Những người sử dụng thuốc lắc thường nghĩ loại ma túy này có khả năng tăng cường hoạt động tình dục. Thực ra, về lâu dài, nó làm cho khả năng tình dục của con người tàn lụi dần đi.
Tiến sĩ Lê Trường Giang, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết: '"Thuốc lắc là thế hệ thứ ba của á phiện, sau heroin. Dù là 'hậu duệ' nhưng sự tàn phá tinh thần và sức khỏe của nó đối với người sử dụng ghê gớm hơn hai đàn anh rất nhiều".
Thuốc lắc
Là tên gọi của dân nghiện dành cho chất ma túy tổng hợp Ecstasy-xtc-mdma dẫn xuất từ Amphetamine. Trong y học, có giai đoạn Amphetamine được sử dụng điều trị bệnh hen, viêm xoang, trầm cảm. Nhưng khi được dẫn xuất thành Ecstasy, nó bị pháp luật Việt Nam và các nước trên thế giới xếp vào loại ma túy độc hại nhất và nghiêm cấm sử dụng. Nhưng loại ma túy này vẫn lưu thông trên thị trường một cách bất hợp pháp dưới dạng viên, với các tên gọi Yinyang, Adam, Eva, Love, VW, Ice, Mọi da đỏ, Mè đen, Tên lửa, Thiên thần…
Thuốc lắc [Ảnh minh họa]
Dấu hiệu nghi ngờ có sử dụng thuốc lắc, bao gồm:
- Ngủ ngày, giấc ngủ chập chờn, uống nhiều nước, thường chuẩn bị nước uống trong cốp xe, trong phòng ngủ, biếng ăn, sức khỏe suy kiệt, mệt mỏi xanh xao, mắt đờ đẫn, thiếu tập trung, trí nhớ kém, hay quên, thường đau bụng, táo bón tiểu gắt, lười vận động.
- Quan hệ với nhóm bạn bè phức tạp, vắng nhà qua đêm thường xuyên với lý do không rõ ràng, nhu cầu sử dụng tiền tăng cao, phản đối rất mạnh trước sự kiểm tra của người lớn, thường giữ “túi nước nhỏ” trong người để đối phó khi bị kiểm tra nước tiểu.
- Tính tình có sự thay đổi lớn, hay cáu gắt, thiếu sự tinh tế, thiếu kiên nhẫn, hay cập rập…
Sau khi uống, hít Ecstasy trong vòng 10 - 20 phút thì thuốc tác động trực tiếp vào não bộ, gây kích thích thần kinh trung ương, tạo ảo giác ở người sử dụng trong nhiều giờ liền. Ảo giác đó làm cho người uống thuốc lắc có trạng thái sung mãn, tự tin, nhiệt độ cơ thể tăng tạo cảm giác nóng bỏng, thích thực hiện những hành vi có cảm xúc mạnh, đặc biệt khi đi kèm với âm thanh có cường độ lớn. Khi thuốc đã ngấm, con người bị kích động cuồng nhiệt và có những hành vi kỳ lạ như lắc lư quay cuồng, la hét, đập phá đồ đạc, cởi bỏ quần áo và quan hệ tình dục tập thể… Càng nguy hiểm hơn là khi đang ở trạng thái hưng phấn, người sử dụng thuốc lắc rất thích cảm giác bay bổng bằng cách lái xe với tốc độ cao. Đặc biệt, khi say thuốc lắc, người ta thích hoạt động liên tục cùng tập thể nên dân chơi lắc thường kết thành hội để chơi chung với nhau.Tác hại của Ecstasy đối với tinh thần, sức khỏe và tâm lý xuất hiện rất nhanh. Đối với người đã dùng ba ngày liên tục, đến ngày thứ tư nếu không có thuốc là đã bắt đầu có những triệu chứng: Suy sụp, chán chường, lo lắng, trầm cảm hoang tưởng, mất trí nhớ, mất phương hướng; lâu dần sẽ dẫn đến tâm thần. Về thể chất, do cơ thể bị kích động mạnh, tiêu phí năng lượng và mất nhiều nước, thân nhiệt tăng, mất ngủ triền miên, biếng ăn... nên dẫn đến suy kiệt; trạng thái hưng phấn tạo ra từng cơn ảo giác, gây rối loạn nhịp tim dễ dẫn đến trụy tim mạch và đột tử. Khả năng lây nhiễm HIV cao vì quan hệ tình dục bừa bãi, không an toàn. Về tâm lý, thuốc lắc kích thích hệ thần kinh trung ương nên thường xuyên tạo trạng thái kích động và căng thẳng; lâu dần người sử dụng thuốc lắc mất khả năng tình dục, nữ thì dễ bị sẩy thai. Rất ít người dùng thuốc lắc biết điều này vì ở giai đoạn đầu, nó có vẻ đẩy mạnh hoạt động tình dục.
Ông Nguyễn Thành Công, Trưởng phòng tuyên truyền Chi cục phòng chống tệ nạn xã hội TP.HCM, cho biết: "Khảo sát cho thấy gần 100% đối tượng nghiện Ecstasy đều đã quan hệ tình dục từ rất sớm. Họ cảm thấy rất thích thú với việc quan hệ tình dục sau khi sử dụng Ecstasy. Người sử dụng thuốc lắc còn lôi kéo bạn tình cùng sử dụng để tìm sự đồng cảm trong quan hệ tình dục, điều này gây nên sự ngộ nhận Ecstasy là loại thuốc hấp dẫn".
Trong những đợt bắt các tụ điểm chơi lắc vừa qua ở TP.HCM, có những tay chơi đã ngất tại chỗ vì uống thuốc lắc. Giải thích điều này, ông Giang cho biết, với cơ thể một người bình thường thì việc tiếp nhận 5 mg Ecstasy đã là nguy hiểm. Thế nhưng có những thanh niên mới lần đầu chơi thuốc đã uống nguyên viên với liều lượng cao hơn mấy chục lần nên bị ngộ độc. Hiện nhiều thanh thiếu niên tìm đến loại ma túy gây nghiện này do đua đòi; một số người có hiểu biết lại 'đánh bạn' với nó vì tưởng thuốc lắc là loại thuốc tạo hưng phấn cho tinh thần. Họ tin rằng mình sẽ làm chủ được bản thân và thời gian sử dụng thuốc. Nhưng sự thật thì hoàn toàn ngược lại, người sử dụng sẽ lệ thuộc vào thuốc và cuối cùng sẽ tìm đến heroin.Ông Công cho rằng, hiện nay do giá thành còn khá đắt nên thuốc lắc vẫn chưa phát triển rầm rộ. Thế nhưng tình hình sử dụng thuốc lắc trong thanh thiếu niên hiện nay đã ở mức báo động. Thống kê của Chi cục phòng chống tệ nạn xã hội TP.HCM cho thấy, chỉ trong quý 2 của năm 2005, các ngành chức năng đã triệt phá hàng chục động lắc và tổ chức chữa trị cho hàng trăm em nghiện thuốc lắc. Điều đáng lo ngại là tuổi đời các em còn rất trẻ, hầu hết ở độ tuổi 17 - 22, cá biệt có em chỉ 15 tuổi.Các chuyên gia tiên đoán giá thuốc lắc sẽ giảm rất nhanh vào thời gian tới. Vì đây là một loại hóa chất tổng hợp nên dễ sản xuất, dễ vận chuyển và phân phối.
Một số biện pháp điều trị cho người thân bị nghiện thuốc:
- Cần giữ một tâm lý bình tĩnh khi có người thân, bạn bè sử dụng thuốc lắc. Nên áp dụng biện pháp tâm lý trị liệu, tạo cơ hội gần gũi với người nghiện, tránh truy xét; giúp người nghiện cùng tham gia giải quyết những vấn đề khó khăn của họ, tìm hiểu những nhu cầu cần hỗ trợ của họ.- Động viên những thái độ tích cực của người nghiện, nhất là trong việc hợp tác chữa trị; tạo điều kiện để người nghiện tự chứng minh sự đúng đắn của mình như lên kế hoạch học tập, làm việc; hạn chế thấp nhất việc vắng nhà buổi tối; giúp người nghiện tự giác kiểm tra nước tiểu để giám sát.- Cần thiết có những biện pháp kiên quyết nhất định, ví dụ: bảo đảm thực hiện giờ giấc đi lại một cách minh bạch [Việc gì? Với ai? Ở đâu? Bao lâu? Kết quả ra sao?... ]Tùy thuộc vào mức độ nghiện, thời gian nghiện mà tìm giải pháp chữa trị phù hợp, nên đưa người nghiện đến các nhà tư vấn tâm lý, cơ sở tư vấn cai nghiện trước khi quyết định hướng cai nghiện.
Lưu ý: đặc tính tâm lý người nghiện thuốc lắc là khủng hoảng đi liền với sự suy sụp và hoang tưởng nên người nghiện dễ có những hành động liều lĩnh, bế tắc, và việc sử dụng thuốc lắc chính là sự chạy trốn nỗi khủng hoảng, suy sụp. Ảo giác do thuốc lắc tạo nên giúp người nghiện có được sự tự tin mà họ mong muốn. Trong cơn vật vã thuốc lắc, người nghiện rất thụ động nhưng lại rất cần được sự cảm thông, trao đổi, chia sẻ của người thân, bạn bè và cộng đồng. Tuy nhiên người nghiện cũng thường hay tranh thủ tình cảm những người giúp đỡ mình để trấn an, thực hiện hành vi tái nghiện, hoặc đôi lúc đặt yêu sách. Do vậy, người thân cần có thái độ kiên quyết nhất định đồng thời với sự kiên nhẫn để giúp họ vượt qua khó khăn này.
Xem thêm:
>>> Các loại ma túy phổ biến ở Việt Nam [Phần 9]: Các loại ma túy mới
Nhiều người vẫn nhầm tưởng thuốc lắc không gây nghiện, tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua trong cuộc vui và tác hại thì không đáng ngại. Bài viết này cung cấp thông tin về sự nguy hại của hai loại ma túy này tới cơ quan thần kinh trung ương.
Quá trình băng hoại cơ quan thần kinh của ma túy đá
Ma túy đá là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích amphetamine, tên khoa học là methamphetamine, là một trong những chất gây nghiện nguy hiểm bậc nhất được biết đến hiện nay trên thế giới.
Các bệnh tâm thần dễ xuất hiện sau khi dùng ma túy tổng hợp.
Ma túy đá có dạng tinh thể như pha lê được dân chơi đốt lên để hút hay đập đá sẽ khiến người dùng “phê” nhanh hơn và kéo dài hơn so với các dẫn chất amphetamin khác. Khi hút, ma túy đá đem lại cảm giác ngay lập tức, công dụng kéo dài tới 6 - 8 tiếng. Trong cơ thể, methamphetamine sẽ tấn công trực tiếp tới hệ thần kinh trung ương, giải phóng lượng dopamine cao gấp 15 lần. Chỉ trong thời gian ngắn, con nghiện trở nên rất kích động, tỉnh táo, tự tin hay thậm chí có biểu hiện thông minh hơn. Met còn khiến não tiết ra nhiều adrenaline - hormon khiến người dùng cảm thấy phấn khích, dẫn tới ảo giác như lên cơn loạn thần hay các triệu chứng dễ nhận thấy như ảo thị, ảo giác như môi khô, mắt đỏ, đi loạng choạng, thích đánh người khác, không có cảm giác đói và rất hứng thú với “chuyện chăn gối”. Tuy nhiên, nếu sử dụng ma túy đá trong thời gian dài, các tế bào não bị tổn thương và dần dần chết. Methamphetamine khiến não bộ bị kích thích, tiết ra các loại enzym phá hủy đi các cấu trúc dopamine. Việc sử dụng ma túy đá lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc, nhưng từ từ cũng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần thật sự, hoang tưởng...
Nhiều người vẫn cho rằng, ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác.Thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm. Dùng ma túy đá lâu ngày sẽ dần dần đi đến dùng ma túy mạnh hơn là heroin, dùng đường uống, hút rồi sẽ đi đến dùng đường tiêm chích để “phê” nhanh, mạnh hơn. Người mới sử dụng ma túy đá thì việc dứt bỏ, cai ma túy đá dễ dàng hơn, miễn là người đó có ý chí, quyết tâm cai. Nhưng người nghiện ma túy đá lâu dài, đặc biệt đã bị ảo giác, bị rối loạn tâm thần kéo dài thì việc cai nghiện là rất khó khăn.
Thuốc lắc ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe tâm thần
Thuốc lắc có tên gọi đầy đủ là MDMA [tên tiếng Anh là ecstasy], đây là một loại ma túy tổng hợp bao gồm cả các chất dạng amphetamine và một số các chất gây ảo giác. Amphetamine là các chất kích thích hoạt động của não bộ và hệ thần kinh trung ương. Khi hoạt chất amphetamine đi vào cơ thể [hay người dùng chỉ cần nếm nhẹ ở đầu lưỡi] cũng tạo một thứ khoái cảm gây ảo giác, làm cho người sử dụng nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy, hoặc ngửi thấy những gì không tồn tại trên thực tế.
Sau khi uống thuốc lắc, trong vòng 10 đến 20 phút thì thuốc tác động trực tiếp vào não, gây kích thích thần kinh trung ương, tạo ảo giác trong nhiều giờ liền. Ảo giác đó làm cho người uống thuốc lắc có trạng thái sung mãn, tự tin, nhiệt độ cơ thể tăng, tạo cảm giác nóng bỏng, thích thực hiện những hành vi có cảm xúc mạnh, đặc biệt khi đi kèm với âm thanh có cường độ lớn. Khi thuốc đã ngấm, con người bị kích động cuồng nhiệt và có những hành vi kỳ lạ như lắc lư quay cuồng, la hét, đập phá đồ đạc, cởi bỏ quần áo và quan hệ tình dục tập thể...
Người sử dụng thuốc lắc lâu dài sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tâm thần. Khi cơ thể bị kích động mạnh, trạng thái hưng phấn cao độ, hoạt động quá sức liên tục dẫn đến tiêu hao năng lượng lớn và mất nhiều nước,... Thuốc lắc cũng kích thích hệ thần kinh, tạo ra trạng thái kích động và căng thẳng, gây mất ngủ triền miên, biếng ăn,... dẫn đến tình trạng suy kiệt. Thuốc lắc cũng gây ra những rối loạn về tâm lý như lẫn lộn, trầm cảm, lo lắng và hoang tưởng. Tác hại của thuốc lắc đối với não cũng đã được cảnh báo. Cụ thể, thuốc lắc làm não tăng phóng thích 3 chất dẫn truyền thần kinh: serotonin, dopamine và norepinepherine. Đây là những chất có vai trò chuyển tải xung động thần kinh từ tế bào thần kinh này sang các tế bào thần kinh khác. Sự phóng thích quá mạnh mẽ các chất dẫn truyền thần kinh có thể gây nên tình trạng cạn kiệt chất dẫn truyền xung động thần kinh, khiến các tế bào thần kinh bị chết dần. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ rối loạn hoặc tê liệt nhiều cơ quan cơ thể. Chẳng hạn, tình trạng các tế bào thần kinh tạo dopamine bị mất vĩnh viễn sẽ dẫn đến bệnh Parkinson với biểu hiện là các cơn run, co cơ, cử động khó khăn, di chuyển chậm. Việc hủy hoại các chất dẫn truyền thần kinh còn dẫn đến mất khả năng kiểm soát nhận thức và tình cảm trong não, không còn cảm nhận tình cảm vui buồn.
Vì những tác hại nghiêm trọng ảnh hưởng sức khỏe thể chất và tinh thần lâu dài, giới trẻ tốt nhất nên tránh xa những loại ma túy này.
Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc. Họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy tổng hợp [ma túy đá, thuốc lắc] là người nghiện gây tội ác khi no say thuốc, chính tác dụng kích thích tăng động, gây ảo giác của thuốc làm họ mất hết lý trí có thể gây tội ác tày trời.