Hình thành loài bằng cách li địa lí thường gặp ở đối tượng nào
1. Quá trình hình thành loài mới là gì?Quá trình hình thành loài mới là một quá trình lịch sử, cải biến thành phần kiểu gen của quần thể theo hướng thích nghi, tạo ra kiểu gen mới cách li sinh sản với quần thể gốc. Show Quá trình hình thành loài mới diễn ra qua 3 giai đoạn chính: – Sự hình thành các dạng mới trong loài – Sự xác lập loài mới – Sự kiên định loài mới. 2. Các con đường hình thành loài mớiCó3 con đường hình thành loài mới: con đường địa lý, con đường sinhthái, con đường đột biến. a.Hình thành loài bằng con đường địa lí - Ví dụ:Loài chim sẻ ngô có khả năng phân bố rộng, đã tạo ra 3 nòi địa lý chính: nòi châu Âu, nòi Trung Quốc, nòi Ấn Độ. Tiếp giáp giữa Châu Âu và Ấn Độ hay giữa Ấn Độ và Trung Quốc có dạng lai tự nhiên -Nguyên nhân:Khu phân bố bị chia cắt do các vật cản địa lí làm cho các quần thể trong loài bị cách li nhau → tạo ra sự sai khác vốn gen -Cơ chế hình thành loài mới:Phân hóa tạo ra sự khác biệt vốn gen của các quần thể trong quần thể gốc ban đầu, hạn chế trao đổi vốn gen gây hiện tượng cách li đại lí⇒ cách li sinh sản giũa các cá thể trong quần thể⇒ Hình thành loài mới -Đặc điểm của từng con đường: + Trải qua nhiều dạng trung gian +Ở khu vực tiếp giáp các dạng trung gian chưa phân hóa loài mới vẫn có khả năng trao đổi vốn gen với nhau. +Tốc độ hình thành lời mới chậm +Tác động của yếu tố ngẫu nhiêu làm tăng cường sự phân hóa vốn gen⇒ Tăng sự hình thanh loài mới. -Đối tượng xảy ra: +Động vật có năng di chuyển +Xảy ra ở động vật có khảnăng tán bào tử hạt giống b.Hình thành loài bằng con đường sinh thái - Ví dụ:Các loài thực vật sống ở bãi bồi sông Vonga rất ít sai khác về hình thái so với các quần thể tương ứng sống ở phía trong bờ sông này. Tuy nhiên, chúng vẫn khác nhau về đặc tính sinh thái, vì phải thích nghi với mùa lũ nên thực vật ở bãi bồi sông có chu kỳ sinh trưởng muộn hơn, ra hoa kết hạt trước khi lũ về. Do vậy, các nòi sinh thái bãi bồi không giao phấn với các nòi tương ứng ở phía trong bờ sông. -Nguyên nhân:Trong cùng một vu vực địa lí nhưng bị phân chia thành nhiều ổ sinh thái với các điều kiện khác nhau, từ đó các ổ sinh thái sẽ chọn lọc các các thể của quần thể là khác nhau. Tạo các quần thể có vốn gen phù hợp với từng ổ sinh thái -Cơ chế hình thành loài mới:Phân hóa vốn gen theo ổ sinh thái⇒ Hình thành nòi sinh thái⇒ cách li (,...)⇒ hình thành loài mới -Đặc điểm của từng con đường:Tốc độ hình thành loài mới chậm và trải qua nhiều dạng trung gian -Đối tượng xảy ra:Động vật ít di chuyển, chủ yếu xảy ra ở thực vật c.Hình thành loài bằng các đột biến lớn -Ví dụ:Loài bông trồng ở Mĩ có bộ NST 2n = 52, trong đó có 26 NST lớn và 26 NST nhỏ. Được hình thành bằng con đường lai xa và đa bội hóa từ loài bông của châu Âu có bộ NST 2n = 26 gồm toàn NST lớn và loài bông hoang dại ở Mĩ có bộ NST 2n = 26 NST nhỏ. -Nguyên nhân:Do các tác nhận gây đột biến gây tác động -Cơ chế hình thành loài mới:Do sự biến đổi vật chất di truyến của loài -Đặc điểm của từng con đường: +Gồm (đa bội hóa khác nguồn , đa bội cùng nguồn, tái cấu trúc NST) +Xảy ra ở thực vật và ít xảy ra ở động vật -Đối tượng xảy ra:Chỉ xảy ra ở thực vật. Không xảy ra ở động vật Hình thành loài bằng con đường cách li địa lí thường xảy ra đối với nhóm loài:Câu 4251 Nhận biết Hình thành loài bằng con đường cách li địa lí thường xảy ra đối với nhóm loài: Đáp án đúng: d Phương pháp giải Hình thành loài khác khu vực địa lí --- Xem chi tiết Bộ 15 bài tập trắc nghiệm Sinh 12 Bài 30: Quá trình hình thành loàiCâu 1:Hình thành loài mới bằng cách li sinh thái thường gặp ở những đối tượng sinh vật nào? A. Thực vật B. Thực vật và động vật có khả năng di chuyển xa C. Động vật D. Thực vật và động vật ít có khả năng di chuyển Câu 2:Trong các phương thức hình thành loài, phương thức tạo ra kết quả nhanh nhất là bằng con đường A. Cách li tập tính B. Lai xa kết hợp đa bội hóa C. Sinh thái D. Cách li địa lí Câu 3:Loài lúa mì trồng hiện nay được hình thành trên cơ sở A. Sự cách li địa lí giữa lúa mì châu Âu và lúa mì châu Mỹ B. Kết quả của quá trình lai xa khác loài C. Kết quả của tự đa bội 2n thành 4n của loài lúa mì D. Kết quả của quá trình lai xa và đa bội hoá nhiều lần Câu 4:Khi nói về con đường hình thành loài bằng lai xa kèm đa bội hóa, có bao nhiêu nhận định đúng trong các nhận định dưới đây?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 5:Giao phối giữa lừa đực và ngựa cái sinh ra con la dai sức và leo núi giỏi,giao phối giữa lừa cái và ngựa đực sinh ra con bacđô thấp hơn con la,có móng nhỏ giống lừa.Sự khác nhau giữa con la và bacđô là do: A. Con lai thường giống mẹ B. Di truyền ngoài nhân C. Lai xa khác loài D. Số lượng bộ NST khác nhau Câu 6:Nhận định nào dưới đây không đúng? A. Những cá thể thuộc các quần thể cùng loài khác nhau khi sống trong những sinh cảnh khác nhau thường không thể giao phối với nhau dẫn đến cách li sinh sản. Đây là đặc điểm của cơ chế cách li sinh thái. B. Trong quá trình hình thành loài mới, điều kiện sinh thái có vai trò thúc đẩy sự phân hóa kiểu gen của quần thể gốc. C. Quá trình hình thành loài thường gắn liền với quá trình hình thành quần thể thích nghi. D. Ở các loài sinh sản vô tính và đơn tính, việc phân biệt 2 loài thân thuộc là không dễ dàng. Câu 7:Hãy ghép tên phương thức hình thành loài mới với cơ chế hình thành sao cho phù hợp. a) Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa. b) Hình thành loài bằng con đường địa lí. c) Hình thành loài bằng con đường sinh thái. I. CLTN tích lũy các đột biến và biến dị tổ hợp theo hướng thích nghi với các điều kiện địa chất, khí hậu khác nhau. II. CLTN tích lũy các biến dị theo hướng thích nghi với những điều kiện sinh thái khác nhau. III. Lai xa kết hợp với đa bội hóa đã tạo ra các cá thể song nhị bội có tổ hợp NST mới, cách li sinh sản với 2 loài bố mẹ, đứng vững qua CLTN. Phương án đúng là: A. Ia – IIb – IIIc B. IIIa – Ib – IIc C. IIIa – IIb – Ia D. IIa – IIIb – Ic Câu 8:Hình thành loài bằng phương thức nào xảy ra nhanh nhất? A. Cách li địa lí B. Cách li sinh thái C. Cách li tập tính D. Lai xa và đa bội hoá Câu 9:Cơ sở di truyền của quá trình hình thành loài mới bằng con đường lai xa và đa bội hóa là: A. Tế bào của cơ thể lai khác loài chứa bộ NST của 2 loài bố, mẹ. B. Hai bộ NST đơn bội khác loài trong cùng 1 tế bào nên gây khó khăn cho sự tiếp hợp và trao đổi chéo giữa các cặp NST, do vậy làm cản trở quá trình phát sinh giao tử. C. Nhờ lai xa đã tạo ra cơ thể lai có sự tổ hợp bộ NST đơn bội của cả 2 loài nhưng bất thụ. Sự đa bội hóa giúp quá trình giảm phân của cơ thể lai xa diễn ra bình thường và cơ thể lai xa có khả năng sinh sản hữu tính. D. Cơ thể lai xa thực hiện việc duy trì và phát triển nòi giống bằng hình thức sinh sản sinh dưỡng. Câu 10:Phát biểu nào dưới đây liên quan đến quá trình hình thành loài mới là không đúng? A. Quá trình hình thành loài mới có thể diễn ra từ từ trong hàng vạn, hàng triệu năm hoặc có thể diễn ra tương đối nhanh chóng trong một thời gian không dài lắm. B. Loài mới không xuất hiện với một cá thể duy nhất mà phải là 1 quần thể hay một nhóm quần thể tồn tại và phát triển như một mắt xích trong hệ sinh thái và đứng vững qua thời gian dưới tác dụng của CLTN. C. Lai xa và đa bội hóa là con đường hình thành loài mới thường gặp ở thực vật, ít gặp ở động vật vì ở động vật, cơ chế cách li sinh sản giữa 2 loài rất phức tạp và việc đa bội hóa thường gây chết. D. Quá trình hình thành loài bằng con đường địa lí và con đường sinh thái luôn luôn diễn ra hoàn toàn độc lập với nhau. Câu 11:Ở động – thực vật, chỉ tiêu được coi là cơ bản nhất để phân biệt hai loài khác nhau là: A. Hình thái B. Sinh lí – hóa sinh C. Địa lí – sinh thái D. Di truyền Câu 12:Các cơ chế hình thành loài bằng đa bội hóa cùng nguồn là
Phương án đúng là: A. (1), (2) và (3) B. (1) và (2) C. (1) và (3) D. (2) và (3) Câu 13:Ở vi khuẩn, chỉ tiêu được coi là cơ bản nhất để phân biệt hai loài khác nhau là A. Hình thái B. Sinh lí – hóa sinh C. Địa lí – sinh thái D. Di truyền Câu 14:Tại sao từ 1 loài lại có thể hình thành loài khác hoặc 1 vài loài khác nhau trong khi nó vẫn chiếm địa bàn sinh sống như cũ? A. Do đột biến B. Do ngoại cảnh thay đổi C. Do áp lực của chọn lọc D. Do quá trình đột biến, giao phối và CLTN theo con đường phân li Câu 15:Hiện tượng nào nhanh chóng hình thành loài mới mà không cần sự cách li địa lí? A. Lai xa khác loài B. Tự đa bội C. Dị đa bội D. Đột biến NST |
