Soạn bài Phương pháp thuyết minh [ngắn nhất]
A. Soạn bài “Phương pháp thuyết minh” ngắn gọn:
I. Tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh
Câu hỏi [trang 48 sgk Ngữ văn 10 Tập 2]:
- Phương pháp thuyết minh giúp người nói/viết có được cách thức trình bày, truyền đạt hiệu quả để đưa tri thức về đối tượng đến với người nghe/đọc, từ đó mà đạt được mục đích thuyết minh.
II. Một số phương pháp thuyết minh
1. Ôn tập các phương pháp thuyết minh đã học
Câu hỏi [trang 48,49 sgk Ngữ văn 10 tập 2]
- Đoạn trích về Trần Quốc Tuấn: phương pháp liệt kê, nêu ví dụ → tăng tính chính xác và thuyết phục.
- Đoạn trích về Ba-sô: phương pháp giải thích, phân tích → cung cấp hiểu biết bất ngờ, thú vị.
- Đoạn trích trong văn bản “Con người và con số”: phương pháp dùng số liệu và so sánh → tạo ấn tượng và sự hấp dẫn.
- Đoạn trích về nhạc cụ: phương pháp giải thích, phân tích → cung cấp hiểu biết mới mẻ, thú vị.
2. Tìm hiểu thêm một số phương pháp thuyết minh
Câu hỏi [trang 50 sgk Ngữ văn 10 tập 2]
a. Thuyết minh bằng cách chú thích
- Câu văn "Ba-sô là bút danh" không dùng phương pháp định nghĩa [vì không nêu bản chất giúp phân biệt Ba-sô với những nhà thơ khác] mà dùng cách chú thích [cung cấp thêm một thông tin để làm rõ hơn về đối tượng]
- So sánh phương pháp nêu định nghĩa và phương pháp chú thích:
| Tiêu chí | Phương pháp nêu định nghĩa | Phương pháp chú thích |
| Giống | Đều có công thức A là B | |
| Khác | + Nêu thuộc tính, tính chất cốt lõi nhất của đối tượng, nhằm phân biệt đối tượng này với đối tượng khác. + Đòi hỏi độ chính xác và tính toàn diện cao. | + Nêu tên gọi khác hoặc đặc điểm khác của đối tượng nhưng không có tác dụng phân biệt đối tượng với đối tượng khác vì không phản ánh bản chất, thuộc tính toàn diện của đối tượng. + Mềm dẻo, linh hoạt, dễ sử dụng. |
b. Thuyết minh bằng phương pháp giảng giải nguyên nhân – kết quả
- Đoạn văn có hai mục đích: nói về niềm say mê cây chuối của Ba-sô và lai lịch bút danh Ba-sô, trong đó mục đích thứ 2 là chủ yếu.
- Các ý của đoạn văn có mối quan hệ nguyên nhân – kết quả: vì quá yêu cây chuối [nguyên nhân] mà lấy bút danh là Ba-sô [kết quả].
III. Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh
Câu 1 [trang 51 sgk Ngữ văn 10 tập 2]
Căn cứ mục đích thuyết minh để lựa chọn phương pháp thuyết minh
Câu 2 [trang 51 sgk Ngữ văn 10 tập 2]
Ngoài việc cung cấp thông tin đầy đủ, khách quan về đối tượng được thuyết minh; phương pháp thuyết minh còn phải góp phần sinh động hoá văn bản thuyết minh để gây hứng thú cho người đọc.
IV. Luyện tập
Bài tập 1 [trang 51 sgk Ngữ văn lớp 10 tập 2]:
Các phương pháp thuyết minh được sử dụng trong đoạn trích trên là:
a. Phương pháp chú thích:
- Hoa lan đã được người phương Đông tôn là “Loài hoa vương giả”.
- Còn với người phương Tây thì lan là “Nữ hoàng của các loài hoa”.
b. Phương pháp phân tích, giải thích: Hoa lan thường được chia làm hai nhóm…
c. Phương pháp nêu số liệu […] Chỉ riêng 10 loài hoa của chi lan Hải Vệ nữ…
Ngoài sự vận dụng phối hợp các phương pháp thuyết minh trên, tác giả còn sử dụng các yếu tố miêu tả hấp dẫn như: Với cánh môi cong lượn như gót hài… đang bay lượn.
Bài tập 2 [trang 52 sgk Ngữ văn lớp 10 tập 2]:
Ở Việt Nam, cây lúa không còn xa lạ gì với người nông dân. Cuộc sống của họ gắn liền với lúa. Em còn nhớ trong bài thơ nào đó ở chương trình cấp tiểu học một câu thơ:
Việt Nam đất nước ta ơi,
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn.
Đất nước ta khởi nghiệp là nghề trồng lúa mà lại, bên những bản làng xóm thôn, những triền sông, con suối những cánh đồng xanh thẳm trải dài tận chân trời như dấu hiệu cho du khách nhận ra đất nước chúng ta- một đất nước có nghề nông với sự gắn bó của con người cùng cây lúa nước.
Lúa là cái tên có từ bao giờ trong lời ăn tiếng nói cũng như trong từ điển Việt Nam, để chỉ loài cây lương thực chính từ việc ươm mầm những hạt thóc căng tròn vàng óng. Hạt thóc được người nông dân ngâm ủ lên mầm gieo xuống một lớp bùn dặc sếnh phát triển thành những cây mạ xanh non. Sau khi người nông dân cày bừa kĩ, đầy tháng được nhổ lên bó lại thành bó trông như những cô thiếu nữ thắt đáy lưng ong trong bộ đầm mầu xanh khuyến rũ. Rồi dưới bàn tay khéo léo nhẹ nhàng người mẹ, người bà, người chị thoăn thoắt cắm xuống bùn sâu mầu mỡ. Người nông dân ngày đêm chăm chút cho cây lúa lớn nhanh và khoẻ mạnh, không phụ lòng người chăm sóc cây lúa phát triển rất nhanh thành những ruộng lúa mênh mông, bát ngát, bờ nối bờ, thăm thẳm. Chẳng mấy chốc, ba, bốn tháng trôi qua từ cây mạ non đã trở thành cánh đồng lúa màu vàng như thảm lụa, báo hiệu mùa bội thu.
Lúa phát triển theo ba giai đoạn chính: Giai đoạn mạ non, mảmh mai yếu ớt như em bé sơ sinh run rẩy trước nắng mai hay gió bão lạnh lẽo cũng như đe doạ của những côn trùng gây hại. Dưới bàn tay cần cù và tình thương yêu của người nông dân cây mạ cũng trải qua được mùa đông giá rét của vụ đông xuân. nắng ửng hồng, bà già mùa đông cũng mệt mỏi đi nghỉ nhường chỗ cho chị mùa xuân ấm áp trở về. Chỉ chờ có thế cây mạ xanh non trở lại, cây mạ lại được những bà mẹ nhổ lên đem ra ruộng cấy . Lúa cứ thế mà lớn lên dưới bàn tay chăm sóc của người nông dân. Nó sinh sôi nảy nở thành những khóm lúa to chật đất, lúa rì rào trong gió như kể chuyện ngày xưa Lang Liêu cấy lúa lấy hạt gạo làm bánh chưng bánh giầy trong ngày lễ Tiên Vương.
Cây lúa nước thích nghi với nhiều loại đất: đất cát pha, đất phèn, đất thịt, đất mỡ gà ...cũng giống người nông dân cây lúa cần cù chắt lọc tinh tuý từ đất mẹ mà lớn lên trỏ thành cây lương thực chủ lực của nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam.. Cây lúa ở Việt Nam được người nông dân canh tác hai vụ chính là lúa chiêm [từ tháng giêng đến tháng 4, tháng 5] và lúa mùa [từ tháng 6 đến tháng 9, tháng 10] âm lịch.
Cứ như vậy cây lúa cùng với người nông dân gắn bó bao đời nay. Cuộc sống của người Việt Nam cũng như người châu á mãi mãi đồng hành với cây lúa. Năm tháng trôi qua nền công nghiệp hoá, hiện đại hoá được thịnh hành nhưng hình ảnh cây lúa và giá trị tiềm năng của nó vẫn là vị trí số một trong quá trình phát triển của đất nước chẳng những thế mà nó còn được lấy làm biểu tượng của các nước trong khối ASEAN như một báu vật cao quý.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 ngắn gọn, hay khác:
Soạn bài Viết bài làm văn số 5: Văn thuyết minh
Soạn bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên [Tản Viên từ phán sự lục – trích Truyền kì mạn lục]
Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh
Soạn bài Những yêu cầu về sử dụng tiếng Việt
Soạn bài Tóm tắt văn bản thuyết minh
HOT Soạn văn lớp 10 đầy đủ, chi tiết
Ở lớp 8, các em đã được học 6 phương pháp thuyết minh cơ bản bao gồm: Nêu định nghĩa, liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu, so sánh, phân tích phân loại. Trong tài liệu soạn văn lớp 10 phần soạn bài Phương pháp thuyết minh hôm nay, các em sẽ được học về tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh, yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh và tìm hiểu thêm một số phương pháp thuyết minh nữa bên cạnh 6 phương pháp thuyết minh đã học. Chúng tôi đã hướng dẫn các em trả lời các câu hỏi SGK Ngữ văn 10, tập 2, các em cùng theo dõi để có thêm tài liệu soạn bài.
----------------HẾT-----------------
Chi tiết nội dung phần Cảm nhận về câu ca dao: "Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai" để có sự chuẩn bị tốt cho những nội dung Ngữ Văn lớp 10.
Trong chương trình học Ngữ Văn 10 Phân tích truyện Tấm Cám là một nội dung quan trọng các em cần chú ý .
Ngoài nội dung ở trên, các em có thể tìm hiểu thêm phần Phân tích vẻ đẹp của Huấn Cao trong truyện ngắn Chữ người tử tù nhằm chuẩn bị cho bài học này.
Tìm hiểu chi tiết nội dung phần Phân tích đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh để học tốt môn Ngữ Văn 11 hơn.
Trong nội dung soạn bài Phương pháp thuyết minh hôm nay, chúng tôi sẽ giúp các em hiểu được tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh và giới thiệu một số phương pháp thuyết minh thường gặp trong quá trình viết bài để tăng thêm tính thuyết phục, hấp dẫn cho văn bản thuyết minh.
Soạn văn lớp 10 bài Phương pháp thuyết minh ngắn gọn hay nhất : Câu 2 [trang 51 SGK Ngữ văn 10 tập 2] Trong một buổi giao lưu với bạn bè quốc tế, anh [chị] muốn giới thiệu với các bạn một trong những nghề truyền thống của quê mình [trồng lúa, nuôi tằm, làm đồ gốm…]. Hãy viết lời giới thiệu của anh [chị] thành một bài văn thuyết minh dài khoảng 500 chữ.
Soạn văn lớp 10 bài Thái sư Trần Thủ Độ
Soạn văn lớp 10 bài Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn
Soạn văn lớp 10 trang 48 tập 2 bài Phương pháp thuyết minh ngắn gọn hay nhất
Soạn văn lớp 10 bài Phương pháp thuyết minh ngắn gọn hay & đúng nhất
——————————————————————————–
Sách giải soạn văn lớp 10 bài Tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh
Trả lời câu soạn văn bài Tầm quan trọng của phương pháp thuyết minh trang 48
+ Đảm bảo tính chính xác về đối tượng một cách trung thực, chính xác, khách quan
+ Nội dung: chuẩn xác, hấp dẫn, sinh động
+ Trình tự thuyết minh phải hợp lý, khoa học, nhất quán theo không gian, thời gian, sự việc
+ Ngoài tri thức cần có phương pháp thuyết minh phù hợp
– Mối quan hệ giữa các phương pháp, mục đích thuyết minh
+ Phương pháp thuyết minh: hệ thống cách thức người thuyết minh sử dụng để đạt mục đích mình đề ra
+ Không có nhu cầu, mục đích thuyết minh sử dụng mong đạt, mục đích để tìm phương pháp
– Nhu cầu thuyết minh: không thể thỏa mãn, mục đích thuyết minh không thể đạt được nễu người thuyết minh không có phương pháp phù hợp
→ Phương pháp và mục đích thuyết minh không tách rời
——————————————————————————–
Câu hỏi bài Một số phương pháp thuyết minh tập 2 trang 48
1. Ôn tập các phương pháp thuyết minh đã học
Đọc các đoạn trích [SGK trang 48, 49] và trả lời câu hỏi:
a. Cho biết tác giả mỗi đoạn trích đã sử dụng những phương pháp thuyết minh nào?
b. Phân tích tác dụng của từng phương pháp trong việc làm cho sự vật hay hiện tượng được thuyết minh càng thêm chuẩn xác, sinh động và hấp dẫn.
2. Tìm hiểu thêm một số phương pháp thuyết minh
a. Thuyết minh bằng cách chú thích
Đọc lại câu văn “Ba-sô là bút danh” đã dẫn trong phần luyện tập trước và trả lời câu hỏi [SGK, trang 50].
b. Thuyết minh bằng cách giảng giải nguyên nhân – kết quả
Đọc đoạn văn tiếp tục giới thiệu về thi sĩ Ba-sô [mục 2.b. SGK, trang 50] và trả lời câu hỏi:
——————————————————————————–
Sách giải soạn văn lớp 10 bài Một số phương pháp thuyết minh
Trả lời câu 1 soạn văn bài Một số phương pháp thuyết minh trang 48
– Đoạn văn 1: Phương pháp nêu ví dụ, dùng số liệu. Ví dụ có kèm với bình luận, phân loại, làm nổi bật ý Trần Quốc Tuấn tiến cử người giỏi cho đất nước.
– Đoạn 2: Phương pháp thuyết minh, nêu định nghĩa kết hợp phân tích
– Đoạn 3: Phương pháp số liệu kết hợp với phương pháp so sánh. Số liệu mới mẻ, cấu tạo tế bào của con người được thuyết minh kết hợp với những so sánh hấp dẫn tạo ra sự thuyết phục với người nghe
– Đoạn 4: Phương pháp phân tích. Miêu tả lại các vật dụng, cách thức chơi trò hát trống quân
Trả lời câu 2 soạn văn bài Một số phương pháp thuyết minh trang 50
a, Thuyết minh bằng chú thích
Câu “Ba –sô là bút danh” không sử dụng phương pháp định nghĩa, không đặt Ba-sô vào một loại lớn hơn, không chỉ ra yếu tố nói lên đúng đặc điểm, bản chất của nhà văn này
Phương pháp chú thích và định nghĩa:
– Giống: đều có cấu trúc A là B
– Khác nhau: – Phương pháp định nghĩa đòi hỏi khoa học, chính xác [yếu tố B phải đạt được hai yếu tố: đặt đối tượng định nghĩa vào loại lớn hơn; chỉ ra yếu tố nói đúng đặc điểm bản chất của đối tượng để phân biệt với các đối tượng cùng loại.
+ Phương pháp chú thích: sử dụng mềm dẻo, dễ, linh hoạt hơn
b, Thuyết minh bằng giảng giải nguyên nhân- kết quả
Đoạn trích thuyết minh về niềm say mê, và nguồn gốc bút danh Ba-sô [được thuyết minh chủ yếu]
→ Phương pháp thể hiện mối quan hệ nhân quả, dù nguyên nhân được trình bày dài hơn thì nội dung thông báo chính vẫn là kết quả
– Niềm say mê cây chuối là nguyên nhân dẫn đến bút danh Ba-sô
– Đoạn trích được trình bày hợp lí, hấp dẫn vì người viết sử dụng phương pháp thuyết minh phù hợp với đối tượng thuyết minh → hình ảnh hiện lên hấp dẫn, sinh động hơn
——————————————————————————–
Câu hỏi bài Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh tập 2 trang 51
1. Để lựa chọn phương pháp thuyết minh cần căn cứ vào mục đích thuyết minh.
2. Việc vận dụng phương pháp thuyết minh nhằm: đạt được mục đích thuyết minh, làm nổi bật bản chất và đặc trưng của đối tượng, làm cho người đọc/nghe dễ tiếp nhận và cảm thấy hứng thú.
——————————————————————————–
Sách giải soạn văn lớp 10 bài Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh
Trả lời câu soạn văn bài Yêu cầu đối với việc vận dụng phương pháp thuyết minh trang 51
Sử dụng phương pháp thuyết minh do mục đích thuyết minh quyết định
– Phương pháp thuyết minh cần gây được hứng thú, hấp dẫn với người nghe, người đọc
——————————————————————————–
Câu hỏi Phần Luyện Tập bài Phương pháp thuyết minh lớp 10 tập 2 trang 51
Câu 1 [trang 51 SGK Ngữ văn 10 tập 2]
Nhận xét về sự chọn lựa, vận dụng và phối hợp phương pháp thuyết minh trong đoạn trích ”Hoa lan Việt Nam” [Mục IV.I.SGK trang 51].
Câu 2 [trang 51 SGK Ngữ văn 10 tập 2]
Trong một buổi giao lưu với bạn bè quốc tế, anh [chị] muốn giới thiệu với các bạn một trong những nghề truyền thống của quê mình [trồng lúa, nuôi tằm, làm đồ gốm…]. Hãy viết lời giới thiệu của anh [chị] thành một bài văn thuyết minh dài khoảng 500 chữ.
——————————————————————————
Sách giải soạn văn lớp 10 bài Phần Luyện Tập
Trả lời câu 1 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 51
Phương pháp chú thích: Hoa lan được người phương Đông tôn là “Loài hoa vương giả”… nữ hoàng của các loài hoa.
– Phương pháp phân tích, giải thích: “Họ lan được chia thành hai nhóm: nhóm phong lan…lớp thảm mục”
– Phương pháp nêu số liệu “Chỉ riêng 10 loài của chi lan Hài Vệ nữ cho thấy sự đa dạng tuyệt vời của hoa, của lá về hình dáng, màu sắc
→ Ngoài ra, tác giả dùng yếu tố miêu tả hấp dẫn: “Cánh môi cong lượn như gót hài, cánh hoa trong mãnh…đang bay lượn”
→ Đoạn trích cung cấp hiểu biết, tri thức về hoa lan, loài hoa được ưa chuộng. Người viết cần có hiểu biết sự thật khoa học, chính xác, khách quan
– Tác giả phối kết hợp nhiều phương pháp thuyết minh: chú thích, phân loại, liệt kê, nêu ví dụ…
Trả lời câu 2 soạn văn bài Phần Luyện Tập trang 51
Giới thiệu nghề thủ công truyền thống của nước ta: trồng lúa, nuôi tằm, làm gốm, thêu, dệt, may…
Lựa chọn nghề làm gốm để thuyết minh:
– Lịch sử hình thành
+ Thời nhà Lý, ba vị Thái học sinh là Hứa Vinh Kiều, Đào Trí Tiến, Lưu Phương Tú được cử đi sứ Bắc Tống
Sau chuyến đi sứ, ba ông thăm, học được một số kỹ thuật đem về truyền bá, cho dân chúng
+ Nghề gốm Bát Tràng đã có từ thời nhà Lý, ngang với thời Bắc Tống [trước năm 1127]
– Qúa trình sản xuất gốm
Đất sét được lấy từ trong làng, được đem về ngâm trong bể chứa nước [ “bể đánh” và “bể lắng” dùng ngâm đất sét khô vào khoảng 3- 4 tháng]
+ Sau khi loại bỏ được tạp chất, đất được đưa sang “bể phơi” trong thời gian 3- 4 ngày, rồi được chuyển qua “bể ủ”
– Bước hai: nặn cốt, sửa hàng, phơi khô sản phẩm
Bước ba: quét men, vẽ hình ảnh, trong đó vẻ đẹp của gốm phụ thuộc vào lớp men [men rạn, men thô, men chảy, men trơn, men lam]
Công đoạn cuối cùng cho gốm vào lò: lò bầu, lò éch, lò hình hộp và lò ga
Hình thành thương hiệu
Có nhiều làng nghề gốm tạo ra những sản phẩm đẹp, nổi tiếng được mang đi xuất khẩu thị trường nước ngoài
——————————————————————————–
Tags: soạn văn lớp 10, soạn văn lớp 10 tập 2, giải ngữ văn lớp 10 tập 2, soạn văn lớp 10 bài Phương pháp thuyết minh ngắn gọn , soạn văn lớp 10 bài Phương pháp thuyết minh siêu ngắn