Tại sao phải tiêm hpv

UTCTC có nguyên nhân chính là do nhiễm vi rút HPV, 99,7% UTCTC có sự hiện diện của HPV týp sinh ung thư. Tuy nhiên căn bệnh hiểm nghèo này có thể phòng ngừa được. Và đặc biệt là hiện nay, với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học, đã có vắc xin phòng ngừa những týp HPV sinh ung thư phổ biến nhất là HPV 16 và 18.

1. Ung thư cổ tử cung là gì?   

Ung thư cổ tử cung là tổn thương ác tính phát triển tại cổ tử cung dưới nhiều dạng: chồi, sùi, loét, polyp, hoặc thâm nhiễm, dễ chảy máu.   

Ung thư xuất hiện khi các tế bào cổ tử cung biến đổi và phát triển bất thường một cách không kiểm soát. UTCTC có thể là ung thư xâm lấn tại chỗ hoặc lan rộng đến các cơ quan khác của cơ thể và gây tử vong.

2. Nguyên nhân của ung thư cổ tử cung?       

Theo các nghiên cứu, 99.7 % các trường hợp ung thư cổ tử cung có sự hiện diện của vi rút gọi là Human Pappiloma Virus thuộc týp nguy cơ cao.  

Human Papilloma Virus [còn gọi là vi rút HPV] là loại vi rút với hơn 100 týp, trong đó có khoảng 15 týp có khả năng gây ung thư gọi là týp “nguy cơ cao” và phổ biến nhất là các týp HPV 16 và 18 gây ra hơn 70% trường hợp ung thư cổ tử cung trên toàn cầu, kế đến là týp 31 và 45.

3. Cách lây truyền HPV? 

HPV là loại vi-rút lây truyền qua quan hệ tình dục và ngay cả khi chỉ tiếp xúc ngoài da cũng đã có thể lây nhiễm. Vì vậy, hầu như bất cứ phụ nữ nào có sinh hoạt tình dục đều có thể nhiễm HPV. Nguy cơ lây nhiễm HPV bắt đầu từ lần quan hệ tình dục đầu tiên và kéo dài suốt cuộc đời. Người ta ước tính rằng có đến 80% phụ nữ có hoạt động tình dục, không kể tuổi tác, sẽ có 1 đợt nhiễm HPV trong đời. Nói cách khác, trong suốt cuộc đời mình, mọi phụ nữ có sinh hoạt tình dục đều có nguy cơ mắc phải loại vi rút HPV gây ung thư cổ tử cung.

4. Triệu chứng nhiễm HPV?    

Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV không gây triệu chứng gì và có thể tự khỏi sau đó vài tháng mà không cần điều trị. Tuy nhiên, trong trường hợp nhiễm HPV týp nguy cơ cao có thể tồn tại lâu dài, làm biến đổi tế bào cổ tử cung một cách bất thường, không kiểm soát, gây ra các tổn thương từ mức độ thấp và cao rồi tiến triển dần thành ung thư. Tiến trình này có thể mất hơn 10 năm.

5. Phòng ngừa như thế nào?  

Có hai biện pháp dự phòng: dự phòng cấp 1 và dự phòng cấp 2. Dự phòng cấp 1 là tiêm ngừa bằng vắc-xin ngăn chặn sự lây nhiễm virút HPV nguy cơ cao. Dự phòng cấp 2 là tầm soát định kỳ bằng phết tế bào CTC [còn gọi là tế bào CTC – âm đạo] và xét nghiệm HPV nhằm phát hiện sớm nhiễm HPV nguy cơ cao và các tổn thương bất thường để có biện pháp điều trị kịp thời. Nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn, tuy nhiên nếu để bệnh tiến triển ở những giai đoạn muộn thì khả năng tử vong cao.

Phòng ngừa ung thư cổ tử cung cấp 1: là ngăn chặn nhiễm HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung và giáo dục sức khỏe, ngăn ngừa lây nhiễm HPV nguy cơ cao.

6. Hiện nay có vaccine nào ngừa ung thư cổ tử cung?   

Chính xác là hiện nay có vaccine ngừa nhiễm HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung.        - Cervarix: vaccine nhị giá ngừa nhiễm HPV type 16 và 18 [chiếm 70% UTCTC]

- Gardasil: vaccine tứ giá ngừa nhiễm HPV type 16, 18 và HPV type 6, 11 [gây bệnh mào gà].

7. Đối tượng nào có thể tiêm vaccine HPV?   

- Cervarix: nữ từ 10 đến 25 tuổi 
- Gardasil: nữ từ 9 đến 26 tuổi         

8. Nếu đã có quan hệ tình dục có tiêm vaccine HPV được không? 

- Phụ nữ từ 9, 10 đến 25, 26 tuổi cho dù có quan hệ tình dục, đã có con hoặc đã từng nhiễm HPV vẫn có thể tiêm ngừa vaccine HPV

9. Lịch tiêm vaccine như thế nào?

Tiêm vaccine HPV 3 mũi đủ bảo vệ và lịch tiêm sẽ là:   - Cervarix: 0, 1, 6 tháng    

- Gardasil: 0, 2, 6 tháng

10. Nếu không tiêm đúng lịch có ảnh hưởng gì không? 

Tốt nhất thực hiện đúng lịch hẹn, nếu bận có thể tiêm mũi thứ hai sau mũi thứ nhất > 1 tháng [đối với cervarix] và > 2 tháng [đối với gardasil]. Mũi thứ 3 cách mũi thứ nhất > 6 tháng. Tuy nhiên nên hoàn tất 3 mũi tiêm trong 2 năm.

11. Khi mang thai có tiêm vaccine HPV được không?    

Không tiêm vaccine HPV khi mang thai, nếu đang tiêm vaccine HPV mà có thai thì nên ngưng lại và chờ sau sinh sẽ tiêm những mũi kế tiếp.    

Nếu lỡ tiêm vaccine HPV và phát hiện mang thai thì cũng không có khuyến cáo phải bỏ thai.

12. Có cần làm xét nghiệm Pap smear và HPV trước khi tiêm vaccine HPV?

Không cần làm xét nghiệm HPV và pap smear trước khi quyết định tiêm vaccine HPV.

13. Tiêm vaccine HPV có tác dụng phụ gì?    

Vaccine HPV khá an toàn, đã được nghiên cứu và vẫn đang tiếp tục theo dõi. Tác dụng phụ có thể có:  

- Sưng nóng, đỏ đau nơi tiêm    

- Sốt nhẹ  

Những tác dụng phụ này thường nhẹ và thoáng qua. Những tác dụng phụ hiếm gặp khác như nhức đầu, ngất xỉu, viêm tủy cắt ngang [rất hiếm].

14. Sau tiêm vaccine có cần làm xét nghiệm tế bào CTC [Pap smear] và HPV tầm soát ung thư cổ tử cung?
Tiêm vaccine HPV không thay thế được việc tầm soát UT CTC bằng HPV và Pap smear. Để bảo vệ toàn diện ung thư cổ tử cung cần kết hợp tiêm vaccine HPV và tầm soát định kỳ bằng HPV test và xét nghiệm tế bào CTC [Pap smear]. Ngoài ra việc khám phụ khoa định kỳ còn có thể phát hiện các bệnh lý phụ khoa khác [u xơ tử cung, u buồng trứng, viêm nhiễm đường sinh dục]...

15. Sau tiêm 3 mũi vaccine HPV có cần tiêm nhắc không?    
Hiệu quả bảo vệ của vaccine HPV kéo dài sau khi hoàn tất 3 mũi tiêm. Không có khuyến cáo cần thiết phải tiêm nhắc lại sau 3 mũi tiêm này.

Tổng hợp và trình bày: PGS.TS. Đặng Công Thuận

Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế

Trình duyệt của bạn đã tắt chức năng hỗ trợ JavaScript.Website chỉ làm việc khi bạn bật nó trở lại.

Để tham khảo cách bật JavaScript, hãy click chuột vào đây!

Các căn bệnh liên quan đến bộ phận sinh dục như ung thư cổ tử cung, ngày một phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, nhiều bạn vẫn còn tâm lý ỷ lại hoặc e ngại khi mắc bệnh nên việc khám và điều trị sớm vẫn còn rất hạn chế. Hiện tại đã có vacxin phòng bệnh, vậy những đối tượng nào nên tham gia chích ngừa ung thư cổ tử cung? Vacxin được chia thành mấy loại?

1. Tại sao nên chích vacxin ngừa bệnh ung thư cổ tử cung?

ung thư cổ tử cung là một trong những căn bệnh thường gặp ở phụ nữ, gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và đời sống tinh thần của người bệnh. Căn bệnh này được gây nên bởi một loại virus khá phổ biến đối với các bệnh liên quan đến bộ phận sinh dục - virus HPV. Sự tấn công của loại virus này có thể gây nên những tổn thương ác tính xung quanh cổ tử cung dưới nhiều dạng khác nhau.

Ung thư tử cung là căn bệnh phổ biến ở nữ giới

Sự tiến triển của bệnh ung thư cổ tử cung rất khó kiểm soát và các triệu chứng của bệnh cũng dễ bị nhầm lẫn đối với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa thông thường. Do đó, phần lớn các bạn đều phát hiện bệnh ở thời điểm khá trễ, khiến cho quá trình điều trị gặp nhiều khó khăn và kết quả không như ý muốn. Bên cạnh đó, virus gây bệnh có thể tấn công, lây nhiễm và làm tổn thương nhiều bộ phận khác.

Theo kết quả thống kê của bộ Y tế của thế giới, ung thư cổ tử cung là căn bệnh phụ khoa có số lượng bệnh nhân khá cao, đứng thứ hai trong tổng các bệnh ở nữ giới. Trong đó, HPV Information Centre thống kê ở Việt Nam, số lượng bệnh nhân bị ung thư cổ tử cung tăng lên 14 ca mỗi ngày. Đồng thời, số lượng bệnh nhân tử vong do căn bệnh này chiếm một nửa [tức 7 người]. Chính vì thế, việc chích ngừa ung thư cổ tử cung là rất cần thiết đối với các bạn nữ.

2. Vacxin ngừa ung thư cổ tử cung gồm có mấy loại?

Ngoài vấn đề nên chích vacxin phòng ngừa bệnh ung thư cổ tử cung không thì nhiều bạn cũng mong muốn được giải đáp về các loại vacxin được sử dụng hiện nay. Thực tế, ở Việt Nam, vacxin ung thư cổ tử cung được sử dụng chỉ có 2 loại là: Cervarix [của Bỉ] và Gardasil [của Mỹ]. Với mỗi loại vacxin sẽ có số lượng chủng HPV và chỉ định lịch tiêm khác nhau.

Tùy vào điều kiện và nhu cầu của bản thân mà các bạn có thể lựa chọn một trong hai loại vacxin này. Để hiểu rõ hơn một số đặc trưng, yêu cầu cho từng loại vacxin, sau đây là những chia sẻ cụ thể nhất:

Vacxin Gardasil có khả năng phòng ngừa 4 tuýp HPV

2.1. Đối với vacxin Gardasil

Loại vacxin này có tác dụng phòng ngừa 4 tuýp HPV phổ biến thường gặp ở phụ nữ và gây ra một số bệnh phụ khoa là 6, 11, 16 và 18. Khi lựa chọn chích ngừa ung thư cổ tử cung bằng vacxin Cervarix, độ tuổi được phép sử dụng nằm trong khoảng từ 9 đến 26 tuổi. Đối với vacxin của Bỉ, bạn cần phải tiêm đủ một liệu trình gồm 3 mũi thuốc. Thời gian sử dụng các mũi tiêm cũng được chia cố định theo từng ngày:

• Mũi thứ nhất: được tiêm ngay trong ngày đầu tiên.

• Mũi thứ hai: thời gian tiêm cách với mũi thứ nhất là 2 tháng.

• Mũi thứ ba: thời gian tiêm cách với mũi thứ nhất là 6 tháng.

2.2. Đối với vacxin Cervarix

Vacxin Cervarix có tác dụng phòng ngừa 2 tuýp HPV phổ biến nhất là 16 và 18. Đồng thời, độ tuổi được sử dụng loại vacxin này được giới hạn từ 10 đến 25 tuổi. Liều dùng của vacxin Cervarix cũng giống với Gardasil nhưng lịch tiêm có sự thay đổi hơn. Cụ thể như:

• Mũi thứ nhất: được tiêm trong ngày đầu tiên.

• Mũi thứ hai: cách thời điểm tiêm mũi thứ nhất là 1 tháng.

• Mũi thứ ba: cách thời điểm tiêm mũi thứ nhất là 6 tháng.

3. Chỉ định và chống chỉ định các đối tượng sử dụng vacxin

Theo khuyến cáo của bộ Y tế thế giới, nữ giới trong độ tuổi từ 9 đến 26 nên tham gia chích vacxin ngừa ung thư cổ tử cung để đạt được hiệu quả tối ưu. Ngoài ra, đối tượng được chích vacxin không bị giới hạn có quan hệ tình dục hay chưa. Một số bạn cũng thắc mắc rằng phụ nữ vượt quá 30 tuổi, đã có con có thể tiêm phòng HPV không? Thực tế, các bạn vẫn chích loại vacxin này được, tuy nhiên mức độ hiệu quả của thuốc có thể không cao.

Ngoài những yêu cầu cơ bản trên, khi tham gia chích ngừa ung thư cổ tử cung bạn còn phải đáp ứng những điều kiện sau đây:

Để chích vacxin phòng bệnh cần đảm bảo sức khỏe tốt

• Không có tiền sử bị phơi nhiễm virus HPV.

• Thời gian 4 tuần trước khi tham gia chích ngừa vacxin mũi đầu tiên không chích bất kỳ loại vacxin nào. Đồng thời, không sử dụng các loại thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch, chẳng hạn như thuốc chống thải ghép hoặc Corticoid.

• Trước khi chích ngừa không yêu cầu phải làm xét nghiệm Pap.

Bên cạnh đó, các bạn cũng cần lưu ý những đối tượng sau đây không được sử dụng vacxin:

• Người đang mắc phải một số căn bệnh cấp tính nặng.

• Người bị mẫn cảm nấm men hoặc dị ứng với bất kì thành phần nào có trong vacxin.

Phụ nữ đang cho con bú không được chích vacxin

• Phụ nữ đang cho con bú, trong giai đoạn mang thai hoặc có kế hoạch mang thai trong 6 tháng tới. Đối với người đang tiêm vacxin ngừa ung thư nhưng phát hiện có thai thì phải dừng các mũi tiêm sau. Sau khi sinh con xong, bạn nên tiêm các mũi còn lại nhưng phải đảm bảo các mũi tiêm nằm trong khoảng thời gian cho phép, tức 2 năm.

4. Một số lưu ý khi tiêm vacxin ngừa ung thư cổ tử cung

Phần lớn những phụ nữ tham gia tiêm vacxin đều đạt được hiệu quả như ý muốn. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề trong quá trình tiêm thuốc cũng như thời điểm trước và sau khi tiêm. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn, sau đây là một số kinh nghiệm được chia sẻ từ các chuyên gia.

• Để đảm bảo an toàn và mức độ hiệu quả của vacxin phòng ngừa, đối với phụ nữ đã quan hệ tình dục nên tham gia khám phụ khoa và thực hiện xét nghiệm tầm soát bệnh trước khi đăng ký tiêm vacxin.

• Tiêm đủ 3 mũi theo yêu cầu của từng loại vacxin, đồng thời bạn cũng phải đảm bảo thời điểm tiêm các mũi đúng với chỉ định của bác sĩ.

Tiêm vacxin theo đúng chỉ định của bác sĩ

• Đối với các trường hợp tiêm các mũi kế bị muộn so với dự kiến không cần phải tiêm lại từ đầu. Bạn có thể nhờ tư vấn và tiêm bổ sung trong thời gian sớm nhất để mức độ hiệu quả của vacxin không bị ảnh hưởng nhiều.

Một số bạn thắc mắc không biết sau khi tiêm vacxin cơ thể có thay đổi hoặc có biểu hiện bất thường nào không? Thực tế, một số ít trường hợp sau khi tiêm vacxin cơ thể xuất hiện một vài triệu chứng do tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể yên tâm vì những biểu hiện này nằm trong khả năng kiểm soát và không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Cụ thể như:

• Vị trí tiêm thuốc bị đau, đỏ hoặc sưng sau khi tiêm.

• Xuất hiện nổi mẩn vùng tiêm và cảm giác hơi ngứa nhưng sẽ giảm dần và hết sau một thời gian ngắn.

Tác dụng phụ của vacxin không ảnh hưởng đến sức khỏe

• Để đảm bảo sức khỏe, mọi người nên tham gia theo dõi 30 phút dưới sự kiểm soát của các nhân viên của trung tâm y tế nhằm xử lý kịp thời những phát sinh khác. Đồng thời theo dõi tại nhà 72 tiếng sau tiêm chủng.

Chích ngừa ung thư cổ tử cung là một việc rất cần thiết đối với các chị em phụ nữ. Bởi lẽ, đây là căn bệnh nguy hiểm và có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, cuộc sống tương lai của mỗi người. Ngoài ra, các bạn cũng cần lưu ý về thời điểm tiêm vacxin tốt nhất để đạt được hiệu quả như ý muốn.