Công tác phòng không nhân dân [PKND] là một nội dung quan trọng trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, là bộ phận của thế trận chiến tranh nhân dân trên mặt trận đối không nhằm thực hiện phòng, tránh, đánh trả và khắc phục hậu quả các hành động xâm nhập, tiến công đường không của địch. Trong 5 năm qua, công tác PKND trên địa bàn tỉnh đã từng bước đi vào nề nếp và đạt được nhiều kết quả sát thực như công tác tuyên truyền, giáo dục; xây dựng lực lượng chiến đấu, lực lượng khắc phục hậu quả và công tác diễn tập ở các địa phương.
Huấn luyện lực lượng phòng không chuyên trách. * Những kết quả bước đầu Đại tá Vương Viết Tiến, Phó chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, Trưởng cơ quan thường trực Ban chỉ đạo PKND cho biết, thực hiện Nghị định 65/2002/NĐ-CP của Chính phủ về công tác phòng không nhân dân [PKND] và Thông tư 118/2004/TT-BQP của Bộ Quốc phòng, UBND tỉnh đã nhanh chóng chỉ đạo thành lập Ban chỉ đạo công tác PKND tỉnh và soạn thảo qui chế hoạt động, thành lập cơ quan thường trực, cơ quan chuyên trách giúp việc đồng thời hướng dẫn các địa phương thành lập ban chỉ đạo ở cả 3 cấp tỉnh, cấp huyện, xã kịp thời đi vào hoạt động có nền nếp. Mặt khác tổ chức tuyên truyền, giáo dục rộng rãi về công tác PKND cho các đối tượng là cán bộ các cơ quan, ban ngành, chính quyền địa phương, lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, người lao động trong nhà máy, xí nghiệp, học sinh, sinh viên… Thông qua các buổi sinh hoạt, nói chuyện truyền thống, công tác tuyên truyền tập trung vào một số nội dung chủ yếu như: vai trò, mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của PKND. Từ năm 2006 đến nay, đã tổ chức 20 lớp bồi dưỡng cho gần 2.400 đối tượng cấp tỉnh, 1.014 lớp với trên 100.000 người cấp huyện và gần 30.000 sinh viên, 424.800 học sinh trong toàn tỉnh. Và lực lượng dân quân tự vệ, lực lượng khắc phục hậu quả. Đối với công tác xây dựng lực lượng chuyên trách, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức huấn luyện chiến đấu lực lượng phòng không theo chỉ tiêu của Bộ quốc phòng và quân khu. Đặc biệt, chú trọng công tác huấn luyện diễn tập có đạn hơi, thuốc nổ sát với tình huống chiến đấu phòng không qua đó huấn luyện lực lượng phòng không có đủ khả năng chiến đấu, đánh trả khi có sự cố xảy ra. Xây dựng lực lượng khắc phục hậu quả trên toàn tỉnh với 262 tổ, tập trung 7.860 người, ngoài ra còn có lực lượng rộng rãi ở các công ty, xí nghiệp, nhà máy. Ngoài ra, Ban chỉ đạo tỉnh đã chỉ đạo cơ quan Quân sự các cấp tổ chức thực hiện tốt việc xây dựng, chuẩn bị phương tiện, trang thiết bị đảm bảo cho hệ thống quan sát, thông báo, báo động phòng không và các lực lượng phòng không như bộ đội địa phương, dân quân tự vệ sẵn sàng đánh địch đột nhập đường không trong thời bình và làm cơ sở đánh trả địch tập kích đường không khi có chiến tranh xảy ra. Lực lượng dự bị động viên tham gia tập luyện. * Nhiệm vụ và phương hướng cho giai đoạn 2011-2015 Qua 5 năm thực hiện công tác PKND, nhiều kinh nghiệm quý báu đã được Ban chỉ đạo tỉnh đúc kết phục vụ cho hoạt động của giai đoạn tới: đó là nguyên tắc mang tính quyết định đến việc hoàn thành nhiệm vụ công tác PKND ở từng địa phương, đơn vị là vai trò của cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương trong việc tham mưu, triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, chú trọng công tác xây dựng cả về số lượng và chất lượng các lực lượng chiến đấu phòng không, các đội khắc phục hậu quả; tổ chức huấn luyện và tăng cường công tác kiểm tra, hội thi, hội thao đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và xử trí tình huống thiên tai, dịch họa có thể xảy ra trên địa bàn. Từng bước quan tâm công tác đầu tư công nghệ, kinh phí tương xứng với tiềm lực, khả năng từng địa phương, kết hợp hoạt động công tác PKND với kinh tế, quốc phòng. Khen thưởng tập thể làm tốt công tác PKND trong 5 năm qua. Trên cơ sở dự báo tình hình, Ban chỉ đạo tỉnh cũng đề ra phương hướng, nhiệm vụ công tác PKND giai đoạn 2010 – 2015, trong đó quán triệt sâu sắc Nghị quyết TW8 khóa IX về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết 28 Bộ Chính trị, Nghị định số 152/NĐ của Chính phủ về xây dựng khu vực phòng thủ. Đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục mọi tầng lớp nhân dân về công tác PKND để không ngừng nêu cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu. Tiếp tục thực hiện Nghị định 65/2002/NĐ-CP của Chính phủ về công tác PKND, nâng cao trách nhiệm của các cơ quan tổ chức đối với công tác PKND, tập trung chỉ đạo kiện toàn, duy trì hoạt động có hiệu quả Ban chỉ đạo các cấp. Xây dựng, củng cố lực lượng phòng không, dân quân tự vệ theo Đề án xây dựng dân quân tự vệ phòng không, dân quân cơ động, dân quân thường trực, nhất là xây dựng lực lượng phòng không chuyên trách ở các địa bàn trọng điểm. Đổi mới và nâng cao chất lượng huấn luyện theo hướng đồng bộ, chuyên sâu, sát với tình huống và phương án chiến đấu đối tượng tác chiến và địa bàn hoạt động…. T.L
Bài 8: Công tác phòng không nhân dân
I. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TÁC PHÒNG KHÔNG NHÂN DÂN
1. Khái niệm chung về phòng không nhân dân
Là tổng hợp các biện pháp và hoạt động của quần chúng nhân dân nhằm đối phó với các cuộc tiến công hoả lực bằng đường không của địch.
2. Sự hình thành và phát triển của công tác phòng không nhân dân
Công tác phòng không nhân dân ở Việt Nam hình thành trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại của Đế quốc Mỹ [1964 – 1972].
- Nhận rõ âm mưu của địch, ta đã tổ chức vận dụng kết hợp cả 2 hình thức:
+ Chủ động sơ tán, phòng tránh.
+ Kiên quyết đánh trả tiêu diệt địch.
* Yêu cầu, nhiệm vụ công tác Phòng không nhân dân trong thời kỳ mới
- Chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc [nếu xảy ra] sẽ là cuộc chiến tranh xảy ra với vũ khí công nghệ cao.
- Mức độ khốc liệt, tàn phá lớn.
- Chuyển tiếp từ thời bình sang thời chiến nhanh.
- Công tác phòng không là một nội dung quan trọng trong xây dựng nền quốc phòng, là một bộ phận của thế trận chiến tranh nhân dân trên mặt trận đất đối không, nhằm thực hiện phòng tránh, đánh trả.
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC PHÒNG KHÔNG NHÂN DÂN TRONG TÌNH HÌNH MỚI
1. Xu hướng phát triển của tiến công hoả lực
a. Phát triển về vũ khí trang bị:
- Đa năng, tầm xa, tác chiến điển tử mạnh.
- Tàng hình, hệ thống điều khiển hiện đại.
- Độ chính xác cao, sức công phá mạnh.
b. Phát triển về lực lượng:
- Tinh gọn, đa năng, cơ động, hiệu quả.
- Tính tổng thể cao.
- Cơ cấu hợp lý, cân đối.
- Có khả năng độc lập tổ chức thực hiện nhiệm vụ.
c. Phát triển về nghệ thuật tác chiến:
- Là một kiểu chiến tranh mới - chiến tranh bằng tiến công hoả lực từ xa với các nguyên nhân sau:
+ Tiến công hoả lực ngoài phạm vi biên giới, vùng trời, vùng biển của một quốc gia, tránh được thương vong về sinh lực.
+ Tiến công hoả lực không phụ thuộc nhiều vào không gian, thời gian.
+ Tiến công hoả lực không cần đưa quân đi chiếm đất, nhưng áp đặt được mục đích chính trị.
2. Phương thức tiến hành tiến công hoả lực đối với nước ta
a. Tiến công từ xa “phi tiếp xúc”.
b. Đánh đêm bay thấp, sử dụng phương tiện tàng hình, tác chiến điện tử mạnh, đánh từng đợt lớn kết hợp đánh nhỏ lẻ liên tục ngày đêm.
c. Sử dụng vũ khí chính xác công nghệ cao đánh vào các mục tiêu trọng yếu
- Chia đợt và các mục tiêu đánh:
+ Đợt 1 đánh các lực lượng phòng không,
+ Đợt 2 đánh các mục tiêu trọng yếu, cơ quan đầu não.
+ Đợt 3 đánh vào các mục tiêu quân sự
- Thủ đoạn hoạt động:
+ Tổ chức trinh sát nắm chắc các mục tiêu định tiến công và tình hình để tạo bất ngờ.
+ Sử dụng tổng hợp các loại phương tiện trang bị,
+ Sử dụng hệ thống chỉ huy, tình báo, thông tin hiên đại.
+ Kết hợp tiến công hoả lực với các hoạt động bạo loạn lật đổ, tình báo, ngoại giao, kinh tế...
3. Đặc điểm, yêu cầu công tác phòng không nhân dân
a. Đặc điểm:
- Địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, có ưu thế vượt trội về phương tiện trang bị.
- Phải đối phó với địch trên không, địch mặt đất, mặt nước và bọn phản động gây bạo loạn, gây cháy nổ, phá hoại.
- Trong tình hình đổi mới của đất nước, cần lưu ý:
+ Gắn nhiệm vụ phòng không với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ.
+ Tổ chức phòng tránh hệ thống mục tiêu cần phải đa dạng, phù hợp.
- Phải có sự phối hợp hiệp đồng chặt chẽ của các lực lượng.
b. Yêu cầu công tác phòng không nhân dân:
- Phải kết hợp chặt chẽ theo phương châm:“Toàn dân - toàn diện - tích cực chủ động - kết hợp giữa thời bình và thời chiến”.
- Kết hợp chặt chẽ giữa phần “phòng” trong nhân dân, với công tác chuyên môn nghiệp vụ của nhà nước để chống tiến công đường không của địch.
- Lấy “phòng” và “tránh” là chính, đồng thời sẵn sàng xử lý mọi tình huống.
- Kết hợp giữa lực lượng chuyên môn và bán chuyên môn của quần chúng, giữa hiện đại và thô sơ, vận dụng kinh nghiệm
- Hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, giữa các ngành theo kế hoạch chung.
4. Nội dung công tác phòng không nhân dân.
a. Tuyên truyền giáo dục về công tác phòng không nhân dân
b. Tổ chức trinh sát, thông báo, báo động, quan sát nắm được hoạt động đánh phá của địch:
+ Tổ chức các đài quan sát mắt.
+ Tổ chức thu tin tức.
+ Tổ chức mạng thông tin thông báo, báo động.
+ Xác định các qui chế, quyền hạn, thứ tự ưu tiên thông tin, thông báo, báo động.
+ Trang bị khí tài cho các đài quan sát.
c. Tổ chức nguỵ trang, sơ tán, phòng tránh:
* Sơ tán, phân tán:
* Tổ chức phòng tránh:
+ Cải tạo hệ thống hang động để cất giấu tài sản...
+ Xây dựng các công trình ngầm.
+ Xây dựng hệ thống hầm, hào.
+ Nguỵ trang.
+ Khống chế ánh sáng.
+ Xây dựng công trình bảo vệ.
+ Phòng gian giữ bí mật
d. Tổ chức đánh trả và phục vụ chiến đấu
+ Đánh tập trung: để bảo vệ các trung tâm chính trị, quân sự, kinh tế quan trọng.
+ Đánh địch rộng khắp: đánh trên đường bay tiếp cận.
e. Tổ chức khắc phục hậu quả.
+ Tổ chức cứu thương:
+ Tổ chức lực lượng cứu sập
+ Tổ chức cứu hoả; cứu hộ trên sông, biển.
+ Tổ chức khôi phục đảm bảo giao thông, thông tin...
+ Tổ chức lực lượng chôn cất nạn nhân, làm sạch môi trường, ổn định đời sống.
5. Tổ chức chỉ đạo công tác phòng không nhân dân ở các cấp.
Để thực hiện công tác phòng không nhân dân được hiệu quả, ngày 06/01/2003 Thủ tướng chính phủ đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo công tác phòng không nhân dân Trung ương và Ban chỉ đạo công tác phòng không nhân dân địa phương