Toán phần trăm lớp 5 là một trong những dạng toán mà trẻ bắt buộc phải làm quen. Đây cũng là dạng toán khiến nhiều bé cảm thấy khó khăn trong quá trình giải. Nhìn chung, dạng toán này không quá khó, nhưng nếu bé không tư duy tốt thì rất dễ chán nản và sợ học toán phần trăm.
Dạng toán phần trăm lớp 5 được hiểu như thế nào?
Hiểu đơn giản, khi so sánh 2 số ngẫu nhiên, người ta thường dùng khái niệm phần trăm để nói đến. Chẳng hạn như số A bằng bao nhiêu phần trăm số B.
Nghe có vẻ đơn giản nhưng dạng toán này lại được chia thành nhiều loại bài khác nhau. Mỗi loại bài mang tính chất riêng, đòi hỏi các bé cần tư duy sao cho hiệu quả và chính xác nhất.
Về cơ bản, toán phần trăm của lớp 5 sẽ được chia ra thành 3 dạng. Dưới đây, POMath sẽ đưa ra ví dụ về từng dạng cùng bài tập vận dụng để cha mẹ và bé tham khảo.
3 dạng toán phần trăm lớp 5 bé cần nắm vững
Dạng tìm tỉ số phần trăm của 2 số
Công thức: Để tìm tỉ số phần trăm của một số A so với một số B, ta cần chia số A cho số B rồi nhân với 100.
Ví dụ 1
Đề bài: Một lớp học có 32 em, trong đó có 5 em học giỏi toán. Hãy tìm tỉ số phần trăm học sinh giỏi toán so với tổng sĩ số của lớp?
Tư duy: Các bé phải tìm tỉ số phần trăm của 5 em so với 32 em. Như vậy, nếu sĩ số của lớp là 100 phần thì 5 em học sinh giỏi toán sẽ được chia thành bao nhiêu phần?
Lời giải: Tỉ số phần trăm học sinh giỏi toán so với tổng sỉ số cả lớp là:
5 : 32 x 100 = 15,6%
Đáp số: 15,6%
Ví dụ 2
Đề bài: Trong vườn có 12 cây cam và 26 cây chanh. Tìm tỉ số phần trăm số cây cam so với tổng số cây có trong vườn?
Tư duy: Các bé phải tìm tỉ số phần trăm của số cây cam so với tổng số cây có trong vườn. Như vậy, trước hết bé phải tìm được tổng số cây trong vườn rồi mới tìm tỉ số phần trăm như đề bài yêu cầu.
Lời giải: Tổng số cây có trong vườn là:
12 + 26 = 38 [cây]
Tỉ số phần trăm của cây cam so với số cây trong vườn là:
12 : 38 = 0, 3 x 100 % = 30%
Đáp số: 30%
Dạng toán phần trăm lớp 5 tìm số phần trăm của một số
Ví dụ 1
Đề bài: Một chiếc xe đi được 40% chiều dài của tuyến đường dài 250 km. Tính phần còn lại của con đường mà xe sẽ phải đi?
Tư duy: Trước hết, ta cố định 250km là 100%. Vậy 40 phần sẽ là bao nhiêu km?
Lời giải: Chiếc xe đó đã đi được số km là:
40% x 250 = 100 [km].
Phần đường còn lại mà xe phải đi là:
250 – 100 = 150 [km].
Đáp số: 150 km.
Ví dụ 2
Đề bài: Một chiếc xe đạp được ra bán với mức giá 400 000đ. Sau một thời gian, chiếc xe hạ giá nay 15%. Vậy giá chiếc xe đạp sau khi được giảm là bao nhiêu?
Tư duy: Bé có thể tư duy theo 2 hướng: tìm số tiền hạ giá và suy ra giá bán mới hoặc tìm tỉ số phần trăm của giá mới rồi so sánh với giá ban đầu để tìm ra giá bán cuối cùng.
Lời giải: Giá bán đã hạ bớt của chiếc xe là:
15% x 400 000 = 60 000 [đ]
Giá hiện tại của chiếc xe sau khi giảm giá là:
400 000 – 60 000 = 340 000 [đ]
Đáp số: 340 000 đ.
Dạng toán phần trăm lớp 5 tìm một số khi biết một số phần trăm của nó
Ví dụ 1
Đề bài: Số học sinh giỏi của một trường tiểu học là 64 em, chiếm 12,8% tổng số học sinh toàn trường. Vậy, trường học đó có tất cả bao nhiêu em học sinh?
Tư duy: Theo đề bài, 64 em học sinh giỏi sẽ chiếm 12,8% trong số 100%. Vậy, các bé phải tìm số học sinh toàn trường, tức là tìm ra đáp án 100% là bao nhiêu em học sinh? Ở đây, các bé có thể làm theo phương pháp rút về đơn vị [tính 1%] và suy ra đáp án.
Lời giải: 1% học sinh của trường đó là:
64 : 12,8% = 5 [em]
Tổng số học sinh của toàn trường [bao gồm cả học sinh giỏi và học sinh bình thường] là:
5 x 100 = 500 [em]
Đáp số: 500 em.
Ví dụ 2
Đề bài: Trong buổi trả bài kiểm tra toán của lớp 5D, cô giáo nói: “Số điểm 10 chiếm 25%, số điểm 9 chiếm ít hơn 5%”. Biết rằng, có tất cả là 18 điểm 9 và 10. Vậy lớp 5D có tất cả bao nhiêu bạn?
Tư duy: Chúng ta đã biết được có tổng 18 điểm 9 và 10. Như vậy, ta phải tìm tỉ số phần trăm của số bạn được 9 và 10 so tổng số học sinh trong lớp. Lời giải: Tỉ số phần trăm số bạn điểm 9 là:
25% – 5% = 20%
Tỉ số phần trăm học sinh đạt điểm 9 và 10 so với tổng sĩ số cả lớp là:
25% + 20% = 45%
Vậy 1% số học sinh của lớp là:
18 : 45% = 0, 4 [bạn]
Sĩ số lớp là:
0,4 x 100 = 40 [bạn].
Đáp số: 40 bạn.
Rõ ràng toán phần trăm của lớp 5 không phải là dạng toán dễ. Càng lên lớp cao, môn toán càng đòi hỏi sự khó khăn trong quá trình phân tích và tìm ra lời giải. Ở đây, bé cần học cách tư duy sao cho nhạy bén nhất. Ngoài ra, bé cũng cần thường xuyên ôn luyện, làm bài tập để quen dần với dạng toán này,
Như vậy, ngoài thực hành và học lý thuyết trên lớp, cha mẹ cũng nên cho bé tham gia vào các lớp học thêm toán. Đặc biệt là lớp toán tư duy. Toán tư duy là hình thức dạy toán không máy móc, không phụ thuộc. Bé hoàn toàn được học cách tư duy làm sao để giải toán hiệu quả, nhanh chóng mà không thấy khó khăn. Đặc biệt, việc học tư duy còn kích thích não bộ, giúp bé phát huy trí thông minh tiềm ẩn bên trong.
Hiện tại, POMath đang có khóa học toán tư duy dành cho khối tiểu học. Cha mẹ nên tham khảo khóa học này để con được phát triển toàn diện với môn Toán.
Lời kết
POMath đã chia sẻ đến quý phụ huynh và các bé dạng toán phần trăm lớp 5. Những chia sẻ trên đều vô cùng cần thiết, giúp bé ghi nhớ được công thức cũng như cách giải toán sao cho hiệu quả. Đừng quên rằng, khóa học tư duy tại POMath vẫn luôn sẵn sàng chào đón các thành viên mới. Nếu bé nhà bạn đang sợ học toán, thấy toán khó khăn thì hãy tham gia ngay buổi học thử miễn phí tại POMath nhé.