- Thống nhất về chủ trương chiến lược, thống nhất về mục đích cách mạng là muốn cứu nước, cứu dân, gắn liền dân với nước, gắn cứu nước với duy tân làm đất nước phát triển theo hương cách mạng tưsản đứnglên conđường chủ nghĩa tư bản.
- Được sự ủng hộ nhiệt tình của đông đảo quần chúng nhân dân. Tuy nhiên cả hai xu hướng cách mạng này đều chưa xây dựng được những cơ sở vững chắc cho xã hội.
- Do hạn chế về tầm nhìn và tư tưởng nên cả hai xu hướng cách mạng này đều bị thất bại. Khác nhau:
Xu hướng bạo động
Xu hướng cải cách
Đại diện
Phan Bội Châu [1967 – 1940] quê ở huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, xuất thân trong một gia đình nhà nho nghèo yêu nước, sớm có hoài bão cứu nước, cứu dân khỏi ách nô lệ
Phan Châu Trinh[1872–1926] người phủ Tam Kì, tỉnh Quảng Nam, xuất thân trong một gia đình theo nghề võ, từ nhỏ đã nổi tiếng thông minh, học giỏi.
Chủ trương cứu nước
Chống Pháp giành độc lập dân tộc, tổ chức vận động nhân dân trong nước và dựa vào sự viện trợ của nước ngoài [cầu viện Nhật Bản], bằng cách bạo lực vũ trang.
Dựa vào Pháp chống triều đình phong kiến, tiến hành cải cách duy tân nhằm giành lại tự do dân chủ nhằm nâng cao dân trí, dân quyền ® là điều kiện tiên quyết để giành độc lập.
P.Pháp
Bạo động vũ trang
Cải cách [ôn hoà].
Mục tiêu
Giải phóng dân tộc [cứu nước ® cứu dân]
Tiến hành cải cách xã hội [cứu dân ® cứu nước].
Hoạt động tiêu biểu
- Tháng 5 – 1904, Phan Bội Châu thành lập Duy Tân hội tại QuảngNam với chủ trương đánh Pháp, giành độc lập ® thành lập chính thể quân chủ lập hiến.
- 1904 – 1908: tổ chức phong trào Đông du, đưa thanh niên Việt Nam sang học tập tại Nhật Bản ® thất bại ® Phan Bội Châu đến Trung Quốc ® Xiêm để lánh nạn
- Năm 1911: Cách mạng Tân Hợi ở Trung Quốc bùng nổ ® Phan Bội Châu quay lại TQ
- 6/1912: cùng các thanh niên yêu nước thành lập Việt Nam Quang phục hội tại Quảng Châu [Trung Quốc].
- Chủ trương đánh Pháp thành lập nước Cộng hoà Dân quốc Việt Nam.
Hoạt động: trừ khử, tiêu diệt tên đầu xỏ, tay sai của chúng.
Kết quả: thất bại.
- Ngày 24 -12 -1913, Phan Bội Châu bị giới quân phiệt Trung Quốc bắt giam ở nhà tù Quảng Đông.
- Năm 1906, Phan Châu Trinh cùng một số sĩ phu yêu nước tiến bộ khởi xướng cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì.
- Kinh tế: cổ động việc chấn hưng thực nghiệp, lập hộ kinh doanh phát triển các nghề thủ công nghiệp [mở lò rèn, xưởng mộc], làm vườn.
- Giáo dục: mở các trường học theo lối mới, dạy chữ Quốc ngữ, môn học mới.
- Văn hoá: Vận động cải cách về trang phục theo kiểu Âu hoá, lên án mạnh mẽ những hủ tục phong kiến.
- Năm 1908 diễn ra phong trào chống sưu thuế do ảnh hưởng của phong trào.
- Pháp thẳng tay đàn áp phong trào. Năm 1908, Phan Châu Trinh bị bắt và bị đày ở Côn Đảo.
-Năm 1911, Phan Châu Trinh bị đưa sang Pháp.
Tác dụng
Khuấy động tinh thần yêu nước, cổ vũ tinh thần dân tộc, tập hợp lực lượng kháng Pháp hùng mạnh.
Cổ vũ tinh thần yêu nước, phát động phong trào chống thuế, lập nhiều trường… giáo dục tư tưởng chống lại các hủ tục phong kiến.
-
1
So sánh chủ trương cứu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh + Chủ trương cứu nước của hai ông - Phan Bội Châu: Đánh đuổi thực dân Pháp, khôi phục lại chế đội phong kiến [ Thành lập Duy Tân Hội, tổ chức phong trào Đông du...] - Phan Châu Trinh: Đánh đổ phong kiến, thực hiện cải cách xã hội “ Khai thông dân trí, mở mang dân quyền”[ Lập Hội buôn, mở trường Đông kinh nghĩa thục..] * Nhận xét : điểm giống nhau và khác nhau trong chủ trương cứu nước của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh. + Giống nhau: - Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh đại diện cho phong trào dân tộc dân chủ của tầng lớp sỹ phu yêu nước tiến bộ đầu thế kỷ XX. - Chủ trương cứu nước của các cụ vừa giống nhau vừa thống nhất với nhau ở khái niệm “ Dân nước và nước dân”. + Khác nhau: - Phan Bội Châu: Chủ trương vận động quần chúng tranh thủ sự giúp đỡ của nước ngoài [ Nhật bản], tổ chức bạo động đánh đuổi thực dân Pháp giành độc lập dân tộc. Xây dựng chế độ chính trị Quân chủ lập hiến. - Phan Châu Trinh: gương cao ngọn cờ dân chủ, cải cách xã hội, chủ trương cứu nước bằng phương pháp nâng cao dân trí, dân quyền. Vạch trần chế độ vua quan phong kiến thối nát, đòi Pháp sửa đổi chính sách cai trị thuộc địa. \=> Kết luận: Phong trào dân tộc- dân chủ của tầng lớp sỹ phu Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh đều không thành công nhưng đã tạo đà cho những cuộc vận đông cách mạng mới.