Các phương pháp chiết lỏng lỏng ngoại trừ
LOGO CHUYN N TH I B NG PH C: X L N C NG PHP HA L PH NG PHP CHI T L NG/L NGGIO VIN: TS. NG KIM LOAN SINH VIN: TR N TH PH TR N TH N 1 LOGO N I DUNG1 2 3 4 GI I THI U C S L THUY T THI T B NG D NG 2 LOGO M u 3 LOGOSuppose that you have a mixture of sugar in vegetable oil (it tastes sweet!) and you want to separate the sugar from the oil. You observe that the sugar particles are too tiny to filter and you suspect that the sugar is partially dissolved in the vegetable oil. What will you do? 4 LOGO 1. NH NGH A/KHI NI M V PHN LO I 1.1. nh ngh a Chi t l ng l ng l m t ph ng php tch d a trn s chuy n pha c a cc ch t t pha l ng ny sang pha l ng khc do tnh tan c a chng khc nhau trong hai pha l ng ring bi t, trong m t pha l dung d ch ch a ch t c n chi t, pha cn l i l dung mi chi t. 5 LOGO Chi t l ng l ng l m t ph ng php hi u qu tch ho c lo i b cc h p ch t khng mong mu n ra kh i h n h p. 6 LOGO 1.2. Phn lo iCc ph ng php chi t l ng l ng Chi t theo m Chi t ng c dng 7 LOGO Chi t theo mC th chi t m t l n ho c chi t nhi u l n, th ng c p d ng trong cc phng th nghi m ha h c c ph m vi nh , thi t b th ng s d ng l ph u chi t. Ph ng php chi t nhi u l n ( c s d ng ph bi n) dng cng m t lo i dung mi thu c hon ton l ng ch t c n chi t trong m u. clip 8 LOGO Chi t ng nghi p. Hnh v c dng: th ng p d ng trong cng 9 LOGO 1.3. Dung mi chi t Dung mi phn c c: cc ch t c nhi u nhm a n c (nhm OH,COOH,-NH2,-CONH2) th ng d tan trong dung mi phn c c (cc dung mi c tnh phn c c m nh l n c, c n etylic, metylic, isopropylic, glyxerin,axetoncc dung mi c tnh phn c c y u l ete, clorofor) Dung mi khng phn c c: cc ch t c nhi u nhm k n c (cc ch t bo, nhm -CH3-C2H5 v ng ng) ha tan trong dung mi khng phn c c (cc dung mi khng phn c c l d u h a, hexan, heptan)10 LOGO Tc ng c a dung mi t i hi u qu chi t Tnh th m th u c a dung mi vo nguyn li u v tnh ch t l ha nh t tr ng, t nh t, si, t nhi t, nhi t ha h i, tnh chy n c ng nh h ng ng k n hi u qu chi t. M i dung mi c tnh ha tan ch n l c ring i v i ch t c n chi t ( c nh gi d a vo h s khu ch tn) 11 LOGO H s khu ch tn c a axit axetic trong cc dung miSolvent Distribution Coefficient @ 20rC 1.6 0.9 Miscibility with water wt% @ 20rC >10 10 n-Butanol Ethyl Acetate MIBK Toluene n-Hexane 0.7 0.06 0.0112 2.0 0.05 0.015 LOGO 1.4. ng d ng Trong nghin c u Ph ng php chi t l ng l ng l m t k thu t c b n trong cc phng th nghi m ha h c, th ng c th c hi n b ng cc ph u chi t. M c ch: tch cc ch t trong m u c n phn tch m i l nh v c. Phu tm 13 LOGO Trong th c tc ng d ng trong ti t o h t Chi t dung mi hi n nhn, s n xu t qu ng, s n xu t cc h p ch t h u c tinh khi t, s n xu t n c hoa, tinh d u, d u th m v m t s ngnh cng nghi p khc. Hnh nh 14 LOGO 2. C S L THUY T Ph ng php chi t tun th nh lu t Fick I nh lu t Fick I: qu trnh khu ch tn x y ra t n i c n ng cao n n i c n ng th p, ng n ng c a qu trnh c bi u di n b ng gradien n ng dc/dx, t c l l ng v t ch t khu ch tn c qua m t di n tch A nh t nh trong kho ng th i gian t v i s chnh l ch n ng dc trn m t qung ng b ng dx b ng:Trong : D l h s khu ch tn F l di n tch khuch tn T l th i gian khuch tn15 LOGO H s khuch tn DT i nhi t nh t nh, t l n ng c a ch t c n chi t trong dung mi v dung d ch chi t l h ng s . T l ny g i l h s khuch tn D. Thng s c s d ng th hi n khu ch tn c a ch t c n phn tch vo trong hai pha khng tr n l n 16 LOGO H s khuch tn D H s khu ch tn (D) l m t gi tr khng i th hi n tnh tan c a ch t c n phn tch, ph thu c vo b n ch t c a ch t c n chi t v dung mi chi t, nh t c a mi tr ng v nhi t . 17 LOGO Gi s D = 2 S d ng l ng dung mi l n s thu c l ng ch t l n h n18 LOGO Nh v y, khi chi t hai l n v i th tch m i l n chi t b ng m t n a l ng dung mi s d ng cho chi t 1 l n th hi u qu chi t cao h n 19 LOGO Thao tc chu n b cho qu trnh chi t a ch n dung mi i u ki n th c hi n M hnh chi t D ng c , thi t b Thng s k thu t 20 LOGO Cc y u t nh h ng t iHi u s n ng chi t xu t Kch th c cc phn t khu ch tn Di n tch ti p xc Chi t Nhi t Th i gian 21 LOGO 3. D NG C /THI T BThi t b trong phng th nghi m Thi t b trong s n xu t cng nghi p While solvent extraction is often done on a small scale by synthetic lab chemists using a separatory funnel or Craig apparatus, it is normally done on the industrial scale using machines that bring the two liquid phases into contact with each other. Such machines include centrifugal contactors, thin layer extractors, spray columns, pulsed columns, and mixer-settlers.22 LOGO B chi t ch t bo SoxhletPH U CHI T HNH Q A L KHA NH A PH U CHI T QU L - MBL23 LOGO PH U CHI T HNH TR C KHA TH Y TINH 24 LOGO Add your company slogan 25 Phương pháp chiết phenol-clorofom là kỹ thuật chiết lỏng-lỏng sử dụng trong hóa sinh và sinh học phân tử để tinh lọc axit nucleic và loại bỏ những phân tử protein và lipid. Nói chung, những dung dịch mẫu, các tế bào đã ly giải, hoặc mô đồng nhất được trộn lẫn với một thể tích bằng với hỗn hợp phenol:clorofom. Sau khi pha trộn, hỗn hợp này được ly tâm và phân thành hai pha riêng biệt, bởi vì hỗn hợp phenol:clorofom không thể hòa tan trong nước. Pha nước nằm ở phía trên, bởi vì nhẹ hơn pha hữu cơ nằm dưới (phenol:clorofom). Các protein và lipid kị nước sẽ chuyển vào pha hữu cơ phía dưới, trong khi những axit nucleic (cũng như những tạp chất khác như muối, đường, v.v.) còn lại nằm ở pha nước phía trên. Pha nước sẽ được rút đi bằng pipet và phải cẩn thận để tránh pipet hút tới pha hữu cơ hoặc những vật chất tại pha trung gian. Phương pháp này thường được thực hiện nhiều lần để làm tăng độ tinh khiết của DNA cần lấy. Nếu hỗn hợp có tính axit, DNA sẽ kết tủa vào pha hữu cơ trong khi RNA vẫn còn ở pha nước, vì DNA dễ bị trung hòa hơn RNA. Xem thêmSửa đổi
Chú thíchSửa đổi
2. Các cách chiết và ví dụ 2.2. Phương pháp chiết dòng chảy liên tục Trong phương pháp chiết này, khi thực hiện chiết, hai pha lỏng không trộn được vào nhau (hai dung môi, có một dung môi có chứa chất phân tích) được bơm liên tục và đi ngược chiều nhau với tốc độ nhất định trong hệ chiết, như phễu chiết, hay bình chiết liên hoàn đúng kín để chúng tiếp xúc với nhau. Hoặc cũng có thể chỉ một dung môi chuyển động, cần một pha đứng yờn trong bình. Khi đó, chất phân tích sẽ được phân bố vào hai dung môi theo tính chất của chúng, để đạt đến trạng thái cõn bằng. Chiết theo cách này hiệu suất cao. Đây là phương pháp chiết được ứng dụng trong chiết sản xuất công nghệ.Để thực hiện cách chiết này, phải có hệ thống máy chiết, cột chiết hay bình chiết, có bơm để bơm các chất theo dũng chảy ngược chiều nhau với tốc độ nhất định thích hợp, hoặc chỉ một chất, hay cả 2 chất chuyển động ngược chiều nhau, và phải có bộ tách pha, để tách các chất ngay trong quá trình chiết, để lấy chất được chiết ra liên tục, hay theo từng thời điểm (chu kỳ) nhất định, mà cõn bằng chiết đạt được |