Con đường giáo dục thông qua dạy học

Full PDF PackageDownload Full PDF Package

This Paper

A short summary of this paper

37 Full PDFs related to this paper

Download

PDF Pack

CÂU 4: Trình bày các con đường giáo dục. Con đường nào có vai trò quan trọng nhất? Vì sao? **1. Các con đường giáo dục

1. Khái quát chung về con đường giáo dục** Giáo dục là một quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch, có phương pháp của nhà giáo dục nhằm hình thành, phát triển nhân cách cho thế hệ trẻ theo mục đích giáo dục được xác định. Những nội dung giáo dục cơ bản trong nhà trường được thực hiện thông qua các con đường giáo dục. Con đường giáo dục là một khái niệm rộng bao gồm trong đó sự tổ chức thực hiện các quá trình giáo dục, việc vận dụng tổng hợp các phương pháp, cách thức tổ chức các quá trình giáo dục, trong đó học sinh được thực hiện hoạt động một cách chủ động, tích cực và sáng tạo nhằm lĩnh hội có kết quả hệ thống giá trị xã hội, đồng thời góp phần sáng tạo ra các giá trị mới cho xã hội.

1. Các con đường giáo dục Các con đường giáo dục có thể được hình thành ở mọi môi trường, mọi hệ thống giáo dục, nhưng trước hết trong hệ thống giáo dục chính quy. Trong môi trường nhà trường, một số con đường giáo dục được quan tâm tổ chức là: 1.2. Con đường dạy học [Dạy học là một hoạt động mà trong đó học sinh tự giác, tích cực độc lập hoàn thành nhiệm vụ học tập đã được xác định dưới sự tổ chức cuaer giáo

viên nhằm phát triển nhân cách theo các mục tiêu đã đề ra. Vì vậy, dạy học được coi là một con đường giáo dục mang lại hiệu quả cơ bản nhất.] Theo quan điểm của các nhà khoa học giáo dục hiện nay, dạy học là một dạng hoạt động diễn ra theo một quá trình, được gọi là quá trình dạy học. Quá trình dạy học là quá trình tác động qua lại giữa người dạy và người học; trong đó người dạy đóng vai trò chủ đạo, người học đóng vai trò chủ động, tích cực nhằm thực hiện tốt mục đích và nhiệm vụ dạy học. Nhìn ở bình diện tổng quát, dạy học là con đường giáo dục có vị trí vai trò quan trọng nhất trong toàn bộ hoạt động giáo dục được tổ chức cho người học, giúp cho thế hệ trẻ không chỉ chiếm lĩnh hệ thống tri thức khoa học, cơ bản, hiện đại, phù hợp với thực tiễn, rèn luyện hệ thống kỹ năng và kỹ xảo tương ứng, phát triển năng lực trí tuệ mà còn hình thành thế giới quan, nhân sinh quan khoa học, các phẩm chất nhân cách tốt đẹp. Ví dụ: Học sinh tiểu học khi học Đạo đức sẽ tự ý thức được việc mình phải làm và những việc không nên làm. Điều đó được thể hiện ở việc kính trọng ông bà cha mẹ, đi thưa về bẩm, biết giúp đỡ những người khó khăn hơn mình. Đối với sự hình thành và phát triển nhân cách người học và sự tiến bộ của xã hội, dạy học đã cho thấy sự phát huy tính giáo dục của con đường dạy học:

• Dạy học được coi là con đường thuận lợi nhất giúp cho người học trong một khoảng thời gian ngắn nhất có thể lĩnh hội được một khối lượng tri

• Mục đích kinh tế: qua hoạt động lao động, người học làm ra sản phẩm. Qua kết quả đạt được trong lao động, người học ý thức được giá trị của bản thân trong công cuộc xây dựng và phát triển xã hội. Ngoài ra, hoạt động lao động của người học còn có hiệu quả kinh tế bao nhiêu thì giá trị của nó đối với sự hình thành và phát triển nhân cách càng lớn bấy nhiêu.
• Mục đích giáo dục được coi là mục đích cơ bản của hoạt động lao động. Hoạt động lao động, nhất là lao động sản xuất có giá trị giáo dục người học một cách toàn diện. Thực tiễn đã chứng tỏ rằng, trong và bằng lao động người học thu được nhiều kết quả giáo dục:
• Giúp cho người học có cơ hội thuận lợi để vận dụng tri thức, kĩ năng, kĩ xảo có liên quan đã được học và mở rộng, đào sâu làm cho chúng phong phú, vững chắc hơn;
• Giúp người học rèn luyện các kĩ năng, kĩ xảo và thói quen lao động; biết làm một số công việc trước mắt và chuẩn bị cho việc tham gia lao động sau này;
• Giúp người học hình thành và phát triển nhiều phẩm chất tốt đẹp của người lao động;
• Giúp người học nhận thức và cảm nhận cái đẹp trong lao động, sản phẩm lao động, người lao động. Người học có cơ hội để sáng tạo ra cái đẹp thông qua lao động; VD: Trong hoạt đồng trồng rau hàng tháng của lớp, các em có cơ hội tự chăm sóc các luống rau của lớp và cảm thấy hạnh phúc khi thấy các cây rau lớn lên từng ngày nhờ vào công

chăm sóc của bản thân và các bạn trong lớp.

• Giúp người học phát triển được ý thức rèn luyện thể chất. Hoạt động lao động muốn phát huy được tác dụng phải tuân thủ các yêu cầu sư phạm đã được qui định:
• Tổ chức cho người học tự giác, tích cực tham gia nhiều hình thức lao động đa dạng phong phú tùy thuộc vào mục tiêu giáo dục;
• Đảm bảo sự thống nhất giữa lợi ích cá nhân và lợi ích xã hội trong hoạt động lao động, đảm bảo hiệu quả lao động;
• Kích thích tính tích cực, năng động, sáng tạo của người học trong hoạt động lao động;
• Kết hợp hợp lí hoạt động lao động đơn giản với hoạt động lao động kĩ thuật;
• Thống nhất được trách nhiệm tập thể và trách nhiệm cá nhân trong hoạt động lao động;
• Lao động, sản phẩm của lao động phải đảm bảo mục đích sư phạm, ý nghĩa xã hội, ý nghĩa giáo dục, ý thức thực tiễn, hình thành thái độ, ý thức lao động đúng đắn, nhận thức được quyền lợi và nghĩa vụ lao động của người công dân, hướng nghiệp, tinh thần lập thân lập nghiệp...
• 1.2. Con đường hoạt động xã hội* Nhà trường là nơi chuẩn bị cho người học bước vào cuộc sống xã hội. Việc chuẩn bị này chỉ được thực hiện tốt khi nhà trường gắn liền với xã hội, tức là nhà trường tổ chức cho người học tham gia các hoạt động xã

khăn. Từ đó, cá nhân mỗi em học sinh được đóng góp những phần nhỏ bé, nhằm giúp đở san sẻ khó khăn cho các bạn, giúp các em hình thành được tình thương người và lòng yêu thương, biết chia sẻ.

• Giúp cho người học có cơ hội mở rộng quan hệ xã hội, nhờ đó người học học hỏi được kinh nghiệm từ người khác cũng như rèn luyện kĩ năng giao tiếp. Con đường hoạt động xã hội muốn phát huy được tác dụng giáo dục tích cực đối với học sinh thì cần phải có điều kiện nhất định:
• Nội dung hoạt động cần phong phú có liên quan đến nhiều lĩnh vực;
• Hoạt động xã hội được thực hiện bằng nhiều hình thức đa dạng, hấp dẫn, phù hợp với những đặc điểm tâm - sinh lí của người học;
• Những hoạt động xã hội gắn với cộng đồng, trước hết là gắn với cộng đồng địa phương, tạo nên sự gắn bó giữa các em với cộng đồng;
• Người học phát huy được tính tự quản, không phụ thuộc vào giáo viên;
• Trong quá trình tiến hành những hoạt động xã hội, cần có sự hỗ trợ, sự phối hợp giữa các tổ chức xã hội, các đoàn thể xã hội;
• Các hoạt động cần mang lại hiệu quả rõ rệt, cụ thể, thiết thực; tránh phô trương nhận thức, lãng phí tiền của, thời gian, sức lực...
• 1.2. Con đường hoạt động tập thể* Trong cuộc sống xã hội, dù trong hoàn cảnh đổi mới nào thì đối tượng giáo dục của nhà giáo dục vẫn là cá nhân và tập thể người học. Con người vẫn phải tồn tại và phát triển trong các tập thể. Cho nên giáo dục người

học trong tập thể và bằng tập thể đã được coi là nguyên tắc giáo dục cơ bản trong nhà trường chúng ta. Giáo dục người học trong tập thể và bằng tập thể tức là đưa người học vào các hoạt động tập thể mà giáo dục, coi tập thể và hoạt động tập thể là môi trường và phương tiện để giáo dục người học. Tác dụng giáo dục của hoạt động tập thể đối với sự hình thành và giáo dục nhân cách:

• Con đường hoạt động tập thể giúp người học chuyển hóa được một cách tự giác những yêu cầu của nhà trường, của xã hội thành những yêu cầu của bản thân, tập thể; tự giác thực hiện các yêu cầu đó nhằm hình thành những hành vi và thói quen tương ứng. Giờ vậy, cả tập thể cũng như mỗi thành viên sẽ điều chỉnh thành vi ứng xử của mình cho phù hợp với những yêu cầu chuẩn mực đã được quy định. Qua hoạt động tập thể, các thành viên vừa là đối tượng giáo dục, vừa là chủ thể của giáo dục. Trong mối quan hệ tập thể - thành viên, tập thể được coi là chủ thể của quá trình giáo dục;
• Con đường hoạt động tập thể giúp cho người học có cơ hội không những bộc lộ được những tiềm năng của mình mà có khai thác, sử dụng và phát triển chúng
• Con đường hoạt động tập thể giúp cho người học có cơ hội luyện tập kĩ năng tự quản trên cơ sở luân phiên nhau phụ trách các công việc chung. Điều kiện nhất định:

phát huy ý thức và năng lực tự quản của học sinh.

• Đảm bảo các cơ sở vật chất cho việc tổ chức các hoạt động vui chơi
• 2. Con đường giáo dục quan trọng nhất* Dạy học là con đường giáo dục có vị trí, tác dụng quan trọng nhất trong toàn bộ các hoạt động giáo dục, góp phần thực hiện mục đích và nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của nhà trường. Hiện nay, dạy học luôn hướng vào người học, lấy hoạt động của giáo viên làm trung tâm, người học tích cực, chủ động lĩnh hội tri thức, kĩ năng, kĩ xảo dưới vai trò chủ đạo của giáo viên, xem người học vừa là chủ thể, vừa là mục đích cuối cùng của quá trình đó. Tóm lại, qua hoạt động dạy học, học sinh được trang bị một khối lượng lớn tri thức khoa học, được tiếp thụ những khái niệm đạo đức, văn hóa thẩm mỹ, những quy tắc, những chuẩn mực xã hội qua các môn học. Nhờ học tập và thực hành theo các chương trình nội, ngoại khóa mà kỹ năng lao động trí óc và chân tay được hình thành, trí tuệ được mở mang, nhân cách được hoàn thiện.