Nguyên nhân dẫn đến sự lão hóa của con người năm 2024
(HNM) - Sự lão hóa là một thuật ngữ dùng để chỉ sự suy giảm dần về tình trạng sinh lý trong cơ thể với độ tuổi. Quá trình lão hóa làm suy yếu các cơ bắp, làm giảm khả năng hoạt động của cơ thể, khiến các giác quan mất dần những đặc tính quan trọng. Show
Sự lão hóa xảy ra trong quá trình cơ thể tương tác với môi trường bên ngoài như ánh sáng, những chất độc trong không khí, nước và chế độ ăn uống..., gây nên những thay đổi về mặt cấu trúc và chức năng của những tế bào trong cơ thể. Những thay đổi đó sẽ dẫn đến sự suy giảm chức năng và theo đó là sự chết dần của cả cơ thể. Các nhà khoa học đã xác định từ những thay đổi về mặt di truyền đến những thay đổi về khả năng tự tái tạo của tế bào, khiến cơ thể lão hóa. Đầu tiên, qua thời gian, cơ thể tích tụ những tổn thương về mặt di truyền qua những tổn thương trên DNA. Một số nghiên cứu cho thấy, một đoạn DNA trong cơ thể được gọi là Telomere đại diện cho tuổi thọ của tế bào. Ở một tế bào bình thường, sau mỗi lần phân chia, một phần của Telomere sẽ mất đi. Khi độ dài của Telomere đạt mức giới hạn, thì tế bào sẽ không còn phân chia được nữa. Nếu đoạn DNA Telomere không được tái tạo, thì tế bào sẽ chết, làm chậm khả năng phục hồi của cơ thể. Một quá trình làm ngưng vòng đời của tế bào khi gặp nguy hiểm như khi các tế bào ung thư phát triển quá mức. Nhưng phản ứng này xảy ra nhiều hơn khi con người già đi, làm ngăn sự phát triển của tế bào và giảm khả năng nhân đôi của chúng. Những thay đổi khác xảy ra qua quá trình biểu hiện gene. Những gene ít biểu hiện ra ngoài ở trẻ sơ sinh sẽ hoạt động mạnh hơn ở người lớn tuổi, dẫn đến sự phát triển của những bệnh thoái hóa theo tuổi tác như Alzheimer. Sự lão hóa cũng ảnh hưởng đến những tế bào gốc. Khi con người già đi, số lượng tế bào gốc giảm dần và mất dần khả năng tái tạo, ảnh hưởng đến quá trình tái tạo mô và bảo trì những chức năng nguyên thủy của các cơ quan. Nếp nhăn trên da, mệt mỏi nhiều hơn,... là những dấu hiệu của tình trạng lão hóa, xảy ra khi bạn già đi. Nhưng nếu những dấu hiệu này đến sớm hơn dự kiến thì nó được gọi là lão hóa sớm - già trước tuổi. 1. Những dấu hiệu của lão hóa sớm là gì?Quá trình lão hóa ở mỗi người là khác nhau. Nhưng có một số dấu hiệu lão hóa được xem là sớm nếu bạn nhận thấy chúng trước tuổi 35. Đó là: 1.1 Đốm nám trên daCác đốm nám hay đốm đồi mồi là những vết phẳng trên da, xuất hiện do nhiều năm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Những nốt tăng sắc tố này có thể phát triển trên mặt, mu bàn tay hoặc cánh tay của bạn. Chúng có xu hướng xuất hiện sau tuổi 40. Những người có làn da trắng hơn thì có thể xuất hiện các đốm nám sớm hơn. Tuy nhiên, bạn hãy đến gặp bác sĩ nếu đốm nám có màu đen, thay đổi hình dạng, chảy máu hoặc có đường viền thô sần,... vì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề sức khỏe khác như ung thư da. 1.2 Da tay nổi nhiều gân và nhăn hơnTheo thời gian, các lớp trên cùng của da thường trở nên mỏng hơn, chứa ít protein hơn (ví dụ như collagen) tạo sự săn chắc cho làn da. Do đó, bàn tay của bạn thường bắt đầu nổi nhiều gân, lớp da mỏng và dễ bị nhăn hơn. Hầu hết mọi người xuất hiện dấu hiệu này khi ở độ tuổi 35 - 40. 1.3 Tăng sắc tố vùng ngựcNhiều người có dấu hiệu vùng ngực bị tăng sắc tố, da loang lổ khi họ già đi. Những vùng sắc tố khác nhau này có thể là do các tế bào da bị tổn thương, vì tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Loại tăng sắc tố này không phải lúc nào cũng liên quan tới tình trạng lão hóa. Nó có thể do bệnh chàm hoặc các tình trạng da khác làm tổn thương các tế bào melanin trên da bạn. 1.4 Da khô hoặc ngứaDa khô hoặc ngứa có thể xảy ra nhiều hơn khi bạn bị lão hóa sớm. Đó là vì làn da mỏng đi nên dễ bị mất nước hơn, tiết dầu ít hơn, dẫn tới nhanh bị khô hơn. Bạn sẽ nhận thấy làn da của mình trở nên khô hơn và dễ bị bong tróc hơn khi chuẩn bị bước sang tuổi 40. 1.5 Da nhăn và chảy xệKhi bạn bước vào độ tuổi 30, làn da của bạn sẽ chậm sản xuất collagen - một loại protein đảm bảo sự săn chắc và đàn hồi của làn da. Collagen giúp da của bạn luôn mịn màng, căng mọng. Vì da ít collagen nên da dễ xuất hiện các nếp nhăn và dễ chảy xệ hơn. Bạn có thể nhận thấy điều này dễ hơn ở những vùng trán hoặc những vùng da hay phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. 1.6 Rụng tócTình trạng rụng tóc xảy ra khi các tế bào gốc kích thích sự phát triển tóc mới trong nang tóc bị chết. Các yếu tố như sự thay đổi hormone, di truyền, môi trường, chế độ ăn uống,... sẽ kích thích quá trình rụng tóc xảy ra nhanh hơn. Có tới 40% phụ nữ trên 70 tuổi bị rụng tóc. Với nam giới, 50% đàn ông trên 50 tuổi bị rụng tóc. 1.7 Các dấu hiệu khácCơ thể già nhanh cũng có những biểu hiện như:
Rụng tóc là một trong các biểu hiện của già trước tuổi 2. Nguyên nhân gây lão hóa sớmCó một vài yếu tố có thể gây lão hóa sớm, khiến bạn già trước tuổi. Đó là:
Ngoài ra, còn do nguyên nhân khác: Ô nhiễm môi trường, tình trạng căng thẳng,... Xem ngay: Da lão hóa và mất khối lượng 3. Bạn nên làm gì để đối phó với tình trạng lão hóa sớm?Khi nhận thấy các dấu hiệu cho thấy cơ thể già nhanh, già trước tuổi, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau: 3.1 Đối phó với vết nám trên daNếu phát hiện trên da có các vết nám, bạn hãy đi khám bác sĩ da liễu để loại trừ các tình trạng da khác. Sau đó, khi đã biết đây là dấu hiệu của tình trạng lão hóa sớm, bạn có thể thay đổi lối sống của mình. Đó là:
3.2 Đối phó với tình trạng da tay khô, gân gốcNếu có bàn tay gầy guộc, nổi nhiều gân và da mỏng manh hơn, bạn hãy dưỡng ẩm cho da thường xuyên hơn. Bạn có thể thử 1 sản phẩm giúp khóa ẩm cho hàng rào bảo vệ da và thoa kem chống nắng có chỉ số SPF tối thiểu là 30 lên da tay. Nếu bàn tay của bạn thường xuyên phải tiếp xúc với hóa chất và tình trạng ô nhiễm (do công việc) thì bạn hãy đeo găng tay để bảo vệ tay. Nếu lo lắng về đôi tay của mình, bạn có thể trao đổi với bác sĩ da liễu để điều trị bằng laser, lột da bằng hóa chất,... 3.3 Đối phó với tình trạng tăng sắc tố trên ngựcNếu bị tăng sắc tố trên ngực, bạn nên bắt đầu bảo vệ vùng da này trước tác động tiêu cực của ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó, bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF 30 cho vùng da ngực mỗi ngày, che chắn các vùng da bị tổn thương. Đồng thời, bạn nên thường xuyên dưỡng ẩm cho vùng ngực (sử dụng kem dưỡng da có thành phần vitamin C hoặc retinoids) và có thể dùng các sản phẩm được bác sĩ chỉ định để điều trị tình trạng tăng sắc tố vùng ngực (steroid nhẹ và chất tẩy trắng). 3.4 Đối phó với tình trạng da khô hoặc ngứaNếu làn da của bạn bị bong tróc, khô và ngứa, bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác vấn đề của mình. Nếu da khô là dấu hiệu của lão hóa sớm, bạn hãy bắt đầu tập trung vào việc thay đổi lối sống của mình. Đó là:
Già trước tuổi có thể phải đối phó với tình trạng da khô 3.5 Đối phó với tình trạng da nhăn và chảy xệNếu làn da bị chảy xệ hoặc xuất hiện nếp nhăn, bạn nên:
3.6 Đối phó với tình trạng rụng tócNếu bị rụng nhiều tóc hoặc tóc ngày càng mỏng hơn, bạn nên mua sản phẩm dầu gội và dầu xả phù hợp. Bên cạnh đó, bạn cần chú ý đảm bảo chế độ ăn uống của mình có đầy đủ những thực phẩm tốt cho mái tóc. Đồng thời, bạn nên cân nhắc sử dụng vitamin tổng hợp hoặc các chất bổ sung vitamin để giúp cơ thể tạo ra keratin - thành phần cấu trúc quan trọng của tóc và móng tay. 3.7 Đối phó với các vấn đề khác
4. Có biện pháp làm chậm quá trình lão hóa không?Quá trình lão hóa không thể ngừng lại hoặc đảo ngược. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể làm chậm quá trình lão hóa sớm bằng cách thay đổi lối sống và sử dụng một số sản phẩm phù hợp. bạn nên trao đổi với bác sĩ để nhận được những lời khuyên phù hợp giúp làm chậm quá trình lão hóa. Một số lời khuyên cho bạn là:
Khi thấy bản thân có những dấu hiệu lão hóa sớm, bạn nên thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống và tập luyện,... để đối phó với tình trạng này, giúp làn da và vóc dáng luôn trẻ trung, khỏe mạnh. Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số hoặc đặt lịch trực tiếp . Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. Nguồn tham khảo: healthline.com, medicinenet.com, webmd.com XEM THÊM:
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng. |