Tìm m để bất phương trình logarit có nghiệm trên đoạn 5 2 4
Để có thể giải được các phương trình và bất phương trình logarit các em cần nắm vững kiến thức về hàm số logarit đã được chúng ta ôn ở bài viết trước, nếu chưa nhớ các tính chất của hàm logarit các em có thể xem lại Tại Đây. I. PHƯƠNG TRÌNH VÀ BẤT PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT 1. Phương trình Logarit cơ bản + Phương trình logax = b (0
2. Bất phương trình Logarit cơ bản +Xét bất phương trình logax > b: - Nếu a>1 thì logax > b⇔ x > ab - Nếu 0 b⇔ 0 < x < ab II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI PHƯƠNG TRÌNH, BẤT PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT 1. Giải phương trình logarit, bấtPT logarit bằng phương pháp đưa về cùng cơ số logaf(x) = logag(x)⇔ f(x) = g(x) logaf(x) = b⇔ f(x) = ab + Lưu ý: Đối với các PT, BPT logarit ta cần đặt điều kiện để các biểu thức logaf(x) có nghĩa, tức là f(x)≥0. 2. Giải phương trình, bấtPT Logarit bằng phương pháp đặt ẩn phụ + Với các phương trình, bất PT logarit mà có thể biểu diễn theo biểu thức logaf(x) thì ta có thể sử dụng phép đặt ẩn phụ t = logaf(x). + Ngoài việc đặt điều kiện để biểu thức logaf(x) có nghĩa là f(x) > 0, chúng ta cần phải chú ý đến đặc điểm của PT, BPT logarit đang xét (có chứa căn, có ẩn ở mẫu hay không) khi đó ta phải đặt điều kiện cho các PT, BPT này có nghĩa. 3. Giải phương trình, bất PT logarit bằng phương pháp mũ hoá + Đôi khi ta không thể giải một phương trình, bất PT logarit bằng cách đưa về cùng một cơ số hay dùng ấn phụ được, khi đó ta thể đặt x = at PT, BPT cơ bản (phương pháp này gọi là mũ hóa) + Dấu hiệu nhận biết: PT loại này thường chứa nhiều cơ số khác nhau II. BÀI TẬP VỀ PHƯƠNG TRÌNH LOGARIT VÀ BẤT PT LOGARIT * Giải PT, BPT Logarit áp dụng phương pháp cùng cơ số Bài tập 1: Giải các phương trình sau a) log3(2x+1) = log35 b) log2(x+3) = log2(2x2-x-1) c) log5(x-1) = 2 d) log2(x-5) + log2(x+2)=3 * Lời giải: a) ĐK: 2x+1 > 0 ⇔ x>(-1/2) PT ⇔ 2x+1 = 5⇔ 2x = 4⇔ x = 2 (thoả ĐK) b) ĐK: x+3>0, 2x2- x - 1 > 0 ta được: x>1 hoặc (-3) Ta có: log2(x+3) = log2(2x2-x-1)⇔ x+3 =2x2- x - 1⇔ 2x2- 2x - 4 = 0 ⇔x2- x - 2 = 0⇔ x = -1 (thoả) hoặc x = 2 (thoả) c) ĐK: x - 1 > 0⇔ x > 1 Ta có:log5(x-1) = 2⇔ x-1 = 52⇔ x = 26 (thoả) d) ĐK: x-5 > 0 và x + 2 > 0 ta được: x > 5 Ta có: log2(x-5) + log2(x+2)=3⇔log2(x-5)(x+2) = 3⇔(x-5)(x+2) = 23 ⇔ x2 - 3x -18 = 0 ⇔ x = -3 (loại) hoặc x = 6(thoả) * Giải phương trình Logarit bằng phương pháp đặt ẩn phụ Bài tập 2: Giải các phương trình sau a) b) c) d) e) 1 + log2(x-1) = log(x-1)4 * Lời giải: a) ĐK: x>0 Ta đặt t=log3x khi đó PT⇔ t2 + 2t - 3 = 0⇔ t =1 hoặc t = -3 Với t = 1⇔ log3x = 1⇔ x = 3 Với t = -3⇔ log3x = -3⇔ x = 3-3 = 1/27 b)4log9x + logx3 - 3 = 0 ĐK: 0 PT⇔ 2log3x + 1/log3x -3 = 0 Ta đặt t = log3x khi đóPT⇔ 2t+ 1/t - 3 = 0⇔ 2t2 - 3t + 1 = 0⇔ t=1 hoặc t = 1/2 Với t = 1⇔ log3x = 1⇔ x = 3 (thoả) Với t = 1/2 ⇔ log3x = 1/2 ⇔ x = √3 (thoả) c) ĐK: log3x có nghĩa ⇔x > 0 Các mẫu của phân thức phải khác 0: (5+log3x)≠0 và (1 +log3x)≠0⇔log3x≠ -5 vàlog3x≠ -1 Ta đặt t = log3x (t≠ -1,t≠ -5) khi đó: ⇔ (1+t) +2(5+t)=(1+t)(5+t)⇔ 3t + 11 = t2 + 6t + 5⇔t2+ 3t - 6 = 0 ⇔ thay t=log3x ta được kết quả: x =3t1và x =3t2 d) PT⇔ Đặt t=log2x Ta được PT:t2 + t - 2 = 0⇔ t = 1 hoặc t = -2 Với t = 1⇔ x = 2 Với t = -2⇔ x = 1/4 e)1 + log2(x-1) = log(x-1)4 ĐK: 0<(x-1)≠1⇔ 1 Đặt t = log2(x-1) ta có PT: 1+t = 2/t⇔ t2+ t - 2 = 0⇔ t = 1 hoặc t = -2 Với t = 1⇔ x-1 = 2⇔ x = 3 Với t = -2⇔ x-1 = 1/4⇔ x= 5/4. * Giải phương trình Logarit áp dụng phương pháp mũ hoá Bài tập 3: Giải các phương trình sau: a) ln(x+3) = -1 +√3 b)log2(5 – 2x) = 2 – x * Lời giải: a) ĐK: x-3>0⇔ x>3 với điều kiện này ta mũ hóa 2 vế của PT đã cho ta được PT: b)log2(5 – 2x) = 2 – x ĐK: 5 - 2x > 0⇔ 2x < 5 PT⇔ Đặt t=2x (t>0,t<5 do 2x<5) ta được: 5 - t = (4/t)⇔ t2 - 5t + 4 = 0 ⇔ t = 1 (thoả) hoặc t =4 (thoả) Với t = 1⇔ x = 0 Với t = 4 ⇔ x = 2 Bài tập 4: Giải các bất phương trình sau a) log0,5(x+1)≤ log2(2-x) b) log2x - 13logx + 36 > 0 Lời giải: a) ĐK: x+1>0 và 2-x>0⇔ -1 log0,5(x+1)≤ log2(2-x)⇔ -log2(x+1)≤ log2(2-x)⇔ log2(2-x) + log2(x+1)≥ 0 ⇔log2(2-x)(x+1)≥ 0⇔(2-x)(x+1)≥ 1⇔-x2 - x+1 ≥ 0 ⇔ Kết hợp với điều kiện, bất phương trình có nghiệm là: b) ĐK: x>0 Đặt t =logx khi đó: t2 - 13t + 36 = 0⇔ t < 4 hoặc t > 9 Với t < 4 ta có:logx < 4⇔ x < 104 Với t > 9 ta có:logx > 9 ⇔ x > 109 Kết hợp với điều kiện bất phương trình có tập nghiệm là: Bài tập 5: Giải các bất phương trình (các em tự giải) a) b) c) d)
NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCBẤT PHƯƠNG TRÌNH LƠGARIT CHỨA THAM SỐBài tốn. Tìm m để bất phương trình f ( x , m) 0 hoặc f ( x , m) 0 có nghiệm trên D ?PHƯƠNG PHÁPBước 1. Tách tham số m ra khỏi x và đưa BPT về dạng A( m ) f ( x ) hoặc A( m ) f ( x ) .Bước 2. Khảo sát sự biến thiên và dựa vào bảng biến thiên xác định các giá trị của tham số mđể bất phương trình có nghiệm.Lưu ý: Cho hàm số y f x xác định và liên tục trên D .Trong trường hợp tồn tại max f ( x ) và min f ( x) thì ta có:xDxD Bất phương trình A( m ) f ( x ) có nghiệm trên D A( m) max f ( x ) .xD Bất phương trình A( m ) f ( x ) có nghiệm trên D A( m) min f ( x ) .xD Bất phương trình A( m ) f ( x ) nghiệm đúng x D A( m) min f ( x ) .xD Bất phương trình A( m) f ( x ) nghiệm đúng x D A(m) max f ( x ) .xDNếu f ( x) ax bx c a 0 thì2a 0.f ( x) 0, x 0a 0.f ( x ) 0, x 0Câu 1.m để bấtlog 2 (7 x 7) log 2 ( mx 4 x m) nghiệm đúng với mọi giá trị thực của x ?Cóbao2A. 7 .nhiêugiátrịnguncủathamsốphươngtrình2B. 3 .C. Vô số.Lời giảiD. 4 .Chọn B mx 2 4 x m 0, x Yêu cầu bài toán được thỏa mãn 227 x 7 mx 4 x m, x f x mx 2 4 x m 0, x .2gx7mx4x7m0,xTa thấy m 0 ; m 7 không thỏa mãn điều kiện đề bài.Với m 0 và m 7 . Khi đó ta có:m 0m 0 m 2 m 2 . (1) 2 4 m 0m 2m 77 m 0m 7 2 m 5 m 5 . (2) 2 4 7 m 0m 14m 45 0m 9Từ (1) và (2) suy ra 2 m 5 . Do m nên m 3;4;5 .Câu 2.Tìm m để bất phương trình log 22 2 x 2(m 1) log 2 x 2 0 có nghiệm x ( 2; ).CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 1 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC 3 B. m ;0 . 4 A. m (0; ) . 3C. m ; .4Lời giảiD. m ( ; 0) .Chọn CTa có log 22 2 x 2(m 1) log 2 x 2 0 1 log 2 x 2( m 1) log 2 x 2 0 .2 1Đặt t log 2 x . Do x ( 2; ) t ; .2Khi đó trở thành 1 t 2(m 1)t 2 021 t 22t 2 1 m (1).2t2tt 11Xét hàm f t liên tục trên ; .2 2t2Ta có f t 1 m f t 1 1311 2 0, t ; min f t f .12 2t42 2 ; 231Khi đó (1) đúng với mọi t ; khi min f t m m .142 2 ; Câu 3.Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên thuộc 100;100 của tham số m để bất phương trìnhlog 0,02 log 2 3x 1 log 0,02 m nghiệm đúng với mọi x thuộc khoảng ;0 ?A. 99 .Chọn CB. 98 .xlog 2 3 1 0Điều kiện: m 0C. 100 .Lời giảiD. 101 . m 0.Ta có log 0,02 log 2 3 1 log 0,02 m log 2 3 1 m .xXét hàm số f x log 2 3x 1 . Ta có f ' x x3x.ln 3 0 x . 3x 1.ln 2Suy ra hàm số luôn đồng biến trên tập xác định.Dựa vào bảng biến thiên ta có bất phương trình nghiệm đúng với mọi x thuộc ;0 khim 1.Do m nguyên và thuộc đoạn 100;100 nên m 1;2;3; 4;.....;100 .Trang 2TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTCâu 4.BẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCCó tất cả bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số m để bất phương trìnhlog 22 2 x 4 m log 8 x 3 1 có nghiệm đúng với mọi x thuộc 16; ?A. 2 .C. 1.Lời giảiB. 3 .D. 4 .Chọn Cx 0x 0 22log 2 2 x 4 0log 2 x 2log 2 x 3 0Điều kiện xác định: x 010 x log 2 x 1 8. log x 3x 2 2Ta có :log 22 2 x 4 m log 8 x 3 1 log 22 x 2log 2 x 3 m log 2 x 1 * .Do x 16; nên log 2 x 4 log 2 x 1 0log 22 x 2log 2 x 3Suy ra * m.log 2 x 1Đặt t log 2 x . Do x 16; nên t 4; .Bất phương trình * trở thànht 2 2t 3 m t 4; .t 1t 2 2t 3với t 4; .t 12 2tTa có f ' t 0, t 4; .22t 2t 3. t 1Xét hàm f t Suy ra hàm số f t nghịch biến trên khoảng 4; .Bảng biến thiên của hàm f t như sau:Dựa vào bảng biến thiên ta thấy bất phương trình đã cho nghiệm đúng với mọi x thuộcCâu 5.16; khi m 1. Do m * m 1.Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên thuộc 10;10 của tham số m3 x x 4 2m log 4A. 8 .Chọn A4 xđể bất phương trình2 có nghiệm?B. 5 .CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022C. 6 .D. 7 .Trang 3 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCx 0x 4Điều kiện xác định: 0 x 4.44x14 4 x 0Ta thấy 0 x 4 0 4 x 4 2 4 4 x 4 . Suy ra log 44 x2 0.Khi đó bất phương trình3 x x 4 2m log 44 x2m3 x x42.log 4 4 x 213 x x 4 .log 2 4 4 x .21Xét hàm f x 3 x x 4 .log 2 4 4 x liên tục trên 0;4 .2mTa có 1 31 11f ' x .log2 4 4 x 3 x x 4 . 0 x 0;4 .2 2 x 2 x 4 22 4 x. 4 4 x .ln2Suy ra hàm số y f x đồng biến trên 0; 4 .Để bất phương trình đã cho có nghiệm thì m 1.Do m ngun và thuộc khoảng 10;10 nên m 2;3;...;9 .Vậy có 8 giá trị m ngun cần tìm là : m 2;3;...;9 .Câu 6.Cho bất phương trình log 7 x 2 2 x 2 1 log 7 x 2 6 x 5 m . Có bao nhiêu giá trị nguyêncủa tham số m để bất phương trình trên có tập nghiệm chứa khoảng 1;3 ?A. 35 .B. 33 .C. 33 .Lời giảiD. 36 .Chọn D x 2 6 x 5 m 0m x 2 6 x 5.Bpt 2226 x 8 x 9 mlog 7 7 x 2 x 2 log 7 x 6 x 5 m Xét hàm f x x 2 6 x 5 liên tục trên đoạn 1;3 .Ta có f x 2 x 6 0, x 1;3 f x nghịch biến trên đoạn 1;3 max f x f 1 12 .1;3Xét hàm g x 6 x 2 8 x 9 liên tục trên đoạn 1;3 .Trang 4TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCTa có g x 12 x 8 0, x 1;3 g x đồng biến trên khoảng 1;3 min g x g 1 23 .1;3 m max f x 21;3m x 6 x 5Yêu cầu bài toán được thỏa mãn khi 2với mọi x 1;3 .g x6 x 8 x 9 m m min1;3Khi đó ta có 12 m 23 . Mà m nên m 12; 11; 10; ...; 22; 23 .Vậy có tất cả 36 giá trị ngun của m thỏa mãn u cầu bài tốn.Câu 7.2Tìm tấtt cả các giá trị của tham số m để bất phương trình 4log 2x 2log 1 x m 0 có4nghiệm với mọi x thuộc khoảng 0;1 .1A. m 0; .411C. m ;0 .B. m ; .4D. ; .4Lời giảiChọn DĐiều kiện: x 0 .2Ta có 4 log 2x 2log 1 x m 0 log 2 x log 2 x m 0 .24Đặt t log 2 x , do x 0;1 t ;0 .Bất phương trình trở thành t t m 0 m t t .22Xét hàm f t t 2 t với t ;0 .Ta có f t 2t 1 , f t 0 t 1.22Bảng biến thiên của hàm f t t t như sau:Dựa vào bảng biến thiên ta thấy ycbt được thỏa mãn m Câu 8.1.422Có bao nhiêu số nguyên m sao cho bất phương trình ln 5 ln x 1 ln mx 4 x m có tậpnghiệm là ?A. 1 .C. 3 .Lời giảiB. 2 .D. 4 .Chọn ATa thấy x 2 1 0, x .2222Ta có ln 5 ln x 1 ln mx 4 x m ln 5x 5 ln mx 4 x mCHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 5 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC5 x2 4 x 522m f x5x54xmx15 x 5 mx 4 x mx2 1.224xmx 4 x m 0 m x 1 4 xm g xx2 122Hàm số f x có bảng biến thiên như sau:Hàm số g x có bảng biến thiên như sau:Từ bảng biến thiên suy ra bất phương trình có tập nghiệm là khi 2 m 3 .Vậy có 1 giá trị nguyên của m thỏa mãn yêu cầu bài toán.Câu 9.Số giá trị nguyên của m để bất phương trình 1 log 3 x 2 1 log 3 mx 2 2 x m có nghiệmđúng với mọi số thực x làA. 1 .B. 2 .D. 6 .C. 4 .Lời giảiChọn AĐiều kiện xác định: mx 2 2 x m 0 .Ta có: 1 log 3 x 2 1 log 3 mx 2 2 x m log 3 3 x 2 1 log 3 mx 2 2 x m 3 x 2 1 mx 2 2 x m 3 m x 2 2 x 3 m 0.Ta thấy m 0 ; m 3 không thỏa mãn điều kiện đề bài.Với m 0 và m 3 . Khi đó:mx 2 2 x m 0 x Để bất phương trình nghiệm đúng với mọi x thì 2 3 m x 2 x 3 m 0 x m 0m 03 m 0m 31 m 2 .21 m 0m 1; m 11 3 m 2 0m 2; m 4Mà m nên m 2 .Câu 10. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của tham số m thuộc 2021; 2021 sao cho bấtphương trình 1 log 3 x 3 x 2 3 x m log 3 3 x 2 1 nghiệm đúng với mọi x trên đoạn 0;3. Tính số phần tử của tập hợp S .A. 2020 .B. 2018 .C. 2022 .Lời giảiD. 4040 .Chọn BTrang 6TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCTa thấy 3 x 2 1 0, x .Ta có: 1 log 3 x 3 x 2 3 x m log 3 3 x 2 1 ; x 0;3 log 3 3 x 3 3 x 2 9 x 3m log 3 3 x 2 1 ; x 0 ;3 3x3 3x 2 9 x 3m 3x 2 1; x 0;3 3m 3x3 9 x 1; x 0;3 .Xét hàm số: f x 3x3 9 x 1 trên 0;3 . x 1 0;3Ta có: f x 9 x 2 9 , f x 0 . x 1 0;3Bảng biến thiên:Từ bảng biến thiên ta có: 3m 7 m 7.3Mà m và m 2021; 2021 nên m {3; 4 ; ; 2020} .Câu 11. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của tham số m thuộc 2021; 2021 sao cho bấtphương trình 3log 22 2 x 12log 2 x 1 m 0 nghiệm đúng với mọi x trên khoảngsố phần tử của tập hợp S .A. 2018 .B. 2020 .C. 2022 .Lời giải2; . TínhD. 4040 .Chọn BTa có: 3log 22 2 x 12 log 2 x 1 m 0 3 log 22 x 2 log 2 x 1 12 log 2 x 1 m 0 3log 22 x 6 log 2 x 2 m 0 * .12; t ; .22Khi đó bất phương trình (*) trở thành 3t 6t 2 m 0 m 3t 2 6t 2 .1Xét hàm số f t 3t 2 6t 2, t ; .2Đặt: log 2 x t , với x Ta có: f t 6t 6 ; f t 0 6t 6 0 t 1 .Bảng biến thiên:Từ bảng biến thiên ta thấy m 1 .CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 7 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCMà m và m 2021; 2021 nên m 2020; 2019;...; 1 .Câu 12. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trình log 2 (5 x 1).log 2 (2.5 x 2) mcó nghiệm x 1 .A. m .B. m 6 .C. m 6 .Lời giảiD. m 6 .Chọn AVới x 1 thì 5x 1 0; 2.5x 2 0 .Ta có log 2 (5 x 1).log 2 (2.5 x 2) m log 2 (5 x 1).log 2 (2.5 x 2) m log 2 (5 x 1). 1 log 2 (5 x 1) m .Đặt t log 2 5 x 1 do x 1 t 2; .BPT trở thành: t (1 t ) m t 2 t m .Đặt f (t ) t 2 t ta có f (t ) 2t 1 0 với t 2; nên hàm số y f t đồng biến vàliên tục trên 2; . Suy ra f t 6; khi t 2; .Do đó để để bất phương trình log 2 (5 x 1).log 2 (2.5 x 2) m có nghiệm thỏa mãn x 1 thìmCâu 13. Tổng tất cả các giá trị nguyên của tham số m sao cho khoảng 2;3 thuộc tập nghiệm của bấtphương trình log 5 x 2 1 log 5 x 2 4 x m 1 làB. 12 .A. 13 .C. 12.Lời giảiD. 13.Chọn D. 2x2 4 x mm x 2 4 x f ( x)x1Ta có (1) .52m4x4x5g(x)2x 4x m 0 m Max f ( x) 122;3Hệ trên thỏa mãn x 2;3 g ( x ) 13 m Min2;3 12 m 13 .Câu 14 . Có bao nhiêu số nguyên dương m trong đoạn 2018 ; 2018 sao cho bất phương trình10x mlog x1011 10 10A. 2022.log xđúng với mọi x 1;100 ?B. 2021.C. 2020.Lời giảiD. 2018.Chọn D.Điều kiện x 0 .Ta có 10 x mlog x1011 10 10log xlog x 11 m log x 1 log x10 10 log x 10 m log x 1 11log x 0 10 m log x 1 log 2 x 10 log x 0 .Vì x 1;100 nên log x 0; 2 .Trang 8TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCDo đó 10 m log x 1 log 2 x 10 log x 0 10m 10 log x log 2 x.log x 1Đặt t log x , t 0 ; 2 .Xét hàm số f t Ta có f t 10t t 2liên tục trên đoạn 0; 2 .t 110 2t t 2 t 12 0, t 0 ; 2 Hàm số f t đồng biến trên 0; 2 .Suy ra max f (t ) f 2 0;216.3Để bất phương trình 10 m 10 log x log 2 x168đúng với mọi x 1;100 thì 10m m .log x 13158Do đó m ; 2018 hay có 2018 số thỏa mãn.15Câu 15 . Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trình log 1 x 1 log 1 x3 x m2có nghiệm.A. m 2 .C. m 2 .2B. m .D. Không tồn tại m .Lời giảiChọn Bx 1Điều kiện . 3x x m 0Bất Phương trình đã cho log 1 x 1 log 1 x 3 x m x 1 x 3 x m x 3 1 m.22Đặt f x x 1 , ta có f x 3x , f x 0 x 0 1; .23Bảng biến thiênDựa vào bảng biến thiên ta thấy yêu cầu bài toán được thỏa mãn m .Câu 16. Có tất cả bao nhiêu giá trị của tham số m để bấtlog 2 x mx m 2 log 2 x 2 nghiệm đúng với mọi x ?2phươngtrình2A. 2 .B. 4 .C. 3 .Lời giảiD. 1.Chọn DTa thấy x 2 2 0 x .Do đó bất phương trìnhlog 2 x 2 mx m 2 log 2 x 2 2 x 2 mx m 2 x 2 2 mx m 0 .Bất phương trình log 2 x 2 mx m 2 log 2 x 2 2 nghiệm đúng với mọi x khi và chỉkhi mx m 0 x m 0 .CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 9 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCCâu 16. Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của m 2021;2022 để bất phương trìnhlog 32 3x log 32 x 1 2log 1 x 2m 2 0 có nghiệm với mọi x thuộc đoạn 1; 3 3 ?3A. 2021 .B. 2022 .C. 4043 .Lời giảiD. 4042 .Chọn AĐiều kiện x 0 . Ta có log 32 3 x log 32 x 1 2log 1 x 2 m 2 03 1 log 3 x log 32 x 1 2 log 3 x 2m 2 02 log 3 x log 32 x 1 2m 1 0 .2Đặt t log 32 x 1 1 , ta được bất phương trình t 2 t 2m 2 0 t 2 t 2 m 2 * .Ta có x 1; 3 3 0 log3 x 3 1 t log 32 x 1 2 t 1; 2 .Xét hàm f t t 2 t , với t 1; 2 . Ta có f t 2t 1 0, t 1;2 .Suy ra hàm số f t là hàm đồng biến và liên tục trên đoạn 1; 2 .Ta thấy f 1 2 và f 2 6 .Bất phương trình f t 2m 2 có nghiệm với t 1; 2 f 2 2m 2 6 2m 2 m 2 .Do m , m 2021;2022 nên m 2,..., 2022 . Vậy có 2021 giá trị nguyên của m thỏamãn yêu cầu bài toán.Câu 18. Cho hàm số f x 2 3 7 4 3 2xx lnx 2 1 x . Tìm các giá trị của tham số mđể bất phương trình f 3 2 x m f x 2 2 x 2 0 nghiệm đúng với mọi giá trị x .3A. m .2131m .C. m .222Lời giảiB.D. m .Chọn DTa cóx 2 1 x x 2 1 x 0 nên tập xác định của hàm số đã cho là D .Với x R , ta có f x 2 32x 2 32x ln x x 2 1 2 3 ln x 1 x 2 3 2 3 ln x x 1 f x f x 2 32 x2x2x22x2 f x là hàm số lẻ.Lại có f x 2. 2 32x ln 2 3 2. 2 32xln 2 3 1x2 1 0, x Hàm số f x nghịch biến trên .Ta có f 3 2 x m f x 2 2 x 2 0 f x 2 2 x 2 f 2 x m 3Trang 10TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC22m x 4 x 1 x2 2 x 2 2 x m 3 2 x m x2 2 x 1 , x .22m x 13m2Do max( x 2 4 x 1) 3, min( x 2 1) 1 nên ta có .m 12Vậy khơng có giá trị nào của tham số m thỏa mãn yêu cầu bài toán.Câu 19. Biết rằng a là số thực dương sao cho bất phương trình log 253x a x lognghiệm đúng với mọi x . Mệnh đề nào sau đây đúng?A. a 12;14 .B. a 10;12 .C. a 14;16 .5 26 x 9x 0D. a 16;18 .Lời giảiChọn DTa có log 253x a x log5 26 x 9 x 0 log 253x a x log 256x 9x 3 x a x 6 x 9 x a x 18 x 6 x 9 x 3x 18 x a x 18 x 3x 2 x 1 9 x 2 x 1 a x 18 x 3x 2 x 1 3x 1 * .Ta thấy 2 x 1 3x 1 0, x 3x 2 x 1 3x 1 0, x .xaDo đó, * đúng với mọi mọi x a x 18x 0, x 1, x 18 a 1 a 18 16;18 .18Câu 20. Cho hàm số f x log x 1 x 2 2 x 2 . Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số mthuộc 10;10 để bất phương trình f 2 x m f x 2 4 x 6 0 nghiệm đúng với mọi xthuộc 1;1 ?B. 4 .A. 8 .C. 11 .Lời giảiD. 3 .Chọn ATa có x 1 x 2 2 x 2 x 1 x 12 1 x 1 x 1 0, x Hàm số f x log x 1 x 2 2 x 2 xác định trên .Ta có f 2 x log 1 x 1f x x 1 biến trên .1 x 1 log 2 f x2 x 1 1 x 1 1x 1 x 121 x 1 1 ln1021 x 1 1 ln102 0, x hàm số f x đồngTa có: f 2 x m f x 2 4 x 6 0 f 2 x m f x 2 4 x 6 CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 11 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC f 2 x m f x2 4 x 8 2 x m x2 4 x 8 2 x 2m x 2 4 x 8 2m x 2 6 x 822 2 x 2m x 4 x 8 2m x 2 x 8Xét các hàm số u x x 2 6 x 8 và v x x 2 2 x 8 trên 1;1 ta có bảng biến thiênDựa vào BBT ta thấy để bất phương trình đã cho nghiệm đúng với mọi x thuộc 1;1 thì15m 2. Do m nguyên và m 10;10 nên có 8 giá trị m thỏa mãn yêu cầu bài toán. m 112Câu 21. Cho hàm số f x x2 x 1. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trìnhx2 14 log 5 f x m có nghiệm x 0; .f x 199A. m .B. m .C. m .288Lời giảiChọn C2f 2 x 4 f x Xét hàm số f x Ta có f x x2 x 1trên khoảng 0; .x2 1 x2 1x21D. m .2 12x 1; f x 0 x2 1 0 x 1 0; Bảng biến thiênDựa vào BBT ta thấy 1 f x Xét hàm số g x 2 f2 x4 f x3, x 0; .24 log 5 f x trên 0; f x Do f x 1 nên hàm số g x xác định trên khoảng 0; .Trang 12TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC41 2f xf 2 x 4 f x Ta có g x f x . 2 f x 4 .2.ln 2 f x f x 4 ln 5 f x f 2 x 4 f xf x 2. g x f x f x 2 2.2 .ln 2 3 f x 4 f x ln 5 3Do 1 f x nên g x 0 f x 0 x 12Ta có bảng biến thiênDựa vào BBT ta thấy để bất phương trình đã cho có nghiệm x 0; thì m Câu 22. Chocácbấtphươngtrìnhlog 2 x 2 4 x m 2 log 4 x 2 4 x m 8 2 . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên củabất phương trình 2 đều là nghiệm của bất phương trình 1 .3 x x 1 0A. 254 .B. 255 .9.8C. 256 .Lời giải1vàm thỏa mãn mọi nghiệm củaD. 257 .Chọn B3 x 01 x 3.Bất phương trình 2 x 1 0Suy ra tập nghiệm của bất phương trình 2 là: S 1;3 .Do đó mọi nghiệm của bất phương trình 2 đều là nghiệm của bất phương trình 1 khi và chỉkhi bất phương trình 1 có nghiệm đúng với mọi x 1;3 . x 2 4 x m 0Điều kiện: x 2 4 x m 1 m x 2 4 x 1 thỏa mãn x 1;3 .2log 4 x 4 x m 0Khi đó m max f x với f x x 2 4 x 1 .1;3Xét hàm số f x x 2 4 x 1 trên đoạn 1;3f x 2 x 4 0 x 2 .Bảng biến thiên:CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 13 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCDựa vào bảng biến thiên ta có m max f x m 5 . (3)1;3Ta có log 2 x 2 4 x m 2 log 4 x 2 4 x m 811log 2 x 2 4 x m 2 log 2 x 2 4 x m 8 .221log 2 x 2 4 x m , t 0 .2Đặt t Bất phương trình trở thành: t 2 2t 8 0 t 4; 2 t 0; 2 .Với t 2 ta có1log 2 x 2 4 x m 4 m x 2 4 x 256 với mọi x 1;3 .2 m min g x với g x x 2 4 x 256 .1;3Xét hàm số g x x 2 4 x 256 với x 1;3 .g ' x 2 x 4 0 x 2 .Bảng biến thiên:Dựa vào bảng biến thiên: m min g x m 259 . (4)1;3Từ 3 , 4 ta có m 5; 259 thỏa mãn u cầu bài tốn.Vậy có tất cả 255 giá trị nguyên của m thỏa mãn mọi nghiệm của bất phương trình 2 đều lànghiệm của bất phương trình 1 .Câu 23. Cho bất phương trình 2 x 2 .log 2 x 2 4 x 6 4 x m log 2 2 x m 2 với m là tham số thực.2Biết rằng tập hợp tất cả các giá trị nguyên của m để bất phương trình có nghiệm đúng với mọix 0; 2 là đoạn a; b . Khi đó a 2 b 2 bằng:B. 8 .A. 4 .C. 16 .Lời giảiD. 0 .Chọn BĐiều kiện: x .Ta có 2 x 2 .log 2 x 2 4 x 6 4 x m log 2 2 x m 2 2 2x 2222 x m.log 2 x 2 2 2log 2 2 x m 2 1Xét hàm số y 2t.log 2 t 2 với t 0 .Trang 14TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCHàm số y 2t.log 2 t 2 xác định và liên tục trên 0; .Ta có y 2t.log 2 t 2 .ln 2 2t 0, t 0 . t 2 ln 2Vậy hàm số y 2t.log 2 t 2 đồng biến trên 0; .Khi đó 1 f x 2 f 2 x m x 22 x 2 2 x m x 222 2 xm2 2m min x 2 6 x 4 2m x 2 6 x 4 2m 40;2 2 m 2 .,x0;2222m42mmaxx2x42m x 2 x 4 0;2Vậy tập hợp tất cả các giá trị ngun của m để bất phương trình có nghiệm đúng với mọix 0;2 là đoạn 2; 2 a 2; b 2 a 2 b 2 8 .Câu 24. Cho a, b là các số nguyên dương nhỏ hơn 2022 . Biết rằng với mỗi giá trị của b luôn có ít nhất1000 giá trị của a thỏa mãn 2a b2 2b a .log a 1 b 4b 1 . Số giá trị b làA. 1021 .B. 1022 .C. 1020 .Lời giảiD. 1023 .Chọn AĐặt c a 1, c 2 , khi đó 2a b 2 2b a .log a 1 b 4b 1 2c 2c .log c b 2b 2 b , 1 .+) b 1 , không thỏa mãn 1 .+) b 2 2c 2 c 15 , 2 .log 2 c4) c 2 , không thỏa mãn 2 .2c c.ln 2.ln c 1 c.2 c.ln 2.ln c 2 c2c 2 c, f c 0.) c 3 , hàm f c 2log 2 cc.ln 2 log c c Suy ra f c f 3 15, c 3 2 a 2021 . Do đó b 2 thỏa mãn.42c 2 c 2b 2b, 3 .ln cln b2t 2 tHàm số f t đồng biến với mọi t 3 và c 2 không thỏa mãn 3 nên c 3 .log 2 t+) b 3 , 1 b 3Do đó 3 c b, b 3 3 b a 2021 3 b 1022 .2021 b 1 1000Vậy 2 b 1022 .Câu 25. Có bao nhiêu số nguyên m 2022; 2022 sao cho thỏa mãn bấtphương trìnhA. 2.ln x 1 ln x m , x 0, x 1 ?x 1 x x 1 xB. 1.C. Vô số.Lời giảiD. 0.Chọn CCHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 15 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDC2 x ln x m 1, x 0, x 1 . (1)x2 1Bất phương trình đã cho tương đương với2 x ln x, x 0, x 1 .x2 1x2 1 2lnxx2 1 2[( x 2 1) ln x x 2 1]Ta có f ( x) .( x 2 1) 2( x 2 1)( x 2 1) 2Xét hàm số f ( x) Xét hàm số g ( x) ln x x2 1, x 0.x2 1( x 2 1)2 0 , x 0 , x 1 ; g ( x ) 0 x 1 .x( x 2 1)2Suy ra g ( x ) g (1) 0 khi x 1 và g ( x ) g (1) 0 khi x 1 .Do đó ta có bảng biến thiênTa có g ( x) Từ bảng biến thiên suy ra (1) m 1 1 m 0 .Vậy có vơ số giá trị nguyên của tham số m thỏa mãn.Câu 26. Hỏi có tất cả bao nhiêu giá trị thực của tham sốx 2 2e x mx ln x 2 e 1 0 đúng với x ?B. 2 .A. 1 .m để bất phương trìnhC. 3 .Lời giảiD. 4 .Chọn ABất phương trình đã cho tương đương với:f x x 2 2e x mx ln x 2 e 1 0 . Nhận thấy nhanh rằng: f 0 0 f x f 0 0 x RSuy ra hàm số trên thỏa mãn hàm số đạt cực tiểu tại x 0 f 0 02xXét f x 2 x 2e x m 2có f 0 2 m 0 m 2x eThử lại với m 2 thì f x x 2 2e x 2 x ln x 2 e 1 f x 2 x 2e x 2 2x1 x 2 x 1 2 2 e 1 0 x 0x e x e2Đến đây ta nhận thấy f x f 0 0 nên suy ra m 2 thỏa nên có đúng 1 giá trị mCâu 27. Hỏi có tất cả bao nhiêu giá trị thực của tham sốm2m để bất phương trình 4m 4 log 2 x 2mx m 1 m log 3 x 1 0 có nghiệm thực x ?A. 1 .22B. 2 .22C. 3 .Lời giảiD. 6 .Chọn BTrang 16TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCBất phương trình đã cho tương đương với: m 2 log 2 x m 1 m 2 log 3 x 2 1 020200Ta nhận thấy: m 2 log 22 x m 1 m log x 1 0 nên suy ra bất phương trình trên2223chỉ có nghiệm khi xảy ra dấu bằng, tức là: m 2 2 log x m 2 1 02 m 2 log 2 x m 1 m log3 x 1 0 2m log 3 x 2 1 0 m 2 2 0 m 2 2 0m 2m 2 log x m 2 1 02 2 x m 0 x m x 0m2 0 m2 0m 0m 0 x 0 x 02 log 3 x 1 0 x 0Suy ra có 2 giá trị thực m thỏa mãn bài toán2222Câu 28. Gọi S là tập chứa tất cả các giá trị nguyên của tham số m để bất phương trìnhln x 2 4 x 3 log m có đúng 3 nghiệm nguyên, vậy tổng phần tử của S làB. 5 .A. 108 .C.Vô sốLời giảiD. 89 .Chọn BBất phương trình đã cho tương đương với:ln x 2 4 x 3 log m f x ln x 2 4 x 3 log mx 1Xét hàm số f x ln x 2 4 x 3 ; x 2 4 x 3 0 x 3lim f x lim ln x 2 4 x 3 ln 0 x 1 x 1Ta có: lim f x lim ln x 2 4 x 3 ln 0 x 3x 3x 2 4 x 3 2 x 4 x 2 4 x 3 f x 0 x222x2 4 x 3x4x3Từ đó ta có bảng biến thiên như sau:CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 17 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCNhận thấy ngay 3 nghiệm ngun thỏa mãn bài tốn đó là: x 0; 2; 4 . Lưu ý rằng hai nghiệmnguyên x 1; x 3 bị vi phạm điều kiện nên khơng được tínhmZ13 m 120Suy ra f 4 log m f 5 ln 3 log m ln 8 Như vậy có tất cả 120 13 1 108 giá trị nguyên m thỏa mãn bài tốn.Câu 29. Có tất cả bao nhiêu bộ số nguyên a; b; c; d với a, b, c, d 3;3 thỏax 2 x3mãn điều kiện bất phương trình ln x 1 ax 4 bx 3 cx 2 dx nghiệm đúng với2 3x 1; ?A. 43B. 71C. 37D. 47Lời giảiChọn Bx 2 x3Ta để ý rằng 2 đồ thị f x ln x 1 và g x ax 4 bx3 cx 2 dx cùng đi qua2 3gốc tọa độ. Do đó ta xét tiếp tuyến tại gốc tọa độ của y f x . Ta có f 0 1; f 0 0 nêntiếptuyến là y x .x 2 x3 x 0 x 1; .2 3x2 x3Do vậy đồ thị f x ln x 1 luôn đứng dưới đường thẳng y x và tiếp xúc nhau2 3tại O .Xét phương trình hồnh độ giao điểm ax 4 bx3 cx 2 d 1 x 0 có nghiệm kép x 0 nênTABLE ta có ln x 1 d 1 .Đồ thị g x ax 4 bx3 cx 2 dx luôn đứng trên đường thẳng y x và tiếp xúc nhau tại Othì điều kiện cần và đủ là ax 2 bx c 0 x 1; do đó a 0 .a 0a 0Trường hợp 1: . Có 10 bộ: b 0bx c 0x 1; b c 0Trang 18TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCa 0Trường hợp 2: 2. Có tất cả 60 bộ:b 4aca 0Trường hợp 3: 2khi đó a x x1 x x2 0x 1; khi x1 x2 1 .b 4 acbb 2ab 2a x1 x2 2Do đó .a c bacb10 x1 1 x2 1 0 a aa 1Có duy nhất 1 bộ thỏa mãn b 3 .c 2CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2021-2022Trang 19 NHĨM TỐN VDC&HSG THPTBẤT PHƯƠNG TRÌNH MŨ VÀ LOGARIT- VD_VDCKết luận: Có tất cả 71 bộ số cần tìm.Câu 30. Cho hàm số f x liên tục trên và có đồ thị như hình vẽ.nàocủathamsốthìbấtphươngm21x28 1 .log 2019 f x 0 nghiệm đúng với mọi x 4;5 ?5 f x 2 m125 5 2020A. m 10 .B. m 10 .C. m 10 .D. m 10 .Lời giảiChọn AVớiđiềukiệntrình4 f x 4, x 4;5 x 2 28 72fx , x 4;5 .Ta có: 27x28 28 , x 4;5 125 5 5 125 5552x28 log 2019 f x 0, x 4;5 (*).125 5 1x 2 28 Từ (*) ta có: 1.logfx 0, x 4;5 20195 f x 2 m125 5 2020 15 f x 2m2020 1 0, x 4;5 1 1, x 4;520202m2 5 f x 2m 0, x 4;5 f x , x 4;5 m 4 m 10 .555 f x 2 m_______________ TOANMATH.com _______________Trang 20TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA |