Em be không đi cầu được phải làm sao

Tình trạng bé sơ sinh xì hơi nhiều mà không đi ngoài không chỉ khiến ba mẹ lo lắng mà còn gây khó chịu cho chính bé. Tuy nhiên, đây là tình trạng khá phổ biến ở các bé và có nhiều giải pháp bạn có thể cân nhắc để cải thiện.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đánh hơi nhiều nhưng không đi ngoài. Khi thấy bé ít hoặc không đi ngoài mà lại xì hơi nhiều, ba mẹ dễ lo lắng rằng hệ tiêu hóa của con đang không khỏe. Thế nhưng, các bé ở những độ tuổi khác nhau với các chế độ dinh dưỡng khác nhau sẽ có tần suất đi ngoài khác nhau. Bạn cần nắm kỹ điều này để biết tần suất đi ngoài và xì hơi của con có bình thường không.

Trẻ sơ sinh đi ngoài bao nhiêu lần 1 ngày?

Trẻ vài tuần đến vài tháng tuổi thường đi ngoài ít hơn trẻ mới sinh vài ngày tuổi. Một số bé từ 2 tháng tuổi trở lên đi ngoài một lần một ngày hoặc nhiều hơn. Cũng có bé đi ngoài vài ngày một lần hoặc thậm chí chỉ đi tiêu 1 lần/tuần.

Ngoài độ tuổi, tần suất đi ngoài phụ thuộc một phần vào những gì bé ăn uống.

• Nếu bé chỉ bú sữa mẹ, con có thể không ngoài mỗi ngày vì cơ thể bé có thể sử dụng gần như tất cả các thành phần của sữa mẹ để lấy dinh dưỡng và đào thải rất ít. Sau khoảng 6 tuần đầu tiên, bé có thể không đi ngoài trong 1 đến 2 tuần.
• Những bé bú sữa công thức có thể đi ngoài 4 lần mỗi ngày hoặc chỉ một lần trong vài ngày.
• Tần suất đi ngoài của bé sẽ thay đổi hoàn toàn sau khi con bắt đầu ăn thức ăn rắn. Khi này, bạn sẽ có thể quan sát loại thức ăn nào khiến bé xì hơi nhiều mà không đi ngoài.

Nếu bé sơ sinh xì hơi nhiều và đi ngoài ít hơn tần suất kể trên, bạn cũng không cần quá lo lắng. Hãy quan sát các biểu hiện của con để xác định nguyên nhân vấn đề.

Đôi khi, trẻ sơ sinh xì hơi nhiều và thối nhưng không đi ngoài có thể do bị táo bón, một chứng khá thường gặp ở trẻ em. Tình trạng táo bón ở trẻ nhỏ có thể khiến bé đánh hơi nhiều nhưng không đi ị và khi bé đi ngoài, phân sẽ cứng, khô, nhỏ.

Thế nhưng, bé vẫn có thể xì hơi nhiều mà không bị táo bón. Tùy vào chế độ dinh dưỡng của bé và nguyên nhân bé xì hơi nhiều sẽ khác nhau.

Trẻ bú sữa mẹ

Trẻ bú sữa mẹ hầu như không bao giờ bị táo bón vì sữa mẹ nhìn chung dễ tiêu hóa hơn sữa công thức. Tuy nhiên, bé có thể thay đổi tần suất đi ngoài khi sữa mẹ thay đổi chất. Khoảng 6 tuần sau khi sinh, sữa mẹ sẽ còn ít hoặc không còn một loại protein gọi là colostrum (sữa non).

Chất lỏng này là một phần của sữa mẹ giúp bé tăng cường hệ thống miễn dịch để chống lại vi trùng. Chất này còn hỗ trợ bé đi ngoài trong vài tuần đầu đời. Khi sữa bị giảm hoặc không có colostrum, bé có thể đi ngoài ít hơn.

Trẻ sơ sinh xì hơi nhiều do sữa công thức

Nếu con đang bú sữa công thức, bé có thể xì hơi nhiều nếu nuốt phải không khí khi bú hoặc nếu bạn thay đổi loại sữa công thức cho con. Đây là hiện tượng bình thường vì hệ tiêu hóa của bé vẫn nhạy cảm. Trường hợp bé sơ sinh xì hơi nhiều nhưng không có triệu chứng táo bón hoặc các vấn đề tiêu hóa khác, ba mẹ không cần quá lo lắng.

Trẻ sơ sinh xì hơi nhiều nhưng không ị do ăn thức ăn đặc

Khi bắt đầu thử thức ăn đặc, bé có thể không đi ngoài và xì hơi nhiều. Đây là tình trạng thường thấy khi bé tập làm quen với các thực phẩm mới ngoài sữa mẹ hay sữa công thức.

Bạn có thể cho trẻ bắt đầu ăn thức ăn mới một cách từ từ và riêng rẽ từng món một để có thể xác định các thức ăn gây xì hơi hoặc khiến trẻ đi ngoài khó khăn.

Trường hợp bé sơ sinh đánh hơi nhiều nhưng không đi ị, bạn hãy kiểm tra xem bé có các dấu hiệu và triệu chứng khác của táo bón hay không:

• Không muốn bú
• Phân cứng, nhỏ
• Khóc lóc hoặc khó chịu
• Phân khô và có màu sẫm
• Cực kỳ căng thẳng và đỏ người mà không đi ngoài

Có một số trường hợp, bé xì hơi nhiều là do cơ địa chứ không liên quan tới bất kỳ lý do nào khác.

Giải pháp khi bé sơ sinh xì hơi nhiều nhưng không đi ngoài

Đa số trường hợp bé xì hơi nhiều hay bị táo bón sẽ tự giảm nhẹ dần khi hệ tiêu hóa của con phát triển hơn. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ba mẹ cần can thiệp bằng các cách sau:

Cho con đi khám

Nếu bé cưng nhà bạn (dưới 6 tuần tuổi) thuộc nhóm bé sơ sinh xì hơi nhiều nhưng hoàn toàn không đi ị trong vài ngày hoặc rất hiếm khi đi ngoài, hãy cho con đi khám ngay. Trong một số trường hợp hiếm gặp, tình trạng không đi ngoài có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe. Bạn có thể quan sát các triệu chứng khác như:

• Sốt
• Nôn mửa
• Chướng bụng
• Khóc quá nhiều
• Không bú hay ăn
• Cong lưng như thể bé đang bị đau

Trẻ nhỏ trên 6 tuần tuổi thỉnh thoảng sẽ bị táo bón. Bạn hãy cho con đi khám nếu bé không đi ngoài trong hơn một tuần hoặc nếu trẻ bị táo bón và đi ngoài phân cứng quá thường xuyên.

Sau khi đưa trẻ đi khám, hãy hỏi bác sĩ xem bạn có nên thử các biện pháp điều trị tại nhà cho con không. Một số cách có thể kể đến như:

• Cho con ăn thêm: Bạn có thể thử cho con ăn thêm sữa mẹ hoặc sữa công thức nếu bé chịu ăn.
• Cho bé uống nước: Với các bé trên 6 tháng tuổi, bạn có thể cho bé uống ít nước. Bạn cũng có thể hỏi ý kiến bác sĩ xem có thể cho bé uống các loại nước ép nhuận tràng như nước táo hay nước lê không. Việc cho trẻ trên 6 tháng uống nước cũng có thể giúp phân bé mềm hơn đấy.
• Điều chỉnh chế độ ăn: Nếu bé đã ăn dặm, ăn thức ăn đặc, bạn có thể cho trẻ ăn thêm các thực phẩm nhiều chất xơ để giúp bé dễ đi ngoài hơn.
• Cho bé tập thể dục: Bé có thể cần vận động để đi ngoài dễ hơn. Bạn hãy di chuyển chân con theo chuyển động đạp xe đạp để hỗ trợ tiêu hóa cho bé. Bạn cũng có thể thử bế bé trong tư thế đứng để trẻ có thể “bước đi” trong lòng bạn.
• Cho bé massage và tắm nước ấm: Bạn có thể thử xoa bóp bụng và cơ thể con để giúp con thư giãn và mở các cơ đang bị căng ở bụng. Bạn cũng có thể thử tắm nước ấm cho con để giúp bé thư giãn.
• Dùng thuốc: Nếu bạn đã thay đổi cách cho ăn, chế độ ăn uống hoặc tập thể dục cho bé mà tình trạng táo bón vẫn không bớt, bác sĩ có thể khuyến nghị dùng thuốc glycerin cho trẻ sơ sinh. Thuốc này có thể cải thiện tình trạng đi ngoài của bé, từ đó giúp bé thoải mái và ngủ ngoan hơn.

Nguyên nhân khiến bé sơ sinh xì hơi nhiều là khác nhau tùy độ tuổi và chế độ dinh dưỡng của bé. Bạn cần xác định được nguyên nhân này mới có thể giúp con yêu cải thiện tình trạng đúng cách.

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Táo bón là vấn đề thường gặp ở trẻ em, thống kê cho thấy có ít nhất 30% trẻ bị táo bón cần được quan tâm.  Táo bón là tình trạng đi tiêu không thường xuyên (<3 lần/ tuần) hoặc đi tiêu đau, khó khăn, có thể gây khó chịu, căng thẳng cho bệnh nhi và gia đình. Vì vậy điều quan trọng là nhận biết sớm để ngăn chặn tình trạng táo bón kéo dài (mãn tính)

Theo tiêu chuẩn của NICE 2010, chẩn đoán của táo bón được xác định nếu có ≥ 2 tiêu chí sau được thoả:

• Có <3 lần đi tiêu trọn vẹn trong tuần
• Phân cứng và to, phân dê, hoặc phân rất to, đi không thường xuyên, muốn làm nghẹt toilet
• Khó chịu, căng thẳng khi đi tiêu
• Phân cứng gây chảy máu hậu môn
• Rặn, hành vi nín giữ phân
• Đã có những đợt táo bón trước đây
• Tiền căn hoặc hiện tại có nứt hậu môn, tiền căn đau khi đi tiêu và chảy máu do phân cứng

Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ

Phần lớn táo bón ở trẻ em là táo bón chức năng (90-95%). Các yếu tố góp phần dẫn đến táo bón chức năng rất đa dạng, bao gồm hành vi nín giữ phân, chế độ ăn uống, chế độ sinh hoạt, vận động …

• Xu hướng tự nhiên của trẻ: một số trẻ nhu động ruột chậm, gây táo bón
• Hành vi nín nhin giữ phân: trẻ mải chơi, nhịn đi cầu làm cho phân to, cứng hơn, làm bị đau sau khi đi tiêu, trẻ lại càng tránh đi cầu, lần sau đi lại càng đau hơn
• Do môi trường toilet mới (trẻ mới đi học )
• Chế độ ăn : một số trẻ có xu hướng dễ táo bón, nếu ăn ít chất xơ sẽ dễ bị táo bón hơn. Tuy nhiên, ở đa số trẻ, chất xơ không phải là nguyên nhân chính gây táo bón.
• Bệnh lý : bệnh Hischsprung, suy giáp, xơ nang, một số bênh thần kinh, tác dụng phụ của một số thuốc điều trị bênh ở trẻ…

Ngoài các triệu chứng trong tiêu chuẩn chẩn đoán NICE, các triệu chứng khác có thể gặp:

• Kém ăn, đi tiêu được thì ăn khá hơn
• Đau bụng vùng dạ dày, giảm và hết đau bụng sau khi đi tiêu
• Thay đổi hành vi như cáu bẳn hay không vui vẻ
• Sốt ruột, bồn chồn mà trẻ phải đi vào nhà vệ sinh
• Táo bón nặng có thể gây tắc ruột hoặc gây tình trạng són phân (đi tiêu trong hoàn cảnh không thích hợp)

Các dấu hiệu cần biết để loại trừ táo bón thực thể hay táo bón do bệnh lý:

• Táo bón xuất hiện từ rất sớm (trước 1 tháng tuổi)
• Tiêu phân su >48 giờ sau sinh
• Tiền căn gia đình có bệnh Hischpsrung
• Phân nhỏ, dài như bút chì
• Có máu trong phân mà không có nứt hậu môn
• Suy dinh dưỡng
• Sốt
• Ói dịch như mật
• Tuyến giáp bất thường
• Chướng căng bụng
• Dò quanh hậu môn
• Mất phản xạ hậu môn hay phản xạ da bìu
• Vị trí hậu môn bất thường
• Giảm phản xạ, lực cơ, trương lực cơ 2 chân
• Sẹo vùng hậu môn
• Lệch rãnh gian mông

Điều trị táo bón thực thể liên quan đến việc điều trị các bệnh lý hiện có (nếu có thể) kết hợp giải quyết táo bón

Điều trị bệnh táo bón ở trẻ em:

• Điều quan trong là sự kiên nhẫn của gia đình: tập thói quen đi cầu  hằng ngày cho trẻ, thời gian toilet để khoảng 3-5 phút. Không nên la mắng, đánh đòn nếu trẻ không phối hợp.
• Chế độ ăn lành mạnh: cho trẻ ăn các loại trái cây, rau củ thường xuyên trong và giữa các bữa ăn. Giới hạn lượng sữa bò tiêu thụ mỗi ngày. Trẻ từ 18 tháng tuổi chỉ nên tiêu thụ 500ml sữa bò mỗi ngày. Uống đủ nước.
• Đối với trẻ bú mẹ hoàn toàn mà có triệu chứng chậm đi tiêu (vài ngày mới đi tiêu, phân vẫn mềm) thì hầu hết là bình thường, bố mẹ trẻ nên theo dõi thêm
• Đối với trẻ có phân cứng gây đi cầu khó, nứt hậu môn, cần có sự can thiệp bác sĩ, cho thuốc mềm phân, cho trẻ dễ đi cầu hơn sau đó tập thói quen đi cầu. Nếu trẻ có ứ phân thì phải tiến hành tháo xổ phân ngay. Nếu không có ứ phân thì phải điều trị duy trì ngay .

Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng