Có thể thấy tế bào được cấu trúc từ những nguyên tố hoá học. Trong tế bào hoàn toàn có thể xuất hiện hầu hết những nguyên tố trong tự nhiên [92 nguyên tố].Vậy bốn nguyên tố chính cấu trúc nên chất sống là?
Câu hỏi: Bốn nguyên tố chính cấu trúc nên chất sống là?
A. C, H, O, P.
B. C, H, O, N.
C. O, P, C, N.
D. H, O, N, P.
Đáp án đúng B.
Bốn nguyên tố chính cấu trúc nên chất sống là C, H, O, N do đây là bốn nguyên tố chiếm khối lượng lớn trong tế bào lên đến 96% và chúng tham gia cấu trúc nên những đại phân tử hữu cơ như prôtêin, cacbohiđrat, lipit và những axit nuclêic là những chất hóa học chính cấu trúc nên tế bào.
Lý giải việc chọn đáp án B là đáp án đúng do:
Khi phân tích thành phần hoá học của tế bào, tế bào được cấu trúc từ những nguyên tố hoá học. Trong tế bào có thể xuất hiện hầu hết những nguyên tố trong tự nhiên [92 nguyên tố]. Trong đó, 25 nguyên tố đã được điều tra và nghiên cứu kỹ là C, H, O, N, S, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Cu, Zn, Mo, B, Cl, Na, Si, Co… là thiết yếu cho sự sống.
Khi nghiên cứu những nhà khoa học cũng đã chứng tỏ được C, H, O và N là bốn nguyên tố chính cấu tạo nên chất sống, chiếm 96% khối lượng chất khô của tế bào, những nguyên tố còn lại chiếm chiếm một tỉ lệ nhỏ. C, H, O và N là những nguyên tố tham gia cấu tạo nên những đại phân tử hữu cơ như prôtêin, cacbohiđrat, lipit và những axit nuclêic là những chất hóa học chính cấu tạo nên tế bào. Trong đó nguyên tố C là nguyên tố quan trọng nhất để tạo nên sự phong phú của vật chất hữu cơ.
Tuy đều được cấu tạo từ các thành phần vô cơ nhưng vật sống có các đặc trưng của thể giới sống [chuyển hoá vật chất và nguồn năng lượng với môi trường, cảm ứng, sinh trưởng và phát triển, sinh sản] trong khi các vật không sống thì không có năng lực này.
Nguyên nhân sự độc lạ đó là do sự khác nhau về thành phần, tỉ lệ các chất hoá học, sự tương tác của các chất hoá học dẫn đến các đặc tính sinh học nổi trội mà chỉ ở có ở quốc tế sống.
Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm: “4 nguyên tố chính cấu tạo nên chất sống là?” cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Sinh học 10 do Top lời giải biên soạn dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo.
Trắc nghiệm: 4 nguyên tố chính cấu tạo nên chất sống là?
A. C, H, O, P
B. C, H, O, N
C. O, P, C, N
D. H, O, N, P
Trả lời:
Đáp án đúng: B. C, H, O, N
4 nguyên tố chính cấu tạo nên chất sống là C, H, O, N.
Giải thích:
Vì: Bốn nguyên tố C, H, O, N chiếm tới 96% trọng lượng chất khô của tế bào, là 4 nguyên tố chính cấu tạo nên chất sống.
Bổ sung thêm kiến thức cùng Top lời giải thông qua bài mở rộng về Các nguyên tố hóa học và nước nhé!
Tài liệu tham khảo về Các nguyên tố hóa học và nước
1. Các nguyên tố hóa học:
- Trong 92 nguyên tố hóa học, chỉ có vài chục nguyên tố cấu tạo nên cơ thể sống. Trong vài chục nguyên tố đó các nguyên tố C, H, O, N chiếm 96% khối lượng cơ thể sống.
- C là nguyên tố đặc biệt quan trọng tạo nên sự đa dạng các đại phân tử hữu cơ
* Nguyên tố đa lượng:
- Các nguyên tố có tỷ lệ > 0,01%
- Tham gia cấu tạo các đại phân tử như prôtêin, axit nucleic,…
Ví dụ: C, H, O, N, S, P, K…
* Các nguyên tố vi lượng:
- Các nguyên tố có tỷ lệ < 0,01%
Ví dụ: F, Cu, Fe, Mn, Mo, Se, Zn, Co, B, Cr…
* Vai trò:
+ Nguyên tố đại lượng: tham gia cấu tạo nên các đại phân tử hữu cơ: prôtêin.
+ Cacbohiđrat, lipit và các axit nuclêic là những chất hóa học chính cấu tạo nên tế bào
+ Nguyên tố vi lượng: tham gia cấu tạo nên các enzim, vitamin,...
Mặc dù chỉ cần một lượng cực nhỏ nhưng nếu thiếu iôt chúng ta có thể bị bệnh bướu cổ. Trong chất khô của cây, Mo chỉ chiếm tỉ lệ 1 nguyên tử trên 16 triệu nguyên tử H nhưng nếu thiếu Mo cây trồng sẽ khó phát triển, thậm chí bị chết. Một số nguyên tố vi lượng là thành phần không thể thiếu được của các enzim.
2. Nước và vai trò của nước trong tế bào:
a. Cấu trúc và đặc tính lý hóa của nước:
- Phân tử nước cấu tạo từ 2 nguyên tử Hidro kết hợp với 1 nguyên tử Oxi bằng liên kết cộng hoá trị.
- Do đôi êlectron trong mối liên kết bị kéo lệch về phía ôxi nên phân tử nước có hai đầu tích điện trái dấu nhau làm cho phân tử nước có tính phân cực.
- Giữa các phân tử nước có lực hấp dẫn tĩnh điện [do liên kết hyđrô] tạo ra mạng lưới nước.
b. Vai trò của nước đối với tế bào:
- Các phân tử nước trong tế bào tồn tại ở dạng tự do hoặc ở dạng liên kết. Vì vậy, nước vừa là thành phần cấu tạo vừa là dung môi hòa tan nhiều chất cần thiết cho các hoạt động sống của tế bào, đồng thời nước còn là môi trường của
- Các phản ứng sinh hóa. Nước chiếm tỉ lệ rất lớn trong tế bào. Nếu không có nước tế bào sẽ không thể tiến hành chuyển hóa vật chất để duy trì sự sống.
3. Bài tập vận dụng
Câu 1: Các nguyên tố vi lượng có vai trò như thế nào đối với sự sống? Cho một vài ví dụ về nguyên tố vi lượng ở người.
Trả lời:
- Nguyên tố vi lượng là những nguyên tố chiếm tỷ lệ nhỏ hơn 0,01% khối lượng cơ thể sống.
- Nguyên tố vi lượng có vai trò quan trọng đối với sự sống: tham gia cấu tạo enzim, vitamin, hoocmon, có vai trò điều tiết các quá trình trao đổi chất trong toàn bộ hoạt động sống của cơ thể.
- Một số ví dụ về nguyên tố vi lượng ở người:
+ Sắt là thành phần cấu tạo của hêmôglôbin – một prôtêin phức tạp, một huyết sắc tố có trong máu, có khả năng thu nhận, lưu trữ và phóng thích oxi trong cơ thể. Thiếu sắt, cơ thể sẽ thiếu máu, da nhợt nhạt, khó thở,…
+ I-ốt là thành phần không thể thiếu của hoocmon tuyến giáp. Thiếu iot sẽ bị bệnh bướu cổ.
+ Kẽm có vai trò quan trọng: trẻ thiếu kẽm sẽ còi xương, chậm lớn, dễ bị bệnh ngoài da, giảm đề kháng; đối với phụ nữ có thai, thiếu kẽm có thể khiến thai nhỏ, hoặc có thể lưu thai; kẽm cần thiết cho thị lực;…
+ Magie giúp cơ thể sử dụng tốt canxi, do vậy có vai trò bảo vệ men răng và chống loãng xương.
+ Mangan giúp chống loãng xương; giúp sự phát triển ổn định của xương ở trẻ nhỏ.
Câu 2: Tại sao khi tìm kiếm sự sống ở các hành tinh khác trong vũ trụ các nhà khoa học trước hết phải tìm xem ở đó có nước hay không?
Trả lời:
Bốn tính chất nổi trội của nước thích hợp với sự sống:
- Sự kết dính: các phân tử nước liên kết với nhau bằng liên kết hidrogen làm cho các vật chất kết nối với nhau, vận chuyển các chất từ nơi này sang nơi khác.
- Điều tiết nhiệt độ: nước có thể hấp thụ nhiệt từ không khí nóng và giải phóng nhiệt vào không khí lạnh
- Dung môi của sự sống: là 1 dung môi phân cực hòa tan nhiều chất, các chất kỵ nước, lipit xuất hiện trong nước và tụ lại với nhau có 1 lớp kỵ nước bao bọc bên ngoài, các giọt nhỏ li ti này chịu tác động của chọn lọc tự nhiên [CLTN] sẽ dần tiến hóa tạo nên các tế bào sơ khai – nguồn gốc của sự sống trên trái đất, nước cũng là môi trường cho các phản ứng sinh hóa.
- Sự cách nhiệt các khối nước do lớp băng nổi: khi nước đóng băn,mật độ phân tử ít so với dạng lỏng và nổi lên trên ngăn cho lớp nước dưới bị đóng băng,
Do nước có vai trò quan trọng như vậy mà khi tìm kiếm sự sống ở các hành tinh khác trong vũ trụ, các nhà khoa học trước hết phải tìm xem ở đó có nước hay không.