Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024

Chi phí cơ hội là gì và khái niệm này có ý nghĩa ra sao? Bắt nguồn từ một khái niệm trong lĩnh vực kinh tế, chi phí cơ hội nay đã được sử dụng trong nhiều ngành nghề và phổ biến trong môi trường làm việc. Trong bài viết sau, chúng ta sẽ cùng khám phá kĩ hơn về khái niệm này cũng như cách xác định chi phí cơ hội một cách chính xác.

Chi phí cơ hội là gì?

Chi phí cơ hội là những lợi ích tiềm năng bị mất đi khi lựa chọn một phương án thay vì một phương án khác. Chi phí cơ hội là một khái niệm quan trọng trong kinh tế học, được sử dụng để phân tích các quyết định của cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ.

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024
Chi phí cơ hội là những lợi ích bạn từ bỏ khi chọn 1 lựa chọn thay cho lựa chọn khác

Chi phí cơ hội giúp cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ đưa ra quyết định bằng cách xem xét những gì họ từ bỏ khi không chọn lựa một lựa chọn khác. Đây là một khái niệm quan trọng trong việc phân phối tài nguyên và ra quyết định trong nhiều lĩnh vực, bao gồm kinh tế học, tài chính và lựa chọn trong cuộc sống cá nhân.

Chi phí cơ hội trong lĩnh vực kinh doanh

Khi một công ty quyết định phân bổ tài nguyên cho một hoạt động hoặc dự án cụ thể, nó cũng đồng nghĩa với việc công ty phải loại bỏ một hoạt động hoặc dự án khác. Chi phí cơ hội đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp nhỏ vì họ có nguồn tài nguyên và vốn hạn chế hơn so với các doanh nghiệp lớn.

Chính vì điều này, các doanh nghiệp nhỏ cần cân nhắc kỹ lưỡng hơn những quyết định nào có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao nhất và rủi ro ít nhất. Việc hiểu rõ những cơ hội tiềm năng bị bỏ qua khi doanh nghiệp chọn lựa một khoản đầu tư khác cho phép doanh nghiệp ra quyết định tốt hơn.

Khám phá thêm về: Market opportunities là gì? Làm sao để xác định, phân tích cơ hội

Ví dụ về chi phí cơ hội

Không chỉ được sử dụng trong doanh nghiệp hay môi trường kinh doanh mà chính chúng ta cũng đang tính toán chi phí cơ hội trong cuộc sống hằng ngày. Ví dụ:

  • Bạn chỉ còn khoảng 400.000 đồng trong tài khoản ngân hàng và bạn cân nhắc mua một con chuột máy tính hay một chiếc áo mới.
  • Khi bạn lựa chọn mua chuột máy tính, bạn bỏ lỡ cơ hội mua áo.
  • Vậy, chiếc áo chính là chi phí cơ hội.

Một doanh nghiệp có một khoản tiền dư trị giá $500.000 mà họ có thể sử dụng để nâng cấp nhà máy sản xuất hoặc đầu tư vào thị trường chứng khoán. Nếu họ lựa chọn đầu tư vào nâng cấp nhà máy sản xuất thì chi phí cơ hội sẽ là những lợi ích có thể có được khi đầu tư vào chứng khoán.

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024
Chi phí cơ hội xuất hiện trong cuộc sống hằng ngày

Công thức xác định chi phí cơ hội là gì?

Chi phí cơ hội được tính toán là một phần của quá trình phân tích lợi ích chi phí (Cost-benefit analysis – CBA) mà các doanh nghiệp sử dụng để đánh giá mức độ ưu tiên và hỗ trợ quyết định kinh doanh. Phần tốn thời gian nhất trong tính toán chi phí cơ hội là thu thập các thông tin đầu vào cần thiết để đánh giá khả năng thu lợi. Sau khi có đủ thông tin, công thức tính chi phí cơ hội được sử dụng là:

Chi phí cơ hội = Lợi nhuận từ phương án bị loại – Lợi nhuận từ phương án được chọn

Sau đây là một ví dụ đơn giản: Một doanh nghiệp thương mại điện tử cân nhắc hai sự lựa chọn sau:

  • Thuê kho hàng rộng 5.000 feet ở cách 1 dặm với giá 6.000 đô la
  • Thuê kho hàng rộng 5.000 feet ở cách 20 dặm với giá 5.000 đô la

Chi phí cơ hội cho việc lựa chọn tùy chọn thuê ở gần hơn là 1.000 đô la. Tuy nhiên, nếu thuê kho hàng ở vị trí xa hơn cũng sẽ kéo theo việc gia tăng những chi phí khác như chi phí vận chuyển, khấu hao phương tiện, thời gian vận chuyển lâu hơn,… Nếu tính cả những chi phí này, việc thuê kho hàng ở gần hơn là sự lựa chọn tốt nhất.

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024
Công thức tính chi phí cơ hội

Chi phí cơ hội và lợi nhuận

Khái niệm chi phí cơ hội có thể được hiểu là lợi nhuận thu được hoặc bỏ lỡ do một quyết định kinh doanh. Giống như có hai loại chi phí, cũng có hai loại lợi nhuận: lợi nhuận kế toán và lợi nhuận kinh tế.

Lợi nhuận kế toán

Lợi nhuận kế toán (Accounting profit) là lợi nhuận ròng của doanh nghiệp và thường được nhìn thấy ở dòng cuối cùng của báo cáo kết quả hoạt động.

Lợi nhuận kế toán = Tổng doanh thu – Tổng chi phí hiện (explicit cost) của doanh nghiệp.

Từ đó cho thấy hiệu suất tài chính của công ty. Nhà đầu tư và người cho vay cũng xem xét lợi nhuận kế toán để xác định liệu họ có muốn làm việc với doanh nghiệp hay không.

Lợi nhuận kinh tế

Lợi nhuận kinh tế (Economic profit) = Tổng doanh thu – (Chi phí hiện (explicit cost) + chi phí tiềm ẩn (implicit cost)).

Hãy nhớ rằng lợi nhuận kinh tế mang tính lý thuyết vì nó tính đến chi phí cơ hội, nghĩa là giá trị của các hành động không được thực hiện. Lợi nhuận kinh tế phản ánh cách mà một doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và phân phối tài nguyên của mình.

Phân loại chi phí cơ hội

Có tổng cộng hai loại chi phí cơ hội phổ biến. Chúng là chi phí hiện (explicit cost) và chi phí tiềm ẩn (implicit cost).

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024
Ví dụ về chi phí hiện và chi phí chìm

Chi phí hiện (Explicit Cost)

Chi phí hiện là những chi phí được xác định một cách rõ ràng và được ghi chép trong sổ sách. Những chi phí rõ ràng này phải được trả bằng tiền mặt hoặc loại khác.

Ví dụ, nếu một máy móc trong doanh nghiệp bị hỏng, chi phí sửa chữa là một chi phí hiện. Công việc sửa chữa và cài đặt lại máy móc đó được thanh toán và giao dịch này được ghi nhận trong sổ sách.

Chi phí ẩn (Implicit Cost)

Chi phí ẩn là những chi phí không thể dễ dàng theo dõi. Chi phí ẩn ảnh hưởng đến doanh nghiệp như là mất mát về tài sản mà họ sở hữu nhưng không được ghi nhận theo cách thông thường.

Ví dụ, nếu một máy móc hỏng thì ngoài chi phí sửa chữa được ghi nhận còn có chi phí ẩn về sự mất mát trong sản xuất. Quy trình bị tạm dừng vì máy móc không hoạt động và trong thời gian đó, các tài nguyên quý báu khác như nguồn nhân lực cũng đang bị lãng phí.

Chi phí cơ hội khác gì so với chi phí chìm?

Chi phí chìm (sunk cost) là một chi phí không mang lại lợi nhuận và công ty không thể thu hồi được số tiền mà họ đã chi. Chi phí chìm là chi phí đã chi tiêu trong quá khứ trong khi chi phí cơ hội là lợi nhuận tiềm năng không được kiếm trong tương lai vì vốn đã được đầu tư cho hoạt động khác.

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024
Chi phí chìm là chi phí không thể thu hồi

Ví dụ, mặc dù nghiên cứu thị trường giúp công ty phát triển một sản phẩm phù hợp với nhu cầu của khách hàng, nhưng những chi phí nghiên cứu không đảm bảo sẽ giúp doanh nghiệp tạo ra doanh thu. Nếu sản phẩm mới không đạt được mức độ thành công như dự kiến, lợi nhuận từ việc bán sản phẩm có thể không đủ để bù đắp chi phí nghiên cứu. Dù vậy doanh nghiệp cũng không thể thu hồi lại chi phí này và biến nó thành chi phí chìm.

Chi phí cơ hội thường được xem xét trong việc đánh giá các tùy chọn kinh doanh và quyết định về tương lai, trong khi chi phí chìm thường không nên ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh, vì nó đã trở thành một quyết định trong quá khứ không thể thay đổi.

Lời kết

Việc hiểu rõ chi phí cơ hội giúp chúng ta đưa ra những lựa chọn sáng suốt nhất và tránh những mất mát không cần thiết.

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu chi phí cơ hội là gì và cách tính toán chi phí cơ hội một cách chính xác. Hy vọng bài viết của Miko Tech đã giải đáp cho bạn những thắc mắc liên quan đến chi phí cơ hội và đừng quên quay lại vào ngày mai để khám phá thêm những nội dung thú vị nhé!

Chi phí cơ hội của sản phẩm là gì năm 2024

Ý Nhi tốt nghiệp Đại học Kinh tế TP.HCM và có hơn 2 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sáng tạo nội dung. Trong quá trình làm việc, Ý Nhi có kinh nghiệm sáng tạo nội dung trong nhiều lĩnh vực như công nghệ, thể thao điện tử, marketing, SEO,…

Chi phí cơ hội là gì lấy ví dụ minh họa?

Ví dụ: Bạn có 10 triệu đồng, bạn phân vân không biết nên gửi tiết kiệm ngân hàng kỳ hạn 1 năm hay đầu tư chứng khoán. Chi phí cơ hội sẽ là số tiền lãi ngân hàng nếu bạn chọn đầu tư chứng khoán, ngược lại nó sẽ là lợi nhuận chứng khoán nếu bạn chọn gửi tiết kiệm.

Tại sao phải sử dụng khái niệm chi phí cơ hội?

Chi phí cơ hội là mức phí mà cá nhân hoặc công ty nhất định phải trả dù chọn bất kỳ phương án nào. Nó thường được sử dụng để giúp mọi người đưa ra các phương án đầu tư, kinh doanh hay bất kỳ một quyết định nào trong cuộc sống. Sau đây, TOPI sẽ cùng bạn tìm hiểu kỹ hơn về chi phí cơ hội.

Chi phí cơ hội gồm những gì?

Chi phí cơ hội bao gồm toàn bộ các lợi ích bị bỏ qua bởi việc lựa chọn phương án này thay vì phương án khác. Chi phí này bao gồm chi phí cơ hội hiện hữu (Explicit Opportunity Cost) và chi phí cơ hội ẩn (Implicit Opportunity Cost).

Tại sao chi phí cơ hội ngày càng tăng?

Quy luật chi phí cơ hội tăng dần (The law of increasing opportunity cost) là khi bạn dồn nhiều nguồn lực khan hiếm vào một hoạt động, thì chi phí cơ hội của hành động đó sẽ tăng dần theo mỗi “đơn vị” nguồn lực được thêm vào.