Phần tích và đánh giá nội dung hiệp ước 1883 và 1884 mà triều đình nhà Nguyễn kí với thực dân Pháp

1. Hiệp ước Nhâm Tuất 1862
* Hoàn cảnh:
 đại đồn Chí Hòa thất thủ, quân pháp thừa thắng, lần lượt chiếm các tỉnh. Làm cho triều đình phong kiến nhà Nguyễn kí với pháp bản hiệp ước Nhâm Tuất. 
* Nội dung: nhượng hẳn cho Pháp ba tỉnh miền Đông Nam Kì và đảo Côn Lôn; bồi thường chiến phí cho Pháp; mở ba cửa biểncho thương nhân Pháp, Tây Ban Nha vào buôn bán.
* Nhận xét: – Triều đình đã chính thức đầu hàng, bức bột trước sự xâm lược của Pháp.2. Hiệp ước Giáp Tuất 1874* Hoàn cảnh:– Chiến thắng ở Cầu Giấy khiến quân Pháp hoang mang còn quân và dân ta phấn khởi,hăng hái đánh giặc.– Triều đình phong kiến nhà Nguyễn lo sợ nên đã kí với pháp Hiệp ước Giáp Tuất,để pháp rút khỏi Bắc Kì.* Nội dung: – Triều đình chính thức thừa nhận 6 tỉnh Nam Kì hoàn toàn thuộc Pháp.

                    – Quân Pháp sẽ rút hết quân ở Bắc Kì.


* Nhận xét: – nội dung kí kết đó, triều đình đã tiếp tục phản bội lợi ích dân tộc tạo đà cho quân Pháp có cơ hội lấn tới trên con đường xâm lược nước ta

3. Hiệp ước Quý Mùi 1883* Hoàn cảnh:

– Chiến thắng Cầu Giấy lần thứ hai làm quân Pháp hoang mang dao động. Chúng đã toan bỏ chạy nhưng triều đình lại chủ trương thương lượng với Pháp

– Ngày 20/8/1883 sau 2 ngày bắn pháo, quân Pháp đổ bộ lên Thuận An.Triều đình hoảng hốt xin đình chiến.
* Nội dung: triều định nhà Nguyễn đã chính thức thừa nhận sự bảo hộ của Pháp trên đất nước ta, mọi công việc chính trị, kinh tế ngoại giao của Việt Nam đều do người Pháp nắm…

* Nhận xét: hiệp ước 1883, triều đình phong kiến nhà Nguyễn tự mình làm mất đi sự độc lập của một chính quyền nhà nước phong kiến.4. Hiệp ước Pa – tơ – nốt 1884* Hoàn cảnh– Sau hiệp ước 1883, nhân dân cả nước một mặt phẫn nộ trước thái độ đầu hàng của triều nguyễn,càng căm thù quân xâm lược Pháp nên soi nổi đứng lên kháng chiến.

* Nội dung: nhằm xoa du sự công phẫn của nhân dân ta, mua chuộc, lung lạc quan lại triều định nhà Nguyễn.
* Nhận xét: triều đình vẫn đầu hàng, can tâm làm tay sai cho giặc.

Giải bài tập câu hỏi thảo luận trang 123 SGK Lịch sử 11

Đề bài

Hãy nêu nội dung cơ bản của Hiệp ước 1883.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

dựa vào sgk Lịch sử 11 trang 122, 123 để trả lời.

Lời giải chi tiết

Nội dung cơ bản của Hiệp ước Hác-măng [25-8-1883]:

- Về chính trị: Việt Nam đặt dưới sự “bảo hộ” của Pháp.

+ Nam Kì là xứ thuộc địa từ năm 1874 nay được mở rộng ra đến hết tỉnh Bình Thuận. Bắc Kì [gồm cả Thanh-Nghệ-Tĩnh] là đất bảo hộ. Trung Kì [phần đất còn lại] do triều đình quản lí.

+ Đại diện của Pháp ở Huế trực tiếp điều khiển ở Trung Kì.

+ Mọi việc giao thiệp của Việt Nam với nước ngoài [kể cả Trung Quốc] đều do Pháp nắm giữ.

- Về quân sự: triều đình phải nhận các huấn luyện viên và sĩ quan chỉ huy của Pháp, phải triệt hồi binh lính từ Bắc Kì về kinh đô [Huế], Pháp được tự do đóng quân ở Bắc Kì, được toàn quyền xử trí quân Cờ Đen.

- Về kinh tế: Pháp kiểm nắm và kiểm soát toàn bộ các nguồn lợi trong nước.

=> Với bản hiệp ước này, Việt Nam trở thành một nước thuộc địa nửa phong kiến.

Loigiaihay.com

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lịch sử lớp 11 - Xem ngay

4. Tìm hiểu hai bản hiệp ước Hác Măng [1883], Patơnốt [1884] và sự sụp đổ của nhà nước phong kiến Việt Nam

Đọc thông tin, kết hợp quan sát các hình ảnh, hãy:

  • Nêu nội dung hiệp ước Hác Măng [1883].Tại sao Pháp lại kí với triều đình Huế bản hiệp ước Patơ nốt [1884]?
  • Cho biết thái độ của một bộ phận quan lại và nhân dân ta khi triều đình Huế kí các hiệp ước đầu hàng thực dân Pháp?
  • Đánh giá trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc để mất nước

Nội dung hiệp ước Hác Măng [1883]:

  • Triều đình Huế thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận vào Nam Kì thuộc Pháp
  • Cắt ba tỉnh Thanh – Nghệ - Tĩnh sát nhập vào Bắc Kì.
  •  Triều đình Huế chỉ được cai quản ở Trung Kì,nhưng mọi việc đều phải thông qua viên khâm sứ Pháp ở Huế
  • Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát mọi công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ.
  • Mọi việc giao thiệp với nước ngoài do người Pháp nắm.
  • Triều đình Huế rút toàn bộ quân ở Bắc Kì về Trung Kì.

Pháp lại kí với triều đình Huế bản hiệp ước Patơ nốt [1884] vì:

Sau hiệp ước 1883, nhân dân cả nước một mặt phẫn nộ trước thái độ đầu hàng của triều nguyễn, mặt khác càng căm thù quân xâm lược Pháp nên sôi nổi đứng lên kháng chiến. 

Trước hoàn cảnh đó, chính quyền thực dân Pháp chủ trương làm dịu bớt tình hình căng thẳng của nhân dân và tỏ ra rộng lượng với triều đình để lấy lòng vua quan phong kiến bù nhìn nên đã dẫn đến việc kí kết hiệp ước Pa - tơ - nốt ngày 6/6/1884

Thái độ của một bộ phận quan lại và nhân dân ta khi triều đình Huế kí các hiệp ước đầu hàng thực dân Pháp:

  • Quan lại: Một bộ phận sĩ phu, văn thân triều đình như Nguyễn Thiện Thuật, Tạ Hiện... phản đổi lệnh bãi binh, không đồng tình với quyết định của nhà vua.
  • Nhân dân: Vô cùng căm phẫn cả triều đình Huế lẫn bọn thực dân Pháp. Từ đó, khiến cho các phong trào kháng chiến chống Pháp được nổ ra liên tục và mạnh mẽ hơn.

Trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc để mất nước: Có thể nói, từ khi thành lập, nhà Nguyễn cũng đã có những đóng góp trong việc xây dựng, mở mang bờ cõi nước ta... Tuy nhiên, đến giai đoạn khủng hoảng và suy thoái thì nhà Nguyễn không còn làm tốt trọng trách giữ gìn và bảo vệ đất nước. Trước sự xâm lược của thực dân Pháp, nhà Nguyễn đã bỏ hết trách nhiệm của mình, thẳng tay dâng đất nước cho giặc, phó mặc số phận của đất nước, của nhân dân cho Pháp. Đó là điều nhân dân rất phẫn nộ.

Câu 1

a. Từ năm 1858 đến năm 1884, triều đình nhà Nguyễn đã kí với  chính phủ Pháp những hiệp ước nào? Nêu nội dung chủ yếu của các hiệp ước đó.Tên Hiệp ước Nội dung chủ yếu

Hiệp ước Nhâm Tuất [1862]   :Triều đình nhà Nguyễn thừa nhận quyền cai quản của nước Pháp ở ba tỉnh miền Đông Nam Kì [Gia Định, Định Tường, Biên Hoà] và đảo Côn Lôn; mở ba cửa biển [Đà Nẵng, Ba Lạt, Quảng Yên] cho Pháp vào buôn bán; cho phép người Pháp và Tây Ban Nha tự do truyền đạo...; bồi thường cho Pháp 288 vạn lạng bạc; Pháp sẽ "trả lại" thành Vĩnh Long cho triều đình chừng nào triều đình buộc được dân chúng ngừng kháng chiến.

Hiệp ước Giáp Tuất [1874]  :Pháp sẽ rút quân khỏi Bắc Kì, còn triều đình chính thức thừa nhận sáu tính Nam Kì hoàn toàn thuộc Pháp.

Hiệp ước Hác-măng [1883] :Triều đình Huế chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì để nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh-Nghệ-Tĩnh được sáp nhập vào Bắc Kì. Triều đình chỉ được cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên khâm sứ Pháp ở Huế. Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ. Mọi việc giao thiệp với nước ngoài [kể cả với Trung Quốc] đều do Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.

Hiệp ước Pa-tơ-nôt [1884]   :Nội dung cơ bản giống với Hiệp ước Hác-măng, chỉ sửa đổi đôi chút về ranh giới khu vực Trung Kì nhằm xoa dịu dư luận và lấy lòng vua quan phong kiến bù nhìn.

b. Nhân dân ta có thái độ như thế nào khi triều đình nhà Nguyễn kí những hiệp ước trên?

- Nhân dân ta đã phản đối mạnh mẽ việc triều đình nhà Nguyễn kí các hiệp ước đầu hàng, "quyết đánh cả Triều lẫn Tây"...

- Nhân dân không tuân thủ lệnh của triều đình, tiếp tục đẩy mạnh kháng chiến chống thực dân Pháp..

  • lý thuyết
  • trắc nghiệm
  • hỏi đáp
  • bài tập sgk

phân tích và nhận xét về nội dung hiệp ước Hác măng [1883] và pa tơ nốt [1884]mà triều đình Huế đã kí với thực dân pháp

Các câu hỏi tương tự

Video liên quan

Chủ Đề