Chuyên đề Amin
- amino axit- peptit
1
MÔN HOÁ HỌC –
MÃ
CHẤM: H10a
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA
AMIN- AMINO AXIT- PEPTIT
- MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Amin- amino axit-
peptit là những hợp chất hữu cơ chứa nitơ có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống cũng như trong tổng hợp hữu cơ. Các amin được phân bố rộng rãi ở thực vật và động vật; được ứng dụng nhiều trong lĩnh vực sản xuất dược phẩm, phẩm nhuộm v.v...Trong các loại hợp chất hóa học,
peptit và protein có vai trò
quan trọng nhất vì nó là cơ sở tạo nên sự sống, mà theo quan điểm hóa học, protein được tạo nên từ các đơn vị cơ sở là các α
-
amino axit. Vì vậy việc nghiên cứu thấu đáo nội dung kiến thức này là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên và học
sinh.
Qua thực tế giảng dạy cho đội tuyển học sinh
giỏi tham dự kỳ thi chọn học sinh giỏi Quốc gia nội dung hoá học hữu cơ, chúng tôi nhận thấy đây là một nội dung kiến thức đa dạng, phong phú, học sinh thường lúng túng trong việc vận dụng lí thuyết vào bài tập. Mặt khác, tài liệu giúp hệ thống hóa kiến thức và phân loại bài tập để các em luyện tập và củng cố khắc sâu kiến thức còn chưa nhiều. Vì vậy
chúng tôi
mong muốn xây dựng được một tài liệu bổ ích nhằm cung cấp một công cụ giúp học
sinh
rèn luyện, nâng cao năng lực tự học, khắc sâu kiến thức về hợp chất
amin- amino axit- peptit.
2. Mục đích nghiên cứu
Hệ thống hóa cho học sinh những lí thuyết cơ
bản, tổng quát nhất về
Amin- Amino axit- Peptit
, phân loại các dạng bài tập và hướng dẫn cách lập luận, trình bày nội dung kiến thức.
3. Phƣơ
ng pháp nghiên
cứu
- Ph
ương pháp nghiên cứu :
Tổng hợp các kiến thức cơ
bản về vấn đề, trên cơ
sở đó
xây dựng các bài tập cụ thể, lời giải cụ thể để từ đó
học sinh thấy được phươ
ng pháp
chung cũng như
khả nă
ng t
ư
duy khi gặp các bài tập khác.
-
Tài liệu nghiên cứu :
+]
Giáo trình lý thuyết hoá học hữu cơ
của các tác giả : Trần Quốc Sơn, Nguyễn Vă
n
Tòng, Thái Doãn Tĩnh, Đỗ Đình Rãng, Nguyễn Minh Thảo.
+] Bài tập hoá học hữu cơ
của : Nguyễn Vă
n Tòng,
Đặng Đình Bạch, Ngô Thị Thuận, Trần Quốc Sơ
+] Đề thi HSG các năm
4.
Đối tƣợng nghiên cứu
Lý thuyết và hệ thống bài tập liên quan đến
Amin- Amino axit- Peptit
II. PHẦN NỘI DUNG
Chuyên đề Amin
- amino axit- peptit
2
Phần 1. Hệ thống hóa lí thuyết
cơ bản của
Amin- Amino axit- Peptit A. AMIN
- KHÁI NIỆM
1. Định nghĩa
Amin là dẫn xuất
th
ế H của NH
3
, bằng các gốc hiđrocacbon béo hay thơm.
Amin loại béo: gốc hiđrocacbon là gốc ankyl hay xicloankyl
CH
3
-CH
2
CH
2
-NH
2
Amin thơm, gốc hyđrocacbon là nhân thơm:
NH
2
2. Bậc amin
Amin bậc 1, có nhóm chức a
min -NH
2
đính với 1 gốc hiđrocacbon
Amin bậc 2, có nhóm chức amin –NH đính với hai gốc hiđrocacbon
Amin bậc 3, N đính với 3 gốc hiđrocacbon
RNH
2
[CH
3
]
2
CNH
2
R
2
NH CH
3
CH
2
NHCH
3
R
3
N [CH
3
]
3
N
amin bậc nhất amin bậc hai amin bậc ba
II. DANH PHÁP
Amin thường được gọi theo tên thông thường hơn là IUPAC
Tên gốc hiđrocacbon+amin [viết liền 1 chữ]
X-amino + tên
hiđrocacbon
Tên thông thƣờng
Tên IUPAC
CH
3
NH
2
[CH
3
]
2
NH [CH
2
CH
2
CH
2
]
3
N
CH
3
CH
2
CH-NH
2
CH
3
CH
3
CH
2
CH - N - CH
2
CH
3
CH
3
CH
3
NH
2
metylamin
đimetylamin
tri-n-propylamin sec-butylamin metyletyl-sec-butylamin aminometan N-metylaminometan N,N-
đipropylaminopropan
Amino-2-butan N, N-etylmetylamino-2- butan
Chuyên đề Amin
- amino axit- peptit
3
CH
3
NH
2
CH[CH
3
]
2
CH
3
NO
2
CH[CH
3
]
2
CH
3
NH
2
NH
2
CH
3
NO
2
NO
2
N[CH
3
]
2
NH
2
CH
3
phenylamin,anilin
đimetylphenylamin
đimetylanilin
p-
toluiđin
aminobenzen[benzenamin] N, N-
đimetylbe
nzenamin N, N-
đimetylanilin
p-aminotoluen
III. PHƢƠNG PHÁP TỔNG HỢP
1. Ankyl hóa trực tiếp amoniac hay amin
NH
3
tác dụng với RX tạo thành muối:
CH
3
CH
2
-Br + NH
3
CH
3
CH
2
NH
3+
Br
-
NaOH
CH
3
CH
2
NH
2
2.
Phản ứng khử
a, Khử hợp chất nitro
Nhóm nitro bị khử thành amin bậc nhất. Phản ứng chủ yếu dùng để điều chế amin thơm. Tác nhân khử có thể là hiđro hóa xúc tác hay tác nhân khử hóa học trong dung dịch.
[H] p, t
o
Fe C
2
H
5
OH, HCl, t
o
b,
Khử hợp chất nitri
n
Nitrin bị khử bằng hiđro trên xúc tác hoặc bằng LiAlH
4
trong dung dịch để tạo thành amin bậc nhất:
H
2/
Ni R-
C≡N R
-CH
2
-NH
2
hay LiAlH
4
IV. CẤU TRÚC