Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

1. Mưa sao băng Quadrantids (ngày 4/1): Mưa sao băng Quadrantids là trận mưa sao băng đầu tiên của năm 2023. Tuy nhiên, thời kỳ cực đại của Quadrantids chỉ kéo dài vài giờ. Đây là một trong những hiện tượng thiên văn kỳ thú bùng nổ trên bầu trời 2023.

Mưa sao băng Quadrantids được đặt tên theo chòm sao gần với điểm nó phát ra trên bầu trời nhất là Quadrans Muralis. Tuy nhiên chòm sao mang tên Quadrans Muralis được cho là đã chết, hiện đã không còn tồn tại và bị loại khỏi danh sách các chòm sao do Liên minh Thiên văn Quốc tế (IAU) vào năm 1922.

2. Nhật thực lai (ngày 20/4): Tần suất xuất hiện nhật thực lai chỉ khoảng 3,1% tổng số lần nhật thực diễn ra trong thế kỷ 21.

Nhật thực lai là sự kết hợp của 2 hiện tượng nhật thực toàn phần (Mặt trăng che khuất hoàn toàn Mặt trời) và nhật thực hình khuyên (Mặt trăng che khuất Mặt trời tại khoảng cách rất xa, để lại vòng tròn lửa quanh rìa).

3. Trăng Xanh (ngày 31/8): Trăng Xanh, lần trăng tròn thứ hai trong tháng 8. Lần trăng tròn này được gọi là siêu trăng (supermoon), vì trăng tròn vào đúng thời điểm nó ở rất gần cận địa (điểm gần Trái Đất nhất trên quỹ đạo của nó). Vào những đêm như vậy, chúng ta thấy Mặt Trăng sẽ lớn hơn một chút và sáng hơn thông thường.

Trăng Xanh chỉ là tên gọi mang tính văn hóa, Mặt Trăng không bao giờ có màu xanh mà gọi là Trăng Xanh của tháng.

4. Nguyệt thực một phần (ngày 29/10): Hiện tượng thiên văn kỳ thú này diễn ra với tổng thời lượng khi bắt đầu cho đến khi kết thúc hiện tượng nguyệt thực một phần là 1 giờ 17 phút 16 giây (Ảnh: VTV News)

Nguyệt thực một phần xảy ra khi Trái Đất di chuyển giữa Mặt Trời và Mặt Trăng nhưng ba thiên thể không tạo thành một đường thẳng trong không gian. Điều đó nghĩa là chỉ một phần của Mặt trăng sẽ lọt vào phần tối nhất của bóng Trái Đất, gọi là vùng tối. Phần còn lại của Mặt Trăng được bao phủ bởi phần bên ngoài của bóng Trái Đất, gọi là vùng nửa tối. (Ảnh: VTV News)

Thiên hà là một khoảng không gian vô tận và rộng lớn chứa đựng vô số bí mật. Suốt hàng ngàn năm qua, con người đã khám phá và chứng kiến vô số những hiện tượng thiên văn kỳ thú xảy ra trên Trái đất này. Trong đó, có những hiện tượng vô cùng hiếm gặp phi mà có lẽ ở đời người ta cũng chỉ có thể bắt gặp một lần duy nhất.

1. Sao chổi Halley

Được coi là sao chổi phổ biến nhất được biết đến trong Hệ Mặt trời, sao chổi Halley được đặt theo tên của nhà thiên văn học Edmond Halley, người đã tính toán rằng ngôi sao này sẽ đi ngang qua Trái đất sau mỗi 75-76 năm.

Lần xuất hiện gần nhất của sao chổi Halley là vào năm 1986, và lần tiếp theo được dự đoán là vào năm 2061. Theo trang Space, "khi Halley quét qua Trái đất vào năm 2061, sao chổi sẽ ở cùng phía Trái đất và sẽ có màu sắc sáng hơn nhiều so với năm 1986".

Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

2. Sao chổi Hale-Bopp

Được mệnh danh là Đại sao chổi xuất hiện vào năm 1997, sao chổi Alan Hale được Thomas Bopp và phòng thí nghiệm của ông phát hiện vào năm 1995. Được biết, đây là một trong những sao chổi được xem nhiều nhất trong lịch sử khi toả sáng trên bầu trời suốt 18 tháng và có thể nhìn thấy bằng mắt thường từ Trái đất.

Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

Trên thực tế, NASA lưu giữ một cơ sở dữ liệu trực tuyến gồm hơn 5000 hình ảnh về hiện tượng này. Theo NASA, sao chổi Hale-Boop được cho là sáng gấp 1000 lần so với sao chổi Halley vào thời điểm được phát hiện.

Tính toán quỹ đạo của sao chổi, các nhà thiên văn cho biết lần trước nó ghé ngang Trái Đất là 4.200 năm trước, và dự đoán lần trở lại tiếp theo là sau ít nhất 4.385 năm nữa.

3. Trăng xanh

Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

Có thể bạn đã biết, hiện tượng này không liên quan gì đến việc mặt trăng chuyển sang màu xanh lam một cách kỳ diệu. Thay vào đó, cái tên này là để chỉ mặt trăng tròn thứ 3 trong một mùa có 4 lần trăng tròn. Theo cách tính này, giữa các lần trăng tròn cách nhau khoảng 29,5 ngày do vậy những tháng dài 30 hoặc 31 ngày có thể có hai lần trăng tròn.

Theo NASA, cứ 2,5 năm lại có một lần trăng xanh. Lần gần nhất, mặt trăng xanh xuất hiện là vào tháng 8 năm 2021. Do vậy lần trăng xanh tiếp theo nhiều khả năng sẽ rơi vào năm 2023 tới đây.

4. Nhật thực toàn phần

Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

Khái niệm "nhật thực toàn phần" có lẽ không còn quá xa lạ với chúng ta. Đây không phải là một hiện tượng hiếm ở cấp độ toàn cầu nhưng hiện tượng xảy ra mỗi 18 tháng/lần này lại chỉ xảy ra ở một địa điểm cụ thể. Và để hiện tượng này quay lại một địa điểm có thể mất tới hàng thế kỷ.

Với điều này, nhà khí tượng học và chiêm tinh học người Bỉ Cassini đã tính rằng nhật thực toàn phần, tại bất kỳ thời điểm nào trên Trái đất, chỉ có thể xảy ra lại một lần sau mỗi 375 năm.

5. Cơn bão trên sao Thổ

Great White Spot hay còn được gọi là Great White Oval là những cơn bão định kỳ lớn đến mức có thể nhìn thấy từ Trái Đất qua kính viễn vọng bởi vẻ ngoài màu trắng đặc trưng của chúng.

Thông thường những cơn bão này sẽ xuất hiện với chu kỳ 20-30 năm và thường có diện tích hàng trăm, hàng nghìn km. Cho đến nay, mới chỉ có sáu cơn bão được các nhà thiên văn quan sát được trong bầu khí quyển của Sao Thổ kể từ năm 1876. Lần cuối cùng hiện tượng này xảy ra là vào năm 2010.

Top 10 hiện tượng thiên văn kỳ lạ năm 2024

Nguồn: Space, Culture

https://kenh14.vn/5-hien-tuong-thien-van-hiem-gap-nhat-the-gioi-ca-doi-muon-chiem-nguong-mot-lan-cung-kho-20220726124923782.chn