Chính sách tiền tệ mở rộng là gì năm 2024

Chính sách nới lỏng tiền tệ là một trong những chính sách kinh tế vĩ mô đặc biệt quan trọng, giữ vai trò then chốt trong việc bình ổn giá cả, giảm tỷ lệ thất nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế,.. Vậy chính sách tiền tệ mở rộng là gì? Chính sách tiền tệ mở rộng nhằm hướng đến mục tiêu gì? Cùng Investo tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Chính sách tiền tệ là gì?

Chính sách tiền tệ (Monetary Policy) là chính sách kinh tế vĩ mô đề cập tới quá trình Ngân hàng Trung ương (NHTW) sử dụng các công cụ tín dụng, hối đoái,.. làm thay đổi cung tiền với mục đích tăng trưởng kinh tế, ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát, giảm tỷ lệ thất nghiệp,..

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-1.jpg)Chính sách tiền tệ là gì?

Chính sách tiền tệ mở rộng là gì?

Chính sách tiền tệ mở rộng (hay còn được gọi là chính sách nới lỏng tiền tệ) là chính sách kinh tế vĩ mô đề cập đến việc Ngân hàng Trung ương tăng mức cung tiền cho nền kinh tế nhiều hơn bình thường.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-2.jpg)Chính sách mở rộng cung tiền tệ là gì?

Chính sách mở rộng cung tiền giúp kích cầu nền kinh tế bằng việc bơm tiền vào thị trường làm tỷ lệ lãi suất có xu hướng giảm, kích cầu chi tiêu, dẫn tới kích cầu sản xuất kinh doanh, tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho người dân qua đó giảm tỷ lệ thất nghiệp.

NHTW thực hiện chính sách tiền tệ mở rộng khi nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái, tỷ lệ thất nghiệp cao.

Các biểu hiện của suy thoái kinh tế

Suy thoái kinh tế là sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế với các biểu hiện chính gồm:

  • Đồng USD tăng mạnh
  • Vận tải biển có dấu hiệu suy yếu
  • Có dự báo bi quan về chỉ số tổng sản phẩm quốc nội GDP
  • Sự suy giảm của thị trường chứng khoán
  • Nhu cầu về dầu mỏ yếu
  • Biến động thị trường lao động, tỷ lệ thất nghiệp cao
  • Các điều kiện tín dụng bị thu hẹp, các khoản vay xuất hiện nhiều rủi ro
  • Tỷ lệ nợ xấu gia tăng
  • Xuất hiện các yếu tố ngoại sinh như chiến tranh, thời tiết,..
  • Có bất ổn về chính trị, mâu thuẫn trong chính sách
  • Đường cong của lãi suất trái phiếu

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-3.jpg)Chính sách tiền tệ mở rộng có thể tác động trực tiếp đến sự suy thoái kinh tế.

Mục tiêu thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ

Mục tiêu của chính sách tiền tệ mở rộng gồm các mục tiêu chính và mục tiêu trung gian, cụ thể:

Mục tiêu chính của chính sách mở rộng tiền tệ

  • Tăng trưởng kinh tế: Đây là mục tiêu chính và quan trọng nhất. Nới lỏng cung tiền vừa tác động trực tiếp vừa ảnh hưởng gián tiếp đến tăng trưởng kinh tế thông qua việc thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đưa ra những chỉ số kinh tế khả quan hơn.
  • Kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền: Điều chỉnh sự tăng hoặc giảm cung tiền giúp kiểm soát lạm phát và ổn định giá trị đồng tiền. Việc kiểm soát lạm phát không đồng nghĩa với việc đưa tỷ lệ lạm phát về mức 0, mà là đưa tỷ lệ này về một con số hợp lý, từ đó kích thích tăng trưởng kinh tế.
  • Tạo việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp: Cung tiền được mở rộng sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh, tác động đến các nhu cầu mở rộng quy mô doanh nghiệp. Từ đó, tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho người dân, giảm tỷ lệ thất nghiệp.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-4.jpg)Chính sách tài khóa và tiền tệ mở rộng sẽ làm cho kinh tế tăng trưởng.

Mục tiêu trung gian của chính sách mở rộng tiền tệ

  • Ổn định thị trường tài chính: Việc luân chuyển nguồn vốn từ tiết kiệm sang việc mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ tạo ra một hệ thống tài chính ổn định hơn.
  • Ổn định thị trường ngoại hối: Sự ổn định tỷ giá hối đoái là một trong những điều kiện cần thiết cho sự ổn định của hoạt động thương mại quốc tế. Điều này tác động đến sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thông qua tỷ giá hối đoái.
  • Ổn định lãi suất: Ổn định lãi suất tạo tiền đề cho sự ổn định của nền kinh tế. Bởi nếu các kế hoạch tài chính, kinh doanh được thực hiện đúng như dự kiến, các dự án đầu tư cũng sẽ được triển khai đúng tiến độ.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-5.jpg)Chính sách tiền tệ mở rộng nhằm mục đích ổn định lãi suất, thị trường tài chính

Mối tương quan giữa các mục tiêu

Các mục tiêu trên có mối quan hệ chặt chẽ, vừa tương trợ nhau, vừa kéo theo nhau:

  • Tăng trưởng kinh tế sẽ tương quan chặt chẽ với mục tiêu giảm tỷ lệ thất nghiệp, tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho người dân.
  • Ổn định lãi suất tương quan với việc ổn định thị trường tài chính.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-6.jpg)Một chính sách tiền tệ mở rộng có thể bao gồm nhiều mục tiêu tương quan với nhau.

4 Công cụ thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ

Tuỳ vào tình hình kinh tế đặc thù tại mỗi thời điểm mà Ngân hàng Trung ương sẽ đưa ra các công cụ thích hợp để thực hiện chính sách nới lỏng cung tiền tệ. Thông thường, Ngân hàng Trung ương sẽ thực hiện một hoặc kết hợp các công cụ sau:

Nghiệp vụ thị trường mở

Đây là công cụ quan trọng nhất của chính sách tiền tệ nói chung và chính sách nới lỏng tiền tệ nói riêng vì nó là yếu tố quyết định sự thay đổi lãi suất cơ bản và cơ sở tiền tệ cũng như là nguồn biến động chủ yếu trong cung tiền. Cụ thể:

  • Cách thực hiện: Ngân hàng Trung ương tiến hành mua các chứng từ có giá trên thị trường mở để làm tăng dự trữ và cơ sở tiền tệ.
  • Mục đích: Tăng cung tiền tệ, hạ mức lãi suất ngắn hạn.
  • Đặc điểm: Công cụ nghiệp vụ thị trường mở giúp nhà đầu tư chủ động điều chỉnh lượng tiền trong lưu thông mà không phụ thuộc vào nhu cầu đi vay của các ngân hàng Thương mại.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-71.png)Chính sách tiền tệ mở rộng ảnh hưởng đến sự gia tăng chi tiêu của khu vực tư nhân bằng cách tăng mua các chứng từ có giá trên thị trường mở.

Hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là phần tiền gửi mà các Ngân hàng Trung ương phải giữ lại để dự trữ theo quy định của Pháp luật. Tỷ lệ dự trữ bắt buộc ảnh hưởng trực tiếp đến khối lượng tiền trong lưu thông hay chính là sức tạo tiền.

Công thức tổng tiền gửi mở rộng:

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-7.jpg)Công thức tổng tiền gửi mở rộng

Trong công thức trên, có thể thấy tỷ lệ dự trữ bắt buộc tỷ lệ nghịch với tổng tiền gửi mở rộng, tác động rất lớn đến khối lượng tiền tệ và tín dụng. Do vậy, Ngân hàng Trung ương có thể giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc nếu muốn nới lỏng cung tiền trong nền kinh tế

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-8.jpg)Chính sách tiền tệ mở rộng là chính sách làm hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc.

Tỷ giá hối đoái

Muốn tăng hoặc giảm giá trị của đồng nội tệ so với đồng ngoại tệ, Ngân hàng Trung ương có thể thực hiện mua hoặc bán ngoại tệ trên thị trường ngoại hối.

Để thực hiện nới lỏng cung tiền tệ bằng tỷ giá hối đoái, Ngân hàng Trung ương phải có quỹ dự trữ ngoại hối đủ lớn để đáp ứng nguồn mua/bán ngoại tệ.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-9.jpg)Ảnh hưởng của chính sách tiền tệ mở rộng là làm tăng sản lượng bằng cách nào?

Giảm lãi suất

Việc giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng đến những chủ thể đang vay và cho vay tín dụng. Cụ thể:

  • Chủ thể cho vay: Khi Ngân hàng Trung ương giảm lãi suất cho vay, chính sách huy động vốn sẽ kém hấp dẫn, người dân sẽ có xu hướng rút tiền tiết kiệm ra.
  • Chủ thể đi vay: Các doanh nghiệp, chủ thể đi vay sẽ có lợi hơn do phải trả chi phí lãi thấp hơn, kích thích tình hình sản xuất kinh doanh.

Do đó, công cụ này sẽ tác động lớn đến khối tiền tệ và tín dụng, từ đó cải thiện tình hình kinh tế.

![Chính sách tiền tệ mở rộng: Mục tiêu và 4 công cụ thực hiện ](https://i0.wp.com/cms.investo.info/wp-content/uploads/2024/02/Chinh-sach-noi-long-tien-te-10.jpg)Thực hiện chính sách tiền tệ mở rộng là NHTW thực hiện giảm lãi suất.

Kết luận

Bài viết trên đây của Investo đã chia sẻ toàn bộ những thông tin chi tiết nhất về một trong những chính sách kinh tế vĩ mô vô cùng quan trọng: lý giải “chính sách tiền tệ mở rộng là gì?”, mục tiêu và 4 công cụ thực hiện nới lỏng tiền tệ của Ngân hàng Trung ương. Đừng quên theo dõi những bài viết khác từ Investo để nâng cao kiến thức và cập nhật nhanh chóng các phương pháp giao dịch, đầu tư hiệu quả nhất nhé!

Lan Hương

Investo - Kênh thông tin chứng khoán Mỹ và chứng khoán thế giới hàng đầu Việt Nam. Theo dõi thêm tin tức về các cổ phiếu tiềm năng và thông tin thị trường tài chính khác tại Investo.