Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Nhiều người có thói quen thức dậy là uống cà phê ngay, đây có phải thói quen tốt? Nếu là thói tốt hoặc không tốt vì sao? Chúng ta đang gặp lỗi sai gì khi uống cà phê? Giới y khoa khuyên uống cà phê như thế nào tốt cho sức khỏe?

TS.BS Trương Hồng Sơn - phó tổng thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam - chia sẻ:

Nhiều người có thói quen uống một vài cốc cà phê ngay sau khi thức dậy. Tuy nhiên điều này lại có thể làm giảm tác dụng tăng năng lượng của cà phê.

Nguyên nhân bởi ngay sau khi thức dậy, nồng độ hormone cortisol trong cơ thể sẽ đạt mức cao nhất. Hormone cortisol có thể giúp tăng cường sự tỉnh táo, tập trung, đồng thời chúng cũng tham gia vào điều hòa quá trình trao đổi chất, phản ứng miễn dịch và điều hòa huyết áp.

Nồng độ hormone cortisol có thể thay đổi theo chu kỳ thức - ngủ của bạn. Theo đó, chúng sẽ đạt mức cao nhất trong vòng 30 - 45 phút sau khi thức dậy và giảm dần trong ngày.

Do đó, thời điểm uống cà phê tốt nhất là khoảng giữa buổi sáng tới gần trưa, khi nồng độ cortisol trong cơ thể giảm dần. Nếu thức dậy vào lúc 6:30 sáng, bạn có thể uống cà phê trong khoảng 9:30 - 11.30 sáng để tăng năng lượng, cải thiện khả năng tập trung.

Bạn đọc có những thắc mắc về sức khỏe người lớn và trẻ em, dinh dưỡng, tiêm ngừa, chấn thương... mời gửi email đến hộp thư [email protected] (để chính xác nội dung, bạn đọc vui lòng gõ tiếng Việt có dấu). Chuyên mục Hỏi đáp cùng thầy thuốc sẽ chọn lọc và giúp bạn giải đáp.

Hầu hết chúng ta bắt đầu một ngày mới với cà phê nhưng đó có phải là một thói quen tốt? Các chuyên gia sẽ cho bạn lời khuyên về thời gian hợp lý để uống cà phê có lợi cho sức khỏe. Từ 8-9 giờ sáng: Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống ly đầu tiên của cà phê vào buổi sáng? Vâng, cortisol là một hormon căng thẳng và thường tăng cao vào khoảng giữa 8:00 và 9:00AM. Nếu bạn uống cà phê tại thời điểm này, mức căng thẳng của bạn có thể tăng lên. Bên cạnh đó caffeine có thể làm tăng nồng độ cortisol và khi kết hợp với nồng độ cortisol tự nhiên cao sẽ khiến sự lo lắng, bồn chồn của bạn tăng lên. Quyết định khôn ngoan là nên tránh sử dụng cà phê từ 8-9 giờ sáng.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Từ 10-11 giờ 30 sáng: Nếu bạn thực sự không thể sống mà không có cà phê thì đây là thời gian an toàn để bạn thưởng thức cho đã cơn thèm. Nguyên nhân do tại thời điểm này, mức cortisol của bạn tạm thời hạ xuống nên sẽ không gây ra sự căng thẳng quá mức.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Từ 12 giờ trưa đến 1 giờ chiều: Mức cortisol của bạn một lần nữa tăng lên tại thời điểm này nên bạn cũng không nên sử dụng cà phê.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024
Từ 1-5 giờ chiều: Sau 1 giờ chiều, mức cortisol của bạn có thể lại giảm xuống. Nếu bạn cảm thấy buồn ngủ từ 1 giờ đến 5 giờ chiều, thưởng thức một tách cà phê có thể khiến bạn cảm thấy mạnh mẽ và tỉnh táo hơn.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Thời gian của bữa cơm tối: Không bao giờ uống cà phê cùng với bữa ăn hoặc ngay sau bữa ăn. Điều đó có thể cản trở sự hấp thu sắt trong cơ thể. Bạn nên duy trì một khoảng cách giữa giờ ăn và lượng cà phê, nhất là đối với cà phê chứa đường và sữa. Đừng quên điều này nếu bạn là người bị thiếu máu.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Buổi tối: Đừng bao giờ uống cà phê vào buổi tối. Điều đó có thể khiến bạn mất ngủ hoàn toàn hoặc ảnh hưởng lớn đến chất lượng giấc ngủ do cảm giác bồn chồn mà cà phê gây ra.

Cortisol hoạt động mạnh nhất lúc nào trong ngày năm 2024

Bên cạnh đó, một vấn đề bạn cần chú ý là nên uống một lượng cà phê thích hợp vì nếu tăng dần mức sử dụng thì bạn sẽ ngày càng cần nhiều hơn để cảm thấy mạnh mẽ. Và đây chính là nguyên nhân khiến bạn có thể trở thành một người nghiện cà phê. Lê Thu Lương (Theo Boldsky)

Xét nghiệm Cortisol là một loại xét nghiệm máu, giúp định lượng chỉ số Cortisol - một hormone steroid do tuyến thượng thận tiết ra và có trong máu của con người. Nếu muốn tìm hiểu rõ hơn về phương pháp xét nghiệm này, các bạn đừng bỏ qua những thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cortisol là gì?

Như đã nói, Cortisol chính là một loại hormone steroid được sản xuất bởi tuyến thượng thận. Loại hormone này sẽ tác động đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể của bạn và có vai trò cực kỳ quan trọng. Cụ thể, nó sẽ giúp cơ thể bạn:

  • Duy trì huyết áp.
  • Chống được sự nhiễm trùng.
  • Điều hòa đường huyết ổn định.
  • Đáp ứng được với stress, căng thẳng…
  • Điều hòa được sự chuyển hóa trong cơ thể.

Do đó, khi nồng độ Cortisol trong máu tăng cao sẽ làm cho bạn xuất hiện những triệu chứng như đau dạ dày, bị tiêu chảy, tim đập nhanh, tâm trạng hoảng hốt, bất thường, miệng khô… Như vậy, có thể nói chỉ số Cortisol được xem như là hệ thống báo động cho cơ thể con người. Tức là, khi xuất hiện stress, căng thẳng, áp lực hoặc bị vật thể lạ xâm nhập, Cortisol sẽ tăng cao, bổ sung năng lượng cho cơ thể đối phó với những khủng hoảng hoặc tấn công vật thể lạ đó, để khôi phục trạng thái cân bằng cho cơ thể.

/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/xet_nghiem_cortisol_25f362c6eb.jpg) Xét nghiệm Cortisol

Mục đích của xét nghiệm Cortisol

Xét nghiệm Cortisol để đo lường nồng độ Cortisol của cơ thể, xem có quá cao hay quá thấp không? Từ đó, gián tiếp đánh giá hoạt động của tuyến thượng thận trong cơ thể. Bên cạnh đó, một số bệnh như hội chứng Cushing hay bệnh Addison cũng làm thay đổi nồng độ Cortisol trong cơ thể, nên các bạn cần chú ý. Cụ thể:

  • Một số dấu hiệu nhận biết của bệnh Addison: Đau bụng, yếu cơ, bị hạ huyết áp, tiêu chảy, buồn nôn và nôn ói mửa nhiều, mệt mỏi, rụng tóc…
  • Triệu chứng thường gặp của hội chứng Cushing: Yếu cơ, đường huyết , huyết áp cao, béo phì (đặc biệt tích tụ nhiều mỡ ở vùng cổ), da dễ bị bầm tím, phụ nữ có thể bị rối loạn kinh nguyệt và mọc lông trên mặt.

Ngoài ra, các bạn cũng nên xét nghiệm Cortisol trong trường hợp xuất hiện triệu chứng suy thượng thận nghiêm trọng như nôn ói nhiều, huyết áp thấp, lơ mơ, mất tri giác, bị tiêu chảy, mất nước, đau đột ngột dữ dội ở vùng bụng, thắt lưng và chân…

/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/xet_nghiem_cortisol_2_d3bf80bd79.jpg) Xét nghiệm Cortisol để đánh giá hoạt động của tuyến thượng thận

Phương pháp xét nghiệm Cortisol được tiến hành như thế nào?

Thực hiện xét nghiệm Cortisol khá dễ dàng. Bệnh nhân không cần phải nhịn ăn nhịn uống trước khi tiến hành xét nghiệm. Thông thường, xét nghiệm được khuyên là nên thực hiện vào buổi sáng - thời điểm mà nồng độ Cortisol trong cơ thể con người cao nhất trong ngày. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ yêu cầu ngừng dùng một số loại thuốc để không ảnh hưởng đến việc làm tăng hay giảm nồng độ Cortisol trong cơ thể.

Quy trình xét nghiệm Cortisol diễn ra tương tự như thực hiện xét nghiệm máu. Đầu tiên, bác sĩ sẽ quấn garo xung quanh cánh tay, dùng cồn làm sát khuẩn vùng da sẽ lấy máu. Sau đó, đưa ống kim tiêm vào tĩnh mạch ở vùng khuỷu tay, thu thập mẫu máu vào ống đựng chuyên dụng rồi gửi đến phòng xét nghiệm.

Bạn có thể bị bầm tím tại vị trí kim tiêm được đưa vào. Đôi khi, còn gặp một số rủi ro (hiếm gặp) có thể xảy ra như tụ máu, choáng váng hoặc ngất xỉu, chảy máu quá nhiều, nhiễm trùng tại vị trí đâm kim…

Kết quả tham chiếu của xét nghiệm Cortisol

Nếu thực hiện xét nghiệm Cortisol vào khoảng 8 giờ sáng, chỉ số Cortisol được cho là ổn định và bình thường sẽ nằm trong khoảng 5,0 - 25,0 µg/dL hoặc 138 - 690 nmol/L.

/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/xet_nghiem_cortisol_3_0949caff51.jpeg) Nồng độ Cortisol bình thường là 138 - 689 nmol/L

Trường hợp nồng độ Cortisol cao hơn bình thường, có nghĩa là:

  • Mắc bệnh Cushing hoặc hội chứng Cushing.
  • Xuất hiện khối u trong tuyến thượng thận, dẫn đến sản xuất dư thừa Cortisol.
  • Tuyến yên đang giải phóng quá nhiều ACTH để kích thích tuyến thượng thận bài tiết Cortisol. Nguyên nhân có thể vì bởi khối u hoặc sự tăng trưởng quá mức của tuyến yên.
  • Bệnh lý ở cơ quan khác trong cơ thể có liên quan đến việc sản xuất Cortisol như viêm tụy, nhiễm trùng, cường giáp, stress…
  • Một số trường hợp sinh lý: Có thai, béo phì, gắng sức…

Trường hợp nồng độ Cortisol thấp hơn bình thường, cho thấy:

  • Tuyến yên bị suy, tức là tuyến yên không kích thích được tuyến thượng thận nữa, khiến cho tuyến thượng thận sản xuất quá ít Cortisol.
  • Mắc bệnh Addison.
  • Một số bệnh lý làm giảm nồng độ Cortisol như suy chức năng tuyến giáp, bệnh lý về gan…

Phía trên là những thông tin chia sẻ chi tiết về xét nghiệm Cortisol cũng như ý nghĩa của xét nghiệm trong việc chẩn đoán bệnh. Mong rằng, từ đó các bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích để biết cách phòng ngừa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho bản thân mình một cách tốt nhất.

Cortisol lấy lúc mấy giờ?

Cần ngừng tất cả các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến nồng độ cortisol (nhất là các loại thuốc tránh thai loại kết hợp estrogen và progesterone) trước khi lấy máu 24 giờ. Trong trường hợp muốn xét nghiệm để chẩn đoán hội chứng Cushing thì lấy máu vào 2 thời điểm là 7h - 10h sáng và 16h - 20h tối .16 thg 4, 2020nullVai trò của xét nghiệm Cortisol đối với tuyến thượng thận - Medlatecmedlatec.vn › tin-tuc › vai-tro-cua-xet-nghiem-cortisol-doi-voi-tuyen-thuo...null

Mỗi ngày cơ thể tiết bao nhiêu cortisol?

Nồng độ cortisol trong máu được xác định là bình thường trong các khoảng giá trị như sau: 8 giờ sáng- 12 giờ trưa: 5,0- 25,0 μg/dL hay 138-690 nmol/L. 12h trưa đến 20 giờ tối: 5,0- 15,0 μg/dL hay 138-410 nmol/L.nullNồng độ cortisol trong máu - Vinmecwww.vinmec.com › suc-khoe-tong-quat › nong-do-cortisol-trong-maunull

Làm sao để giảm nồng độ cortisol?

10 cách làm giảm hormone cortisol không cần dùng thuốc.

Ngủ đủ giấc. Giấc ngủ cực kỳ quan trọng với sức khỏe của bạn. ... .

Tập thể dục vừa phải. ... .

Kiểm soát suy nghĩ căng thẳng. ... .

Học cách thư giãn. ... .

Duy trì các mối quan hệ lành mạnh. ... .

Chăm sóc thú cưng. ... .

Dùng dầu cá bổ sung..

Hormone cortisol có ở đâu?

Cortisol là một loại hormone corticosteroid (corticosteroid là một loại hormone loại steroid – tức là loại hợp chất hữu cơ tự nhiên được tổng hợp bởi các tuyến nội tiết trong cơ thể) được sản sinh bởi bộ phận tên là Zona fasciculata trên vỏ thượng thận (thuộc tuyến thượng thận).nullCortisol – Wikipedia tiếng Việtvi.wikipedia.org › wiki › Cortisolnull