Tại Việt Nam, ngày 5/5 âm lịch là ngày lễ truyền thống của dân tộc, tương tự như trung thu hay rằm tháng 7. Theo truyền thống, 5/5 hay còn được biết đến là tết Đoan Ngọvới nhiều nghi thức thú vị. Cụ thể:
I. 5/5 là ngày gì?
5/5 nếu xét theo âm lịch thì là ngày tết Đoan Ngọtheo văn hoá Việt Nam. Đây là một ngày lễ truyền thống quan trọng tại nước ta nói riêng và các quốc gia khu vực Đông Á nói chung.
Trong ngày tết Đoan Ngọ, mọi người thường thực hiện một số hoạt động như ăn bánh tro [ bánh ú], ăn thịt vịt, khảo cây…
Như vậy, ngày 5/5 âm lịch là ngày Tết Đoan Ngọ hay còn được gọi là Tết nửa năm, tết diệt sâu bọ. Theo đó, vào ngày này nhiều gia đình thường chuẩn bị mâm cúng có cơm rượu, quả vải, quả mận…
II. Ý nghĩa của ngày tết Đoan Ngọtrong văn hoá Việt Nam
Trong văn hoá Việt Nam, tết Đoan Ngọhay còn được biết đến với cách gọi khác là tết Diệt sâu bọ vì 5/5 là giai đoạn thời tiết chuyển mùa, sâu bọ sẽ phát triển nhiều hơn.
Chính điều này khiến cơ thể chúng ta dễ mắc các bệnh cảm cúm, ốm đau… Do đó, ý nghĩa của từ “diệt sâu bọ” chính là lời nhắn nhủ mọi người cần chú ý bảo vệ sức khỏe, tăng sức đề kháng trong giai đoạn này để có được sức khoẻ tốt nhất.
Ngoài ra, dịp tết Đoan Ngọcũng là thời điểm lý tưởng để mọi người trong gia đình sum họp sau thời gian dài không gặp mặt [từ dịp tết].
Tết Đoan Ngọcũng là thời điểm hoa màu đơm hoa kết trái, mỗi vùng miền sẽ có những loại hoa quả đặc trưng. Tuy khác nhau về địa lý nhưng tất cả mọi người trên đất nước đều có chung niềm vui là vụ mùa bội thu, không có sự phá hoại của sâu bọ. Vì vậy, đây có thể được coi là ngày vui nhất trong năm của bà con nông dân, mọi người đều vui mừng phấn khởi vì sau nhiều ngày chăm sóc, hoa màu đã cho kết quả bội thu.
III. Một số hoạt động nổi bật trong ngày tết đoan ngọ
Trong ngày tết đoan ngọ, mỗi vùng miền sẽ có những hoạt động nổi bật khác nhau. Trong đó, tại Việt Nam sẽ có những hoạt động thú vị mang nét đặc trưng văn hóa dưới đây!
Hoạt động hái lá thuốc
Trong này 5/5, hái lá thuốc là hoạt động được nhiều người dân nông thôn hưởng ứng. Người dân thường quan niệm rằng, vào 12 giờ trưa ngày 5/5 chính là thời điểm dương khí hài hòa nhất. Do đó, nếu hái thuốc vào thời điểm này thì sẽ phát huy được hiệu quả của lá thuốc, đem đến những công dụng tuyệt vời.
Hoạt động tắm lá mùi
Cây mùi hay cây ngò chính là loại thảo mộc được sử dụng trong hoạt động tắm nước lá mùi trong ngày 5/5 âm lịch mỗi năm.
Theo người xưa, việc tắm nước lá mùi trong tết Đoan Ngọsẽ có tác dụng giải trừ gió độc, giúp khí lưu thông trong cơ thể, từ đó đem lại thể trạng tốt nhất.
Hoạt động khảo cây
Khảo cây cũng được biết đến là một hoạt động nổi bật trong ngày tết đoan ngọ. Cứ vào giờ ngọ của ngày này, người dân sẽ đi khảo cây như một hành động đánh vào thân cây nhằm kiểm tra vấn đề cây đang gặp khải. lý do cây chưa ra trái.
Người xưa quan niệm rằng khi khảo cây như vậy, năm sau cây sẽ cho trái nhiều hơn. Khi thực hiện nghi thức khảo cây, chúng ta sẽ cần đến 2 người, một người trèo lên cây để đóng vai cây còn 1 người ở dưới để tra khảo. Chẳng hạn, người khảo cây có thể hỏi: Tại sao năm nay lại không kết trái? Năm sau phải kết trái đấy nhé!
Đương nhiên, khi đặt câu hỏi như vậy thì người đóng vai cây sẽ đồng ý và kết thúc nghi lễ. Tương truyền rằng khi thực hiện nghi thức này, mọi mong muốn của người khảo cây sẽ thành hiện thực.
Ăn bánh tro, bánh ú
Bánh ú ở miền Nam hay bánh tro ở miền Bắc chính là loại bánh được người dân làm và ăn nhiều vào dịp tết đoan ngọ. Người dân sẽ tự nay chắt lấy nước tro, ngâm với gạo để làm bánh và rửa sạch. Sau đó gói thành hình bánh và kết lại với nhau thành từng chùm. Nhiều người còn cho rằng nếu ngày 5/5 mà không có bánh tro bánh ú thì sẽ không còn ý nghĩa gì cả.
Hoạt động ăn cơm rượu nếp
Cơm rượu nếp thường sẽ được nấu bằng nếp cẩm lên men với rượu. Món ăn này sẽ có vị ngọt nhẹ và hơi thoang thoảng mùi rượu.
Vào ngày tết đoan ngọ, mọi người sẽ cùng nhau thưởng thức cơm rượu nếp với mong muốn sức khỏe dồi dào, cuộc sống hạnh phúc và may mắn hơn trong tương lai.
Ăn quả diệt sâu bọ
Trong ngày tết đoan ngọ, một số khu vực còn có hoạt động ăn trái cây diệt sâu bọ. Thật ra, đây là thời điểm vụ mùa bội thu, có nhiều cây trái thơm ngon. Do đó, việc bà con hân hoan ăn trái cây với mục đích tăng sức đề kháng, bảo vệ bản thân chính là cách “diệt sâu bọ” hiệu quả và hợp lý nhất.
Hoạt động ăn thịt vịt
Bên cạnh những hoạt động nêu trên, nhiều khu vực còn có hoạt động thịt vịt và ăn thịt vịt trong ngày 5/5 âm lịch. Đây chính là thời điểm mọi người quây quần bên nhau và cũng là cơ hội để mọi người bổ sung dưỡng chất cho sức khỏe. Do đó, tục lệ ăn thịt vịt trong tết Đoan Ngọhoàn toàn là một phương thức cầu mong sức khỏe dồi dào cho mọi người trong gia đình.
Hy vọng qua những thông tin nêu trên, bạn đọc đã biết được 5/5 là ngày gì theo âm lịch. Từ đó hiểu hơn về nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam trong dịp lễ đặc biệt này.