu mình và giao tiếp với người khác một cách ít kịch tính hơn. Sau đó, chuyên gia trị liệu có thể giúp bệnh nhân nhận ra cách hành xử kịch tính của họ là một cách không thích hợp để thu hút sự chú ý của người khác và kiểm soát lòng tự trọng của họ. Nhấp ở đây để Hướng dẫn bệnh nhân Bản quyền © 2022 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền. |