Quản lý tồn trữ thuốc là gì

Loading Preview

Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.

QUẢN LÝ VÀ TỒN TRỮ THUỐCKhái niệm về thuốc:Thuốc là chất hoặc hỗn hợp các chất dùng cho ng nhằm mục đích phòng chữabệnh, chuẩn đoán bệnh hoặc điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể, bao gồm thuốcthành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, vắc xin, xinh phẩm y tế, trừ thực phẩm chứcnăng.Quản lý và tồn trữ thuốc:- Mục đích: nhằm đảm bảo cung cấp thuốc và dụng cụ y tế đạt chất lượng đếntay người sử dụng.- Ý nghĩa:•Thuốc – dụng cụ y tế là cơ sở vật chất của ngành y tế dùngphòng bệnh và chữa bệnh. Có thể là sở hữu của nhà nước, tập thể hoặctư nhân. Để phục vụ cho công tác chăm sóc sức khỏe người dân. Do đóngành dược mà trực tiếp là dược sĩ có trach1 nhiệm tổ chức quản lýcho thật tốt để đạt được hiệu quả sử dụng cao nhất đến tay người sửdụng,•Thuốc khi được bảo quản đúng không những có tác dụngtốt trong phòng bệnh và chữa bệnh mà còn ảnh hưởng trực tiếp đếnhiệu quả kinh tế cho nhà nước và nhân dân. Đồng thời góp phần nângcao uy tín ngành Dược và cán bộ y tế.Bao bì đóng gói:Là mọi vật liệu được sử dụng trong việc đóng gói sản phẩm, chuyên chở bằngcác loại phương tiện, loại trừ con-te-nơ được sử dụng để đựng sản phẩm, chuyênchở bằng các loại phương tiện vận tải khác nhau mà không phải xếp dỡ hàng hóabên trong trước khi đến nơi người nhận.Bán thành phẩm: là nguyên liệu đã được xử lý 1 phần, và phải trải qua các xử lýtiếp theo trước khi trở thành thành phẩm.Nguyên tắc chung trong phân loại và sắp xếp:- Theo tính chất bảo quản.- Theo đặc tính.- Theo vần A, B, C….- Theo thứ tự hạng dùng, phẩm chất, lô, mẻ…- Theo thứ tự to – nhỏ, nguyên – lẻ.Nguyên tắc chung về bảo quản:- Theo dõi thường xuyên các yếu tố môi trường trong kho: nhiệt độ, độ ẩm,ánh sáng… trong kho.- Thực hiện chế độ kiểm soát, kiểm nghiệm.- Phải có bao bì đóng gói như đã đăng ký.- Nguyên liệu và thành phần thuốc bảo quản theo điều kiện đặc biệt (thuốcđộc, gây nghiện, hướng tâm thần, phóng xạ…) phải bảo quản theo đúngquy chế.- Giữ kho luôn sạch sẽ, chống mối mọt, chống chuột…Nhiệt độ bảo quản:- Kho nhiệt độ phòng: nhiệt độ trong khoảng 15 – 25 độ C, trong từngkhoảng thời gian nhiệt độ có thể lên đến 30 độ C.- Kho mát: trong khoảng 8 – 15 độ C.- Kho lạnh: không vượt quá 8 độ C.- Tủ lạnh: trong khoảng 2 – 8 độ C.- Kho đông lạnh: không vượt quá – 10 độ CĐộ ẩm: điền kiện bảo quản “khô” hiểu là độ ẩm tương đối không quá 70%.Tác hại khí hơi trong không khí:Không khí là một hỗn hợp gồm nhiều loại khí, hơi khác nhau như oxygen,ozon, carbonic, oxyd carbon, lưu huỳnh dioxyd, hơi nước và các khí khác. Đa số cácloại khí hơi có trong không khí đều có ảnh hưởng không tốt đến chất lượng thuốc,hóa chất và dụng cụ y tế (trừ khí nitơ).Khí oxy và ozon (O2 và O3): hai khí này được coi là yếu tố chính gây ra cácphản ứng oxy hóa gây hư hổng thuốc, nguyên liệu và các dụng cụ y tế làm bằng kimloại, cao su, chất dẻo.Khí carbonic (CO2): gây hiện tượng carbonat hóa như là tủa nước vôi và dungdịch kiềm; làm giảm độ Clo của một số thuốc sát trùng như cloramin, clorua vôi…Một số khí hơi khác như khí clo, SO 2, NO2…khi gặp không khí ẩm có thể tạothành các acid tương ứng làm hỏng thuốc, dụng cụ kim loại và đồ bao gói.Biện pháp khắc phục tác hại của khí hơi trong không khí:Tránh để thuốc, hóa chất, dụng cụ y tế tiếp xúc với môi trường có nhiều loại khí,hơi bằng cách gói kín hay để cách ly.Với các dụng cụ y tế bằng kim loại, có thể tạo màng ngăn cách với không khí nhưbôi dầu parafin, bọc trong túi chất dẻo…Trong pha chế, đóng gói các thuốc dễ bị oxy hóa phải hạn chế tối đa thời gianthuốc tiếp xúc với không khí và khí hơi có hại bằng cách phù hợp như pha, đóng góitrong bầu khí trơ, thêm chất bảo quản, đóng đầy, nút kín…Tác hại của nấm mốc, vi khuẩn:Làm giảm chất lượng rất nhanh do trong quá trình sinh trưởng và phát triển chúngtiết ra các chất gây hỏng thuốc như các chất độc, chất điện giải và acid vô cơ, hữucơ… đặc biệt là các dạng thuốc như cao lỏng, siro, potio… nấm mốc và vi khuẩn cònlàm hư hỏng dược liệu thảo mộc, động vật và bao bì đóng gói làm bằng bìa, giấy,chất dẻo…Cách phòng chống nấm mốc, vi khuẩn:Biện phát tích cực nhất là phòng nhiễm vi khuẩn, nấm mốc ở mọi khâutrong quá trình sản xuất dược phẩm. Phải tuân thủ nghiêm ngặt chế độ vệ sinh vôkhuẩn trong sản xuất, đóng gói thuốc. Các nguyên phu liệu pha chế phải đạt tiêuchuẩn quy định. Trong bảo quản phải có kế hoạch kiểm tra, giám sát thường xuyênnhằm phát hiện thuốc nhiễm nấm mốc, vi khuẩn để xử lý kịp thời.Cách khắc phục sâu mọt, bọ:Phương châm chủ yếu là phòng nhiễm sâu bọ cho thuốc và dược liệu. vìvậy khi thu hái và chế biến phải đảm bảo đúng quy trình kỹ thuật. Chỉ đưa vàokho bảo quản dược liệu đảm bảo đúng quy cách, đúng tiêu chuẩn. Tiến hành phânloại tốt xấu để bảo quản riêng. Kho dược liệu phải khô ráo, đủ ánh sáng. Thựchiện lịch kiểm tra thường xuyên và nếu cần thì phơi sấy, xông diêm sinh kịp thời.Phòng mối:Các công trình xây dựng phải được xây bằng gạch hoặc xi măng, chân giákệ có thể tẩm, phủ hóa chất, diệt mối.Các giá kệ xếp hàng phải đặt xa tường 50 cm, xa mặt đất 20 – 30 cm, xatrần 80 cm.Xung quanh nhà kho phải làm rãnh thoát nước, phát quang bụi rậm, lấp hốđọng nước, chống ẩm ướt.Hàng ngày phải kiểm tra phát hiện mối hai lần vào buổi sáng và chiều.Tường nhà, thân giá kệ cần quét vôi trắng để dễ phát hiện mối.Diệt mối:Nếu trong kho có mối cần phải tìm tổ chính để đào và diệt mối chúa, phunhoặc rác hóa chất diệt mối theo đường mối đi lại.Hiện nay, ở các kho thương áp dụng công nghệ diệt mối rất hiệu quả bằngphương pháp sinh học.Phòng chuột:Muốn phòng chuột có hiệu quả phải thực hiện tốt nguyên tắc là kịp thời –liên tục – triệt để - toàn diện. Cụ thể là:- Loại bỏ chỗ ở, chỗ ẩn lấp của chuột ở trong và ngoài kho.- Phát quan bụi rậm ở xung quanh kho.- Bịt kín các khe hở ở chân tường, căng lưới thép ở cổng và các ống nước.- Thuốc dễ bị phá hại cần phải đóng gói kín và phải có khả năng bảo vệ tốt.- Thường xuyên kiểm tra, phát hiện chuột.Diệt chuột:- Cần tổ chức diệt chuột đồng loạt cả khu vực trong và ngoài kho, khu vựcxung quanh làng xóm, xã phường…thành từng đợt, thường 6 tháng 1 lần.- Nuôi mèo để diệt chuột vì mèo có thể hạn chế khả năng phát triển và hoạtđộng của chuột.- Đánh bẫy chuột: muốn đánh bẫy phải kèm them thức ăn để dử chuột. Đánhbẫy có hiệu quả vì một phần do số chuột bị sa bẫy bị tiêu diệt, số khác sợphải bỏ đi nơi khác hoặc ngừng hoạt động một thời gian.- Đánh bả chuột: dùng hóa chất độc tẩm vào thức ăn để diệt chuột. Các hóachất thường dùng như kẽm phosphua (Zn3P2), BaCO3… Nguyên tắc chung về phân loại, sắp xếp:- Thuốc và DCYT được sắp xếp theo tính chất và yêu cầu bảo quản riêng.Thuốc, hóa chất, bông băng, …phải có kho riêng hoặc khu vực bảo quảnriêng trong kho để đảm bảo theo yêu câu và tính chất bản quản riêng từngloại ( hoặc từng nhóm):• Thuốc gây nghiện, thuốc hướng tâm thần, thuốc độc A, B.• Thuốc, hóa chất có yêu cầu bảo quản đặc biệt như: hóa chất độc, thuốc,hóa chất đễ cháy nổ, ăn mòn, hút ẩm, thuốc hóa chất cần bảo quản ởnhiệt độ thấp hay cần tránh ánh sáng.• Thuốc, hóa chất cần bảo quản ở điều kiện thông thường.• Dược liệu có nguồn gốc động vật, thực vật, khoáng vật.• Bông băng, dụng cụ y tế (kim loại, cao su, thủy tinh)Thuốc và dụng cụ y tế phải được sắp xếp theo một trật tự hợp lý, gọn gàngngăn nắp đạt yêu cầu 3 dễ “dễ lấy, dễ thấy, dễ kiểm tra” nhằm tránh nhầm lẫn vàthuận tiện cho công tác bảo quản, vận chuyển.- Phải sắp xếp theo thứ tự hạn dùng, thời gian sản xuất, phẩm chất, lô mẻ…để đảm bảo cấp phát nhanh, thuận tiện.Yêu cầu đối với phương án thiết kế kho dược:Để đảm bảo giữ gìn toàn vẹn về số lượng và chất lượng của thuốc, nguyênliệu dùng làm thuốc, kể cả đồ bao gói trong kho,việc thiết kế kho đảm bảo 5 chống:_chống nóng,ẩm_chống côn trùng,mối mọt,chuột_chống cháy nổ_chống bão lụt_chống mất trộmBiểu hiên kém phẩm chất của thuốcThông thường là chảy, dính lọ hoặc vốn cục. Màu sắc thay đổi và mùi vị thay đổi.Đôi khi lẫn tạp chất do bao bì mang đến như rỉ sét, bụi bẩn, mồ hôi... vài trường hợpcó dấu hiệu nấm mốc trong bột.Khi phát hiện thuốc kém chất lượng:_cách ly khỏi kho_lập biên bản,báo cáo với phòng đảm bảo chất lượng_kiểm nghiệm: xử lý bằng cách bỏ,trả cho nhà sản xuất hoặc sử dụng tiếpYêu cầu chất lượng thuốc tiêm:_tuyệt đối vô trùng_ trong suốt( trừ hỗn dịch và nhũ tương). Ko dc có tạp chất cơ học như bụi, xơbông, lóc thủy tinh, tủa._đúng thành phần, hàm lượng, thể tích như trên nhãn._ có áp suất gần bằng áp suất thẩm thấu của máu và dịch tế bào. Đặc biệt đối vớidịch truyền._ pH theo như dược điển quy định.tốt nhất nên tương tự pH máu(7,3_7,4)_ko dc có chí nhiệt tố_ ít gây đau và ko gây kích ứng khi tiêmYêu cầu thiết kế kho dược Dựa trên những yếu tố chính sau đây:_số lượng và cấu thành hàng hóa lưu chuyển qua kho. Vì đây là yếu tố quyếtđịnh quy mô hoạt động của kho lớn hay nhỏ,đơn giản hay phức tạp. _loại hàng hóabảo quản trong kho là yếu tố quan trọng quyết định tới thiết kế kho.mỗi loại hàng hóacó kiểu thiết kế kho thích hợp._quy trình nghiệp vụ kho: là trình tự các bước cần phải thực hiện từ khi nhậphàng đến khi xuất hàng có tính đến quy mô,vị trí,cơ cấu,thời gian và phương tiệnthực hiện từng khâu từng giai đoạn.Phân loại kho:Phân loại kho là việc phân chia và sắp xếp các loại kho theo các tiêu thức nhất địnhnhằm tạo điều kiện cho công tác quản lý và kỹ thuật xây dựng kho dược thuận lợi.- phân loại theo nhiệm vụ chính của kho:• kho thu mua, kho tiếp nhận:• Kho tiêu thụ• Kho trung chuyển• Kho dự trữ• Kho cấp phát, cung ứng- Phân loại theo mặt hàng chứa trong kho, tên gọi của kho là tên gọi của hànghóa chứa trong kho. Trong ngành Dược có các loại kho sau:• Kho dược liệu• Kho hóa chất, hóa dược• Kho bán thành phẩm• Kho thuốc thành phẩm• Kho kín• Kho nủa kín• Kho lộ thiên (sân, bãi)Chức năng của kho:_kho dược có chức năng bảo quản._kho là nơi dự trữ những nguyên liệu,phụ liệu,vật tư,bao bì và hàng hóa cần thiết._góp phần vào công tác kiểm tra,kiểm soát và kiểm nghiệm thuốc khi xuất,nhập vàtrong lưu thông.Nhiệm vụ của một kho dược:Tổ chức thực hiện việc dự trữ,bảo quản và bảo vệ tốt vật tư,hàng hóa trongkho. Phát triển các hoạt động dịch vụ văn minh phục vụ sản xuất và lưu thônghàng hóa với chi phí lao động thấp nhất.Đặc điểm của hóa chất:Các hóa chất thường có 1 đặc điểm chung cần phải chú ý trong quá trình bảo quản là:- Thường là những hoạt chất có hoạt tính mạnh.- Dễ xảy ra các phản ứng hóa học nguy hiểm.- Có một số hóa chất dễ cháy nổ khi va chạm cũng như khi gặp lửa, gặp ẩm.- Có một số hóa chất dễ bay hơi, hơi có rất độc, có thể ăn mòn kim loại vàlàm hỏng thuốc và đồ bao gói xung quanh. Một số hóa chất bay hơi, khi hơiđạt tới một nồng độ nào đó thì có thể gây cháy nổ.PHÂN LOẠI HÓA CHẤT/74Hóa chất sử dụng trong ngành có rất nhiều loại và thường được chia thành3 loại:_hóa chất thường_hóa chất thí nghiệm_hóa chất dúng làm thuốc