RUỘT THỪA LÀ GÌ?
Ruá»™t thừa là má»™t Ä‘oạn ruá»™t nhá», dạng túi cùng, hẹp và dà i vaÌ€i centimet diÌnh và o manh trà ng. Ruá»™t thừa nằm ở phần bụng dÆ°á»›i bên phải, nÆ¡i nối tiếp giữa ruá»™t non và ruá»™t già . Chức năng ruá»™t thừa trong cÆ¡ thể chÆ°a được xác định. .
Viêm ruá»™t thừa là tình trạng ruá»™t thừa bị viêm. Sá»± tắc nghẽn trong lòng ống ruá»™t thừa dẫn đến nhiá»…m trùng rất có thể là nguyên nhân gây ra viêm ruá»™t thừa. Vi khuẩn nhân lên nhanh chóng, là m cho ruá»™t thừa bị viêm, sÆ°ng và chứa đầy mủ. Nếu không được nhanh chóng Ä‘iá»u trị, ruá»™t thừa có thể bị vỡ.
Viêm ruá»™t thừa là tình trạng cấp cứu vùng bụng thÆ°á»ng gặp nhất ở trẻ em và thanh niên. Cứ 15 ngÆ°á»i thì có má»™t ngÆ°á»i bị viêm ruá»™t thừa trong suốt cuá»™c Ä‘á»i của mình
CÃC TRIỆU CHỨNG CỦA VIÊM RUỘT THỪA?
Triệu chứng đặc trÆ°ng của viêm ruá»™t thừa là cÆ¡n Ä‘au bắt đầu xung quanh hoặc trên rốn. CÆ¡n Ä‘au có thể nặng hoặc chỉ Ä‘au nhẹ và gây khó chịu, và sau đó di chuyển đến vùng góc dÆ°á»›i phải bụng. Ở đó, cÆ¡n Ä‘au trở nên liên tục và gia tăng nhiá»u hÆ¡n và thÆ°á»ng gia tăng khi cá» Ä‘á»™ng, ho, v.v. Bụng thÆ°á»ng co cứng và đau khi sá» và o.
Chán ăn là tình trạng rất phổ biến. Buồn nôn và ói má»a có thể xảy ra trong khoảng ná»a số trÆ°á»ng hợp biÌ£ viêm ruột thÆ°Ì€a và đôi khi có táo bón hoặc tiêu chảy. Thân nhiệt có thể bình thÆ°á»ng hoặc tăng nhẹ. Sốt cao có thể là dấu hiệu cho thấy ruá»™t thừa đã bị vỡ.
Chuá»—i các triệu chứng Ä‘iển hình xuất hiện trong khoảng 50% các trÆ°á»ng hợp biÌ£ viêm ruột thÆ°Ì€a. Má»™t ná»a số trÆ°á»ng hợp còn lại, có thể  thấy các dấu hiệu Ãt Ä‘iển hình hÆ¡n, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai, bệnh nhân cao tuổi hoặc ở trẻ nhÅ© nhi. Ở phụ nữ mang thai, dấu hiệu viêm ruá»™t thừa dá»… bị che lấp bởi caÌc triệu chÆ°Ìng thông thÆ°á»ng nhÆ° bị Ä‘au bụng nhẹ vaÌ€ bị buồn nôn từ những nguyên nhân khác. Các bệnh nhân cao tuổi có thể cảm thấy Ãt Ä‘au bụng và Ãt Ä‘au khi chạm và o hÆ¡n hầu hết các bệnh nhân khác, vì váºy việc chẩn Ä‘oán và điá»u trị sẽ bị trì hoãn, dẫn đến vỡ ruá»™t thừa ở 30% các trÆ°á»ng hợp. Trẻ nhÅ© nhi và trẻ em nhá» thÆ°á»ng hay bị tiêu chảy, ói và sốt đồng thá»i vá»›i Ä‘au bụng.
CHẨN ÄOÃN VIÊM RUỘT THỪA NHƯ THẾ NÀO?
Äể chẩn Ä‘oán bệnh viêm ruá»™t thừa, bác sÄ© sẽ há»i bệnh nhân vá» quá trình xuất hiện và diá»…n tiến của các triệu chứng và thăm khám vùng bụng của bệnh nhân.
Các xét nghiệm và thủ thuáºt được áp dụng để chẩn Ä‘oán viêm ruá»™t thừa bao gồm:
Thăm khám để đánh giá cÆ¡n Ä‘au của bệnh nhân: bác sÄ© có thể nhẹ nhà ng ấn và o chá»— Ä‘au. Khi Ä‘á»™t ngá»™t thả tay ấn ra, cảm giác Ä‘au do viêm ruá»™t thừa thÆ°á»ng tăng nhiá»u hÆ¡n, đây là dấu hiệu cho thấy phúc mạc vùng lân cáºn đã bị viêm. Bác sÄ© cÅ©ng có thể thấy tình trạng gồng cứng bụng và khuynh hÆ°á»›ng co cứng cÆ¡ thà nh bụng để phản ứng vá»›i lá»±c ấn và o vùng ruá»™t thừa bị viêm [phản ứng thà nh bụng]
Bác sÄ© có thể dùng ngón tay Ä‘eo găng và chất bôi trÆ¡n để thăm khám trá»±c trà ng [thăm khám trá»±c trà ng bằng ngón tay]. Phụ nữ trong Ä‘á»™ tuổi sinh sản có thể được thăm khám vùng cháºu để kiểm tra các vấn Ä‘á» phụ khoa có thể là nguyên nhân gây Ä‘au bụng
Xét nghiệm máu: Việc xeÌt nghiệm maÌu giúp bác sÄ© kiểm tra số lượng bạch cầu cao, dấu hiệu của nhiá»…m trùng
Xét nghiệm nÆ°á»›c tiểu: bác sÄ© có thể yêu cầu bệnh nhân là m xét nghiệm nÆ°á»›c tiểu để xác định Ä‘au bụng không phải do nhiá»…m trùng Ä‘Æ°á»ng niệu hoặc do sá»i tháºn.
Chẩn đoán bằng hình ảnh: bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân chụp X-quang bụng, siêu âm bụng hoặc chụp cắt lớp điện toán [CT] để giúp xác định viêm ruột thừa hoặc phát hiện nguyên nhân khác gây đau bụng
NHỮNG BIẾN CHỨNG CỦA VIÊM RUỘT THỪA LÀ GÌ?
Viêm ruá»™t thừa có thể gây ra những biến chứng nghiêm trá»ng nhÆ° sau:
Vỡ ruá»™t thừa: là m nhiá»…m trùng lây lan khắp bụng [viêm phúc mạc]. Tình trạng nà y có thể Ä‘e dá»a tÃnh mạng, bệnh nhân cần phẫu thuáºt cấp thá»i để cắt bá» ruá»™t thừa và là m sạch khoang bụng.
Hình thà nh túi mủ trong ổ bụng: Nếu ruá»™t thừa vỡ, có thể sẽ hình thà nh túi nhiá»…m trùng [áp xe]. Trong hầu hết các trÆ°á»ng hợp, bác sÄ© phẫu thuáºt sẽ dẫn lÆ°u mủ ra ngoà i bằng cách đặt má»™t ống thông qua thà nh bụng và o đến ổ áp xe. á»ng thông dẫn lÆ°u nà y được để lại tại chá»— trong hai tuần và bệnh nhân sẽ dùng kháng sinh để Ä‘iá»u trị nhiá»…m trùng. Khi nhiá»…m trùng đã được Ä‘iều triÌ£ khỏi, bệnh nhân sẽ được phẫu thuáºt để cắt bá» ruá»™t thừa. Trong má»™t sÃ´Ì trÆ°á»ng hợp, áp xe được dẫn lÆ°u ra ngoà i và ruá»™t thừa được cắt bá» ngay lúc đó.
PHÆ¯Æ NG PHÃP ÄIỀU TRỊ VIÊM RUỘT THỪA LÀ GÃŒ?
Äiá»u trị viêm ruá»™t thừa thông thÆ°á»ng  bằng  phẫu thuáºt để cắt bá» ruá»™t thừa bị viêm. TrÆ°á»›c khi phẫu thuáºt, bệnh nhâncó thể được Ä‘iều triÌ£ bằng kháng sinh để ngăn ngừa nhiá»…m trùng.
Phẫu thuáºt cắt bá» ruá»™t thừa
Phẫu thuáºt cắt bá» ruá»™t thừa có thể là cuá»™c phẫu thuáºt hở được thá»±c hiện bằng cách rạch da vùng bụng dà i từ 5 đến 10 centimet [phẫu thuáºt mở bụng]. Hoặc phẫu thuáºt thông qua má»™t và i vết rạch da nhỠở bụng [phẫu thuáºt ná»™i soi bụng]. Trong quá trình phẫu thuáºt ná»™i soi cắt ruá»™t thừa, bác sÄ© phẫu thuáºt Ä‘Æ°a và o ổ bụng của bênh nhân má»™t ống quang video ghi hình và những thiết bị chuyên dùng để cắt bá» ruá»™t thừa.
Thông thÆ°á»ng, phẫu thuáºt ná»™i soi sẽ giuÌp bệnh nhân hồi phục nhanh hÆ¡n, vết thÆ°Æ¡ng Ãt Ä‘au và Ãt để lại sẹo. PhÆ°Æ¡ng pháp nà y có thể tốt hÆ¡n cho bệnh nhân cao tuổi hoặc béo phì. NhÆ°ng phẫu thuáºt ná»™i soi không phải thÃch hợp cho tất cả má»i ngÆ°á»i. Nếu ruá»™t thừa đã bị vỡ và nhiá»…m trùng đã lan ra ngoà i ruá»™t thừa hoặc đã có áp xe, bệnh nhân có thể được phẫu thuáºt mở bụng để cắt bá» ruá»™t thừa và là m sạch khoang bụng.
Bệnh nhân sẽ nằm viện hai hoặc ba ngà y sau khi Ä‘Æ°Æ¡Ì£c phẫu thuáºt cắt ruá»™t thừa.
Triệu chứng kinh điển của viêm ruột thừa là
Đau thượng vị hoặc đau quanh rốn sau đó buồn nôn, nôn và chán ăn.
Sau vài giờ, cơn đau sẽ chuyển sang góc phần tư dưới phải. Đau tăng lên khi ho và di chuyển.
Dấu hiệu kinh điển của viêm ruột thừa là
Phản ứng thành bụng tại điểm McBurney [điểm nối 1/3 giữa giữa và 1/3 ngoài của đường nối rốn với gai chậu trước trên]
Các dấu hiệu khác trong viêm ruột thừa là đau ở góc dưới phải khi ấn vào góc dưới trái [dấu hiệu Rovsing], đau tăng khi dạng thụ động khớp háng phải, giãn cơ thắt lưng chậu [dấu hiệu psoas], hoặc đau khi xoay thụ động của đùi [dấu hiệu cơ bịt]. Sốt nhẹ [nhiệt độ đo ở hậu môn 37,7 đến 38,3° C [100 đến 101° F]] gặp phổ biến.
Thật không may, những triệu chứng kinh điển này xuất hiện ở