So sánh hình ảnh người lính cách mạng trong 2 bài thơ Đồng chí và bài thơ về tiểu đội xe không kính

1. Mở bài:
– Chính Hữu và Phạm Tiến Duật đều là những nhà thơ mặc áo lính. Họ cũng đều đã từng trải qua những ngày tháng gian khổ mà hào hùng của hai cuộc kháng chiến vĩ đại.
– Đồng Chí [Chính Hữu] và Bài thơ về tiểu đội xe không kính [Phạm Tiến Duật] là hai bài thơ rất thành công viết về đề tài người lính. Dù được sáng tác trong những hoàn cảnh khác nhau nhưng cả hai bài thơ đều xây dựng thành công hình ảnh người chiến sĩ cách mạng.

2. Thân bài:
a. Hoàn cảnh sáng tác
– Đồng chí được sáng tác vào năm 1948, giai đoạn đầu của cuộc toáng chiến chống Pháp.
– Bài thơ về tiểu đội xe không kính được sáng tác năm 1969, giai đoạn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang diễn ra khốc liệt nhất.
b. Xuất thân của những người lính
– Người lính trong bài Đồng chí xuất thân là những người nông miền quê lam lũ nước mặn đồng chua, đất cày lên sỏi đá. Họ là những người lính không chuyên, vì yêu nước, căm thù giặc mà ra đi trực tiếp cầm súng chiến đấu.
– Người lính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính là những chàng trai trẻ. Họ là những người lính được huấn luyện, đào tạo làm công việc chính là lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. Mặc dù không tiếp tham gia chiến đấu nhưng họ cũng góp phần không nhỏ cho cuộc kháng chiến của dân tộc.
c. Tư thế của những người lính
Trong cả hai bài thơ, những người lính đều hiện lên với tư thế hiên ngang, bất khuất:
– Trong bài Đồng chí, người lính hiện lên trong tư thế Súng bèn súng, đầu sát bên đầu…
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới luôn sẵn sàng mai phục, chiến đấu với quân thù.
– Trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, người lính hiện lên trong tư thế
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Đó là tư thế bình thản, đàng hoàng, hiên ngang, sẵn sàng nhìn thẳng vào gian khổ, không hề run sợ, không hề né tránh.
d. Phẩm chất của những người lính
– Tâm hồn tinh tế nhạy cảm, luôn lạc quan, yêu đời:
+ Người lính trong bài Đồng chí ra đi đánh giặc nhưng lúc nào cũng canh cánh bên lòng nỗi niềm nhớ về quê hương, xứ sở – nơi có giếng nước gốc đa, gian nhà không và hình bóng những người thân yêu. Hình ảnh Đầu súng trăng treo cũng là một hình ảnh lãng mạn tuyệt đẹp thể hiện được tâm hồn lãng mạn, trẻ trung, thi vị của người lính trong bài Đồng chí.
+ Vẻ đẹp tâm hồn của người lính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính được thể hiện qua những hình ảnh đầy vui tươi, dí dỏm: Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng / Thấy con đường chạy thẳng vào tim. Trên con đường ra trận, thiên nhiên khắc nghiệt cũng trở nên thơ mộng, gắn bó, làm bạn với con người, con đường đến với miền Nam thân yêu luôn ở trong tim mỗi người chiến sĩ.
– Tinh thần bất khuất vượt lên mọi khó khăn, thử thách.
+ Trong bài Đồng chí, người lính phải đối mặt với những thiếu thốn khó khăn về vật chất, với căn bệnh sốt rét rừng quái ác…
+ Trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính, người lính phải đối mặt với những khó khăn, gian khổ khi ngồi sau vô lăng của những chiếc xe không có kính.
+ Họ đều vượt qua mọi khó khăn bằng ý chí, nghị lực phi thường, bằng niềm tin tưởng, lạc quan phơi phới…
– Tinh thần đoàn kết, yêu thương, gắn bó với nhau
+ Đây là chủ đề xuyên suốt bài thơ Đồng chí. ;
+ Hình ảnh Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính cũng đã thể hiện được một cách xúc động tình cảm yêu thương gắn bó với nhau của những người lính lái xe Trường Sơn.
Tình yêu đất nước, lòng căm thù giặc sâu sắc và ý chí quyết tâm đánh đuổi quân thù là vẻ đẹp đáng khâm phục nhất của những người lính trong cả hai bài thơ.

3. Kết bài:
Hai bài thơ được viết vào hai thời điểm khác nhau, với những bút pháp nghệ thuật khác nhau nên đã tạo nên những hình tượng nghệ thuật mang vẻ đẹp riêng, độc đáo. Người lính của thời chống Pháp nhiều suy tư, trăn trở, chiêm nghiệm, còn người lính của thời chống Mỹ lại vui tươi, dí dỏm, hồn nhiên với sức trẻ và nhiệt huyết tràn đầy.
Hai hình tượng trong hai thi phẩm mang những vẻ đẹp khác nhau nhưng họ đều là đại diện cho phẩm chất, khí phách của con người Việt Nam trong thời đại cách mạng.

Bài Kiểm Tra

Bài Kiểm Tra //baikiemtra.com/uploads/bai-kiem-tra-logo.png

A.Đôi nét về tác phẩm Đồng chí

1. Hoàn cảnh sáng tác

- Bài thơđược sáng tác vào mùa xuân năm 1948, thời kìđầu của cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp, sau khi tác giả cùngđồngđội tham gia chiếnđấu trong chiến dịch Việt Bắc [Thu -Đông năm 1947]đánh bại cuộc tiến công quy mô lớn của Pháp lên chiến khu Việt Bắc.

⇒Đượcđánh giá là tiêu biểu cho thơ ca kháng chiến giaiđoạn 1946 – 1954, bài thơđãđi qua hành trình hơn nửa thế kỉ, làm sang trọng một hồn thơ chiến sĩ của Chính Hữu.

2. Bố cục [3đoạn]

-Đoạn 1 [7 câu thơđầu]: Cơ sở hình thành tìnhđồng chí,đồngđội của những người lính.

-Đoạn 2 [10 câu thơ tiếp theo]: Những biểu hiện của tình đồng chí và sức mạnh của tình cảmấyở những người lính.

-Đoạn 3 [3 câu kết]: Biểu tượngđẹp về tìnhđồng chí.

3. Giá trị nội dung

Bài thơ nói về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu nặng của những người lính cách mạng dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu. Tình đồng chí góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và phẩm chất của những người lính cách mạng. Qua đó hiện lên hình tượng chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.

4. Giá trị nghệ thuật

Bài thơ thành công về nghệ thuật bởi thể thơ tự do linh hoạt, các chi tiết, hình ảnh được sử dụng mang tính tiêu biểu, chân thực, ngôn ngữ cô đọng, giản dị và giàu sức biểu cảm.

B. Tiểu đội xe không kính

1. Xuất xứ

- Bài thơ về tiểu đội xe không kính nằm trong chùm thơ Phạm Tiến Duật được tặng giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và được đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửa của tác giả.

2. Bố cục [3 phần]

- Phần 1 [hai khổ thơ đầu]: Tư thế hiên ngang ra trận của những người lính lái xe tiểu đội xe không kính.

- Phần 2 [bốn khổ thơ tiếp theo]: Tinh thần dũng cảm, lạc quan của những người lính.

- Phần 3 [khổ thơ cuối]: Ý chí quyết tâm chiến đấu vì miền Nam.

3. Ý nghĩa nhan đề

Nhan đề mang đề tài của bài thơ: Tiểu đội xe không kính. Tiểu đội là đơn vị cơ sở nhỏ nhất trong biên chế của quân đội Việt Nam. Cái tên gợi cho người đọc tính khốc liệt của chiến tranh. Một cái tên trần trụi, không mỹ miều, hàm súc như bao nhan đề bài thơ khác, đối lập với quan niệm cái đẹp văn chương thuần túy.

Bài 4: Cảm nhận của em về hình ảnh người lính trong hai bài Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính.