Thước lái ô tô tiếng Anh là gì?

Thước lái ô tô là một bộ phận thuộc hệ thống lái ô tô, có nhiệm vụ kết nối vô lăng với bánh trước của xe, điều hành sự dịch chuyển của hướng xe theo sự điều khiển của tài xế qua vô lăng. 

Cấu tạo thước lái ô tô tương đối đơn giản, gồm 2 bộ phận chính: trục vít và thanh răng. Trong đó, thanh răng của thước lái sẽ kết nối với moay-ơ của bánh xe bằng các khớp cầu (hay còn gọi là rotuyn, gồm 1 cặp rotuyn lái trong và lái ngoài) tạo thành hệ thống dẫn động lái theo hình thang - được gọi là hình thang lái.

Nguyên lý làm việc của hệ thống lái là: khi người lái đánh lái vô lăng, trục vít sẽ xoay theo và ăn khớp với bánh răng và làm cho thanh răng di chuyển qua trái hoặc qua phải, điều khiển bánh xe quẹo trái hay quẹo phải theo hướng đánh lái vô lăng của tài xế.

Tuy nhiên, giống như tất cả các bộ phận khác, thước lái ô tô cũng có thể bị lỗi hoặc gặp trục trặc trong quá trình sử dụng. Cụ thể, thước lái ô tô có thể bị sai lệch độ chụm hoặc góc đặt bánh xe do bị va chạm mạnh, xóc nẩy do chạy qua ổ gà hoặc hệ thống treo bị mòn. Vì vậy, cũng cần được kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên và cần căn chỉnh lại nếu bị lệch để đảm bảo độ chính xác và an toàn khi lái xe.

2. Căn chỉnh thước lái ô tô

2.1. Khi nào cần căn chỉnh thước lái xe ô tô?

Thời gian khuyến cáo cần (căn chỉnh) kiểm tra và bảo dưỡng thước lái ô tô là sau 8.000 - 10.000 km/ 1 lần và sau mỗi lần thay thế hệ thống treo, đảo/ thay lốp hoặc sau khi bị va chạm mạnh…

Ngoài ra, nếu thấy xe xuất hiện một số dấu hiệu bất thường khi lái như sau chủ xe cũng cần đi kiểm tra và căn chỉnh lại thước lái:

2.1.1. Rò rì dầu trợ lực thước lái ô tô

Dầu trợ lực lái bị rò rỉ có thể từ phớt của thước lái bị rách do nước và bụi bẩn bám vào sau một thời gian dài vận hành. Khi phớt thước lái bị rách, quý khách hoàn toàn có thể thay mới bọc cao su để che bụi thước lái với giá thành tương đối rẻ, chỉ khoảng 120.000 VNĐ cho sản phẩm chính hãng và được bảo hành đổi trả 1 năm.

Ngoài ra, nguyên nhân rò rỉ dầu trợ lực lái là do thước lái không được siết chặt, để lại khe hở và dầu từ đó chảy ra ngoài. Trừng hợp này, quý khách chỉ cần siết chặt lại và châm thêm dầu cho hệ thống lái lại là được.

2.1.2. Hiện tượng trả thước lái chậm

Ty thước lái bị cong hoặc bị mòn là nguyên nhân thường gặp gây ra hiện tượng thước lái trả chậm. Thước lái trả chậm là hiện tượng vô lăng không đáp ứng lệnh tức thời khi người lái đánh lái qua phải hoặc trái (tức, có độ rơ nhất định giữa thời điểm đánh lái và thời điểm bánh xe chuyển hướng theo lệnh).

Ngoài ra, hiện tượng trả thước lái chậm còn có thể xuất phát từ việc áp suất và lưu lượng dầu qua bơm trợ lực giảm; do dầu trợ lực bị lọt qua khoang do thước lái bị hở séc măng hoặc thanh dẫn động cơ bị khô, mòn do không được bôi trơn đầy đủ… Tóm lại, nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc dầu bôi trơn không hoạt động hiệu quả (do bị rò rỉ, hay cạn kiệt).

Khi ty thước lái bị cong hoặc bị mòn có thể được xử lý bằng cách nắn lại hoặc thay mới. Với các trường hợp còn lại, phải thay thế thanh dẫn động nếu bị mòn quá mức, bôi trơn lại trong trường hợp bị khô và bổ sung dầu trợ lực lái.

2.1.3. Vô lăng bị nặng, bị rung

Nguyên nhân khiến tay lái hay vô lăng bị nặng xuất phát từ việc dầu trợ lực lái bị rò rỉ. Khi bơm lực lái không được bôi trơn đủ dầu, cánh bơm của nó sẽ bị mòn, dẫn đến việc thước lái bị hở và tình trạng tay lái sẽ trở nên nặng nề, khó điều khiển hơn bình thường. Trường hợp này, quý khách cần đưa xe đến các Garage sửa chữa và chăm sóc xe để được kiểm tra tình trạng mòn cánh bơm và bổ sung dầu đến lượng cần thiết.

Với trường hợp vô lăng bị rung, nguyên nhân có thể xuất phát từ nhiều phía: lốp xe không được đạt chuẩn (khiến xe không được cân bằng và ổn định khi lái khiến xe bị rung); bánh xe không được cân bằng (do lốp xe bị hư hỏng); do hệ thống treo bị mòn, các kết nối bị lỏng lẻo hoặc sự mất cân bằng của trục lái; và nguyên nhân cuối cùng có thể do hệ thống phanh có vấn đề (đĩa phanh xấu, kết nối không chắc chắn hoặc má phanh bị mòn). Nguyên nhân có thể xuất phát từ sự trục trặc của nhiều bộ phận. Do vậy, để xác định đúng vấn đề và sửa chữa đúng cách, quý khách nên đưa xe đến các Garage uy tín để được xử lý vấn đề một cách hợp lý nhất.

2.1.4. Vành tay lái bị rơ

Tình trạng rơ vành tay lái có thể xuất hiện sau một thời gian dài vận hành, các khớp nối khớp cầu, khớp trục trung gian và trục các đăng lái sẽ bị mòn tạo ra độ trễ của hệ thống thái. Khi hệ thống lái bị trễ, việc điều khiển vô lăng cũng sẽ bị trễ tương tự như hiện tượng thước lái bị trả chậm.

2.1.5. Hệ thống lái phát ra âm thanh lạ

Quan sát xe đang chạy, phát ra tiếng kêu cọt kẹt cọ sát do thước lái bị thiếu dầu bôi trơn, tình trạng này đã diễn ra trong một khoảng thời gian, có thể thước lái đã bị mòn. Trường hợp tệ hơn, phát hiện xe có tiếng kêu lạch cạch mỗi lần vào cua là dấu hiệu cho thiết hệ thống thước lái đã bị hỏng. Sửa chữa với sự kiểm tra, tư vấn và kinh nghiệm từ các kỹ thuật viên có chuyên môn và tay nghề vững vàng luôn là một sự lựa chọn an toàn và tốt nhất.

2.1.6. Lốp xe ô tô bị mòn không đều

Như có đề cập tại phần ngay dưới đây “Căn chỉnh thước lái ô tô là căn chỉnh những gì?”, khi các góc lái bị sai lệch sẽ dẫn tới việc bánh xe không được đặt đúng “tư thế”, do đó, không vận hành đúng cách và do vậy gây ra hiện tượng lốp xe ô tô bị mòn không đều bên trong/ bên ngoài hoặc bị mòn lông chim.

2.2. Căn chỉnh thước lái ô tô là căn chỉnh những gì?

Để căn chỉnh thước lái ô tô, quý khách cần thực hiện căn chỉnh 3 thông số tương ứng với 3 góc tác động trực tiếp đến độ chính xác của thước lái. Đó là, góc camber, góc toe (độ chụm) và góc caster.

2.2.1. Góc camber

Góc camber là góc nghiêng bánh xe so với trục thẳng đứng khi nhìn từ phía trước đầu xe. Khi bị lệch ra ngoài, theo ngôn ngữ chuyên ngành sẽ được gọi là góc camber dương; khi bị lệch vào trong, sẽ được gọi là góc camber âm. Góc camber dương/ âm sẽ khiến lốp xe mòn quá nhiều tại mặt ngoài/ trong của lốp xe hoặc bị vỡ trục bi phía trong của trục bánh nếu trọng lực bị dồn nên bộ phận này quá lớn.

2.2.2. Góc toe

Góc toe hay còn được gọi là độ chụm bánh xe, là góc nghiêng bánh xe so với trục thẳng đứng khi nhìn từ phía trên trần xe hướng xuống. 

Tương tự như góc camber, góc toe cũng khi bị chệch ra khỏi phương ban đầu vào bên trong được gọi là độ chụm dương và lệch ra bên ngoài được gọi là độ chụm âm. Khi độ chụm bánh xe bị dương/ âm, bánh xe sẽ bị mòn nhiều ở mép trong hoặc bị mòn lông chim.

2.2.3. Góc caster

Góc caster là góc giữa trục bánh lái và trục thẳng đứng khi nhìn từ hông xe. Góc caster sẽ có thể bị dương khi trục bánh lái bị lệch lên trên so với phương nằm ngang (hướng về phía đầu xe) và có thể bị âm khi trục bánh lái bị lệch xuống dưới so với phương nằm ngang (hướng về phía đuôi xe).

Khi góc caster bị lệch, khả năng dẫn hướng của xe sẽ không còn chính xác, nhất là khi di chuyển thẳng hoặc vào cua.

Tuy nhiên, đối với những dòng xe gia đình như Toyota Camry, Toyota Venza, Vios, Mazda… các hãng sản xuất sẽ cắt căn chỉnh hết tốt đa tinh giảm quá trình căn chỉnh thước lái. Khi này, xe chỉ cho chỉnh độ chụm hoặc chỉnh Camber, còn góc Caster thì sẽ được cố định và không thể chỉnh được. Thậm chí, có những chiếc xe mà nhà sản xuất tinh chỉnh rất nhiều, không cho can thiệp vào góc Camber và Caster, chỉ duy nhất góc Toe được điều chỉnh. Khi này, nếu hai góc Camber và Caster bị lệch quá nhiều và dẫn đến những hỏng hóc, chì còn cách duy nhất là phải thay mới phụ tùng.

2.3. Cách chỉnh thước lái ô tô

Để căn chỉnh/ phục hồi thước lái xe ô tô chính xác nhất, cần đến sự hỗ trợ của máy Hunter - một thiết bị được sử dụng để căn chỉnh chụm và cân bằng động cho bánh xe. Ngoài ra, cũng có thể được dùng để láng đĩa phanh và điều chỉnh vành phanh xe.

- Bước 1: Cân bằng động bánh xe trước bằng máy Hunter

- Bước 2: Căn chỉnh thước lái ô tô

Đưa xe lên cầu nâng để nâng xe lên cao và gắn dàn Sensor lên tất cả các bánh xe để đo 3 góc bánh xe (Camber, Toe và Caster) (Các Sensor sẽ được ghi nhận qua camera trên máy Hunter và phản ánh lên màn hình).

Khi này, số đo của các góc bánh xe sẽ hiển thị lên màn hình LCD của máy Hunter (những góc quay đã đạt chuẩn báo hiệu xanh, góc quay bị lệch báo hiệu đỏ).

Tiến hành điều chỉnh điểm nối giữa thước lái, chỉnh tăng đơ mở ra hoặc mở vào đồng thời theo dõi số đo góc trên màn hình để chỉnh về độ chụm 0 cho đến khi màn hình báo các số liệu về màu xanh là được.

Thước lái ô tô là bộ phận quan trọng trong hệ thống lái ô tô, quyết định trực tiếp đến trải nghiệm và sự an toàn của người lái. Vì vậy, khi gặp vấn đề, cần được kiểm tra và sửa chữa ngay lập tức để đảm bảo sự an toàn cho người lái là điều quan trọng nhất. 

Hệ thống lái trên ô tô tiếng anh là gì?

Thước lái ô tô là gì?

Rô tuyn lại tiếng anh là gì?

Thanh cân bằng tiếng anh là gì?