Thuế VAT viết tắt từ Value-Added Tax trước đây còn gọi là thuế trị giá gia tăng là một dạng của thuế thương vụ và là một loại thuế gián thu được đánh vào người tiêu dùng cuối cùng, mặc dù chủ thể đem nộp nó cho cơ quan thuế là các doanh nghiệp. Hiện nay, thuế vat gọi là thuế giá trị gia tăng mà thường viết tắt là GTGT.
Điều 2 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 quy định:
“Thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hoá, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.”
Như vậy, thuế giá trị gia tăng là thuế chỉ áp dụng trên phần giá trị tăng thêm mà không phải đối với toàn bộ giá trị hàng hóa, dịch vụ.
2. Vai trò của thuế VAT
Vai trò của thuế VAT nói chung và thuế VAT xăng dầu nói riêng quan trọng không chỉ đối với ngân sách nhà nước mà còn góp phần trong việc ổn định nền kinh tế đất nước. Có thể liệt kê như sau:
Tăng nguồn thu cho Ngân sách nhà nước
Vai trò nổi bật và là lý do thuế VAT ra đời là nhằm tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước vì các mức thuế suất đánh thuế trên doanh số bán hàng rất cao là động cơ để người ta buôn lậu và gian lận. Thuế giá trị gia tăng còn đặc biệt hơn các loại thuế còn lại khi là một trong các sắc thuế phổ biến nhất góp phần quản lý và điều tiết xã hội.
Mục đích lâu dài khi định ra các loại thuế, thuế suất, đối tượng chịu thuế chính phủ không chỉ đơn muốn tăng Quốc khố nhà nước, mà phải thỏa mãn đồng thời yêu cầu tăng trưởng kinh tế và điều chỉnh thu nhập.
Việc đáp ứng cả ba yêu cầu đó đòi hỏi chính phủ phải tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng khi ban hành các loại thuế, bởi vì nguồn thu của thuế bắt nguồn từ thu nhập quốc dân, khả năng động viên của thuế phụ thuộc chủ yếu vào phát triển của sản xuất, hiệu quả của sản xuất.
Thúc đẩy lưu thông hàng hóa
Luật thuế VAT góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, mở rộng lưu thông hàng hoá và đẩy mạnh xuất khẩu. Do việc thực hiện thuế VAT là do người sử dụng cuối cùng chịu nên các hoạt động mua bán hàng hoá sẽ không bị ảnh hưởng nhiều, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho mua và bán.
Đặc biệt với tính chất hoàn thuế giúp doanh nghiệp yên tâm hơn trong việc gia tăng sản xuất, mua bán, vận chuyển,… vẫn được hoàn lại số thuế VAT đã nộp trước đó, cụ thể các doanh nghiệp thì có thể được hoàn lại VAT đối với nguyên vật liệu và dịch vụ mà họ mua để tạo ra các sản phẩm hay dịch vụ tiếp theo để trực tiếp hay gián tiếp bán cho người sử dụng cuối. Để hổ trợ nhiều hơn, có những loại hàng hoá, dịch vụ không chịu thuế VAT.
Ví dụ điển hình như đặc biệt khi giảm 50% thuế suất đối với các sản phẩm xây dựng cơ bản thì mức thuế còn phải nộp sau khi khấu trừ đầu vào bình quân chỉ còn khoảng 1% so với 4% so với thuế doanh thu thể hiện khuyến khích đầu tư mạnh.
Khuyến khích xuất – nhập khẩu
Mặt khác, Luật thuế VAT đã góp phần khuyến khích xuất khẩu, bảo hộ sản xuất trong nước, sắp xếp cơ cấu lại nền kinh tế. Theo quy định của Luật thuế VAT, hàng hoá xuất khẩu được hưởng thuế suất 0% tức là toàn bộ thuế VAT đã nộp ở đầu vào được hoàn lại, việc hoàn thuế đối với hàng hoá xuất khẩu thực chất là nhà nước trợ giá cho hàng hoá xuất khẩu nên đã giúp cho doanh nghiệp xuất khẩu tập trung được nguồn hàng trong nước để xuất khẩu nên đã giúp doanh nghiệp xuất khẩu tập trung được nguồn hàng trong nước để xuất khẩu và có điều cạnh tranh được với hàng hoá trên thị trường quốc tế..
Ngoài việc được hoàn thuế VAT, các dự án đầu tư có giá trị hàng xuất khẩu đạt trên 30% tổng giá trị hàng hoá còn được hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi 25%, nếu có giá trị hàng hoá xuất khẩu trên 50% tổng giá trị hàng hóa được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung nên đã tạo điều kiện về vốn cho các doanh nghiệp xuất khẩu hoạt động.
Luật thuế GTGT khuyến khích việc sản xuất hàng xuất khẩu thay thế nhập khẩu, đặc biệt Luật thuế GTGT đã khuyến khích việc sản xuất kinh doanh những hàng mà Việt Nam có thế mạnh như nông sản, lâm sản, hải sản, thủ công mỹ nghệ.
Số liệu năm 2021, thể hiện rằng thuế VAT hàng nhập khẩu là khoản thu đóng góp lớn nhất vào mức tăng thu ngân sách, với hơn 62.000 tỷ đồng.
Thúc đẩy chế độ hạch toán, kế toán, sử dụng hóa đơn, chứng từ và thanh toán qua ngân hàng
Với Luật thuế GTGT đã được ban hành thì các công tác quản lý của doanh nghiệp phải đặc biệt chú trọng làm theo để đúng với quy định, các hoạt động thanh tra kiểm tra giám sát của Nhà nước được thuận lợi, tăng khả năng chuyên môn nghiệp vụ kế toán của doanh nghiệp điển hình như việc kiểm kê hoá đơn VAT,…
Do yêu cầu chính xác, cụ thể và thống kê nên giúp doanh nghiệp nâng cao chú trọng việc kê khai thuế GTGT, khấu trừ thuế GTGT đầu vào, tính đúng thu nhập của doanh nghiệp, công tác mở sổ kế toán, ghi chép, quản lý và sử dụng hoá đơn chứng từ.
Thông qua việc chấp hành công tác kế toán, hoá đơn chứng từ của các doanh nghiệp, qua việc kê khai thuế, hoàn thuế, quyết toán thuế đã giúp cơ quan chức năng và cơ quan thuế từng bước nắm được tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp.
Thuế VAT xăng dầu là bao nhiêu?
1. Thuế VAT xăng dầu
Hiện nay thuế VAT xăng dầu quy định là 10% theo Điều 8 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 vì xăng dầu không thuộc nhóm đối tượng được miễn thuế và nhóm đối tượng chịu thuế GTGT 5%. Thuế VAT xăng dầu đã được giữ nguyên dù có biến động lớn về thị trường xăng dầu trong nước và thế giới.
Xem thêm: Thuế suất 5% – Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất thuế giá trị gia tăng 5% mới nhất
Thuế VAT xăng dầu hiện nay vẫn giữ nguyên 10%
2. Phương pháp tính thuế VAT xăng dầu
Phương pháp tính thuế VAT xăng dầu sẽ gồm phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng và phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng. Theo đó, phương pháp khấu trừ thuế VAT xăng dầu như sau:
- Số thuế giá trị gia tăng phải nộp theo phương pháp khấu trừ thuế bằng số thuế giá trị gia tăng đầu ra trừ số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ.
- Số thuế giá trị gia tăng đầu ra bằng tổng số thuế giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng;
- Số thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ bằng tổng số thuế giá trị gia tăng ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa, dịch vụ, chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng của hàng hóa nhập khẩu và đáp ứng Điều kiện quy định pháp luật.
Số thuế VAT xăng dầu tính theo phương pháp này sẽ là việc doanh nghiệp xác định số thuế VAT xăng dầu cần phải nộp vào ngân sách Nhà nước dựa trên cơ sở lấy số thuế VAT đầu ra trừ đi [-] số thuế VAT đầu vào.
- Số thuế VAT xăng dầu mà doanh nghiệp phải nộp sẽ = Thuế VAT đầu ra – Thuế VAT đầu vào
Trong đó,
- Thuế VAT đầu vào là mức thuế VAT xăng dầu doanh nghiệp phải chịu khi DN mua vào.
- Thuế VAT đầu ra là phần thuế VAT xăng dầu mà người mua hàng phải chịu khi DN bán cho người mua.
Phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng
Số thuế VAT xăng dầu được xác định thông qua công thức:
- Thuế VAT xăng dầu mà người mua phải trả = giá tính thuế VAT x thuế suất thuế VAT
Thông thường khi người dân đi mua, thì giá lúc mua là giá đã tính thuế VAT xăng dầu nên hãy yên tâm mà không cần lo lắng, tính toán nhé.
Ưu đãi thuế đặc biệt mà xăng dầu được hưởng
Như đã nói ở đầu bài viết, chỉ có thuế VAT xăng dầu là giữ nguyên, các loại thuế khác đều được Nhà nước ta điều chỉnh giảm mạnh.
1. Thuế nhập khẩu
Nghị định 51/2022/NĐ-CP ngày 08/8/2022 sửa đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng thuộc nhóm 27.10 tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi. Theo đó biểu thuế này thay đổi mức thuế nhập khẩu với xăng dầu từ 20% xuống còn 10%.
Xem thêm: Biểu thuế xuất nhập khẩu mới nhất
2. Thuế bảo vệ môi trường
Theo Nghị quyết số 30 về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, kể từ 1/1/2023 đến hết 31/12/2023, mức thuế bảo vệ môi trường [BVMT] được áp dụng như sau:
Loại nhiên liệuMức thuế BVMTXăng [trừ etanol]2.000 đồng/lítNhiên liệu bay1.000 đồng/lítDầu diesel1.000 đồng/lítDầu hỏa600 đồng/lítDầu mazut1.000 đồng/lítDầu nhờn1.000 đồng/lítMỡ nhờn1.000 đồng/lít
Dự kiến từ ngày 01/01/ 2024, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, nhiên liệu bay trở lại thực hiện theo quy định tại Mục I khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26/9/2018 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
3. Thuế tiêu thụ đặc biệt
Theo điểm g khoản 1 Điều 2 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, xăng các loại sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Từ đó có thể hiểu, đối với dầu sẽ không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Về bản chất, xăng là loại tài nguyên có hạn. Chính vì vậy, để tiết kiệm việc sử dụng loại nguyên liệu có giới hạn này, Nhà nước đã đánh thuế tiêu thụ đặc biệt lên loại hàng hóa này.
Theo biểu thuế tiêu thụ đặc biệt tại Điều 7 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế suất cụ thể đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8%, xăng E10 là 7% trên giá nhập tại cảng.
Các chi phí khác xăng dầu phải chịu bên cạnh thuế VAT xăng dầu
Tình hình thuế VAT xăng dầu hiện nay
Bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới giữa kỳ điều hành giá ngày 03/7/2023 và kỳ điều hành ngày 11/7/2023 so với kỳ trước là: 85,730 USD/thùng xăng RON92 dùng để pha chế xăng E5RON92 [giảm 1,051 USD/thùng, giảm 1,21%]; 91,685 USD/thùng xăng RON95 [tăng 0,089 USD/thùng, tăng 0,10%]; 92,128 USD/thùng dầu hỏa [ 1,431 USD/thùng, tăng 1,58%]; 93,990 USD/thùng dầu điêzen [tăng 1,827 USD/thùng, tăng 1,98%]; 454,173 USD/tấn dầu mazut 180CST 3,5S [tăng 24,389 USD/tấn, tăng 5,67%]. Cho thấy tình hình xăng dầu hiện nay gần như đi ngang, nên thuế VAT xăng dầu cũng được ổn định phần nào.
Kỳ điều hành này, trước diễn biến giá xăng dầu thế giới nêu trên và các quy định hiện hành, liên Bộ Công Thương – Tài chính quyết định: Không trích lập Quỹ BOG đối với tất cả các mặt hàng xăng dầu và không chi Quỹ BOG đối với tất cả các mặt hàng xăng dầu.
Phương án điều hành giá xăng dầu nêu trên nhằm góp phần bảo đảm biến động giá xăng dầu trong nước cơ bản phù hợp với biến động giá xăng dầu thế giới; tiếp tục duy trì mức chênh lệch giá giữa xăng sinh học E5RON92 và xăng khoáng RON95 ở mức hợp lý để khuyến khích sử dụng nhiên liệu sinh học theo chủ trương của Chính phủ; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu duy trì, cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước; hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế xã hội, hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống của nhân dân đặc biệt thuế VAT xăng dầu.
Qua bài viết trên, dịch vụ kế toán TinLaw đã cung cấp những thông tin cực kỳ hữu ích về tình hình xăng dầu hiện nay cũng như là mức thuế VAT xăng dầu đang chịu, hỗ trợ quý doanh nghiệp nắm bắt tình hình thuế số loại nhiên liệu này. Nếu còn những thắc mắc hay cần được tư vấn, quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ với chúng tôi qua thông tin bên dưới:
Dầu nhớt thuế suất bao nhiêu?
Mặt hàng xăng dầu đang chịu mức thuế suất thuế GTGT là 10% tương tự như nhiều nhóm hàng hóa và dịch vụ khác.
Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gì?
Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa [sau đây gọi chung là hàng hóa] khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường.”.
Thuế VAT áp dụng cho ai?
Đối tượng chịu thuế GTGT là hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam [bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài].
Tình đầu chịu thuế suất bao nhiêu?
Đối với mặt hàng tinh dầu dùng trong spa và dùng cho mỹ phẩm thì thuế suất GTGT cho tinh dầu là 10%. Đối với tinh dầu dùng làm thuốc thì thuế suất GTGT là 5%.