Tại sao trẻ bú sữa mẹ không tăng cân

Một vài nguyên nhân khiến trẻ ăn bú sữa mẹ nhưng chậm tăng cân

Sữa mẹ chứa nhiều chất dinh dưỡng, chất chống oxy hóa tăng cường miễn dịch, giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật và phát triển. Tuy nhiên một số trường hợp trẻ được ăn sữa mẹ đầy đủ vẫn chậm tăng cân hoặc tăng cân không đều khiến cha mẹ lo lắng. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân gây ra chậm tăng cân ở trẻ nhỏ và khi nào nên gặp đưa trẻ đi gặp bác sĩ.

Trẻ sơ sinh tăng cân thế nào là bình thường?

Mỗi bé sẽ có một tốc độ phát triển khác nhau nên cân nặng của trẻ cũng không giống nhau. Vì vậy, cha mẹ có thể dựa theo bảng cân nặng, chiều cao chuẩn cho trẻ sơ sinh để biết con mình tăng cân đạt tiêu chuẩn không. Trong tuần đầu tiên khi chào đời, bé có thể xảy ra hiện tượng sụt cân sinh lý. Thông thường, cân nặng của bé sẽ giảm 10% trong tuần đầu tiên. Nhưng từ tuần thứ 2, cân nặng của trẻ sẽ tăng trở lại và có tốc độ phát triển rõ rệt hơn với lúc mới sinh.

 Trẻ sẽ tăng khoảng 30g mỗi ngày khi được bú sữa mẹ

Trong 3 tháng tiếp theo, trẻ sẽ tăng khoảng 30g mỗi ngày khi được bú sữa mẹ. Mỗi em bé phát triển khác nhau và khó có thể đánh giá được trẻ sẽ tăng bao nhiêu cân. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng chậm hoặc không ổn định chắc chắn cho thấy trẻ không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng.

Con ăn sữa mẹ không tăng cân – Nguyên nhân là gì?

Nhìn chung để trẻ tăng cân thì tổng lượng calo trẻ nạp vào phải lớn hơn lượng calo tiêu hao. Có một số lý do khiến bé bú sữa mẹ mà không tăng cân đều, trong đó có 3 nguyên nhân quan trọng nhất là:

Không hấp thụ đủ calo

Nguồn cung cấp calo chính cho trẻ là sữa mẹ và khi trẻ không được cung cấp đủ calo, sự phát triển của trẻ sẽ chậm lại. Điều này có thể xảy ra vì những lý do như ngậm ti không đúng cách, không cho trẻ bú thường xuyên, thời gian cho con bú ngắn. Sữa mẹ không đủ dồi dào có thể khiến bé bị đói, dẫn đến việc chậm tăng cân. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ được cải thiện khá dễ dàng nếu bạn biết cách tăng lượng sữa. Trong trường hợp thiếu sữa mẹ do gặp phải các vấn đề về sức khỏe, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn và chữa trị.

Khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng kém

Trong một số trường hợp, ngay cả khi trẻ được cho bú no đều đặn nhưng vẫn chậm tăng cân. Điều này có thể xảy ra khi trẻ không thể hấp thụ các chất dinh dưỡng từ sữa do gặp vấn đề về tiêu hóa. Trào ngược dạ dày thực quản, dị ứng thức ăn hoặc nhạy cảm với thức ăn có thể gây cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng. Cha mẹ đừng trì hoãn và ngay lập tức tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nhi khoa để được tư vấn và can thiệp kịp thời.

Đốt cháy quá nhiều calo

Bé nhận được đủ lượng calo cần thiết để duy trì các chức năng quan trọng của cơ thể hoặc được lưu trữ dưới dạng chất béo. Trẻ sơ sinh không làm bất cứ điều gì cụ thể để đốt cháy quá nhiều calo. Nhưng một số trẻ sơ sinh cần nhiều calo hơn vì chúng chuyển hóa lượng calo tiêu thụ quá nhanh. Trong trường hợp sinh non, bệnh tim hoặc các vấn đề về hô hấp, trẻ sơ sinh cần nhiều calo hơn bình thường.

Trong trường hợp trẻ chậm lớn, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để có thể đánh giá đúng tình hình và được đề xuất biện pháp hữu hiệu giúp khắc phục vấn đề.

Nguyễn An H+ (Theo Etimes)

Vấn đề này mẹ có thể nhận biết được ngay: trong 3 tháng đầu sau sinh mà ngực mẹ không có cảm giác căng tức thường xuyên, khi hút sữa, kích sữa thì lượng sữa ra ít, trẻ không thỏa mãn sau mỗi cữ bú, trẻ đi tiểu ít (<6 lần/ngày).

Khi mẹ ít sữa sẽ hình thành cho con một thói quen đó là ăn ít dần. Khi trẻ bú không được nhiều thì sẽ giảm các hoạt động để giảm tiêu thụ năng lượng của cơ thể. Sự điều chỉnh đó giúp trẻ không bị đói nhưng cũng đồng thời khiến trẻ cảm thấy không muốn ăn, ăn ít dần và hình thành thói quen ăn ít của trẻ. Cơ chế tiết sữa mẹ cũng dựa theo nhu cầu ăn của trẻ nên dễ dẫn đến tình trạng mẹ ngày càng ít sữa.

Biện pháp: Những nguyên nhân chính gây nên tình trạng mẹ ít sữa là chế độ ăn uống, chế độ ngủ nghỉ không đảm bảo, mẹ bị ốm phải dùng thuốc. Bởi vậy phụ nữ sau sinh trong những tháng đầu tiên cần được chăm sóc đặc biệt, cải thiện đầy đủ về dinh dưỡng cho mẹ sau sinh nhiều sữa và có đủ thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, tâm trạng thoải mái thì mới có đủ sữa cho con.

2. Mẹ cho bú sai cách

Khi mà mẹ cho bé sai ngậm không đúng khớp, không ngậm hết quầng vú mẹ, khi mà đầu ti mẹ bị thụt hoặc đầu ti to quá bé không ngậm được thì bé cũng nhận được lượng sữa ít hơn dù bú lâu, khiến mẹ gặp các vấn đề ở vú như: đau, nứt cổ gà…

Biện pháp: mẹ điều chỉnh lại cách ngậm bắt vú của trẻ cho đúng như miệng trẻ mở rộng, môi dưới hướng ra ngoài, cằm trẻ chạm vào vú mẹ, trẻ ngậm hết quầng vú mẹ…

Xem thêm Lưu ý cho trẻ bú mẹ.

3. Trẻ chỉ bú sữa đầu hoặc mẹ quá nhiều sữa

Nếu mẹ cho trẻ bú sai cách, nghĩa là trẻ bú không kiệt hẳn một bên bầu vú mẹ để nhận được sữa béo ở cuối. Để khắc phục mẹ cần cho trẻ bú dứt điểm một bên, xẹp hẳn ngực rồi mới chuyển qua bên còn lại.

Cũng có trường hợp các bà mẹ cơ địa quá nhiều sữa hoặc kích sữa “quá đà”. Vì sữa quá nhiều nên lượng sữa đầu nhiều, trẻ chưa kịp bú đến đoạn sữa béo thì đã no bụng rồi. Để khắc phục tình trạng này, mẹ có thể vắt bớt sữa đầu để trẻ nhận được nguồn sữa cuối nhiều chất béo hơn.

4. Cho con ăn theo lịch cứng nhắc

Một số mẹ nuôi con theo lịch trình cứng nhắc nghĩa là tuân thủ một cách máy móc mấy giờ cho trẻ “bú sữa” mà không dựa trên nhu cầu của trẻ dù trẻ đang có dấu hiệu bị đói. Vì thế trẻ thường nhận được ít dinh dưỡng hơn nhu cầu thực. Để tránh điều này, cần cho trẻ “bú mẹ” ngay khi trẻ cần.

5. Do hệ tiêu hóa của trẻ không tốt

Do hệ tiêu hóa của trẻ không tốt bởi bệnh lý hay trẻ bị ốm làm giảm sự hấp thu của đường tiêu hóa nên ăn vào nhưng không hấp thu được. Để biết chắc chắn trẻ có phải đang gặp vấn đề trong việc hấp thu chất dinh dưỡng hay không, mẹ nên cùng trẻ đến khám ở các trung tâm y tế, bệnh viện chuyên khoa để được bác sĩ kiểm tra cũng như đưa ra lời tư vấn chính xác nhất.

Những năm đầu đời rất quan trọng trong phát triển trí não và thể chất ở trẻ, vì thế mẹ cần chú ý thật kỹ để giúp trẻ có thể phát triển hết tiềm năng của mình.

Bé bú nhiều chậm tăng cân do hệ tiêu hóa có vấn đề

Khi mẹ cảm thấy không đủ sữa cho trẻ bú, mẹ có thể kết hợp thêm sản phẩm công thức dinh dưỡng Meiji Infant Formula dành cho trẻ từ 0-1 tuổi có hương vị gần với sữa tự nhiên nhất. Đây là dòng sản phẩm công thức dinh dưỡng số 1 Nhật Bản được sản xuất dựa trên nghiên cứu “khoa học sữa mẹ” của Meiji:

• Đảm bảo tăng trưởng và phát triển vững chắc
• Theo dõi tình trạng phân của trẻ
• Cân nhắc đến khả năng hấp thu của trẻ
• Chú trọng đến việc tăng cường khả năng miễn dịch của trẻ

Mẹ cần biết

Mẹ có thể tìm hiểu thêm sản phẩm công thức dinh dưỡng Meiji Infant Formula tại đây.

Hầu hết trẻ sơ sinh bú sữa mẹ sẽ tăng cân trong một mô hình phù hợp và theo dự kiến miễn là con có khớp ngậm bú đúng và bé được bú mẹ theo nhu cầu. Nhưng, nếu bạn đang nuôi con bằng sữa mẹ – con ăn sữa mẹ không tăng cân, chậm tăng hoặc không nhất quán, em bé có thể không nhận được đủ sữa mẹ hay bé bú mẹ không hiệu quả.

Con ăn sữa mẹ không tăng cân, chậm tăng

Tất nhiên, dinh dưỡng đầy đủ là điều cần thiết để bé hấp thụ và phát triển mạnh. Sau đây là những gì mẹ cần tìm hiểu và biết phải làm gì nếu bạn nghĩ em bé không tăng cân như mong đợi.

Tăng cân điển hình cho trẻ bú mẹ là như thế nào?

Tất cả các em bé phát triển theo tốc độ riêng của chúng, nhưng em bé tăng cân có xu hướng theo một mô hình khá điển hình và phổ biến.

Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có thể giảm tới 10% trọng lượng sơ sinh trong tuần đầu tiên. Sau đó, khi một đứa trẻ được hai tuần tuổi , nó sẽ lấy lại cân nặng đã giảm. Sau đó, trong ba tháng tiếp theo, trẻ bú sữa mẹ tăng khoảng 30 gam mỗi ngày.

Bé nhà bạn có thật sự chậm tăng cân?

Tất nhiên, mỗi đứa trẻ sơ sinh là khác nhau, và một số trẻ thường phát triển chậm hơn những đứa trẻ khác. Vì vậy, miễn là em bé nhà bạn bú mẹ tốt và kiểm tra sức khỏe định kì đều đặn, tăng cân chậm hơn có thể không phải là một vấn đề gì đáng lo ngại.

Con ăn sữa mẹ không tăng cân – Nguyên nhân là gì?

Tăng cân là dấu hiệu tốt nhất cho thấy trẻ đang bú đủ sữa mẹ hay bú mẹ hiệu quả. Khi em bé tăng cân chậm hơn dự kiến, điều đó có nghĩa là em bé đang gặp vấn đề nào đó hoặc bú mẹ sai cách.

Nếu trẻ sơ sinh không trở lại cân nặng khi sinh trong 2 tuần sau đó hoặc em bé không tăng cân đều đặn sau đó, thì điều đó có thể cho thấy rằng có một vấn đề cho con bú khiến con bạn không bú đủ sữa mẹ.

Những lý do khiến con ăn sữa mẹ không tăng cân được cụ thể hóa. Có một số lý do tại sao em bé có thể không nhận được đủ sữa mẹ để tăng cân đều đặn. Một số trong số này bao gồm:

Sai khớp ngậm bú

Một chốt ngậm bú tốt cho phép trẻ sơ sinh loại bỏ sữa mẹ khỏi vú của mẹ mà không mệt mỏi và thất vọng. Nếu em bé của bạn không ngậm bú đúng cách hoặc chỉ ngậm núm vú của bạn, bé sẽ không thể loại bỏ sữa mẹ tốt được.

Không cho con bú không thường xuyên

Nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất hai đến bốn giờ một lần trong cả ban ngày lẫn ban đêm là trong sáu đến tám tuần đầu tiên. Nếu em bé muốn được cho bú thường xuyên hơn, hãy đưa con bạn trở lại vú.

Thời gian bé bú mỗi cữ quá ngắn

Trẻ sơ sinh nên được cho bú khoảng 10 đến 15 phút mỗi bên. Khi con bạn lớn hơn, em bé sẽ tự điều chỉnh và quyết định lượng sữa mà con sẽ ăn, miễn là có được lượng sữa mẹ như bé cần. Tuy nhiên, trong vài tuần đầu tiên, hãy cố gắng giữ trẻ sơ sinh tỉnh táo và kích thích em bé mút bú càng lâu càng tốt.

Đau hoặc khó chịu khi trẻ sơ sinh ngậm vú mẹ

Nếu em bé không thoải mái vì chấn thương khi sinh hoặc bệnh nhiễm trùng như tưa miệng, bé có thể không bú mẹ tốt và do đó bé có thể tăng cân chậm.

Mẹ bị ít sữa hoặc sữa mẹ lâu về

Một số bà mẹ có thể có một sự chậm trễ trong việc bắt đầu sản xuất sữa mẹ, có nghĩa là sản xuất chậm hoặc sẵ về muộn. Nhưng có tin tốt lành là nguồn cung cấp sữa mẹ thấp hay mẹ bị ít sữa thường có thể được cải thiện khá dễ dàng (Lợi sữa Mommy sẽ giới thiệu cách cải thiện ở phần sau).

Ít sữa hoặc sữa lâu về là nguyên nhân khiến bé chậm tăng cân

Mặc dù nó không phổ biến, nhưng một số vấn đề y tế có thể gây ra nguồn cung cấp sữa mẹ thực sự ít. Bạn vẫn có thể cải thiện được, tuy nhiên, điều đó khó khăn hơn. Nó cần được điều trị và theo dõi bởi bác sĩ và chuyên gia cho con bú.

Các yếu tố rủi ro cho việc con ăn sữa mẹ không tăng cân

Trong khi hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sẽ bú sữa mẹ tăng cân tốt, thì một số trẻ có nhiều khả năng gặp khó khăn khi được cho bú. Khi một đứa trẻ có nguy cơ gặp khó khăn khi cho bú thì có cơ hội tăng trưởng và tăng cân với tốc độ chậm hơn là điều dễ xảy ra.

Sinh non

Trẻ sinh non hoặc những trẻ sinh ra trước 37 tuần có thể không đủ sức hoặc năng lượng để bú mẹ trong một thời gian đủ dài tới khi chúng có thể tự bú mẹ. Chúng cũng có nhiều khả năng buồn ngủ nhiều hơn và gặp các vấn đề y tế như vàng da hoặc mất nước,… điều này có thể khiến việc cho con bú trở nên khó khăn hơn.

Các vấn đề về đầu ti mẹ và miệng trẻ sơ sinh

Bất kì em bé nào cũng có thể gặp khó nắm bắt nếu mẹ có bộ ngực cứng, căng sữa và/ hoặc núm vú lớn, núm vú thụt/ phẳng,… Tuy nhiên, trẻ sơ sinh có miệng nhỏ hoặc có vấn đề về thể chất như dính thắng lưỡi hoặc sứt môi và vòm miệng có thể gặp rắc rối nhiều hơn khi bú mẹ, dẫn đến trẻ chậm hoặc không tăng cân.

Vàng da

Trẻ sơ sinh bị vàng da có thể có tông màu vàng cho da. Nó có thể khiến bé rất buồn ngủ/ham ngủ và không thích bú mẹ.

Trào ngược

Trẻ sơ sinh bị trào ngược bị ói sữa (ọc sữa) hoặc nôn sau khi được cho bú. Em bé không chỉ mất một ít sữa từ việc cho ăn, mà axit từ trào ngược có thể gây kích thích cổ họng và thực quản của em bé và làm cho việc cho con bú trở nê khó khăn và gây đau cho bé.

Bệnh

Trẻ sơ sinh bị bệnh hoặc nhiễm trùng có thể không bú mẹ được tốt. Họ có thể không tăng cân hoặc thậm chí chúng có thể giảm cân, đặc biệt nếu trẻ sơ sinh có kèm theo hiện tượng bị tiêu chảy hoặc nôn trớ.

Vấn đề thần kinh

Các vấn đề về thần kinh như hội chứng Down có thể cản trở khả năng ngậm và bú của bé đúng cách.

Có nên ngừng cho con bú khi con ăn sữa mẹ không tăng cân?

Miễn là con ăn sữa mẹ không tăng cân vẫn luôn an toàn cho em bé, bạn có thể tiếp tục cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong khi làm việc chặt chẽ với chuyên gia cho con bú trong việc cải thiện chất lượng sữa mẹ, chỉnh khớp ngậm cho bé tại nhà hoặc tại trung tâm hoặc cắt/ phẫu thuật thắng lưỡi bị dính tại bệnh viện,… tùy thuộc vào tình huống của bạn và em bé là gì và mức độ nghiêm trọng như thế nào. Tuy nhiên, hãy luôn ghi nhớ rằng việc cho con bú và nuôi con bằng sữa mẹ vẫn luôn luôn là tốt nhất và quan trọng trong những năm tháng đầu đời này, việc ngừng cho con bú trong khi con ăn sữa mẹ không tăng cân là điều không cần thiết.