Thể chế Nhà nước được duy trì và đảm bảo dựa trên các nguyên tắc của pháp luật. Vậy thi hành pháp luật là gì? Các hình thức thi hành pháp luật như thế nào?
Nếu bạn đang có cùng câu hỏi trên, đừng bỏ lỡ bài viết sau đây của Quản Lý Bất Động Sản.
I. Phân biệt các khái niệm trong thực hiện pháp luật
1. Thi hành pháp luật là gì?
Thi hành pháp luật là việc chủ thể pháp luật chủ động thực hiện điều pháp luật yêu cầu. Thi hanh pháp luật mang tính bắt buộc thực hiện.
– Bản chất: Việc thi hành pháp luật có tính chủ động, tích cực, thực hiện pháp luật dưới hình thức hành vi hành động.
Thi hành pháp luật mang tính chủ động thực hiện điều luật pháp yêu cầu
– Đối tượng thực hiện: Mọi chủ thể.
– Hình thức thể hiện: Thường thể hiện dưới dạng những quy phạm bắt buộc. Do đó, chủ thể buộc phải thực hiện hành vi hành động mang tính hợp pháp.
– Ví dụ: Pháp luật quy định về nghĩa vụ đóng thuế thu nhập doanh nghiệp/thuế thu nhập cá nhân. Do đó, nếu không thuộc đối tượng được miễn thuế, chủ thể đóng đầy đủ khoản thuế được coi là đang thi hành pháp luật.
2. Tuân thủ pháp luật
Tuân thủ pháp luật là chủ thể pháp luật kiềm chế mình để không thực hiện điều pháp luật cấm. Tuân thủ pháp luật mang tính bắt buộc thực hiện.
– Bản chất: Tuân thủ pháp luật có tính chất thụ động và thể hiện dưới dạng hành vi không hành động.
– Đối tượng thực hiện: Mọi chủ thể.
– Hình thức thể hiện: Thường thể hiện dưới dạng những quy định cấm đoán. Tức quy phạm không bắt buộc chủ thể không được thực hiện những hành vi nhất định.
– Ví dụ: Pháp luật cấm hành vi mua bán dâm. Do đó, không thực hiện hành vi mua bán dâm được xem là tuân thủ pháp luật.
3. Áp dụng pháp luật
Áp dụng pháp luật là việc cán bộ, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tổ chức cho các chủ thể khác thực hiện quyền hoặc nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Áp dụng pháp luật mang tính bắt buộc thực hiện.
– Bản chất: Đây là hoạt động mang tính quyền lực Nhà nước, được thể hiện dưới hình thức hành vi hành động và hành vi không hành động.
– Đối tượng thực hiện: Chỉ cán bộ, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
– Hình thức thể hiện: Tất cả các loại quy phạm. Bởi Nhà nước quyền hạn và nghĩa vụ tổ chức cho các chủ thể khác thực hiện pháp luật.
Ví dụ: Khi bên A khởi kiện bên B, tòa án có trách nhiệm xem xét và thụ lý đơn khởi kiện của bên A.
Áp dụng pháp luật chỉ là việc làm của cán bộ, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền
4. Sử dụng pháp luật
Sử dụng pháp luật là chủ thể pháp luật thực hiện điều mà pháp luật cho phép. Không mang tính bắt buộc thực hiện và phụ thuộc vào ý chí, sự lựa chọn của từng chủ thể.
– Bản chất: Đây có thể là hành vi hành động hoặc hành vi không hành động tùy vào quy định của pháp luật.
– Đối tượng thực hiện: Mọi chủ thể.
– Hình thức thể hiện: Thường được thể hiện dưới những quy phạm trao quyền, tức pháp luật quy định về quyền hạn của các chủ thể.
Ví dụ: Khi bên A cho rằng mình bị xâm quyền và lợi ích hợp pháp bởi bên B. Bên A có quyền khởi kiện B ra tòa án, vì pháp luật trao cho A quyền được khởi kiện B ra tòa án có thẩm quyền.
Khi đó, A được xem là đang sử dụng pháp luật.
Sử dụng pháp luật không mang tính bắt buộc, phụ thuộc vào ý chí chủ thể
II. Các hình thức pháp luật
Có 03 hình thức pháp luật phổ biến là:
– Pháp luật tập quán [tập quán pháp]
Là những tập quán được Nhà nước thừa nhận và đảm bảo thực hiện bằng cưỡng chế Nhà nước
– Án lệ pháp luật [án lệ pháp, tiền lệ pháp]
Là hình thức pháp luật hình thành từ hoạt động xét xử của Toà án. Các bản án sau khi được một Hội đồng Thẩm phán có thẩm quyền thừa nhận, sẽ trở thành khuôn mẫu áp dụng cho các vụ việc tương tự về sau.
– Văn bản quy phạm pháp luật
Đây là hình thức thủ tục do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành. Trình tự luật định có chứa các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung. Trình tự này được Nhà nước đảm bảo thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội cần thiết, cơ bản hoặc quan trọng.
Văn bản pháp luật có chức những quy tắc xử sự chung
Trên đây là toàn bộ thông tin trả lời cho câu hỏi thi hành pháp luật là gì? Các hình thức thi hành pháp luật như thế nào? Nếu đây là những kiến thức bổ ích, đừng quên tiếp tục theo dõi Quản Lý Bất Động Sản để có thêm những thông tin pháp lý hiệu quả.
Thi hành pháp luật là hành vi thực tế và thực hiện một cách hợp pháp mang theo mục đích nào đó của chủ thể pháp luật để hiện thực hóa mọi quy định mà pháp luật ban hành, đưa chúng vào đời sống hàng ngày, trở thành những hành vi chuẩn mực được công nhận hợp pháp.
Thực hiện pháp luật bao gồm bốn hình thức thực hiện pháp luật: tuân thủ pháp luật, thi hành pháp luật, sử dụng pháp luật và áp dụng pháp luật. Trong bài viết hôm nay chúng tôi sẽ đi sâu vào giải thích thi hành pháp luật là gì? – một trong bốn hình thức thực hiện pháp luật.
Thi hành pháp luật là hành vi thực tế và thực hiện một cách hợp pháp mang theo mục đích nào đó của chủ thể pháp luật để hiện thực hóa mọi quy định mà pháp luật ban hành, đưa chúng vào đời sống hàng ngày, trở thành những hành vi chuẩn mực được công nhận hợp pháp.
Trên thực tế hiện nay tồn tại rất nhiều định nghĩa khác nhau về thi hành pháp luật, chúng tôi xin đưa ra một số định nghĩa phổ biến như sau:
Thi hành pháp luật là việc các chủ thể thực hiện pháp luật chủ động thực hiện các nghĩa vụ mà pháp luật quy định.
Theo định nghĩa trên trang Wikipedia thì thi hành pháp luật được hiểu là: một hệ thống mà một số thành viên của xã hội hành động theo một phong cách có tổ chức để thực thi pháp luật bằng cách khám phá, ngăn chặn, phục hồi, hoặc trừng phạt những người vi phạm luật lệ và các quy tắc chi phối xã hội đó.
Như vậy hiện nay có rất nhiều định nghĩa về thi hành pháp luật tồn tại, nhưng chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản thì thi hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật một cách chủ động. Chủ thể pháp luật phải thực hiện một thao tác nhất định mới có thể thực hiện pháp luật được.
Một số ví dụ về việc tổ chức Nhà nước và các nhân, tổ chức khác thi hành pháp luật
Để giúp Quý độc giả hiểu rõ hơn về thi hành pháp luật là gì? Chúng tôi sẽ đưa ra một số ví dụ về thi hành pháp luật.
Ví dụ về việc tổ chức Nhà nước thi hành pháp luật:
Theo quy định tại khoản 2 – Điều 114 – Hiến pháp năm 2013 quy định:
“ Ủy ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương; tổ chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên giao.”
Như vậy, Ủy ban nhân dân sẽ là cơ quan được giao trách nhiệm tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương. Chính vì thế Ủy ban nhân dân phải thực hiện các hoạt động nhằm thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương nếu Ủy ban nhân dân mà không hành động thì Ủy ban nhân dân sẽ vi phạm quy định tại Điều luật này.
Ví dụ về cá nhân, tổ chức khác thi hành pháp luật:
– Cá nhân:
Theo quy định tại Điều 30, 31 – Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì:
“Điều 30. Độ tuổi gọi nhập ngũ:
Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Điều 31. Tiêu chuẩn công dân được gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân:
1. Công dân được gọi nhập ngũ khi có đủ các tiêu chuẩn sau đây:
a. Lý lịch rõ ràng;
b. Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;
c. Đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo quy định;
d. Có trình độ văn hóa phù hợp.”
Như vậy, theo quy định trên những cá nhân thuộc các trường hợp theo quy định của pháp luật thì phải tiến hành nhập ngũ theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Nếu không thi hành quy định trên thì cá nhân đó đang không thi hành pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
– Tổ chức:
Theo quy định tại khoản 3 – Điều 8 – Luật doanh nghiệp năm 2014: “ kê khai thuế, nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.”
Như vậy, những đối tượng của Luật doanh nghiệp phải chủ động tiến hành kê khai thuế, nộp thuế vầ thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật đúng theo như yêu cầu của quy định trên. Nếu không thi hành sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Quý khách hàng có những thắc mắc liên quan đến bài viết thi hành pháp luật là gì? Vui lòng liên hệ chúng tôi theo số 1900 6557 để được hỗ trợ, trân trọng!