Sắc được gọi là gì
Trước hết, có thể nói ngắn gọn về bản chất của màu: màu sắc là tần số sóng phản xạ ánh sáng mà các vật xung quanh trước tác động của ánh sáng chiếu vào nó. Sóng này được thị giác của con người ghi nhận giúp chúng ta có thể phân biệt được màu sắc. I. Màu quang phổ và Màu hữu cơ: Như các bác nhìn thấy trên cầu vòng sau cơn mưa: chùm sáng 7 sắc lung linh trên bàu trời đó chính là hơi nước bị khúc xạ ánh sáng mà phân thành nhiều màu. Thế nhưng bản chất của dài màu ánh sáng này – sau đây em gọi là màu Quang Phổ - không phải là nhiều màu như thế. Nó được tạo bởi 3 màu cơ bản: R (red), G (green) và B (blue). Ba màu này hoà trộn vào nhau với tỷ lệ nhất định sẽ tạo ra các màu, kể cả màu đen và trắng, khi RGB đạt giá trị min, ta có màu đen và khi đạt max, ta có màu trắng. Người ta gọi hệ màu này là RGB Tuy nhiên chúng ta cũng chỉ bàn sơ qua về hệ màu này vì nó ít liên quan đến dân chơi mô hình, he he. 2. Màu hữu cơ: Con người muốn thể hiện màu sắc mà không cần ánh sáng, họ tìm đến những vật liệu ngoài thiên nhiên, các loại khoáng chất để có được màu sắc. Cái này các bác có thể thấy qua những bức tranh vẽ cổ xưa, hoặc ngay như tranh Đông Hồ nổi tiếng màu sắc cũng lấy từ những vật liệu thiên nhiên gần gũi. Đỏ cánh sen: (Magrita), Vàng: (Yellow) và Xanh cô-ban:(Cyan)Người ta gọi hệ màu này là CMY hoặc để pha màu xanh lá cây, ta dùng: Với cách hoà trộn như vậy, ta có 1 bảng hoà màu cơ bản như sau: Như vậy phần đầu này em xin chỉ nói tổng quan về bản chất của màu sắc, ở các bài sau em sẽ dần dần nói chi tiết hơn. II. Sắc độ của màu: Như đã trình bày ở trên, màu sắc chính là sóng phản xạ từ vật thể đối với ánh sáng, được mắt người ghi nhận lại. Vậy nếu trong trường hợp ánh sáng yếu đi, hoặc mạnh lên thì màu sắc đó sẽ ra sao ? Nếu tối đi tuyệt đối ? nó sẽ trở thành màu đen Nếu sáng lên hết cỡ ? nó sẽ trở thành màu trắng. Nhưng đó là nói về cường độ ánh sáng chiếu lên vật thể đó, còn khi ta muốn thế hiện ánh sáng đó với 3 màu cơ bản kia thì sao ? Và thế là đen và trắng được nghĩ đến. Đây là hình thể hiện các độ đậm nhạt của đen và trắng người ta gọi là thang xám Nói vậy thì màu đen và màu trắng không phải là màu sao ? Tất nhiên chúng là màu, có điều vật thể mang màu đen hấp thụ hoàn toàn ánh sáng chiếu vào nó, còn màu trắng thì nguợc lại, chúng phản xạ hoàn toàn. Thế là đen và trắng được tận dụng để thể hiện các sắc độ của 3 màu cơ bản bằng cách pha chúng với các màu cơ bản hoặc với các màu đã được hoà trộn từ các màu cơ bản (trong bảng màu hình tròn ở phần đầu). Chúng ta thử pha nhé ? Dưới đây là bảng màu hình tròn cơ bản ở phần đầu, nhưng có pha thêm 2 sắc độ (bằng cách thêm đen và trắng) trắng 50% (vòng ngoài) và đen 30% (vòng trong) Nói thêm 1 chút về các ký hiệu màu (mà chúng ta sẽ sử dụng nhiều đến trong các bài sau): Nói đến đây có người không tin rằng chỉ với những màu cơ bản thế mà có thể pha ra tất cả các màu. Này này, điều này là chính xác và đã được áp dụng từ rất lâu đấy. Ví dụ nhé: trong in ấn sách báo tạp chí, người ta đã sử dụng hệ màu CMYK từ lâu, (không có màu trắng nhé, vì màu trắng là màu của giấy rồi), Dưới đây là 1 ví dụ "hùng hồn" của việc pha trộn màu CMYK: Kết luận lại, là với 5 màu cơ bản: C-M-Y-K-W, cho phép chúng ta có thể hoà trộn chúng lại với nhau để có thể pha ra tất cả các màu. Nếu pha nhiều và có kinh nghiệm, ta có thể pha ra những màu sơn giống hệt như mẫu, trong khi tủ sơn của chúng ta có khi chỉ cần 5 màu mà thôi. Kết thúc phần cơ bản. Phần sau chúng ta sẽ thử sắn tay áo pha 1 số màu thử xem nhé. Phần này em sẽ chụp ảnh các bước pha màu để các bác có cái nhìn thực tế. Lý thuyết pha màu
Màu cơ bảnCó 3 màu chính: đỏ, xanh dương, vàng. Từ ba màu này, tùy theo tỉ lệ pha trộn có thể tạo ra được tất cả các màu còn lại trong bảng màu. - Màu dương: RGB red green blue – đỏ, xanh dương, xanh da trời. Pha 3 màu này với nhau sẽ được màu trắng. - Màu âm: CMYK – cyan magenta yellow black – xanh da trời, đỏ cánh sen, vàng, đen. Pha 4 màu này lại với nhau sẽ có màu đen. Đen và trắng là màu vô sắc vì chỉ làm màu sắc đậm nhạt tự thân chứ không làm biến đổi tính chất của màu nên không có tính hoà sắc. Có 3 nguyên tắc pha màu chính: - Xanh dương + đỏ= nâu (tím) Tùy theo tỉ lệ giữa các màu trên, cộng với việc điều chỉnh đậm nhạt tự thân -> tạo ra các màu khác. Cần luyện pha Đen Trắng trước để luyện mắt nhìn đậm nhạt và tập phân bổ đậm nhạt trong bố cục. Thực hành dùng bài Đen Trắng làm chuẩn và lắp màu theo sắc độ của đen trắn
2. Bảng màu và cách phối màu: - Phối màu tương tự (analogous scheme): Dùng ba màu liền nhau trên vòng tròn màu và phối hợp thêm độ sáng tối. - Phối màu chỏi (clash scheme): dùng các màu bên phải hoặc bên trái của màu bổ xung trên vòng tròn màu. Vd: màu bổ sung của màu đỏ là màu xanh lá. Như vậy, màu chỏi là màu xanh dương, nằm bên trái màu bổ sung. - Phối màu đơn sắc (monochromatic scheme): dùng một màu chính kết hợp với những màu có sắc thái tương tự hoặc có độ bóng. - Phối màu trung tính (neutral scheme): Dùng một màu chính rồi phối với màu sáng hơn hoặc sậm đen. - Phối màu căn bản (Primary scheme): Dùng ba màu chính căn bản: đỏ – vàng – xanh - Phối màu bổ sung cấp thứ hai (secondary scheme): Dùng một màu chính rồi phối với hai màu bổ sung cấp thứ hai. Ví dụ: xanh lá cây nhạt – tím – cam. - Phối màu bổ sung cấp thứ ba (Tertiary scheme): Dùng một màu chính rồi phối với hai màu bổ sung cấp thứ ba. Vd: đỏ cam – xanh tím – và vàng xanh. Hoặc lục lam – vàng cam – đỏ tím … tất cả các màu đó cách đều nhau trên vòng tròn màu. http://vn.360plus.yahoo.com/anhphaisong_thenao_khi_vangem/article?mid=16 [Tư Liệu] Nghệ Thuật Phối Màu Màu sắc luôn tác động đến cuộc sống của chúng ta. Màu sắc là hiện tượng vật lý mà mắt chúng ta thấy được. Màu sắc có ngôn ngữ riêng của nó mà chúng ta phải tự cảm nhận. Màu sắc có sức mạnh làm tâm hồn chúng ta rung động. Người ta có thể dùng nghệ thuật phối màu để nói lên ý tưởng của mình mà không cần đến lời nói hay câu văn. Màu sắc ngoài cái đẹp trời cho còn có một chiều sâu kín đáo, chính cái điều kỳ diệu ấy làm rung động lòng người. Tất nhiên không phải lúc nào màu sắc cũng đẹp, không phải lúc nào màu sắc cũng hài hoà. Vì vậy nghệ thuật phối màu sẽ bù đắp những khuyết điểm đó. Phần I: Tóm tắt những khái niệm 1/ Màu dương tính: 2/ Màu âm tính: Ví dụ: 3/ Vòng tròn màu căn bản (the color wheel) Vòng tròn màu căn bản được tạo ra từ 3 màu: Đỏ - Vàng - Lục lam. Từ ba màu này, màu sắc được pha lẫn hai màu với nhau ( ví dụ: Đỏ + Vàng = Da cam) rồi ba màu trộn lại với nhau, cứ thế ta sẽ có hơn 3.400 màu thông dụng nhất trong thiết kế đồ hoạ và nếu cứ pha , pha và pha trộn mãi bạn sẽ có hàng ty tỷ sắc màu cho…riêng bạn. 4/ Cách dùng màu: • Cấp thứ nhất (Primary) • Cấp thứ hai (Secondary) • Cấp thứ ba (Tertiary) 5/ Cái này giờ mới biết: Không có “cái gọi là” màu đen, màu xám hay màu trắng vì màu trắng chỉ là sắc độ giảm tối đa của một trong 12 màu trên vòng tròn màu, màu xám và đen chính là sắc độ tăng tối đa của những màu trên (quá xá là đúng) 6/ Trình tự phối màu: • Bước 1: • Bước 4: Sắc độ hay tính chất của màu sắc gợi lên ít nhiều xúc động cho người xem. Người ta dùng nhiều từ khác nhau để mô tả đặc tính của màu sắc đơn và so sánh khi chúng phối hợp với nhau. Tuy nhiên độ sáng và tối lại là điều cơ bản của việc tạo ra sắc độ. Nếu không có ánh sáng thì sẽ chẳng có màu sắc. Tất nhiên, ở trong bóng tối tất cả chỉ là màu đen. Ánh sáng mặt trời là chùm tia sáng có bước sóng khác nhau. Nếu ánh sáng mặt trời chiếu qua lăng kính thì sẽ tạo ra một dải màu. Trong thiên nhiên điều này được thể hiện qua cầu vồng 7 sắc. Khi ánh sáng chiếu qua 1 vật, bề mặt của nó sẽ nhận bức xạ của bước sóng ánh sáng này và phản chiếu lại bức xạ của ánh sáng khác. Nếu mức hấp thụ bức xạ của các bước sóng đều nhau và mỗi thứ một chút thì chúng ta sẽ thấy vật ấy màu trắng. Ngược lại, nếu nó hấp thu toàn bộ bức xạ thì chúng ta sẽ thấy vật ấy màu đen. Vậy màu sắc thấy được trên một sự vật là sự tổng hợp bức xạ ánh sáng mà bề mặt của nó phản chiếu. Cùng một vật thể, nếu chụp hình ở dưới ánh sáng tự nhiên sẽ có sắc màu khác khi chụp dưới ánh sáng nhân tạo. Cũng vậy, khi soi một tờ in màu dưới ánh sáng tự nhiên thì màu sắc của hình ảnh sẽ khác khi soi tờ in dưới ánh sáng nhân tạo. Màu sắc được phân thành 8 loại: Như đã nói ở phần đầu do không có hình minh hoạ giống như trong sách, nên các hình ảnh TNDH minh hoạ dưới đây có thể sẽ không phản ánh chính xác nội dung của từng màu. Một số màu chưa tìm được hình, mong các bạn xem nội dung và tìm kiếm giúp. MÀU NÓNG MÀU LẠNH MÀU ẤM MÀU MÁT MÀU SÁNG MÀU SẬM MÀU NHẠT MÀU TƯƠI Màu sắc không đứng riêng lẻ một mình. Thật vậy, hiệu ứng của một màu phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Có 10 nguyên tắc phối màu cơ bản như sau: 1/ Phối màu không sắc (Achromatic) 2/ Phối màu tương tự (Analogous) 3/ Phối màu chỏi (Clash) 4/ Phối màu bổ sung (Complementary) 5/ Phối màu đơn sắc (Monochromatic) 6/ Phối màu trung tính (Neutral) 7/ Phối màu bổ sung từng phần (Split Complementary) 8/ Phối màu căn bản (Primary) 9/ Phối màu bổ sung cấp thứ hai (Secondary) 10/ Phối màu bổ sung cấp thứ ba (Tertiary) Phong thuỷ là phương pháp, là nghệ thuật thiết kế và định vị theo tự nhiên của vũ trụ. Trong bài I các bạn đã biết về 12 mức độ tương phản của màu sắc thế nhưng bạn sẽ khó trả lời vì sao chúng lại tương phản, đối chọi nhau một cách gay gắt ? Thuyết ngũ hành có thể giải thích được tất cả: Kim = tượng trưng cho màu trắng. Bất cứ hành nào trong ngũ hành cũng đều tương quan với các hành khác theo quan hệ tương sinh hay tương khắc. Các hành tương sinh và có thể phối hợp với nhau là: Các hành tương khắc và không thể phối hợp là: Tương tự như vậy khi phối màu từ 02 màu trở lên người ta cũng áp dụng các nguyên tắc tương sinh và tương khắc. Phối màu tạo hiệu ứng Màu sắc quả là 01 thế giới đa dạng, bạn có thể tạo ra rất dễ dàng hàng tỷ sắc màu nhưng tựu trung sự phối hợp để tạo ra hiệu ứng (có thể) cũng chỉ gói gọn trong 24 khái niệm phối màu cơ bản dưới đây: |