Thí sinh dự thi đánh giá năng lực ĐH Quốc gia TP.HCM - Ảnh: ÁNH TRINH
Trong khi đó, ĐH Quốc gia TP.HCM, ĐH Quốc gia Hà Nội đều khẳng định không phát hành tài liệu cũng như tổ chức luyện thi đánh giá năng lực.
"Luyện đề, bán sách, thi thử..."
Ghi nhận của phóng viên Tuổi Trẻ cho thấy từ năm 2020 đã xuất hiện khá nhiều fanpage "luyện thi, ôn thi, đề thi đánh giá năng lực" trên Facebook.
Gần đây, nhiều fanpage nói trên đã đổi tên để mời gọi, thu hút người học như "Luyện thi đánh giá năng lực 2022 ĐH Quốc gia TP.HCM"; "Khóa luyện thi đánh giá năng lực 900+"; "Luyện thi cấp tốc đánh giá năng lực 2022"; "Luyện thi đánh giá năng lực ĐH Quốc gia Hà Nội 2022". Các trang này có số thành viên lên đến hàng trăm ngàn.
Mấy ngày gần đây, trang "chuyên luyện thi đánh giá năng lực toàn quốc" mời gọi "chạy nước rút - tăng tốc ôn thi đánh giá năng lực" với "khóa luyện đề" học trực tiếp tại TP.HCM với nhiều ưu đãi như học phí 1 triệu đồng, tặng video tự ôn đánh giá năng lực, học viên được mua sách luyện đề với giá 120.000 đồng/cuốn.
Trước đó, trang này rao "mở bán sách bộ đề luyện thi đánh giá năng lực đợt cuối... giá 250.000 đồng/cuốn".
Một trang giới thiệu về khai giảng lớp tổng ôn luyện thi đánh giá năng lực ĐH Quốc gia Hà Nội 2022 với nội dung: "Trung tâm đầu tiên của cả nước tổ chức luyện thi đánh giá năng lực, khóa duy nhất đảm bảo đầy đủ kiến thức, kỹ năng cho học sinh dự thi tất cả 16 đợt thi đánh giá năng lực trong năm 2022 của ĐH Quốc gia Hà Nội, số lượng buổi học là 60 buổi với giảng viên, thời gian từ 21 giờ đến 23 giờ học qua phần mềm Zoom"; "Đội ngũ giáo viên đều tham gia giảng dạy và nghiên cứu, biên soạn đề thi đánh giá năng lực từ năm 2014 - 2015; mức phí 3,6 triệu đồng/học sinh/khóa...".
Nhiều trang khác cam kết có các giáo viên kỳ cựu [thầy cô giàu kinh nghiệm, giảng viên các trường đại học]; nhiều học sinh thủ khoa, trên 1.000 điểm; trực tiếp đăng ký thi thử trong các đợt thi để bám sát tối đa cấu trúc bộ đề, tăng mức độ tin cậy đối với các học viên; ôn tập qua tài liệu, qua video bài giảng, qua Zoom với giáo viên...
Ngoài ra, nhiều trang còn tổ chức thi thử online cho học viên đã mua bộ đề, thu hút đông đảo học sinh tham gia...
Đơn vị tổ chức thi nói gì?
Sáng 21-2, trao đổi với Tuổi Trẻ, TS Nguyễn Quốc Chính - giám đốc Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo ĐH Quốc gia TP.HCM - cho biết: "ĐH Quốc gia TP.HCM không phát hành các tài liệu liên quan đến đề thi của kỳ thi đánh giá năng lực".
Liên quan đến việc nhiều lời mời gọi luyện thi đánh giá năng lực trên mạng xã hội, ông Chính khẳng định: "ĐH Quốc gia TP.HCM không tổ chức luyện thi đánh giá năng lực. Trong mỗi đợt thi các năm trước, không thí sinh nào được phép mang đề thi ra khỏi phòng thi. Mỗi năm ĐH Quốc gia TP.HCM chỉ công bố đề thi mẫu minh họa đánh giá năng lực. Do vậy thí sinh cần tham khảo những thông tin chính thống".
GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, giám đốc Trung tâm khảo thí ĐH Quốc gia Hà Nội, cũng khẳng định: "Chúng tôi không tổ chức ôn luyện, không xuất bản các ấn phẩm phục vụ ôn luyện thi đánh giá năng lực [ngoại trừ bài thi tham khảo].
Việc tổ chức các khóa ôn luyện là không có tác dụng với thí sinh. Tất cả các chuyên gia, cộng tác viên hoạt động liên quan thi đánh giá năng lực đều cam kết không tham gia luyện thi đánh giá năng lực.
Ngân hàng câu hỏi của kỳ thi đánh giá năng lực có cả chục ngàn câu, kiến thức trải rộng thì không một trung tâm luyện thi nào có thể bao quát nổi. Hơn nữa, đề thi của ĐH Quốc gia Hà Nội thiên về đánh giá năng lực tư duy của thí sinh chứ không đánh giá khả năng trí nhớ.
Do đó, cách tốt nhất là thí sinh nên học chắc kiến thức cơ bản và làm quen với đề thi đánh giá năng lực bằng cách làm đề thi thử do ĐH Quốc gia Hà Nội cung cấp".
PGS.TS Nguyễn Phong Điền - phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội - cho hay bài thi đánh giá tư duy của trường này tập trung vào việc đánh giá năng lực vận dụng kiến thức toán THPT để giải quyết các vấn đề thực tế, hiểu biết về khoa học tự nhiên [lý, hóa, sinh], năng lực đọc nhanh, hiểu đúng vấn đề về khoa học kỹ thuật và năng lực tiếng Anh của học sinh.
"Chúng tôi đã lên kế hoạch tổ chức thi thử online [ít nhất là hai đợt]. Ngày 23-1, nhà trường đã tổ chức thi thử online lần 1 cho bài thi đánh giá tư duy trên hệ thống //tsa.hust.edu.vn. Thi thử đợt 2 dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 3-2022. Cấu trúc đề thi không khuyến khích học tủ, học lệch, học thêm" - ông Điền nhấn mạnh.
Cảnh báo lừa đảo sửa thông tin đăng ký
Mới đây, Trung tâm khảo thí ĐH Quốc gia Hà Nội phát đi thông báo khẩn cho hay hiện có một số đối tượng xấu lợi dụng để khai thác thí sinh nộp tiền môi giới sửa thông tin lỗi tại tài khoản đăng ký dự thi kỳ thi đánh giá năng lực.
Trước việc này, trung tâm khẳng định không thu tiền hay nhờ bất cứ ai can thiệp được vào hệ thống khaothi.vnu.edu.vn để sửa thông tin lỗi đăng ký của thí sinh. Thí sinh tuyệt đối không liên hệ trợ giúp với các đối tượng khác về kỳ thi.
Thí sinh có thể sửa lỗi đăng ký sau khi mọi hoạt động của cổng đăng ký ổn định hoặc sửa thông tin sai khi đến phòng thi. Tuyệt đối không nhờ qua đối tượng trung gian làm việc này, kẻo bị lừa đảo.
TRẦN HUỲNH
Đến hiện tại, ĐH Quốc gia TP.HCM và ĐH Quốc gia Hà Nội, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội… đều khẳng định không phát hành tài liệu ôn thi đánh giá năng lực [ĐGNL] hay các kỳ thi tương tự nào khác ngoài đề thi mẫu của từng năm. Tuy vậy, thị trường sách luyện thi ĐGNL vẫn đang ngày càng mở rộng. Trong mô tả sản phẩm, nhiều tài liệu còn quảng cáo là “chuẩn”, “chính hãng” và “duy nhất”, dễ gây hiểu nhầm.
Đa dạng xuất xứ, hình thức, giá bìa
Chỉ cần gõ từ khóa “luyện thi ĐGNL” trên các sàn thương mại điện tử, người dùng lập tức có thể tiếp cận nhiều đầu sách luyện thi phục vụ nhu cầu chạy nước rút như: “Tăng tốc luyện đề thi ĐGNL”, “Tăng tốc và giải mã 990+ bài thi ĐGNL ĐH Quốc gia TP.HCM”, “Giải mã đề thi dành cho bài thi ĐGNL ĐH Quốc gia Hà Nội”; hoặc nhiều bộ sách dành cho từng phần như “Ôn tập, ĐGNL” các nội dung năng lực tư duy, ngôn ngữ tiếng Việt, “Bộ đề ĐGNL” những môn thi tốt nghiệp THPT.
| |
Thí sinh cân nhắc lựa chọn sách luyện thi ĐGNL phù hợp |
Không những thế, có không ít sách gộp cả hai nội dung thi ĐGNL và tốt nghiệp THPT làm một để tiện cho người mua như: “Tổng ôn và luyện đề thi THPT quốc gia 2022, tổng ôn ĐGNL lớp 12”, “Luyện đề THPT quốc gia và ĐGNL 2022”.
Về nội dung, phần lớn sách chia thành hai mục giúp học sinh [HS] ôn luyện hiệu quả. Một là tổng hợp kiến thức, hướng dẫn phương pháp tư duy, mẹo giải đề cùng các lưu ý khi thi. Sau đó tổng hợp các đề thi gợi ý dựa theo cấu trúc đề thi mẫu để HS áp dụng “thực chiến”. Giá trung bình mỗi quyển “chạy nước rút”, “tổng ôn” dao động từ 200.000 - 250.000 đồng, còn sách lẻ theo bộ từ 75.000 - 100.000 đồng, chưa tính khuyến mãi.
Phủ rộng trực tuyến là thế, nhưng theo ghi nhận, nhiều nhà sách lớn đều thông báo “không có” khi được hỏi về sách luyện thi ĐGNL, dù trên kệ chất đầy các loại sách luyện thi tốt nghiệp THPT bản mới nhất. Cá biệt có một nhà sách trên đường Hai Bà Trưng [Q.3, TP.HCM] có nhập về “Bộ đề ĐGNL” nhưng chỉ có hai môn giáo dục công dân và địa lý, với số lượng vài quyển.
“Tài liệu lưu hành nội bộ”
Đáng chú ý, bên cạnh sách phát hành chính thức, cũng có không ít các giáo viên, trung tâm luyện thi và cả đơn vị in ấn tự biên soạn, lưu hành nội bộ các tài liệu phục vụ quá trình ôn thi ĐGNL. Giá thành của chúng chỉ bằng khoảng một nửa so với các tài liệu chính thức, dao động từ 80.000 - 125.000 đồng, và có thể hỏi mua dễ dàng ở các tiệm in gần khu vực trường học, trung tâm luyện thi. Đây cũng là nguồn học liệu chính của nhiều HS.
Thân Trọng Anh Khoa, HS lớp 12 Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, TP.HCM, chia sẻ: “Em ôn thi ĐGNL bằng đề cóp nhặt từ nhiều nơi, như bộ đề mẫu dành cho học viên của các trung tâm luyện thi trực tuyến hay đề của những giáo viên mà bạn bè theo học”.
| |
Sách luyện thi ĐGNL trên các sàn thương mại điện tử và tài liệu luyện thi ĐGNL “lưu hành nội bộ” |
Còn Đặng Hà Huy, sinh viên Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM, thí sinh từng tham dự kỳ thi ĐGNL của ĐH Quốc gia TP.HCM năm 2021, cho hay chỉ sử dụng duy nhất quyển đề cương từ lớp luyện thi để nắm dàn bài và cách thức ra đề.
Đạt số điểm 916 [trên thang điểm 1.200 bài thi ĐGNL], Hà Huy cho biết câu hỏi trong đề chủ yếu dựa vào tư duy của bản thân hơn là làm nhiều biết nhiều, vì thế việc luyện nhiều đề không cần thiết. Thời điểm một tuần trước khi thi, Huy chỉ làm 3 đề khác nhau, còn lại chú trọng ôn tập các kiến thức phổ thông đã được học trong lớp. “Tôi cũng thử sức với các bài toán logic tìm trên mạng để nâng cao khả năng”, Huy nói.
Cùng tham dự kỳ thi ĐGNL năm 2021 và đạt được 1.028 điểm, Tạ Gia Khang [sinh viên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM] chọn ưu tiên làm những đề mẫu. “Không phải để luyện mà nhằm nắm trước cấu trúc ra đề và cách người ta sẽ hỏi mình”, Khang giải thích. Theo Khang, nội dung trong bài thi ĐGNL rất rộng nhưng không nâng cao nhiều, là tổng hợp lượng kiến thức đã được học, do đó không thể ôn trong thời gian ngắn.
Khang bật mí: “Những ngày cận thi, tôi tập trung để tâm lý thoải mái và cố nắm chắc kiến thức trọng tâm của các môn có trong bài thi, hạn chế làm thử rồi chấm điểm vì có thể ảnh hưởng đến tâm lý. Tuy nhiên tôi lại thích làm những câu toán logic trong thời gian đó để luyện cho quen tay trước khi thi”.
Chỉ còn vài ngày nữa là kỳ thi đánh giá năng lực đợt 1 năm 2022 sẽ diễn ra. Thời gian này, từ chiều đến tối, mỗi ngày Anh Khoa đều cùng bạn bè dành thời gian giải ít nhất hai đề. “Điều đó giúp em tư duy nhanh nhạy hơn trong câu hỏi toán, cũng như biết nhiều thông tin hơn ở những môn xã hội”, nam sinh kể.