Nguyễn, D. H. ., Trầm , V. N., & Nguyễn, T. M. L. . [2024]. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA CỘT SỐNG CỔ BẰNG KÉO MÁY KÉO DÃN CỘT SỐNG TẠI BỆNH VIỆN CHỈNH HÌNH VÀ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG CẦN THƠ 2023. Tạp Chí Y học Việt Nam, 536[1]. //doi.org/10.51298/vmj.v536i1.8648
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Thoái hóa cột sống cổ là sự hao mòn liên quan đến tuổi tác ở cột sống cổ, dẫn đến đau cổ, cứng cổ, giảm chức năng sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Vật lý trị liệu-Phục hồi chức năng, đặc biệt là kéo dãn cột sống cổ bằng máy kết hợp với hồng ngoại, xoa bóp và các bài tập vận động cột sống cổ là một phương pháp điều trị bảo tồn hiệu quả, có khả năng giúp bệnh nhân cải thiện chức năng cột sống cổ. Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị thoái hóa cột sống bằng máy kéo dãn cột sống tại Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Cần Thơ 2023. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu theo phương pháp tiến cứu. Thử nghiệm lâm sàng theo chiều dọc có so sánh trước và sau điều trị 30 bệnh nhân. Kết quả: Sau khi điều trị, kết quả đau đánh giá theo thang điểm Likert với mức độ đau nhiều giảm từ 100% xuống 0%, đau ít 36,7% và đau vừa 63,3%. Ngoài ra, tầm vận động cột sống cổ cải thiện đáng kế với trung bình khoảng 0% giới hạn nhiều; chức năng sinh hoạt hằng ngày cải thiện đáng kể từ 83,3% ảnh hưởng nhiều xuống còn 0% và 16,7% ảnh hưởng trung bình tăng lên còn 50%, ảnh hưởng ít tăng từ 0% lên 50% ảnh hưởng trung; tỉ lệ phần trăm của kết điều trị chung mức khá tăng khoảng 63,3% và mức trung bình giảm 33,3%. Kết luận: Điều trị bằng máy kéo cột sống kết hợp với hồng ngoại, xoa bóp và các bài tâp vận động cột sống cổ giúp cải thiện đau, gia tăng tầm vận động cột sống cổ, chức năng sinh hoạt hằng ngày và kết quả điều trị chung.
Thoái hóa đốt sống cổ là bệnh xương khớp mạn tính diễn biến chậm. Bệnh đặc trưng bởi các tổn thương thoái hóa ở sụn khớp, đĩa đệm cột sống cổ làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống khá nhiều. Vì vậy, nhiều người thắc mắc thoái hóa đốt sống cổ có chữa được khỏi không?
Vì sao cột sống cổ dễ bị thoái hóa?
Cột sống bị thoái hóa do phải chịu áp lực quá tải lên sụn khớp và đĩa đệm. Tình trạng này lặp đi lặp lại trong nhiều năm dẫn đến sự tổn thương sụn và xương dưới sụn, mất tính đàn hồi của đĩa đệm, xơ cứng dây chằng bao khớp.
Nhân viên văn phòng dễ mắc thoái hoá đốt sống cổ.
Quá trình này lâu ngày dẫn đến bào mòn bề mặt khớp và sụn, hình thành các xương mới dọc theo xương hiện tại [hay còn gọi là gai xương].
Các triệu chứng thường gặp ở những người thoái hóa cột sống cổ là đau cổ vai gáy dai dẳng không đỡ, các khớp vùng cột sống kêu lục cục khi thực hiện động tác nhanh hoặc đột ngột, nặng hơn có thể xuất hiện tình trạng gai xương chèn ép thần kinh gây tê bì tay, cơn đau lan lên vùng gáy.
Bệnh thoái hóa cột sống cổ nếu không được chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe như: thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, gù vẹo cổ, chèn ép dây thần kinh, gây ảnh hưởng tuần hoàn dẫn tới đau đầu.
Nguy hiểm nhất là sẽ khiến người bệnh yếu và tê ở các vị trí từ cổ trở xuống. Vì khi gai xương và ống xương sống bị thu hẹp thì tủy sống nhanh chóng bị chèn ép. Điều này khiến người bệnh bị yếu liệt các vị trí dưới cổ, kèm theo cơn đau nhức dữ dội.
Thoái hóa đốt sống cổ có chữa được không?
Với bệnh lý cơ xương khớp như thoái hóa cột sống cổ, khả năng hồi phục hoàn toàn phụ thuộc vào nỗ lực của bệnh nhân. Nếu phát hiện sớm, xử lý nhanh và tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ thì bệnh có thể được chữa khỏi nhanh chóng.
Ngược lại, nếu chủ quan, xem nhẹ hoặc tự ý áp dụng các biện pháp chưa được chứng minh thì nguy cơ biến chứng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe là rất cao.
Cần phối hợp phương pháp nội khoa và phục hồi chức năng, luyện tập, thay đổi lối sống nhằm bảo vệ cột sống cổ, tránh tái phát. Sử thuốc điều trị bệnh theo nguyên nhân như: Paracetamol, nhóm thuốc giảm đau chống viêm không steroid liều thấp; Thuốc giãn cơ; Nhóm thuốc chống thoái hóa tác dụng chậm; Các thuốc khác khi bệnh nhân có biểu hiện đau kiểu rễ, có thể sử dụng phối hợp với các thuốc giảm đau thần kinh …
Nếu thoái hóa cột sống cổ ở mức độ nhẹ thì người bệnh cần chú ý nghỉ ngơi, giải tỏa căng thẳng. Khi nằm ngủ nghỉ, cần kê gối thoải mái với độ cao vừa phải [không quá cao cũng không quá thấp], đồng thời thỉnh thoảng chuyển mình để máu được lưu thông tốt.
Vật lý trị liệu là phương pháp không dùng thuốc hoặc phẫu thuật để điều trị các vấn đề liên quan đến cơ bắp, xương khớp. Chúng có thể bao gồm các bài tập sử dụng lực kéo để kéo căng nhẹ các khớp và cơ ở cổ.
Việc thực hiện các biện pháp vật lý trị liệu nên được hướng dẫn và giám sát bởi chuyên gia có kinh nghiệm. Biện pháp này có sử dụng các tác nhân vật lý như nhiệt độ, tia hồng ngoại, dòng điện, sóng âm, sóng điện từ… tác động lên vùng bệnh lý nhằm giảm đau, giãn cơ, tăng tuần hoàn tại chỗ, ngăn ngừa tái phát về sau.
Trong những trường hợp nghiêm trọng và không thể áp dụng phương pháp điều trị khác, phẫu thuật có thể là lựa chọn cuối cùng. Quá trình phẫu thuật nhằm khắc phục và ổn định cột sống cổ.
Tập yoga giúp giảm đau phòng bệnh thoái hoá đốt sống cổ.
Tóm lại: Thoái hóa đốt sống cổ rất phổ biến vì nó là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa. Mặc dù vậy, để ngăn ngừa thoái hóa cột sống cổ và nguy cơ tái phát bệnh, cần thay đổi thói quen sinh hoạt và làm việc theo các nguyên tắc sau:
- Chú ý phân bổ thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, để giảm căng thẳng cho vùng cột sống cổ. Sau thời gian làm việc, nên xoa bóp và chăm sóc vùng vai gáy cổ.
- Những người thường xuyên làm việc văn phòng, ngồi trước máy tính nên đứng lên đi lại, vươn vai sau 1-2 giờ làm việc để thư giãn gân cốt. Trang thiết bị tại nơi làm việc nên phù hợp và cân đối. Điều chỉnh ghế để cho 2 cẳng tay song song với nền nhà, giữ tư thế lưng thẳng và 2 vai ngang bằng.
Khi ngồi làm việc nên chú ý đặt màn hình cách mắt 50-66 cm và dưới tầm nhìn mắt khoảng 10-20 độ, tránh để màn hình quá cao hoặc quá thấp so với tầm mắt.
- Thường xuyên tập thể dục, vận động xương khớp bằng bài tập yoga, dưỡng sinh, bơi lội…
- Chú ý bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, ốc, sữa; các loại rau, trái cây chứa nhiều vi chất, đặc biệt vitamin nhóm B vào bữa ăn hằng ngày để giúp xương chắc khỏe, phòng tránh bệnh xương khớp.
- Định kỳ kiểm tra sức khỏe với bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp phát hiện và can thiệp kịp thời đối với bất kỳ vấn đề về cột sống cổ.
Thoái hóa đốt sống cổ không nên làm gì?
Không nên lắc, quay vặn cổ khi đã bị thoái hóa đốt sống cổ, đặc biệt là khi đã bị thoát vị đĩa đệm sẽ làm bệnh nặng thêm. Khi ngủ cần gối đầu với gối có độ cao vừa phải thật thoải mái [không cao, không thấp quá] và nên thỉnh thoảng thay đổi tư thế để cho máu được lưu thông.
Thoái hóa đốt sống cổ gây ra triệu chứng gì?
Triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống cổĐau nhức vùng cổ sau rồi có thể lan ra vùng gáy, bả vai, vùng chẩm, đỉnh đầu, trán, 2 bên cánh tay,… Tê liệt hoặc mất cảm giác ở cánh tay. Thường xuyên bị cứng cổ sau khi ngủ dậy, cứng cổ thường gây đau khi di chuyển đầu, khi ho, hắt hơi.
Người bị thoái hóa đốt sống cổ nên ngủ như thế nào?
Theo Tiến sĩ Lê Thúy Tươi, chuyên gia cao cấp về chăm sóc sức khỏe giới tính, nằm ngửa là tư thế ngủ tốt nhất cho người thoái hóa đốt sống cổ, vì tư thế này giúp duy trì các đường cong tự nhiên của cột sống, hạn chế chèn ép dây thần kinh.
Bị thoái hóa đốt sống cổ nên uống thuốc gì?
Pregabalin hoặc Gabapentin được hầu hết bác sĩ tin tưởng và chỉ định bệnh nhân thoái hóa đốt sống cổ sử dụng. Thuốc có nhiệm vụ ức chế cảm giác đau của các dây thần kinh bị tổn thương. Từ đó, đem lại cho bệnh nhân tác dụng an thần, đảm bảo giấc ngủ ngon hơn.