Câu hỏi: Nêu ý nghĩa của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất và lần thứ hai đối với sự phát triển kinh tế?
Trả lời:
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã mang lại nhiều biến đổi mới. Đã thay thế được hệ thống kỹ thuật truyền thống cũ của thời đại nông nghiệp bằng một hệ thống kỹ thuật tân tiến với nguồn lực là máy hơi nước và nguyên, nhiên vật liệu. Ngoài ra còn tìm kiếm được năng lượng mới là sắt và than đá.
- Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 2 ra đời đã mở ra kỷ nguyên của sản xuất hàng loạt, thúc đẩy bởi sự ra đời của điện và dây chuyền lắp ráp. Công nghiệp hóa được lan rộng ra nhiều nước như Nhật Bản, Nga,… Cuộc cách mạng đã tạo ra những tiền đề thắng lợi cho chủ nghĩa xã hội có quy mô thế giới.
- Ý nghĩa chung của cả 2 cuộc cách mạng là làm thay đổi diện mạo các nước tư bản:
+ Máy hơi nước khởi đầu cách mạng công nghiệp lần thứ nhất chuyển người lao động từ lao động thủ công sang cơ khí hóa.
+ Cách mạng công nghiệp lần thứ hai chuyển từ cơ khí hóa sang điện khí hoá, làm thay đổi kinh tế tư bản chủ nghĩa.Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp và giao thông vận tải.
+ Nền nông nghiệp chuyển sang phương thức chuyên canh hoặc thâm canh.
Kiến thức tham khảo về Cách mạng công nghiệp.
1. Cách mạng công nghiệp là gì?
Cách mạng công nghiệptrong tiếng Anh làindustrial revolution.
Cách mạng công nghiệpdiễn ra đầu tiên ở Anh bắt đầu từ những phát minh máy móc trong ngành dệt [những năm 60 thế kỉ 18], sau đó lan sang Mỹ, Pháp, Đức,... [kéo dài đến giữa thế kỉ 19].
Ý nghĩa lớn nhất của cách mạng công nghiệp là thay thế lao động thủ công [lao động tay chân] của con người bằng lao động của máy móc, từ sản xuất thủ công sang nền sản xuất cơ khí.
Cuộc cách mạng này đã làm thay đổi cơ bản những điều kiện kinh tế - xã hội, văn hóa, khoa học kĩ thuật của xã hội loài người. Ngoài ra, theo quan điểm của chủ nghĩa Mác, cách mạng công nghiệp một mặt đẩy mạnh sản xuất, mặt khác hình thành hai giai cấp cơ bản của xã hội tư bản chủ nghĩa là tư sản và vô sản.
2. Điều kiện ra đời cách mạng công nghiệp
Nguyên nhân
- Sau thời kỳThập tự chinh, nhữngchiến binhtrở về mang theo nhữngvật phẩmquý giá và mới lạ với xã hộichâu Âuthời bấy giờ nhưnước hoa, các loạigia vịmới, các sản phẩm bằngthép,... Việc này thúc đẩy việc trao đổi mua bán của các thương nhân châu Âu.Vào thế kỷ 15,kinh tế hàng hóaởTây Âuđã khá phát triển, nhu cầu vềthị trườngtăng cao.Giai cấp tư sảnTây Âu muốn mở rộng thị trường sang phương Đông, mơ ước tới những nguồn vàng bạc từphương Đông.
- TạiTây Âu, tầng lớp quý tộc cũng tăng lên, do đó nhu cầu về các mặt hàngđặc sản, cao cấp có nguồn gốc từ phương Đông nhưtiêu,quế,trầm hương,lụatơ tằm[dâu tằm tơ],ngà voi,... đã tăng vọt.
- Trong khi đó,Con đường tơ lụamà người phương Tây đã biết từ thời cổ đại lúc đó lại đang bịĐế quốc Ottomantheođạo Hồichiếm giữ khiến cho hoạt động giao thương của phương Tây không thể qua đây được, vì vậy chỉ có cách tìm một con đường đi mới trên biển.
- Lúc đó người Tây Âu đã có nhiều người tin vào giả thuyếtTrái Đấthình cầu. Họ cũng đã đóng được những con tàu buồm đáy nhọn, thành cao, có khả năng vượtđại dương, mỗi tàu lại đều cóla bànvàthước phương vị, điều đó đã tăng thêm sự quyết tâm cho những thủy thủ dũng cảm
Chi tiết Chuyên mục: Bài 32: Cách mạng công nghiệp ở châu Âu
- Cách mạng công nghiệp đã đưa nền kinh tế Pháp vươn lên mạnh mẽ, công nghiệp Pháp đứng thứ hai trên thế giới, sau Anh. Bộ mặt nước Pháp thay đổi nhanh chóng với một hệ thống đại lộ, nhà ga, hải cảng,...
- Cách mạng công nghiệp ở Đức làm cho kinh tế Đức phát triển nhanh chóng: sản lượng than, sắt, thép ,... tăng gấp đôi; số lượng động cơ chạy bằng hơi nước tăng gần 6 lần,..
[Nguồn: trang 162 sgk Lịch Sử 10:]
Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 162 SGK Lịch sử 10
Đề bài
Ý nghĩa của cách mạng công nghiệp với kinh tế Pháp, Đức.
Phương pháp giải - Xem chi tiết
dựa vào sgk Lịch sử 10 trang 162 để trả lời.
Lời giải chi tiết
* Đối với nước Pháp:
- Cách mạng công nghiệp đã đưa nền kinh tế Pháp vươn lên mạnh mẽ, công nghiệp Pháp đứng thứ hai thế giới, sau Anh.
- Bộ mặt Pa-ri và các thành phố thay đổi rõ rệt.
- Hệ thống đại lộ, nhà ga, cửa hàng,… được xây dựng thay thế các phố cũ chật hẹp.
* Đối với nước Đức:
- Giữa thế kỉ XIX, tốc độ phát triển công nghiệp của Đức đạt mức kỉ lục.
- Sản lượng than, sắt, thép,… tăng lên gấp nhiều lần.
- Việc sử dụng máy cày, máy bừa, máy gặt,… và dùng phân bón hóa học trong nông nghiệp đã làm cho năng suất tăng cao.
Loigiaihay.com
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lịch sử lớp 10 - Xem ngay
Cuộc cách mạng công nghiệp lần 1 là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất. Mở ra một kỷ nguyên mới cho nhân loại là bước dẫn đầu trong các cuộc cách mạng công nghiệp.
Vào những năm 1750-1760 nền kinh tế các nước còn quá đơn giản, quy mô nhỏ, chủ yếu dựa trên sức gỗ, lao động tay chân, sức nước, sức gió, sức kéo,…. Điều này dẫn đến việc vừa tốn nguồn nhân lực, vừa không đạt được năng suất như mong muốn. Dẫn đến cuộc cách mạng công nghiệp lần 1 ra đời, với mong muốn thay đổi phát minh ra các loại máy móc hoạt động quy mô lớn sử dụng ít sức người.
Cuộc cách mạng được bắt nguồn từ nước Anh, sau cùng lan rộng ra châu Âu, Hoa Kỳ và các nước trên toàn thế giới. Tác động chính vào các ngành: Ngành dệt may, ngành luyện kim, ngành giao thông vận tải.
Máy se sợi
Đầu thế kỷ 19, cuộc cách mạng mở ra với sự cơ giới hóa ngành dệt may, James Watt- phụ tá thí nghiệp của một trường đại học đã phát minh ra máy hơi nước giúp các nhà máy dệt có thể đặt bất kỳ nơi nào [ vào thời điểm đó máy dệt phải chạy nhờ vào sức nước] .
Đến năm 1785, linh mục Edmund phát minh ra máy dệt vải, bước tiến quan trọng cho ngành dệt. giúp tăng năng suất lên tới 40 lần.
Năm 1784, Henry Cort đã tìm ra cách luyện sắt pudding, mở đầu bước tiến cho ngành luyện kim. Nhưng với những phát minh đời đầu, phương pháp của Henry Cort tuy có lượng sắt đã luyện chất lượng nhưng không đáp ứng được yêu cầu về máy móc. Đến năm 1885, Henry Bessemer phát minh ra lò luyện gang thành thép lỏng, khắc phục được nhược điểm của máy trên.
Thương mại ngày càng mở rộng, hình thành lên kênh đào giao thông và đường sắt. Ngành giao thông vận tải cũng được ra đời với chiếc đầu xe lửa chạy bằng hơi nước đầu tiên vào năm 1804 với vận tốc lên đến 14 dặm/h . Đến năm 1807, Robert Fulton lại chế tạo ra tàu thủy chạy bằng hơi nước thay thế cho những mái chèo và những cách buồm.
Máy dệt – 1785
Tàu thủy chạy bằng hơi nước – 1807
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất đã mang lại nhiều biến đổi mới. Đã thay thế được hệ thống kỹ thuật truyền thống cũ của thời đại nông nghiệp bằng một hệ thống kỹ thuật tân tiến với nguồn lực là máy hơi nước và nguyên, nhiên vật liệu. Ngoài ra còn tìm kiếm được năng lượng mới là sắt và than đá.
Sự thay đổi đó đã giúp sản xuất được phát triển mạnh mẽ, gia tăng năng suất đột biến, bứt phá trong nông nghiệp, giúp nền kinh tế các nước đi lên. Chuyển đổi bộ máy cũ kỹ qua bộ máy sản xuất cơ khí trên cơ sở khoa học. Làm tiền đề cho nền kinh tế thời đại mới.
Tìm hiểu thêm về cuộc cách mạng công nghiệp lần 2 TẠI ĐÂY
Skip to content
Các cuộc cách mạng công nghiệp đã mang lại những bước đột phá, những thay đổi lớn lao cho nhân loại. Ảnh hưởng trực tiếp, mang lại những lợi ích cho kinh tế, văn hóa, xã hội. Giúp cho xã hội ngày càng đi lên Trải qua các cuộc cách mạng công nghiệp, mỗi cuộc cách mạng đều màn một ý nghĩa đặc trưng riêng bằng sự thay đổi sau mỗi cuộc cách mạng mang lại. Cùng tìm hiểu sâu hơn về chúng qua bài viết sau. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất được bắt đầu vào khoảng những năm 1784 đến năm 1840. Đây là cuộc cách mạng trong lĩnh vực sản xuất, được xuất phát điểm từ Anh sau đó lan ra Châu Âu, Hoa kỳ và toàn thế giới. Ở thời kỳ này nên kinh tế các nước thô sơ, quy mô nhỏ tất cả đều phải phụ thuộc vào sức lao động. Chính vì thế cuộc cách mạng thứ nhất ra đời chế tạo ra các loại cơ khí máy móc chạy bằng hơi nước và sức nước, quy mô lớn. Thay thế nguồn lao động và tăng sản lượng sản xuất. Cuộc cách mạng chia thành 3 sự kiện:
Sự thay đổi này đã mang lại cho nền kinh tế các nước sự đột phá không ngưng, hạn chế được lao động, tăng năng suất sản xuất, tạo thuận lợi cho các ngành chế tạo máy móc phục vụ cho các ngành sản xuất.
Cuộc cách mạng công nghiệp thứ hai được diễn ra từ năm 1871- 1914. Đặc trưng của cuộc cách mạng này là sử dụng năng lượng điện và sự ra đời của dây chuyền sản xuất hàng loạt quy mô lớn. Phát triển các ngành điện, vận tải, hóa học, sản xuất thép,…
Yếu tố quyết định của cuộc cách mạng này là chuyển sang sản xuất trên cơ sở điện- cơ khí sang tự động hóa cục bố trong sản xuất:
Nhiều sáng chế đã được phát minh và cái thiện, bao gồm in ấn và động cơ hơi nước.
- Truyền thông: Một trong những phát minh cốt cán nhất trong việc truyền bá ý tưởng là in ấn tang quay dẫn động bằng hơi nước. Là bước đầu tiên dẫn đến phát minh ra máy sản xuất giấy cuộn từ đầu thế ký 19.
- Động cơ: Ở cuộc công nghiệp này, động cơ đốt thịnh hàng ở các nước công nghiệp phát triển, cùng trao đổi và bàn luận. Như: động cơ đốt trong chạy trên khí than đá đầu tiên bởi Entienne Lenoir; Sau đó Henry Ford đã chế tạo ra ô tô với động cơ đốt trong; Joseph Day tạo ra động cơ xăng hai kỳ, trở thành nguồn năng lượng tin cậy “ nguồn năng lượng của người nghèo”
Cuộc cách mạng công nghệ thứ ba hay còn gọi là cuộc cách mạng kỹ thuật số [ Digital Revolution]. Đây là cuộc cách mạng quan trọng trong các cuộc cách mạng công nghiệp vì đã mở ra kỷ nguyên công nghệ thông tin. Sử dụng phổ biến máy tính kỹ thuật số và lưu giữ hồ sơ kỹ thuật số.
Trọng tâm của cuộc cách mạng này là sản xuất hàng loạt và sử dụng logic kỹ thuật số, MOSFET và chip mạch tích hợp, các công nghệ dẫn xuất bao gồm: máy tính, bộ vi xử lý, điện thoại di động kỹ thuật số và internet.
Cuộc cách mạng kỹ thuật số đã chuyển đổi công nghệ analogue sang định dạng kỹ thuật số. Truyền thông kỹ thuật số được áp dụng rộng rãi sau khi phát minh ra máy tính cá nhân. Sự thay đổi được cải cách dần qua các thập niên
- Vào những năm 1970, máy tính gia đình, máy tính chia sẻ thời gian, máy chơi trò chơi điện tử và thời kỳ hoàng kim của trò chơi điện tử arcade được ra đời.
- Một phát triển quan trọng trong công nghệ là kỹ thuật nén. Ban đầu dự định dùng để nén hình ảnh, sau này trở thành nền tảng cho cuộc cách mạng kỹ thuật số.
- Ở thập niên 80, máy tính được sử dụng rộng rãi trong trường học, doanh nghiệp, nhà máy,.. Máy rút tiền tự động, robot công nghiệp, CGI, nhạc điện tử,… đã trở thành chủ nghĩa tư tưởng của thập niên này.
- Vào năm 1983, Motorola đã tạo ra chiếc điện thoại di động đầu tiên. Tuy nhiên đến năm 1991 khi mạng 2G bắt đầu được sử dụng tại Phần Lan thì mô hình này mới được bán chạy.
- Từ đó các loại máy ảnh kỹ thuật số, mực kỹ thuật số,… cũng được phát minh
- Vào năm 1990, world cup công chiếu với truyền hình kỹ thuật số với độ phân giải cao [ còn gọi là HDTV].
- World Wide Web được công khai truy cập vào năm 1991, trước đó chỉ dành cho chính phủ và các trường đại học. Đến năm 1993 thì Mosaic ra đời, trình duyệt web đầu tiên có khả năng hiển thị hình ảnh.
- Đến năm 1996 internet mở rộng trở thành một phần của văn hóa đại chúng.
- Điện thoại di động trở nên phổ biến, được sử dụng rộng rãi. Với thêm nhiều tính năng mới như: các trò chơi điện tử, nghe gọi, và nhắn tin,… Cuộc cách mạng kỹ thuật số đã lan rộng ra toàn cầu
- Năm 2002, Việt Nam đã kết nối internet dial-up và được nhiều người yêu thích.
- Vào năm 2012, hơn 2 tỷ người đã sử dụng mạng internet, điện toán đám mây trở thành xu hướng dẫn đầu.
Đây là cuộc cách mạng cuối cùng trong các cuộc cách mạng công nghiệp đã trải qua trong các thập kỷ. Cuộc cách mạng công nghệ thứ 4 còn được gọi là cuộc công nghệ 4.0 hoàn toàn tập trung vào công nghệ kỹ thuật số, kết nối vạn vật thông qua internet. Làm nên các sản phẩm, các chuỗi cung ứng, các nhà máy trở nên thông minh hơn. Đáp ứng các hệ thống sản xuất và nhu cầu khách hàng. Kỷ nguyên này được đánh dấu bằng hàng loạt phát minh được ra đời: robotics, trí tuệ nhân tạo, công nghệ nano, máy tính lượng tử, công nghệ sinh học, internet vạn vật,…
Một số phát minh, giúp các doanh nghiệp thay đổi mô hình kinh doanh thành kinh doanh 4.0:
- Big Data[ dữ liệu lớn]: Cho phép thu thâp, lưu giữ lượng dữ liệu khổng lồ. Giúp doanh nghiệp nắm giữ được toàn bộ thông tin khách hàng, sử dụng đưa ra chiến lược cho từng giai đoạn.
- Internet of thing [ vạn vật kết nối ]: Là sự kết hợp của internet, công nghệ vi cơ điện tử và công nghệ không dây.
- Cloud [ điện toán đám mây]: Cho phép người dùng sử dụng dịch vụ lưu trữ thông tin nhờ các nhà cung cấp như Facebook, youtube,…
- Trí tuệ nhân tạo [ AI]: Ai tạo ra những cỗ máy thông minh, hoạt động và phản ứng như con người. Có thể nhận dạng được giọng nói, học tập, lập kế hoạch và giải quyết vấn đề
- In 3D: là sản xuất phụ gia, cho phép tạo ra các mô hình 3D vật lý của các đối tượng.
- Augmented Reality [AR]là sự kết hợp giữa âm thanh,văn bản và màn hình tạo ra hiệu ứng với trải nghiệm thế giới thực của người dùng.
- Tự động quy trình robotic [RPA]là quy trình tự động hóa các hoạt động kinh doanh thông thường với các robot phần mềm được đào tạo bởi AI. Robot thay thế con người xử lý giao dịch, quản lý các công nghệ thông tin,…
Công nghệ 4.0 đã giúp các doanh nghiệp dễ dàng hợp tác và chia sẻ dữ liệu với khách hàng, nhà sản xuất. Giúp tăng năng xuất và doanh thu, tối ưu hóa các công trình sản xuất, phát triển công nghệ tăng tốc và chăm sóc dịch vụ khách hàng tốt hơn.
Tham khảo sâu hơn về các cuộc cách mạng công nghiệp và những thành tựu chúng mang lại
⇒ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
⇒ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai
⇒ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba
⇒ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư