FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

Tại cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang (FED) được tổ chức vào ngày 2 và 3 tháng 11, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ thông báo bắt đầu rút lại chương trình mua trái phiếu khẩn cấp (chương trình QE) kể từ giữa tháng 11 năm 2021. Họ dự định sẽ hoàn tất việc rút lại chương trình QE vào tháng 6 năm 2022. Về lãi suất chính sách, FED thông báo giữ mục tiêu gần 0. Theo khảo sát của CME Group, thị trường kỳ vọng FED có thể nâng lãi suất điều hành khoảng 50- 75 điểm cơ bản trong năm 2022, bắt đầu từ tháng 7/2022.

Việc Fed thắt chặt tiền tệ được xác định là kịch bản rủi ro cho chứng khoán toàn cầu, đặc biệt là Mỹ. Với thị trường Việt Nam, khi đồng USD mạnh lên cũng gây áp lực khối ngoại tiếp tục rút ròng năm 2022. Nhiều khả năng thời kỳ tiền rẻ đang dần hết. Lãi suất đã chạm đáy, động thái tăng lãi suất, dù đến từ Cục dự trữ liên bang Mỹ hay Ngân hàng Nhà nước cũng đều tạo ra hiệu ứng tâm lý kém khả quan trong ngắn hạn đối với nhà đầu tư. Đây cũng là lý do khiến SSI Research bày tỏ quan điểm thận trọng với thị trường trong nửa đầu năm 2022.

4 LẦN FED TĂNG LÃI SUẤT CHỨNG KHOÁN ĐỀU TĂNG 

Tuy nhiên, lịch sử lại ghi nhận, mỗi một lần Fed tăng lãi suất là một lần thị trường chứng khoán tăng theo. Thống kê từ Chứng khoán BVSC cho thấy, trong quá khứ, thị trường chứng khoán Mỹ và thế giới vẫn tiếp tục duy trì được đà tăng điểm khi FED bắt đầu giảm và dừng chương trình QE cũng như ở những lần tăng lãi suất đầu tiên.

Cụ thể, trong cả 3 đợt FED tăng lãi suất cơ bản giai đoạn 1998 – 2000, 2004 – 2007 và 2016 – 2018, chỉ số S&P 500 đều có xu hướng tăng và bắt tạo đỉnh, lao dốc khi Ngân hàng Trung ương Mỹ bắt đầu giảm lãi suất. Trong lần thu hẹp và tiến tới kết thúc gói QE năm 2013 – 2014, thì cả S&P 500 của Mỹ và Vn-Index của Việt Nam đều có xu hướng tăng.

FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

Lịch sử ghi nhận, mỗi một lần Fed tăng lãi suất là một lần thị trường chứng khoán tăng theo.

"Nguyên do của điều này đến từ việc FED thường có những động thái thắt chặt khi nền kinh tế đã có sự hồi phục tốt, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp có sự cải thiện. Những thông tin tích cực này sẽ thay thế vai trò dẫn dắt thị trường của yếu tố tiền rẻ", BVSC nhấn mạnh và một lần nữa cho rằng, Ngân hàng Trung ương các nước bắt đầu tăng lãi suất, nhưng động thái này chưa đáng ngại với thị trường chứng khoán thế giới gồm Việt Nam.

NHIỀU DƯ ĐỊA CHO CHỨNG KHOÁN TĂNG TRƯỞNG NGAY KHI FED THẮT CHẶT TIỀN TỆ

Xét ở nhiều góc độ, thị trường chứng khoán Việt Nam nhiều khả năng tiếp tục tăng trưởng ngay cả khi Fed chính thức thắt chặt lãi suất.

Chứng khoán VnDirect cho rằng, việc bình thường hóa chính sách tiền tệ của một số ngân hàng trung ương như FED không nên được coi là thắt chặt chính sách tiền tệ toàn cầu và bối cảnh trên thị trường tài chính toàn cầu vào năm 2022 sẽ vẫn thuận lợi hơn so với thời kỳ trước đại dịch. Do đó, việc cắt giảm các gói nới lỏng định lượng sẽ không tác động lớn đến chính sách tiền tệ cũng như thị trường tài chính của Việt Nam.

Về chính sách tiền tệ, theo VnDirect, Ngân hàng Nhà nước sẽ vẫn duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng ít nhất đến hết Quý 2/2022 để hỗ trợ nền kinh tế phục hồi. Bất kỳ hành động thắt chặt tiền tệ nào sẽ chỉ diễn ra sớm nhất là trong nửa cuối năm 2022 và mức độ tăng lãi suất (nếu có) sẽ rất hạn chế, chỉ ở mức 0,25-0,5%.

Trong khi đó, SSI Research cho biết, đà hồi phục kinh tế của các quốc gia trên thế giới là không giống nhau, do đó cũng không thế kỳ vọng các ngân hàng trung ương đều nhìn về một hướng. Điều này đặc biệt đúng với các nền kinh tế mới nổi, khi mà tăng trưởng chưa thể quay lại mức trước đại dịch.

"Chính sách tiền tệ/ tài khóa của Việt Nam sẽ lệch pha với xu hướng chung trên thế giới. Việt Nam, cũng như một số nước đang phát triển, có thể tiếp tục đẩy mạnh đầu tư công và trì hoãn việc thắt chặt chính sách tiền tệ, ít nhất là thêm một năm nữa. Mặc dù vẫn phải đối mặt với rủi ro lạm phát, việc thận trọng mở cửa trở lại do biến thể Omicron có thể giúp làm giảm áp lực lên mặt bằng giá cả chung, tạo ra không gian cho các nhà hoạch định chính sách. Lãi suất chạm đáy trong năm 2022, nhưng xu hướng của lãi suất sẽ phụ thuộc vào tốc độ phục hồi kinh tế. Theo kịch bản cơ sở, lãi suất ước tăng không đáng kể trong năm 2022, và không tạo ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh", SSI Reseacrh nhận định.

FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

Về thị trường tài chính, theo VnDirect, vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài (FII) có thể tiếp tục bị hút ròng trong nửa đầu năm 2022 do ảnh hưởng của “taper tantrum” - cụm từ mà các quan chức FED và nhiều người khác sử dụng để miêu tả kế hoạch "rút chân ga" khỏi "cỗ máy kích thích kinh tế" bằng cách giảm lượng trái phiếu mà Fed mua vào một cách từ từ và trong quãng thời gian dài. Tuy nhiên, khối ngoại đã liên tục bán ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong 2 năm trở lại đây khiến tác động của việc khối ngoại bán ròng sẽ ở mức vừa phải do thị trường đã có sự chuẩn bị từ trước.

"Đồng USD tăng có thể khiến dòng vốn ngoại tiếp tục rút ra khỏi thị trường mới nổi nhưng nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng tại Thị trường chứng khoán Việt Nam trong cả năm 2021 với tổng giá trị bán ròng đạt gần 60 ngàn tỷ. Tỷ lệ giao dịch của khối ngoại hiện chỉ còn chiếm khoảng 3%, giảm xuống từ mức quanh 10% khiến mức độ tác động đến thị trường không còn lớn", Chứng khoán BVSC đồng quan điểm.

Cũng theo BVSC, Ngân hàng Trung ương các nước lớn bắt đầu rút tiền về và nâng lãi suất. Dòng tiền có thể rút ra khỏi các thị trường mới nổi, tạo ra tâm lý lo ngại chung với nhà đầu tư nhưng không có tác động lớn tới thị trường Việt Nam khi tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân đang chiếm ưu thế. Trong khi đó, PE của thị trường Việt Nam vẫn ở mức hấp dẫn so với các thị trường trong khu vực.

FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

PE của Chứng khoán Việt Nam vẫn hấp dẫn so với nhiều nước khu vực. 

Trên cơ sở đó, BVSC dự báo Vn-Index hướng đến 1750-1780 điểm trong năm 2022 với mức P/E 2022 tương đương 16.x lần. Giai đoạn nửa đầu năm 2022 khi nhiều chính sách mới được kích hoạt sẽ tạo ra nhiều kỳ vọng cho nhà đầu tư có thể giúp thị trường có mức tăng trưởng nhanh.

Nói thêm với VnEconomy, ông Trần Đức Anh - Giám đốc Vĩ mô & Chiến lược Thị trường của Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) cho rằng, lãi suất tiếp tục là động lực để thị trường chứng khoán tăng trưởng năm 2022. "Dù lo ngại lạm phát tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất phục hồi tuy nhiên trong kịch bản cơ sở lạm phát vẫn ở dưới mức 4% phù hợp mục tiêu của Chính phủ, lãi suất mặt bằng tăng nhưng kịch bản cơ sở tăng tầm 0,5% vẫn là tương đối thấp so với thời điểm trước", vị này nhấn mạnh.

Dẫu vậy, một cách thận trọng hơn, Chứng khoán Rồng Việt cho rằng việc thu hẹp chương trình nới lỏng tiền tệ của FED, bắt đầu vào tháng 11 và sẽ tiếp tục đến Q2/2022, trên thực tế là việc rút thanh khoản. Một lượng tiền khổng lồ được các ngân hàng trung ương in ra, gọi là quy trình nới lỏng định lượng (QE), đã tạo cơ sở cho sự bùng nổ về giá tài sản trong vài năm qua. Tuy nhiên, việc rút tiền mới ra thị trường, kết hợp với việc lãi suất tăng tại vào một thời điểm trong tương lai, chắc chắn sẽ là một sức ép đối với thanh khoản.

"Với định giá cổ phiếu đang khá cao, đặc biệt là ở Mỹ, chúng tôi cho rằng sẽ không mất nhiều thời gian để chứng kiến một sự điều chỉnh có ý nghĩa đối với giá cổ phiếu. Việc thu hẹp gói nới lỏng định lượng của Hoa Kỳ giai đoạn 2013- 2014 đã diễn ra khi định giá của S&P 500 rẻ hơn nhiều. Hệ số P/E của thị trường vào khoảng 16, trong khi hiện đang ở mức 22", công ty chứng khoán này lưu ý. 

Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vừa chính thức thông báo nâng lãi suất tham chiếu thêm 0,25 điểm%, lên quanh mức 0,25 - 0,5%; đồng thời phát tín hiệu có thể thêm 6 lần tăng lãi suất nữa từ đây đến cuối năm 2022.

  • FED tăng lãi suất, ảnh hưởng thế nào tới thị trường vàng?

  • FED tăng lãi suất lần đầu tiên trong hơn 3 năm

  • FED tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát

FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán
Trụ sở Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) ở Washington, DC. Ảnh: THX/TTXVN

Đây là lần đầu tiên Fed nâng lãi suất kể từ năm 2018, do lo ngại lạm phát tăng cao kỷ lục. Giới phân tích nhận định, dù sự kiện này có thể khiến dòng vốn rút ra khỏi các thị trường mới nổi, nhưng mức độ ảnh hưởng tới Việt Nam là không lớn, ít tác động đến xu hướng lãi suất trong năm nay.

Trong báo cáo dành cho nhà đầu tư mới đây, các chuyên gia của Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) cho biết, tiếp tục giữ quan điểm việc điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước trong năm 2022 để không bị nhiều tác động lớn đối với việc Fed tăng lãi suất. Ngân hàng Nhà nước vẫn giữ xu hướng tiếp tục mở rộng nhằm hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau dịch COVID-19.

Tuy nhiên, điều kiện kèm theo là Fed sẽ chỉ tăng lãi suất với tổng mức tăng cao nhất là 2% và Fed chưa bắt đầu chương trình Thắt chặt định lượng (Quantitative Tightening - tức là rút tiền ra khỏi hệ thống). Đồng thời, tỷ lệ lạm phát của Việt Nam duy trì trong mức 4%, chính sách tiền tệ của Việt Nam vẫn có xu hướng tiếp tục được mở rộng để hỗ trợ sự phục hồi kinh tế và xuất khẩu vẫn là động lực tăng trưởng kinh tế chính của đất nước.

Theo các chuyên gia của ABCS, tác động lớn chính của việc Fed tăng lãi suất chủ yếu ảnh hưởng đến dòng vốn nước ngoài. Trong ngắn hạn, với lịch sử của các đợt tăng lãi suất khác của Fed, dòng vốn vào các thị trường mới nổi sẽ luôn đảo chiều và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ.

“Chúng tôi kỳ vọng dòng vốn ra khỏi thị trường Việt Nam sẽ chủ yếu đến từ thị trường tài chính. Việt Nam, với nền tảng kinh tế vĩ mô tốt và lạm phát được duy trì ở mức dưới 4% sẽ tiếp tục là điểm đến đầu tư của các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là trong ngành công nghiệp sản xuất”, báo cáo của ACBS nhận định.

Về phía các ngân hàng thương mại, tại đại hội cổ đông mới đây, trả lời câu hỏi của cổ đông khi đánh giá tác động của việc Fed tăng lãi suất đến lợi nhuận ngân hàng, ông Hàn Ngọc Vũ, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) cho rằng, về cơ bản điều này sẽ ảnh hưởng đến chi phí vốn trên thị trường quốc tế. Hiện VIB là một trong số các ngân hàng đặt mục tiêu huy động vốn quốc tế, với mức lãi suất được cho là hấp dẫn hơn và ổn định hơn so với thị trường tiền gửi dân cư trong nước.

Ở thời điểm hiện tại, áp lực về chi phí vốn cũng đang đè lên một số ngân hàng khi lãi suất huy động trên thị trường đang có dấu hiệu tăng.

Thống kê của Công ty Chứng khoán SSI cho thấy, lãi suất huy động dành cho doanh nghiệp đã nhích lên tại một số ngân hàng lớn với mức tăng 20 điểm cơ bản ở các kỳ hạn trên 6 tháng. Với áp lực lạm phát ngày càng hiện hữu, SSI cho rằng mặt bằng lãi suất đã chạm đáy và tốc độ tăng lãi suất trong thời gian tới sẽ phụ thuộc vào tốc độ phục hồi của nền kinh tế và lạm phát.

Dưới góc độ của chuyên gia, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP Hồ Chí Minh cho rằng, lãi suất huy động nhích lên không phải là xu hướng mà tùy thuộc vào mức độ thanh khoản từng ngân hàng thương mại, cộng thêm yếu tố lạm phát, tâm lý.

Tuy nhiên, với quan điểm điều hành chính sách tiền tệ theo hướng ổn định của Ngân hàng Nhà nước và chuẩn bị triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp thì nếu lãi suất cho vay tăng, việc hỗ trợ sẽ không còn nhiều ý nghĩa.

“Trong bối cảnh hiện nay, Ngân hàng Nhà nước nên điều hành lãi suất ổn định, không để các ngân hàng thương mại có xu hướng tăng lãi suất cho vay, bởi điều này sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của doanh nghiệp đang còn nhiều khó khăn. Đồng thời, sớm triển khai cụ thể hóa hướng dẫn chi tiết cho các doanh nghiệp tiếp cận với gói tài khóa hỗ trợ 2% lãi suất, để doanh nghiệp vượt qua khó khăn thách thức và giữ nguyên mặt bằng giá bán”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân đề xuất.

Vẫn biết trong bối cảnh lạm phát có nguy cơ tăng do chi phí đầu vào tăng, đang gây nhiều áp lực đến việc điều hành chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, nhiều doanh nghiệp vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn. Cộng thêm ảnh hưởng dây chuyền từ giá xăng dầu tăng, kéo theo hầu hết chi phí nguyên liệu sản xuất đầu vào của doanh nghiệp tăng cao đang ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Do đó, các chuyên gia cho rằng, bất kể ảnh hưởng dây chuyền của việc Fed tăng lãi suất thì chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước trong năm nay vẫn thực hiện theo hướng hỗ trợ cho doanh nghiệp phục hồi. Họ có thể sẽ sử dụng các công cụ thông qua thị trường mở, như mua ngoại hối và bơm tiền đồng ra thị trường để hỗ trợ trợ thanh khoản hoặc nâng trần tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng thương mại.

ACBS ước tính lãi suất tại Việt Nam có thể sẽ tăng trong 6 tháng cuối năm 2022 và tối đa là 0,5 điểm %. Đây cũng là mức tăng lãi suất tối đa trong năm nay được nhiều nhóm phân tích nhận định. Giới phân tích cho rằng, bất kỳ hành động thắt chặt tiền tệ (nếu có) sẽ chỉ diễn ra sớm nhất là từ quý 3/2022 và mức độ tăng lãi suất khi đó sẽ rất hạn chế, ở mức từ 0,25 - 0,5 điểm %.

Thực tế, trong văn bản trả lời kiến nghị cử tri mới đây, Ngân hàng Nhà nước cũng phát đi thông điệp về việc duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ trong năm nay. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nược hiện đang triển khai xây dựng Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, sẽ phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5 – 1 điểm % trong 2 năm 2022 và 2023, nhất là đối với lĩnh vực ưu tiên.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng cố gắng tiết giảm chi phí hoạt động để tiếp tục giảm lãi suất; tiếp tục rà soát cơ chế, thủ tục cho vay phù hợp hơn với thực tiễn thị trường và tình hình mới, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng tín dụng, an toàn hệ thống để hỗ trợ các doanh nghiệp đượcvay vốnngân hàng thuận lợi, góp phần tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh…

Hứa Chung (TTXVN)

FED tăng lãi suất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán

Lãi suất tăng thường tạo ra tâm lý ‘phòng thủ’, có thể ảnh hưởng đến chứng khoán

Theo các chuyên gia Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC), tác động của việc Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) nâng lãi suất sẽ có ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán Việt Nam (TTCK) nhưng không quá tiêu cực.

Chia sẻ:

Từ khóa:

  • Fed,
  • tăng lãi suất,
  • lãi suất,
  • Việt Nam,
  • doanh nghiệp,