Tại sao euro tổ chức năm 2022

Thời gian dài hơn thông thường

Điều đầu tiên phải nói rằng, sự đặc biệt của giải đấu Euro 2020 đã xuất phát từ ý tưởng của cựu Chủ tịch UEFA, Michel Platini, từ năm 2012. 2020 là kỷ niệm tròn 60 năm thành lập giải bóng đá lớn nhất châu Âu này, chính vì vậy vị cựu Chủ tịch UEFA muốn mang đến một kỷ niệm khó phai mờ trong người hâm mộ trái bóng tròn cùng với  kế hoạch tổ chức giải tại một vài quốc gia. Trước đó, giải Euro đã từng chứng kiến 2 quốc gia đồng đăng cai. Giải đấu thứ 16 trong lịch sử này, theo kế hoạch ban đầu là tổ chức ở 13 địa điểm. Sau nhiều khúc mắc và thay đổi do bất khả kháng, hiện tại  các đội tuyển sẽ thi đấu ở 11 sân thuộc 11 thành phố tại 11 quốc gia. 

Đại dịch COVID- 19 đã khiến Euro 2020 phải lùi lịch đến năm nay mới được tổ chức

Đội tuyển Bồ Đào Nha có nhiệm vụ bảo vệ chức vô địch Euro mà họ đang nắm giữ từ 2016 

Vòng loại được bắt đầu từ tháng 3.2019 nhưng hành trình của nó có điểm khác biệt so với thường lệ. Ngoài việc chọn 2 đội dẫn đầu của 10 bảng đấu, việc phân định các suất đá play-off còn dựa trên thành tích tại UEFA Nations League 2018-2019 - giải đấu mới của UEFA, phân nhánh để chốt 4 đội. Và do đại dịch COVID-19 bùng phát vào đầu năm 2020, sau đó vài tháng, Euro 2020 chính thức được tuyên bố hoãn lại 1 năm. Cũng vì sự gián đoạn bởi COVID-19, đến tháng 11.2020, vòng loại mới chính thức kết thúc.

Không phân biệt chủ nhà hay khách

Euro năm nay sẽ diễn ra ở 11 quốc gia nhưng chỉ có có 9 đội chủ nhà gồm Italia (bảng A), Đan Mạch, Nga (B), Hà Lan (C), Anh, Scotland (D), Tây Ban Nha (E), Đức, Hungary (F). Trong số này, Nga, Scotland, Hungary chỉ được đá 2 trận trên sân nhà, các đội còn lại đá 3 trận vòng bảng đều trên sân nhà của họ. Đây là lần đầu tiên giải Euro không phân biệt đội chủ nhà hay khách, không một đội nào giành vé trực tiếp tham dự giải đấu nhờ suất cho đội chủ nhà. Điều đặc biệt là chiếc vương miện của đội tuyển Bồ Đào Nha được giữ lâu hơn các đội khác sau chức vô địch giành được năm 2016 đến giờ là 5 năm.

                                      Wembley sẽ là nơi diễn ra trận chung kết Euro 2021

Sự thay đổi lớn về quân số

Cũng lại do đại dịch COVID -19, Liên đoàn bóng đá châu Âu cũng đã có một quyết định lớn về việc cho phép mỗi đội bóng đăng ký đến 26 cầu thủ. Điều này cho phép các huấn luyện viên có điều kiện xoay vòng để giữ được sức khỏe tốt nhất cho các cầu thủ thi đấu giải. Thêm vào đó, trong gần 2 năm qua, các sân cỏ khắp thế giới hầu như các trận bóng đá đều không có khán giả được vào sân theo dõi, những khán đài trống vắng lâu dần thành khá quen thuộc. Tuy nhiên tại Euro tới đây, khán giả được cho phép trở lại sân. Tuy nhiên, quy định là các sân chỉ được sử dụng tối đa 50% sức chứa để đón cổ động viên, con số trung bình chỉ là 25-30%. Có lượng cổ động viên đến tiếp sức, hy vọng Euro 2021 là nguồn động lực lớn để tiếp thêm sức mạnh cho các tuyển thủ thăng hoa trong ngày hội bóng đá châu Âu.

Sân vận động được đón khán giả vào xem là động lực lớn tiếp thêm sức mạnh cho cầu thủ thi đấu trên sân

Giải vô địch bóng đá châu Âu (UEFA European Championship, tên thường gọi: UEFA Euro hay Euro) là giải bóng đá quốc tế dành cho các đội tuyển quốc gia nam của các thành viên Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA), nhằm xác định nhà vô địch châu lục của châu Âu. Giải đấu thường được tổ chức bốn năm một lần kể từ năm 1960, ngoại trừ giải năm 2020 được tổ chức vào năm 2021 do đại dịch COVID-19 đang diễn ra ở châu Âu. Được lên lịch vào các năm chẵn giữa các giải đấu World Cup, ban đầu nó được gọi là Cúp các quốc gia châu Âu, và được đổi thành tên hiện tại vào năm 1968. Bắt đầu từ giải đấu năm 1996, các chức vô địch cụ thể thường được gọi là " UEFA Euro [năm]"; thể thức này kể từ đó đã được áp dụng trở lại cho các giải đấu trước 1996.

Giải vô địch bóng đá châu Âu

Pháp		Liên Xô	2–1 (s.h.p.)(1)	Nam Tư	Tiệp Khắc	2–0	Pháp	4
1964 Chi tiết	Tây Ban Nha	Tây Ban Nha	2–1	Liên Xô	Hungary	3–1 (s.h.p.)(1)	Đan Mạch	4
1968 Chi tiết	Ý	Ý	1–1 (s.h.p.) Play-off 2-0	Nam Tư	Anh	2–0	Liên Xô	4
1972 Chi tiết	Bỉ	Tây Đức	3–0	Liên Xô	Bỉ	2–1	Hungary	4
1976 Chi tiết	Nam Tư	Tiệp Khắc	2–2 (s.h.p.) (5–3) (11m)	Tây Đức	Hà Lan	3–2 (s.h.p.)(1)	Nam Tư	4
1980 Chi tiết	Ý	Tây Đức	2–1	Bỉ	Tiệp Khắc	1–1 (s.h.p.) (9–8) (11m)	Ý	8

Bắt đầu từ kỳ Euro 1984, không có trận tranh hạng 3. Do đó, không có vị trí thứ 3 và vị trí thứ 4 được trao giải thưởng. Thay vào đó, vòng bán kết được liệt kê theo thứ tự chữ cái.

Năm	Chủ nhà		Chung kết				Hai đội thua ở bán kết				Số lượng các đội
			Vô địch	Tỉ số	Á quân
1984 Chi tiết	Pháp		Pháp	2–0	Tây Ban Nha		Bồ Đào Nha và Đan Mạch				8
1988 Chi tiết	Tây Đức		Hà Lan	2–0	Liên Xô		Tây Đức và Ý				8
1992 Chi tiết	Thụy Điển		Đan Mạch	2–0	Đức		Hà Lan và Thụy Điển				8
1996 Chi tiết	Anh		Đức	2–1 (h.p) (2)	Cộng hòa Séc		Anh và Pháp				16
2000 Chi tiết	Bỉ & Hà Lan		Pháp	2–1 (h.p) (2)	Ý		Bồ Đào Nha và Hà Lan				16
2004 Chi tiết	Bồ Đào Nha		Hy Lạp	1–0	Bồ Đào Nha		Hà Lan và Cộng hòa Séc				16
2008 Chi tiết	Áo & Thụy Sĩ		Tây Ban Nha	1–0	Đức		Nga và Thổ Nhĩ Kỳ				16
2012 Chi tiết	Ba Lan & Ukraina		Tây Ban Nha	4–0	Ý		Bồ Đào Nha và Đức				16
2016 Chi tiết	Pháp		Bồ Đào Nha	1–0 (s.h.p.)(1)	Pháp		Đức và Wales				24
2020 Chi tiết	Liên đoàn bóng đá châu Âu		Ý	1–1 (s.h.p.)(1) (3–2)(p)(2)	Anh		Đan Mạch và Tây Ban Nha				24
2024 Chi tiết	Đức										24

(1) Trận đấu kết thúc sau hai hiệp phụ.

(2) Trận đấu kết thúc theo luật bàn thắng vàng hay "luân lưu".

Đội vô địch và á quânSửa đổi

Đội tuyển	Vô địch	Á quân
Đức	3 (19721, 19801, 1996)	3 (19761, 1992, 2008)
Tây Ban Nha	3 (1964*, 2008, 2012)	1 (1984)
Ý	2 (1968*, 2020)	2 (2000, 2012)
Pháp	2 (1984*, 2000)	1 (2016*)
Nga	1 (1960)2	3 (1964, 1972, 1988)2
Cộng hòa Séc	1 (19763)	1 (1996)
Bồ Đào Nha	1 (2016)	1 (2004*)
Hà Lan	1 (1988)	–
Đan Mạch	1 (1992)	–
Hy Lạp	1 (2004)	–
Serbia	–	2 (1960, 1968)4
Bỉ	–	1 (1980)
Anh	–	1 (2020)

Bản đồ các quốc gia vô địch châu Âu

*: đội chủ nhà1: với tư cách là Tây Đức2: với tư cách là Liên Xô3: với tư cách là Tiệp Khắc4: với tư cách là Nam Tư

Kết quả của các nước chủ nhàSửa đổi

Năm	Nước đăng cai	Thành tích
1960	Pháp	Hạng tư
1964	Tây Ban Nha	Vô địch
1968	Ý	Vô địch
1972	Bỉ	Hạng ba
1976	Nam Tư	Hạng tư
1980	Ý	Hạng tư
1984	Pháp	Vô địch
1988	Tây Đức	Bán kết
1992	Thụy Điển	Bán kết
1996	Anh	Bán kết
2000	Hà Lan	Bán kết
	Bỉ	Vòng bảng
2004	Bồ Đào Nha	Á quân
2008	Áo Thụy Sĩ	Vòng bảng
2012	Ba Lan Ukraina	Vòng bảng
2016	Pháp	Á quân
2020	Azerbaijan România	không vượt qua vòng loại
	Hungary Nga Scotland	Vòng bảng
	Đức Hà Lan	Vòng 16 đội
	Đan Mạch Tây Ban Nha	Bán kết
	Anh	Á quân
	Ý	Vô địch
2024	Đức	Chưa xác định

Kết quả của đương kim vô địchSửa đổi

Năm	Đương kim vô địch	Kết quả
1964	Liên Xô	Á quân
1968	Tây Ban Nha	Không vượt qua vòng loại
1972	Ý	Không vượt qua vòng loại
1976	Tây Đức	Á quân
1980	Tiệp Khắc	Hạng ba
1984	Tây Đức	Vòng bảng
1988	Pháp	Không vượt qua vòng loại
1992	Hà Lan	Bán kết
1996	Đan Mạch	Vòng bảng
2000	Đức	Vòng bảng
2004	Pháp	Tứ kết
2008	Hy Lạp	Vòng bảng
2012	Tây Ban Nha	Vô địch
2016	Tây Ban Nha	Vòng 16 đội
2020	Bồ Đào Nha	Vòng 16 đội
2024	Ý	Chưa xác định

Giải thưởngSửa đổi

Cầu thủ xuất sắc nhấtSửa đổi

Năm	Tên
1996	Matthias Sammer
2000	Zinédine Zidane
2004	Theodoros Zagorakis
2008	Xavi
2012	Andrés Iniesta
2016	Antoine Griezmann
2020	Gianluigi Donnarumma

Vua phá lướiSửa đổi

Năm	Tên	Số bàn thắng
1960	François Heutte Valentin Ivanov Viktor Ponedelnik Milan Galić Dražan Jerković	2
1964	Ferenc Bene Dezső Novák Jesús María Pereda	2
1968	Dragan Džajić	2
1972	Gerd Müller	4
1976	Dieter Müller	4
1980	Klaus Allofs	3
1984	Michel Platini	9
1988	Marco van Basten	5
1992	Henrik Larsen Karlheinz Riedle Dennis Bergkamp Tomas Brolin	3
1996	Alan Shearer	5
2000	Patrick Kluivert Savo Milošević	5
2004	Milan Baroš	5
2008	David Villa	4
2012	Mario Mandžukić Mario Gómez Mario Balotelli Cristiano Ronaldo Alan Dzagoev Fernando Torres (W)	3
2016	Antoine Griezmann	6
2020	Patrik Schick Cristiano Ronaldo (W)	5

Các đội tham dự giảiSửa đổi

Bản đồ thành tích tốt nhất của các quốc gia tham dự giải

Ghi chú

• H1 – Vô địch
• H2 – Á quân
• H3 – Hạng ba (từ năm 1960 đến năm 1980)
• H4 – Hạng tư (từ năm 1960 đến năm 1980)
• BK – Bán kết (kể từ năm 1984)
• TK – Tứ kết (kể từ năm 1996)
• V16 – Vòng 16 đội (kể từ năm 2016)
• VB – Vòng bảng (kể từ năm 1980)
• Q — Đã vượt qua vòng loại của giải đấu sắp tới
• • — Không vượt qua vòng loại
• × — Không tham dự / Bị cấm tham dự
• — Đội chủ nhà

Số đội tham dự vòng chung kết của mỗi giải đấu được viết trong ngoặc.

Đội tuyển	1960 (4)	1964 (4)	1968 (4)	1972 (4)	1976 (4)	1980 (8)	1984 (8)	1988 (8)	1992 (8)	1996 (16)	2000 (16)	2004 (16)	2008 (16)	2012 (16)	2016 (24)	2020(*) (24)	2024 (24)	Số năm
Albania	×	•	•	•	x	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	CXĐ	1
Anh	×	•	H3	•	•	VB	•	VB	VB	BK	VB	TK	•	TK	V16	H2	CXĐ	10
Áo	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	VB	V16	CXĐ	3
Ba Lan	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	VB	TK	VB	CXĐ	4
Bắc Ireland	×	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	V16	•	CXĐ	1
Bắc Macedonia	Một phần của Nam Tư									•	•	•	•	•	•	VB	CXĐ	1
Bỉ	×	•	•	H3	•	H2	VB	•	•	•	VB	•	•	•	TK	TK	CXĐ	6
Bồ Đào Nha	•	•	•	•	•	•	BK	•	•	TK	BK	H2	TK	BK	H1	V16	CXĐ	8
Bulgaria	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	VB	•	•	•	•	CXĐ	2
Croatia	Một phần của Nam Tư									TK	•	VB	TK	VB	V16	V16	CXĐ	6
Đan Mạch	•	H4	•	•	•	•	BK	VB	H1	VB	VB	TK	•	VB	•	BK	CXĐ	9
Đức 1	×	×	•	H1	H2	H1	VB	BK	H2	H1	VB	VB	H2	BK	BK	V16	H	14
Hà Lan	×	•	•	•	H3	VB	•	H1	BK	TK	BK	BK	TK	VB	•	V16	CXĐ	10
Hungary	•	H3	•	H4	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	V16	VB	CXĐ	4
Hy Lạp	•	×	•	•	•	VB	•	•	•	•	•	H1	VB	TK	•	•	CXĐ	4
Iceland	x	•	x	x	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	TK	•	CXĐ	1
Ireland	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	•	•	•	•	VB	V16	•	CXĐ	3
Latvia	Một phần của Liên Xô									•	•	VB	•	•	•	•	CXĐ	1
Na Uy	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	•	•	•	•	CXĐ	1
Nga 2	H1	H2	H4	H2	•	•	•	H2	VB	VB	•	VB	BK	VB	VB	VB	CXĐ	12
Pháp	H4	•	•	•	•	•	H1	•	VB	BK	H1	TK	VB	TK	H2	V16	CXĐ	10
Phần Lan	x	x	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	CXĐ	1
România	•	•	•	•	•	•	VB	•	•	VB	TK	•	VB	•	VB	•	CXĐ	5
Scotland	×	×	•	•	•	•	•	•	VB	VB	•	•	•	•	•	VB	CXĐ	3
Cộng hòa Séc 3	H3	•	•	•	H1	H3	•	•	•	H2	VB	BK	VB	TK	VB	TK	CXĐ	10
Serbia 4	H2	•	H2	•	H4	•	VB	•	× [5]	×	TK	•	•	•	•	•	CXĐ	5
Slovakia	Một phần của Tiệp Khắc									•	•	•	•	•	V16	VB	CXĐ	2
Slovenia	Một phần của Nam Tư									•	VB	•	•	•	•	•	CXĐ	1
Tây Ban Nha	×	H1	•	•	•	VB	H2	VB	•	TK	TK	VB	H1	H1	V16	BK	CXĐ	11
Thổ Nhĩ Kỳ	•	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	TK	•	BK	•	VB	VB	CXĐ	5
Thụy Điển	×	•	•	•	•	•	•	•	BK	•	VB	TK	VB	VB	VB	V16	CXĐ	7
Thụy Sĩ	×	•	•	•	•	•	•	•	•	VB	•	VB	VB	•	V16	TK	CXĐ	5
Ukraina	Một phần của Liên Xô								× [6]	•	•	•	•	VB	VB	TK	CXĐ	3
Wales	x	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	BK	V16	CXĐ	2
Ý	×	•	H1	•	•	H4	•	BK	•	VB	H2	VB	TK	H2	TK	H1	CXĐ	10

1: Tính cả các lần tham dự với tư cách là Tây Đức

2: Tính cả các lần tham dự với tư cách là Liên Xô và một lần với tư cách là Cộng đồng các Quốc gia Độc lập

3: Tính cả các lần tham dự với tư cách là Tiệp Khắc

4: Tính cả các lần tham dự với tư cách là Nam Tư

*: Lùi lại 1 năm do đại dịch COVID-19

Các đội chưa từng tham dự vòng chung kết Euro Andorra, Armenia, Azerbaijan, Belarus, Bosna và Hercegovina, Síp, Estonia, Quần đảo Faroe, Gruzia, Gibraltar, Israel, Kazakhstan, Kosovo, Liechtenstein, Litva, Luxembourg, Malta, Moldova, Montenegro, San Marino.

Lần đầu tham dựSửa đổi

Dưới đây là thống kê giải đầu tiên mà các đội tuyển giành quyền vào chơi một vòng chung kết Euro.

Năm	Đội tuyển
1960	Cộng hòa Séc[7] Pháp Nga[8] Serbia[9]
1964	Đan Mạch Tây Ban Nha Hungary
1968	Anh Ý
1972	Bỉ Đức[10]
1976	Hà Lan
1980	Hy Lạp
1984	Bồ Đào Nha România
1988	Cộng hòa Ireland
1992	Scotland Thụy Điển
1996	Bulgaria Croatia Thụy Sĩ Thổ Nhĩ Kỳ
2000	Na Uy Slovenia
2004	Latvia
2008	Áo Ba Lan
2012	Ukraina
2016	Albania Iceland Bắc Ireland Slovakia Wales
2020	Phần Lan Bắc Macedonia

Xếp hạng theo số trận thắngSửa đổi

(tính đến mùa giải 2020)

Chú thích

Đội vô địch Euro

Hạng	Đội	Số trận	Thắng	Hòa	Thua	Bàn thắng	Bàn thua	Hiệu số	Điểm
01.	Ý	53	27	13	13	78	55	+23	94
02.	Đức	45	21	18	6	52	31	+21	81
03.	Tây Ban Nha	46	21	15	10	68	42	+26	78
04.	Pháp	43	21	12	10	69	50	+19	75
05.	Hà Lan	39	20	8	11	65	41	+24	68
06.	Bồ Đào Nha	39	19	10	10	56	38	+18	67
07.	Anh	38	15	13	10	51	37	+14	58
08.	Cộng hòa Séc	37	15	7	15	47	49	−2	52
09.	Nga	36	13	7	16	40	52	−12	46
10.	Đan Mạch	33	10	6	17	42	50	−8	36
11.	Bỉ	22	11	2	9	31	28	+3	35
12.	Croatia	22	9	6	7	30	28	+2	33
13.	Thụy Điển	24	7	7	10	30	28	+2	28
14.	Hy Lạp	16	5	3	8	14	20	−6	18
15.	Thụy Sĩ	18	3	8	7	16	24	−8	17
16.	Wales	10	5	1	4	13	12	+1	16
17.	Thổ Nhĩ Kỳ	18	4	2	12	14	30	−16	14
18.	Ba Lan	14	2	7	5	11	15	−4	13
19.	Serbia	14	3	2	9	22	39	−17	11
20.	Hungary	11	2	4	5	14	20	−6	10
21.	Ukraina	11	3	0	8	8	19	−11	9
22.	Iceland	5	2	2	1	8	9	−1	8
23.	Áo	10	2	2	6	7	12	−5	8
24.	Scotland	9	2	2	5	5	10	−5	8
25.	România	16	1	5	10	10	21	−11	8
26.	Cộng hòa Ireland	10	2	2	6	6	17	−11	8
27.	Slovakia	7	2	1	4	5	13	−8	7
28.	Na Uy	3	1	1	1	1	1	0	4
29.	Bulgaria	6	1	1	4	4	13	−9	4
30.	Bắc Ireland	4	1	0	3	2	3	−1	3
31.	Albania	3	1	0	2	1	3	−2	3
32.	Phần Lan	3	1	0	2	1	3	−2	3
33.	Slovenia	3	0	2	1	4	5	−1	2
34.	Latvia	3	0	1	2	1	5	−4	1
35.	Bắc Macedonia	3	0	0	3	2	8	−6	0

Cập nhật lần cuối: 12/7/2020.

Các huấn luyện viên vô địchSửa đổi

Năm	Huấn luyện viên	Vô địch
1960	Gavriil Kachalin	Liên Xô
1964	José Villalonga	Tây Ban Nha
1968	Ferruccio Valcareggi	Ý
1972	Helmut Schön	Tây Đức
1976	Václav Ježek	Tiệp Khắc
1980	Jupp Derwall	Tây Đức
1984	Michel Hidalgo	Pháp
1988	Rinus Michels	Hà Lan
1992	Richard Møller-Nielsen	Đan Mạch
1996	Berti Vogts	Đức
2000	Roger Lemerre	Pháp
2004	Otto Rehhagel	Hy Lạp
2008	Luis Aragonés	Tây Ban Nha
2012	Vicente del Bosque	Tây Ban Nha
2016	Fernando Santos	Bồ Đào Nha
2020	Roberto Mancini	Ý

Xem thêmSửa đổi

• Giải vô địch bóng đá nữ châu Âu

Tham khảoSửa đổi

1. ^ “2005/2006 season: final worldwide matchday to be ngày 14 tháng 5 năm 2006”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. ngày 19 tháng 12 năm 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2012.
2. ^ Roxborough, Scott (ngày 24 tháng 6 năm 2015). “Amid FIFA Scandal, EBU Buys Euro 2016 Rights”. The Hollywood Report. Truy cập ngày 13 tháng 6 năm 2016.
3. ^ “Delaunay's dream realised in France”. UEFA.com. Union of European Football Associations. 30 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2012.
4. ^ “The Henri Delaunay Cup”. UEFA.com. Union of European Football Associations. 28 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2012.
5. ^ Vượt qua vòng loại nhưng bị cấm tham dự vì chiến tranh Nam Tư, đội tuyển Đan Mạch được UEFA cho thay thế
6. ^ Thuộc Cộng đồng các Quốc gia Độc lập
7. ^ Từ năm 1960 đến năm 1992, Cộng hòa Séc thi đấu với tên gọi Tiệp Khắc.
8. ^ Từ năm 1960 đến năm 1988, Nga thi đấu với tên gọi Liên Xô và năm 1992 với tên gọi CIS.
9. ^ Từ năm 1960 đến năm 2000, Serbia thi đấu với tên gọi Nam Tư.
10. ^ Từ năm 1960 đến năm 1988, Đức thi đấu với tên gọi Tây Đức.

Liên kết ngoàiSửa đổi

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Giải vô địch bóng đá châu Âu.

• Trang web chính thức