[Thanhuytphcm.vn] - Dạy học trực tuyến [hay còn gọi là e-learning] là phương thức học ảo thông qua máy vi tính, điện thoại thông minh nối mạng đối với một máy chủ ở nơi khác. Giáo viên có thể truyền tải hình ảnh và âm thanh qua đường truyền băng thông rộng hoặc kết nối không dây [WiFi, WiMAX], mạng nội bộ [LAN]
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo [2021], dạy học trực tuyếnlà hoạt động nhằm hỗ trợ hoặc thay thế dạy học trực tiếp tại cơ sở giáo dục phổ thông thực hiện một phần hoặc toàn bộ nội dung bài học hoặc chủ đề trong chương trình giáo dục phổ thông để hỗ trợ hoặc thay thế dạy học trực tiếp bài học hoặc chủ đề đó tại cơ sở giáo dục phổ thông
Dạy học trực tuyến là hình thức giáo dục phổ biến nhiều quốc gia. Trong bối cảnh hiện nay, dịch bệnh Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp, nhiều trường học được trưng dụng cho công tác phòng, chống dịch, nhiều công trình xây dựng, sửa chữa trường lớp bị tạm ngưng, còn có một số giáo viên, học sinh là F0 đang điều trị tại nhà hoặc khu cách ly hay bệnh viện. Vấn đề quan trọng nhất hiện nay vẫn chưa có nguồn vaccine tiêm ngừa Covid-19 cho đối tượng dưới 18 tuổi mà học sinh phổ thông chiếm tỷ lệ đa số. Chính vì thế hình thức dạy học trực tuyến là một lựa chọn phù hợp và được quan tâm nhất của đội ngũ nhà giáo ngành giáo dục. Làm thế nào để dạy học trực tuyến mang lại hiệu quả nhất đang là vấn đề khiến các nhà quản lý giáo dục, giáo viên, cha mẹ và học sinh quan tâm.
Đối với nhà trường: Xây dựng hạ tầng mạng, trang thiết bị công nghệ thông tin [như máy tính, camera, máy in, máy quét], đường truyền, dịch vụ internet, tận dụng tối đa các phương tiện để hỗ trợ cho giáo viên khi dạy học trực tuyến. Bồi dưỡng đội ngũ nhân lực [cán bộ quản lý, giáo viên, giảng viên, học sinh, sinh viên] có kiến thức, kỹ năng đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Trước hết là kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, kỹ năng an toàn thông tin, kỹ năng khai thác, sử dụng hiệu quả các ứng dụng phục vụ công việc dạy - học. Hướng dẫn cụ thể về tổ chức học trực tuyến để triển khai, hướng dẫn, tập huấn cho giáo viên kỹ thuật thực hiện, xây dựng kế hoạch chi tiết theo từng bộ môn.
Nhà trường, các thầy cô giáo cần phối hợp tốt với phụ huynh học sinh để trao đổi kế hoạch, thống nhất cách làm, tăng cường sự phối hợp của phụ huynh khi các em học sinh học tập tại nhà. Căn cứ vào đặc thù vùng miền và các điều kiện hiện có, các thầy cô giáo cần chủ động, linh hoạt lựa chọn hình thức tổ chức dạy học sao cho phù hợp.
Điều tra, khảo sát học sinh khả năng đáp ứng yêu cầu học trực tuyến về thiết bị học tập, tâm thế chuẩn bị học tập nhất là học sinh lớp 1, cần trang bị cho học sinh những kỹ thuật để duy trì sự hứng thú, sự tập trung trong học tập trực tuyến cũng như cách thức cân bằng sức khỏe tinh thần và thể chất trong bối cảnh học tập trực tuyến.
Đối với giáo viên: Giáo viên tự trang bị cho mình khả năng, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng thành thạo các phần mềm, hệ thống dạy học trực tuyến. Ngoài ra, có thể lựa chọn một trong các hình thức như dạy thông qua trực tuyến, qua online, qua nhóm zalo, messenger, facebook, email... Ở những nơi không có điều kiện về mạng, kỹ thuật thì cần tìm giải pháp để giao bài, giao nhiệm vụ cho học sinh như soạn bài ôn tập, in và thông báo phụ huynh đến nhận.
Giáo viên dành thời gian thiết lập các mối quan hệ, làm quen kết nối với học sinh và cha mẹ học sinh. Chuẩn bị các hoạt động dạy học cũng như các trò chơi, video clip với các hoạt động khởi động vui nhộn tạo bầu không khí thoải mái trong lớp học. Giáo viên luôn cài chế độ hình ảnh nổi lên màn hình chính, luôn tương tác với học sinh, ghi nhận và khen thưởng trong quá trình dạy học. Qua đó, tạo mối thân thiện giữa giáo viên và học sinh, hướng dẫn học sinh cần chậm hơn bình thường, tránh việc vô ý tạo ra áp lực thời gian cho học sinh vì nó sẽ làm triệt tiêu hứng thú học tập.
Đối với cha mẹ học sinh: Cha mẹ luôn đồng hành, làm tốt công tác tư tưởng cho các em đối với việc học trực tuyến để học sinh hiểu rõ, chuẩn bị tâm thế để tiếp cận phương pháp này nên tạo không gian yên tĩnh, cố định, sắp xếp đồ dùng học tập gọn gàng và dễ lấy khi cần. Nên loại bỏ tất cả những đồ vật gây phiền nhiễu và mất tập trung như ti vi, đồ chơi, vật nuôi,… ra khỏi tầm mắt của học sinh.
Điều quan trọng cha mẹ cần rèn nền nếp học tập tự lập, động viên, khen ngợi tạo sự hưng phấn trong học tập cho học sinh. Ngoài ra, cha mẹ còn phải chủ động tìm hiểu công nghệ thông tin, phương pháp sư phạm giúp các em sử dụng thành thạo, an toàn các thiết bị học trực tuyến. Thường xuyên, cập nhật kiến thức chăm sóc con cái đúng cách trong mùa dịch, tạo bầu không khí tâm lý thoải mái trong gia đình. Hướng dẫn các em hoạt động nhẹ nhàng như vệ sinh nhà cửa, chăm sóc cây cảnh, thú cưng...
Đối với học sinh: Học sinh cần chuẩn bị tâm lý, tâm thế sẵn sàng, trang phục nghiêm túc khi tham gia học trực tuyến và chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, thiết bị học tập quan trọng nhất là điện thoại thông minh, máy vi tính, máy tính bảng, tai nghe và sách giáo khoa.
Học sinh chọn cho mình góc học tập, không gian yên tĩnh thoải mái phù hợp với ngôi nhà của mình. Trong quá trình học tập cần chú ý lắng nghe, tham gia thảo luận và đóng góp tích cực vào bài họ. Để làm được như vậy học sinh cần chủ động đọc bài, soạn bài trước mỗi tiết học, buổi học. Tập thói quen lên lớp trước 10 phút để chào hỏi làm quen thầy, cô và các bạn tạo mối quan hệ thân thiện trong lớp học.
Ngoài ra, học sinh tạo nhóm học tập trên Zalo, Facebook để chia sẻ, giải đáp thắc mắc nội dung bài học và tham gia vận động, lao động nhẹ nhàng đi ngủ đúng giờ, đảm bảo đủ 8 tiếng, tăng cường các hoạt động thể dục thể thao nâng cao sức khỏe học tập. Đặc biệt, rèn luyện khả năng tự lập trong học tập. Chú ý tắt một số tính năng trên thiết bị gây ảnh hưởng đến giờ học. Điều đó sẽ mang lại cho bản thân người học nhớ lâu hơn về kiến thức.
Cách dạy học trực tuyến chỉ có hiệu quả nếu có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh. Để hoạt động dạy học thực sự chất lượng, trước mắt giáo viên và học sinh phải thay đổi, thích nghi và tìm ra cáccách dạy học trực tuyến hiệu quả, tối ưu nhất. Hy vọng trong tương lai, hình thức dạy học trực tuyến sẽ thực sự trở thành xu thế để thế hệ trẻ có thể tiếp cận cách học mới, giáo dục các em học sinh trở thành người công dân toàn cầu.
TS Nguyễn Đặng An Long
-----
[1] Giáo dục trực tuyến – Wikipedia tiếng Việt
[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư số 09/2021/TT-BGDĐT, Hà Nội, ngày 30 tháng 03 năm 2021, Quy định về quản lý và tổ chức dạy học trực tuyến trong cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên.
Tin liên quan
Hàng triệu học sinh trong cả nước vừa trải qua tuần học online đầu tiên trong năm học mới 2021-2022 với rất nhiều vấn đề khó khăn, bất cập khiến các bậc phụ huynh vô cùng lo lắng. Giúp con bắt nhịp với học online có thể là một quá trình đòi hỏi đầu tư thời gian và lên kế hoạch. Cha mẹ hãy tham khảo những lời khuyên sau đây của các thầy cô giáo tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI để giúp con điều chỉnh và thích nghi với việc học trực tuyến ở nhà.
Cô Đỗ Khánh Phượng cho biết, là một giáo viên đang đồng hành cùng học sinh qua từng tiết học online, cô hiểu rõ về những khó khăn mà các em đang gặp phải. Việc học online trong những ngày qua của giáo viên và học sinh đều gặp nhiều vấn đề: Hệ thống đường truyền, mạng internet quá tải khi nhiều trường đồng loạt tổ chức học trong một khung giờ hành chính. Nhiều gia đình học sinh thiếu các thiết bị học tập để có thể tương tác hai chiều. Giờ học trùng với giờ làm việc, bố mẹ các bạn học sinh nhỏ khó có thể hỗ trợ các em trong việc học. Thời gian học cố định theo các tiết đảm bảo nề nếp học tập nhưng sẽ khiến các em gặp sự cố mạng mất bài và không thể học lại,….
Có con gái năm nay học lớp 9, là năm học cuối cấp nên chị Hương [ở Hà Đông, Hà Nội] cảm thấy không an tâm khi con phải học online kéo dài trong tình trạng chữ được, chữ mất, mạng nghẽn liên tục khiến con chán nản, việc tiếp thu bài cũng không hiệu quả như mong muốn.
Cùng chung cảnh ngộ, anh Tuyền [sống tại Yên Thành, Nghệ An] cho hay: “Mấy hôm nay, nếp sống sinh hoạt của gia đình bị đảo lộn khi các con bắt đầu học online. Con liên tục kêu mất mạng, không vào được lớp, tôi và vợ phải thay nhau thúc trực để hỗ trợ các con kịp thời khiến công việc của vợ chồng ít nhiều bị ảnh hưởng.”
Nhằm đảm bảo tiến độ cũng như chất lượng học tập cho con em, cô Phượng cũng đưa ra lời khuyên: “Cha mẹ cần thay đổi phương pháp học kịp thời để con thích nghi với việc học online càng sớm càng tốt. Đồng thời, rèn luyện con tính chủ động, tự giác trong học tập thì mới đạt hiệu quả cao như mong muốn.”
Cần chủ động thay đổi phương pháp học để thích nghi với việc học online
Đa phần các con ở nhà sẽ học online qua các nền tảng trực tuyến như zoom, google meet, tương tác trực tiếp với các giáo viên trên trường. Tuy nhiên, nếu chỉ áp dụng hình thức học online này thôi thì chưa đủ bởi học online tương tác trực tiếp vẫn còn nhiều hạn chế. Cha mẹ có thể hướng dẫn con khai thác kho học liệu khổng lồ trên hệ thống internet, sử dụng các trang học tập trực tuyến để làm các bài tập và ôn luyện hoặc kết hợp với hình thức học online qua video có sẵn.
Cô Phượng cho rằng với thời điểm bước vào năm học mới này, việc lựa chọn học trực tuyến qua các video được ghi hình trước rất phù hợp, bởi các bài giảng được xây dựng một cách khoa học, bài bản và có tính hệ thống sẽ giúp các em củng cố kiến thức một cách đầy đủ, bổ trợ cho các bài giảng trên trường toàn diện hơn.
Các video có sẵn trong thời điểm hiện tại thực sự rất hữu ích cho việc học tập của học sinh. Các em chủ động được về thời gian học, có thể học đi học lại nhiều lần và thoải mái lựa chọn giáo viên mà mình yêu thích, hoặc hợp với mình để học tập.
>>> Học thử MIỄN PHÍ tất cả các môn học lớp 6-7 tại đây Phụ huynh đăng ký khóa học online qua video có sẵn cho con tại đây: //hocmai.link/Hoc-online-qua-video-co-san