Có thể thấy Nhật Bản từ một nước bại trân và bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh đã vươn lên mạnh mẽ. Nhật Bản có trình độ hiện đại hóa cao nhất châu Á và trở thành một siêu cường quốc kinh tế đứng thứ hai trên thế giới. Từ quá trình phát triển ấy của Nhật Bản các quốc gia có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm cho công cuộc công nghiệp hoá hiện đai hoá đất nước của mình. Vậy các bài học kinh nghiệm chủ yếu từ sự phát triển của nền kinh tế nhật bản là gì?
Giới thiệu Nhật Bản
Nhật Bản là một quốc gia và đảo quốc có chủ quyền nằm ở khu vực Đông Á, tọa lạc trên biển Thái Bình Dương. Quốc gia này nằm bên rìa phía đông của các biển: Nhật Bản, Hoa Đông, phía tây giáp với bán đảo Triều Tiên qua biển Nhật Bản, phía bắc giáp với vùng Viễn Đông của Liên bang Nga theo biển Okhotsk và phía nam giáp với đảo Đài Loan qua biển Hoa Đông.
Khi chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, Nhật Bản là nước bại trận và lần đầu tiên trong lịch sử của mình bị quân đội nước ngoài chiếm đóng. Sau chiến tranh, đất nước Nhật Bản mất hết thuộc địa, kinh tế bị tàn phá hết sức năng nề ; đồng thời xuất hiện nhiều khó khăn bao trùm đất nước, đó là : thất nghiệp trầm trọng, thiếu thốn lương thực, thực phẩm và hàng hoá tiêu dùng, lạm phát nặng nề…
Trong những năm cuối thế kỷ XIX, quá trình công nghiệp hóa [Phú quốc cường binh] tại Nhật Bản dưới sự khởi xướng và dẫn dắt của vua Minh Trị diễn ra mạnh mẽ, đất nước phát triển vượt bậc. Đến đầu thế kỷ XX, Nhật Bản đã trở thành quốc gia có trình độ hiện đại hóa cao nhất châu Á, sánh ngang với các cường quốc châu Âu.
Nền kinh tế của Nhật Bản
Nền kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh đã ngày càng được dần khôi phục và chỉ bắt đầu phát triển mạnh mẽ khi Mi tiến hành cuộc Chiến tranh Triều Tiên [6 – 1950] – được coi là “ngọn gió thần” đối với nền kinh tế Nhật Bản và khi Mĩ gây ra cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, nền kinh tế Nhật Bản lại có cơ hội mới đề đạt được sự tăng trưởng “thần kì”, vượt qua các nước Tây Âu, vươn lên đứng thứ hai trong thế giới tư bản chủ nghĩa.
Từ giai đoạn 1960 đến 1980, tốc độ phát triển kinh tế Nhật Bản được gọi là “sự thần kì”: tốc độ phát triển kinh tế trung bình 10% giai đoạn 1960, trung bình 5% giai đoạn 1970 và 4% giai đoạn 1980.
Về tổng sản phẩm quốc dân thì năm 1950 Nhật Bản mới đợt 20 tỉ USD, bằng 1/17 của Mĩ nhưng đến năm 1968 Nhật Bản đã đợt tới 183 tỉ USD, vươn lên đứng thứ hai trên thế giới – sau Mĩ [830 tỉ USD].
Năm 1990, thu nhập bình quân theo đầu người của Nhật Bản đạt 23796 USD, vượt Mĩ và đứng thứ hai trên thế giới – sau Thuy Sĩ [29 850 USD].
Về công nghiệp, trong những năm 1980 – 1960, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm của Nhật Bản là 15%, những năm 1961 – 1970 là 13,5%.
Về nông nghiệp, trong những năm 1967- 1969, nhờ áp dụng những thành tựu khoa học – kĩ thuật hiện đại mà Nhật Bản đã cung cấp được hơn 80% nhu cầu lương thực trong nước, 2/3 nhu cầu thịt, sữa và nghề đánh cá của Nhật cũng rất phát triển, đứng thứ hai trên thế giới chỉ sau Pêru
Từ những năm 70 của thế ki XX, cùng với Mĩ và Tây Âu, Nhật Bản đã trở thành một trong ba trung tâm kinh tế – tài chính của thế giới. Sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Nhật Bản là bài học quý giá cho nhiều nước noi theo. Các bài học kinh nghiệm chủ yếu từ sự phát triển của nền kinh tế nhật bản là:
– Thứ nhất có thể thấy sự phát triển của kinh tế Nhật Bản được tạo nên bởi truyền thống văn hoá, giáo dục lâu đời của người Nhật – sẵn sàng tiếp thu những giá trị tiến bộ của thế giới nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc.
– Thứ hai có thể thấy sự phát triển của nền kinh tế nhật bản cho các nước bài học kinh nhiệm trong việc hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các xí nghiệp, công ti Nhật Bản.
– Không chỉ vậy sự phát triển của nền kinh tế nhật bản gắn liền với vai trò quan trọng của Nhà nước trong việc đề ra các chiến lược phát triển, nắm bắt đúng thời cơ và sự điều tiết cần thiết để đưa nền kinh tế liên tục tăng trưởng.
– Bên cạnh đó sự phát triển của nền kinh tế nhật bản gắn liền với việc con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, áp dụng thành tựu khoa học-kĩ thuật, có ý chí vươn lên, cần cù lao động, đề cao kỉ luật và coi trọng tiết kiệm.
Trên đây là phần nội dung chia sẻ của chúng tôi về vấn đề: Bài học kinh nghiệm chủ yếu từ sự phát triển của nền kinh tế nhật bản. Nếu trong quá trình nghiên cứu tìm hiểu và giải quyết vấn đề còn điều gì mà bạn đọc thắc mắc hay quan tâm bạn có thể liên hệ chúng tôi qua tổng đài tư vấn pháp luật để được hỗ trợ.
Hôm nay, GiaiNgo sẽ giải đáp thắc mắc cho bạn về Việt Nam có thể học tập những gì từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản? Hãy đón đọc bài viết dưới đây nhé!
Nhật Bản là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của Chiến tranh thế giới thứ 2. Thế nhưng kinh tế Nhật Bản lại phục hồi rất nhanh và vươn lên trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 trên thế giới. Vậy nguyên nhân của sự phát triển này là gì? Việt Nam có thể học tập những gì từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản?
Mời bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của GiaiNgo để nắm rõ hơn nhé!
Sự phát triển kinh tế của Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ 2?
Trước khi bước vào chi tiết về vấn đề Việt Nam có thể học tập những gì từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản, chúng ta cùng tìm hiểu sự phát triển kinh tế của Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ 2 nhé!
Về tình hình phát triển
Sau chiến tranh thế giới thứ 2, Nhật Bản đã trải qua nhiều thăng trầm, khó khăn trong suốt những năm dài của lịch sử. Nhật Bản phải dựa vào “viện trợ” kinh tế của Mỹ dưới hình thức vay nợ để phục hồi kinh tế.
Kinh tế Nhật Bản thời gian đầu chỉ phụ thuộc vào nền nông nghiệp và đánh bắt hải sản. Nhờ khả năng học hỏi, tiếp thu, sáng tạo cùng với tính kỷ luật cao, Nhật Bản đã có thể khôi phục nền kinh tế chỉ trong một thời gian ngắn.
Trong khoảng 20 năm sau chiến tranh [1951 – 1973], nền kinh tế Nhật Bản đã phát triển một cách chóng mặt. Cụ thể, tổng giá trị sản phẩm của Nhật Bản năm 1950 đã đạt mức 20 tỷ Đô – la. Năm 1973, con số ấy đã tăng lên gấp 20 lần, cụ thể là 402 tỷ Đô – la.
Như vậy, ta có thể thấy sự phát triển kinh tế của Nhật Bản đã vươn lên một tầm cao mới. Nhật Bản vượt qua cả các quốc gia tư bản lớn như Anh, Pháp hay CHLB Đức.
Nguyên nhân của sự phát triển
Nguyên nhân giúp Nhật Bản có bước “chuyển mình” ngoạn mục ấy chính là họ rất coi trọng phát triển KH – KT. Nhật Bản là quốc gia sở hữu nhiều công nghệ kỹ thuật mới và mức độ công nghiệp hóa cao.
Các ngành công nghiệp được phát triển với tốc độ nhanh. Đặc biệt, Nhật Bản chú trọng đầu tư vào các ngành chế biến dầu thô, sản xuất thép, ô tô, đóng tàu. Trong đó, ngành ô tô được xem là một trong những ngành công nghiệp đáng tự hào nhất của xứ sở mặt trời mọc.
Bước ngoặt lịch sử của quốc gia này chính là khi ngành công nghiệp phát triển vượt bậc và làm thay đổi toàn diện đất nước. Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế dẫn đến sự thay đổi cơ cấu các ngành.
Tỷ trọng các ngành Nông – Lâm – Ngư nghiệp giảm một cách đáng kể. Thay vào đó là sự tăng trưởng của khối ngành công nghiệp, dịch vụ.
Bên cạnh đó, Nhật Bản cũng rất quan tâm đến việc cải cách nền giáo dục quốc dân. Họ đưa ra những chính sách nhằm đào tạo những con người có ý chí vươn lên trong mọi hoàn cảnh, có năng lực.
Ngoài ra, để tạo điều kiện cho Nhật Bản phát triển mạnh về mọi mặt, họ còn thực hiện các chính sách đối ngoại. Nhật Bản ký “Hiệp ước an ninh Mỹ – Nhật” với Mỹ và trở thành đồng minh của Mỹ.
Lợi dụng sự bảo hộ của Mỹ, Nhật Bản tập trung phát triển công nghiệp dân dụng, xây dựng kinh tế. Chính vì vậy, Nhật Bản trở thành quốc gia châu Á đầu tiên trong lịch sử có sự phát triển kinh tế đạt ngưỡng sự phát triển của cường quốc.
Vậy với tốc độ phát triển vượt bậc này, Việt Nam có thể học tập những gì từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản? Hãy cùng GiaiNgo tìm hiểu ở phần tiếp theo nhé!
Nhìn từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản, ta nhận thấy có rất nhiều bài học đáng để Việt Nam học tập, noi theo. Cùng GiaiNgo điểm qua nhé!
Thứ nhất, yếu tố tiên quyết đem đến cho Nhật Bản sự phát triển “thần kỳ” này chính là con người.
Con người là chủ thể trong việc phát triển kinh tế, xây dựng xã hội. Nhật Bản nổi tiếng là đất nước của những con người kỷ luật cao, sáng tạo và cần cù trong công việc.
Ngoài ra, họ còn có một tinh thần kỷ luật thép, một hệ thống tổ chức quản lý hiệu quả. Họ quan niệm con người là yếu tố quyết định mọi sự thành công hay thất bại.
Chính vì thế, việc đào tạo con người làm chủ công nghệ, tiếp thu và ứng dụng các thành tựu trên thế giới được Nhật Bản quan tâm hàng đầu.
Thứ hai, Nhật Bản chú trọng đầu tư vào khoa học kỹ thuật.
Nhật Bản vừa chú ý phát triển các cơ sở nghiên cứu trong nước vừa chú ý mua các phát minh của nước ngoài. Bên cạnh việc phát triển công nghiệp dân dụng, Nhật Bản sẵn sàng mua các bằng sáng chế phát minh để giúp đất nước phát triển nhanh hơn.
Thứ ba, yếu tố giáo dục là hết sức quan trọng.
Nhật Bản rất quan tâm đến việc cải cách nền giáo dục quốc dân, quan tâm đến công tác giáo dục, đào tạo nhân tài. Một đất nước mạnh là một đất nước có trình độ dân trí đạt mức cao. Chính vì thế, giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự phát triển kinh tế đất nước.
Tóm lại, bài học Việt Nam có thể học tập từ Nhật Bản đó chính là chúng ta cần chú trọng đầu tư hơn vào con người. Đây là yếu tố quan trọng nhất để phát triển đất nước nhanh và bền vững, có thể vượt qua được mọi khó khăn.
Việt Nam Việt cần ưu tiên phát triển giáo dục, kỹ năng và tinh thần tốt cho con người. Đầu tư vào con người luôn là một khoản đầu tư sinh lời.
Có thể nói, chất lượng của nguồn nhân lực tỷ lệ thuận với tốc độ phát triển về mọi mặt của một quốc gia, đặc biệt là về kinh tế.
Song song với đó, Việt Nam cần chú trọng việc nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện các công nghệ, kỹ thuật. Sử dụng tốt vốn đầu tư nước ngoài. Đẩy mạnh hợp tác, giao lưu kinh tế, khoa học kỹ thuật với các quốc gia.
Như vậy, qua bài viết trên GiaiNgo đã trả lời giúp bạn câu hỏi Việt Nam có thể học tập những gì từ sự phát triển kinh tế của Nhật Bản? Với những bài học rút ra từ Nhật Bản, hy vọng Việt Nam sẽ ngày càng phát triển mạnh và đạt được mục tiêu phát triển trong tương lai.
Xem thêm: Tại sao nông nghiệp chỉ giữ vai trò thứ yếu trong nền kinh tế Nhật Bản?
Nếu bạn còn thắc mắc điều gì hãy cho GiaiNgo biết ngay nhé. GiaiNgo luôn sẵn sàng giải đáp giúp bạn. Và đừng quên theo GiaiNgo mỗi ngày bạn nhé!