cách bước dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu trong một ví dụ minh họa.
1. Trước hết cần lưu ý : cách đặt tên bài "Dùng cụm C - V để mở rộng câu" là cách đặt tên mang tính hoạt động, không mang tính miêu tả đơn thuần. Nếu đặt tên bài có tính chất miêu tả thì có thể diễn đạt : "Câu có cụm C - V làm thành phần". Show Cách sắp xêp nội dung của bài này cũng là bắt đầu bằng việc nhận diện, nhận biết kiểu câu có cụm C - V làm thành phần (mục I); sau đó phân loại kiểu câu này (mục II) ; cuối cùng là luyện tập (nhận biết, phân tích) về kiểu câu có cụm C - V làm thành phần - đang được nói tới (mục III). 2. Trong SGK Tiếng Việt 7 cải cách giáo dục và trong một số tài liệu chuyên môn khác, khái niệm cụm C - V được gọi là kết cấu C - V. Cụm C - V tương đương với câu đơn bình thường (câu đơn có 2 thành phần chủ ngữ - vị ngữ). Nhưng cụm C - V khác câu đơn bình thường ở chỗ : Nó không đứng độc lập mà chỉ là thành phần của câu hoặc của cụm từ trong câu ; nó tiềm tàng khả năng trở thành câu đơn bình thường, chứ không đồng nhất với câu đơn bình thường. Khái niệm câu có cụm C- V làm thành phần còn được gọi là câu phức thành phần (là loại câu phức có từ 2 cụm C - V trở lên, trong đó chỉ có một cụm C - V nòng cốt, các cụm C - V còn lại làm thành phần câu). 3. Khi nhận biết cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ, cần lưu ý : Ngoài những cụm C - V làm chủ ngữ, vị ngữ hoặc làm phụ ngữ trong cụm danh từ, tập hợp từ đứng sau động từ gây khiến (như các động từ : sai, bảo, bắt, yêu cầu, đề nghị,... hoặc khiến, khiến cho, làm cho,..) cũng được coi như là một cụm C - V (ví dụ : Tôi đề nghị anh đứng dậy ; Con học giỏi khiến cha mẹ vui lòng,..). Quy ước này làm cho việc nhận biết các cụm C- V làm thành phần trở nên dễ dàng hơn. 4. Trường hợp cụm C - V làm phụ ngữ trong cụm tính từ rất ít gặp. Cụm C - V đứng sau tính từ thường xuất hiện trong các cấu trúc so sánh. Nó được nối với tính từ bằng từ so sánh như. Ví dụ : - Đẹp như tiên sa. - Nhanh như ngựa chạy. II - HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP- Trước hết, tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ. Sau đó, nói rõ cụm C - V ấy đảm nhiệm chức vụ ngữ pháp gì (làm chủ ngữ, vị ngữ hay phụ ngữ) trong câu. - Cụ thể, cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ trong từng câu dưới đây sẽ được in đậm : a) Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về. (Cụm C - V làm phụ ngữ trong cụm danh từ; danh từ trung tâm là lúc) b) Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn. (Cụm C - V làm vị ngữ ; chủ ngữ của C - V nòng cốt là trung đội trưởng Bính) c) Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạnh sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào. (Có hai cụm C - V làm phụ ngữ : cụm C - V các cô gái Vòng đỗ gánh làm phụ ngữ của cụm danh từ ; danh từ trung tâm là khi ; cụm C - V hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào làm phụ ngữ của cụm động từ ; động từ trung tâm là thấy. Trong cụm C - V này, vị ngữ hiện ra được đặt trước chủ ngữ.) d) Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình. (Câu này cũng có hai cụm C - V làm thành phần. Cụm C - V một bàn tay đập vào vai làm chủ ngữ. Còn cụm C - V hắn giật mình làm phụ ngữ của cụm động từ ; động từ trung tâm là khiến)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (149.16 KB, 5 trang ) Ngày soạn: Tiết: 103 Tuần 27 DÙNG CỤM CHỦ- VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂUA. Mục tiêu1. Kiến thức - Hiểu mục đích của việc dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. Bạn đang xem: Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu - Thấy được các trường hợp dùng cụm chủ – vị làm thành phần câu.2. Kĩ năng - Nhận biết các cụm chủ – vị làm thành phần câu. - Nhận biết các cụm chủ – vị làm thành phần của cụm từ.3. Định hướng phát triển năng lực: - Ra quyết định: Lựa chọn cách sử dụng cách dùng cụm chủ vị để mở rộng câu theonhững mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. - Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về cá dùng cụm chủ vị để mở rộngcâu. 4. Thái độ - Biết vận dụng vào quá trình giao tiếp và tạo lập văn bảnB. Chuẩn bị của GV và HS - Giáo viên: Bài soạn, SGK, bảng phụ. - Học sinh: Vở ghi, vở bài tập, SGK, bảng nhóm.C. Phương pháp: - PPDH: + Phân tích các tình huống mẫu để hiểu cách sử dụng câu (mở rộng câu)theo những mục đích giao tiếp cụ thể của bản thân. + Phương pháp thực hành có hướng dẫn sử dụng câu rộng câu trong tình huống giao tiếp cụ thể. + Thực hành giao tiếp. Học nhóm cùng trao đổi phân tích về những đặc điểm, cách chuyển đổi câu theo tình huống cụ thể. - KTDH: Kĩ thuật động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra những bài học thiết thực về giữ gìn sự trong sáng trong sử dụng câu Tiếng Việt. D. Tiến trình giờ học 1. Ổn định lớp (1 phút)Ngày giảng Lớp Sĩ số 72. Kiểm tra bài cũ: (4 phút) ? Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động? Đó là những cách nào? Cho VD.Đáp án: (2)+ Cách 1: Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từbị (được) vào sau từ (cụm từ) ấy. + Cách 2: Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu, đồng thờilược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành bộ phận khơng bắtbuộc trong câu. - HS lấy ví dụ 3. Giảng bài mới: (35 phút) Đặt vấn đề bài mới: Khi nói hoặc viết, nhiều khi người ta cần dùng những kiểu câumở rộng để đảm bảo đủ thông tin. Vậy thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu ,các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểunội dung bài học hơm nay Hoạt động của giáo thầy và trị Nội dung* Hoạt động 1: Tìm hiểu thế nào là dùngcụm C-V để mở rộng câu - Phương pháp: nêu vấn đề, phát vấn, khái quát,- Phương tiện: Máy chiếu - Kĩ thuật: động não, trình bày một phút - Năng lực: nhận thức, suy nghĩ sáng tạo, giaotiếp GV: chiếu Slide 3 VD (SGK- 68). HS đọc VD. ? Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 6 về cụm danh từ. Em hãy tìm các cụm danh từ cótrong các câu đã cho?HS trả lời GV: chiếu Slide 4 ? Em hãy phân tích cấu tạo của những cụm danh từ vừa tìm?HS: + Những tình cảm ta / khơng có. C V PPT DTTT PPS + Những tình cảm ta / sẵn có. C V PPT DTTT PPS ? Em hãy nhận xét về cấu tạo của phụ ngữ?HS: Có cấu tạo là một cụm C - V. ? Quan sát về hình thức cấu tạo của các I. Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu1. Phân tích ngữ liệu: Ví dụ SGK t68:- Cụm danh từ: + những tình cảm ta khơng có + những tình cảm ta sẵn có- Cấu tạo của cụm danh từ : phụ trước trungtâmphụ sau những tình cảm ta sẵn cónhững tình cảm ta khơng(3)cụm C - V làm phụ ngữ sau ta thấy chúng giống loại câu nào đã được học?HS: Câu đơn bình thường. ? Xét về vai trị, cụm C-V ấy làm thành phần gì trong câu?HS: Làm thành phần của cụm từ. GV: chiếu Slide 5: So sánh hai cách viết ? So sánh 2 cách viết sau. Theo em, cáchviết nào hay hơn?Cách 1 : Văn chương gây cho ta tình cảm, luyện chota tình cảm. Cách 2: Văn chương gây cho ta những tình cảm takhơng có, luyện những tình cảm ta sẵn có.*Nhận xét: Cách viết 2, nội dung cụ thể hơn, nhịp điệu câu văn uyển chuyển hơnhay hơn.? Vậy việc thêm những cụm C-V có hình thức giống câu đơn bình thường vào thànhphần của câu hoặc của cụm từ là để làmgì?HS: Để mở rộng câu.HS đọc ghi nhớ (SGK- 68)GV: chiếu Slide 6: GV: Đưa bài tập vận dụng nhanh: ? Cụm C-V được gạch chân trong câu sau làm thành phần gì?Cái bàn này chân đã gẫy. A. Chủ ngữ B. Vị ngữ - Phương pháp: nêu vấn đề, phát vấn, khái quát,- Phương tiện: Máy chiếu - Kĩ thuật: động não, trình bày một phút - Năng lực: nhận thức, suy nghĩ sáng tạo, giaotiếp - Phần phụ sau của cụm danh từ cócấu tạo một cụm C-V (câu đơn bìnhthường) ta / khơng có. ta / sẵn có. -> Cụm C-V: Làm thành phần củacụm từ để mở rộng câu 2. Ghi nhớ: (SGK - 68) II. Các trường hợp dùng cụm chủ -vị để mở rộng câu1. Phân tích ngữ liệu Ví dụ SGK t68a. Chị Ba/ đến// khiến tôi/rất vui. c v c v (4)GV: Yêu cầu HS đọc VD (SGK- 68)GV: chiếu Slide 9 đến Slide 14 :Ngữ liệu phần II? Hãy tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câutrên?HS: Thảo luận nhóm bàn (3’) -> Phát biểuHS nhận xét GV nhận xét GV: Trên đây là các trường hợp đã dùng cụmC-V để mở rộng câu. ? Đó là những trường hợp cụ thể nào? Em hãy rút ra kết luận?HS: Trả lời HS đọc ghi nhớ 2 (SGK- 69) GV: chiếu Slide 16 đến Slide 18 :Ngữ liu ? Phân tích cấu tạo ngữ pháp, tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phncụm từ trong các câu sau: 1.Cỏi bỳt bn tng tụi rt p 2.Tay ôm cặp, nó chay nhanh tới trờng.3.Cái cây này lá vẫn còn tơi. 4. Hoa học giỏi, làm cha mĐ rÊt vui lßng. * Hoạt động 3: Luyện tập - Phương pháp: nêu vấn đề, phát vấn, khái quát,- Phương tiện: Máy chiếu - Kĩ thuật: động não, trình bày một phút - Năng lực: nhận thức, suy nghĩ sáng tạo, giaotiếp ? Đọc và nêu yêu cầu của bài tập 1. HS: - Tìm cụm C-V làm cho thành phần câuhoặc thành phần cụm từ. - Cho biết mỗi cụm C-V đó làm thànhphần gì? sung nghĩa cho động từ khiến. c v -> Cụm C - V làm VN. c. Chúng ta // có thể nói rằng trời /sinh lá sen để bao bọc cốm, cũngnhư trời / sinh cốm nằm ủ trong lásen. -> Cụm C - V làm phụ ngữ trongcụm động từ d. Nói cho đúng thì phẩm giá củatiếng Việt// chỉ mới thực sự được xácđịnh và đảm bảo từ ngày Cách mạngtháng Tám/ thành công. -> Cụm C - V làm phụ ngữ trongcụm danh từ -> Các thành phần câu như: chủ ngữ,vị ngữ, các phụ ngữ trong cụm danhtừ, cụm động từ, cụm tính từ đều cóthể được cấu tạo bằng cụm C-V đểmở rộng câu. 2. Ghi nhớ: (SGK- 69) III. Luyện tập: 1. Bài tập 1: (SGK- 69) a. chỉ riêng những người chuyênmôn/ mới định được. -> C- V làm phụ ngữ trong cụm DT.b. khuôn mặt/ đầy đặn (5)HS lên bảng làm bàiHS nhận xét GV nhận xét Gv treo bảng phụ bài tập bổ sungHS đọc bài tập HS làm bàiHS nhận xétGV nhận xét c. + các cơ gái làng Vịng/ đỗ gánh. -> C- V làm phụ ngữ trong cụm DT. + hiện ra/từng lá cốm sạch sẽ vàtinh khiết -> C- V (đảo) làm phụ ngữ trongcụm ĐT. Xem thêm: Đề Thi Violympic Toán Lớp 5 Vòng 15 Năm 2015, Đáp Án Đề Thi Violympic Toán Lớp 5 Vòng 15 d.+ một bàn tay/ đập vào vai. -> cụm C- V làm CN. + hắn/ giật mình. -> cụm C - V làm BN.2. Bài tập bổ sung Hãy xác định cụm C-V mở rộng câu trong các câua. Tôi // đọc quyển truyện bạn Mai / cho mượn. (làm phụ ngữ của cụm danh từ) C V b. Tơi / nhìn qua khe cửa // thấy em tôi / đang vẽ bức tranh mà cha tơi / đã hướngdẫn. - Tơi / nhìn qua khe cửa : Cụm C-V là chủ ngữ.- em tôi / đang vẽ : Cụm C-V là bổ ngữ.- cha tôi / đã hướng dẫn: Cụm C-V là định ngữ.4. Củng cố: (2 phút) ? Thế nào là cụm C-V mở rộng câu? Các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu.? Theo em khái niệm cụm C-V có đồng nhất với khái niệm câu không? (không)5. Hướng dẫn HS ở nhà: (5 phút) - Học bài: + Nắm được nội dung lí thuyết+ Hồn thiện các bài tập + Xác định chức năng ngữ pháp của cụm chủ – vị trong những câu văn cụ thể.- Chuẩn bị bài: Kiểm tra Văn Tài liệu liên quan:dung cum chu vị de mo rong cau.ppt 18 982 0 Tiết 102.Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 16 886 0 Soạn bài: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 2 1 4 Bài giảng ngữ văn 7 bài 27 dùng cụm chủ vị để mở rộng câu luyện tập (tiếp) 3 21 2 0 Bài giảng ngữ văn 7 bài 27 dùng cụm chủ vị để mở rộng câu luyện tập (tiếp) 31 1 0 Bài 27 dùng cụm chủ vị để mở rộng câu luyện tập (tiếp theo 4 491 1 Bài 25 tiết 102 dùng cụm chủ vị để mở rộng câu 20 335 0 Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 26 457 1 Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 29 302 0 giao an bai dung cum chu vi de mo rong cau luyen tap tiep theo 4 453 2 Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về(12.98 KB - 5 trang) - Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu Tải bản đầy đủ ngay × |