Tiệc quốc yến là gì

Quốc yến [tiệc chiêu đãi cấp quốc gia] thường là một bữa tối mà nước chủ nhà tổ chức để chiêu đãi quan khách quốc tế... Quốc yến của mỗi nước thường cố gắng thể hiện những tinh hoa ẩm thực của nước mình và cũng là phương tiện ngoại giao ẩn chứa các thông điệp. Ở Trung Quốc, quốc yến chỉ do Chủ tịch nước, hoặc Thủ tướng tổ chức. Đối với người Trung Quốc, thực phẩm không chỉ đơn giản là thứ đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người, mà từ lâu còn được coi là công cụ ngoại giao- Nhật báo Trung Quốc cho hay. Vậy với các nước khác thì sao?

6 tháng chuẩn bị cho một bữa tiệc

Trong nhiều năm, hầu hết các phương tiện truyền thông khi tường thuật các lần quốc yến chỉ giới thiệu khách mà "quên" nói về thực đơn. Nhưng vừa rồi, hãng tin Tân Hoa xã đã tiết lộ những món ăn mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dùng để tiếp các nguyên thủ tham dự một sự kiện được tổ chức tại Thượng Hải, trong đó có Tổng thống Nga Vladimir Putin và lãnh đạo một số nước khác.

Tiệc được tổ chức tại một khách sạn 5 sao. Các đầu bếp đã phải chuẩn bị từ hơn 6 tháng trước đó với mục tiêu giới thiệu tinh hoa ẩm thực của vùng phía Nam sông Dương Tử- đầu bếp trưởng Su Dexing nói với Nhật báo Thượng Hải. Thực đơn lấy chủ đề là "Con đường tơ lụa" gồm: dạ dày cá hầm với nấm, món tôm tẩm ướp hai lần, thịt bò om, sò điệp xào, cá bơn nấu nước tương, mướp nấu đậu…

Đi kèm là sáu loại rượu khai vị, trái cây và các món tráng miệng. Trước hôm diễn ra quốc yến một ngày, Su và tám đầu bếp khác đã phải nấu thử hai lần. "Chín đầu bếp phải chuẩn bị hơn 10 món ăn phục vụ 330 thực khách. Chúng tôi bị áp lực chưa từng thấy"- Su nói. Lần này, quốc yến loại bỏ hai món vi cá mập và bào ngư, vốn thường có trong thực đơn quốc yến của Trung Quốc. "Nghe qua, có thể thấy, các món ăn lần này tương đối "bình dân", giống như bữa hằng ngày.

Nhưng cái cầu kỳ của quốc yến nằm ở phương pháp chế biến món ăn"- Su nói. Đầu bếp, đầu tiên phải chọn nguyên liệu thượng hạng, rau phải là rau sạch thật tươi. Các đầu bếp đã dùng đủ loại phương pháp nấu chín thức ăn, từ hầm, om, luộc, rán, hấp, nướng…

Có những món, nghe đơn giản nhưng yêu cầu rất cao. "Ví dụ món mướp xào. Đây là loại rau sau khi xào sẽ chuyển qua màu xám đen, khá xấu. Vì thế chúng tôi phải ngâm chúng vào nước muối trong vòng 10 phút và sau đó rửa kỹ trước khi xào để khi món ăn được đem ra, nó vẫn giữ được màu xanh tươi"- đầu bếp Su nói. Để phù hợp với khẩu vị của khách nước ngoài, các đầu bếp Trung Quốc dù nấu món Hoa nhưng vẫn có thể dùng gia vị kiểu phương Tây như tiêu đen, rượu brandy…

Thời gian chế biến thành món ăn cũng là một trong những yếu tố quan trọng nhất. "Quốc yến diễn ra đúng 1 giờ 15 phút và đầu bếp không được để chậm một phút nào bởi ngay sau khi kết thúc tiệc, khách sẽ tới nhà hát. Đầu bếp cũng phải phục vụ các món ăn mỗi khi một màn ca nhạc phục vụ thực khách kết thúc. Do vậy, nhà bếp phải chính xác đến từng giây"- đầu bếp Su nói.

Các món ăn không được đưa lên quá sớm vì thức ăn sẽ nguội đi, ảnh hưởng đến chất lượng. Vịt quay Bắc Kinh là món ăn nổi tiếng, có từ thời phong kiến và nay được xem là món ăn quốc gia của Trung Quốc. Phương tiện ngoại giao Quốc yến đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động ngoại giao của bất kỳ quốc gia nào.

Lần tổ chức quốc yến của Trung Quốc mới đây nhất cũng tạo ra những đồn đoán. Trong dịp lãnh đạo một số quốc gia, trong đó có Tổng thống Nga Putin tới Thượng Hải, Chủ tịch Tập Cận Bình đã cho chuẩn bị nhiều món ăn bị xem là quá "thường" so với quốc yến Trung Quốc từ xưa tới nay, mặc dù Trung Quốc và Nga chuẩn bị ký thỏa thuận dầu mỏ trị giá 400 tỷ USD. Cũng có nguồn tin cho rằng, trước đó, Chủ tịch Tập đã cho lên một thực đơn xa xỉ để chào mừng lãnh đạo Nga và một số nước.

Tuy nhiên, người ta cũng thấy lần đầu tiên, hãng Tân Hoa xã cho đăng công khai bảng thực đơn quốc yến, gồm toàn những món "bình dân" với nguyên liệu địa phương, dễ kiếm. Một số nhà quan sát cho rằng, ông Tập muốn xóa tan nghi ngại của người dân về sự xa hoa, lãng phí trong chính phủ khi bản thân ông đang phát động chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn "đả hổ động ruồi". Vậy nên, những món xa xỉ trước đây thường có trong quốc yến Trung Quốc như súp vi cá mập, bào ngư… đã bị loại ra.

Niềm tự hào dân tộc thông qua quốc yến

Thường thì các quốc yến trên thế giới phục vụ các món ăn Pháp để dễ phù hợp với khẩu vị của đa số và cũng để tránh gây ra những hiểu lầm. Nhưng khi ông Barack Obama lên làm Tổng thống Mỹ, truyền thống đó đã thay đổi.

Theo báo Daily Mail, Tổng thống Mỹ đã loại bỏ món thịt gà tẩm bột nhồi nấm, vịt hay rượu vang đỏ, thay vào đó là các món "tinh hoa Mỹ" trong quốc yến chào đón Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào hồi năm 2011. Các món ăn được đặt những cái tên tao nhã, tuy nhiên ngoài món salad lê [D'anjou pear salad], không món ăn nào có "dính" tiếng Pháp.

Với hải sản, thực khách được thưởng thức món tôm hùm Maine rim tráng nước cà rốt cùng rượu vang Russian River Dumol Chardonnay 2008 từ bang California. Sau đó, để tôn vinh ẩm thực truyền thống, các nhà tổ chức dùng món nước chanh như "bước đệm" trước khi thưởng thức món chính là bít-tết rib-eye [thịt bò được lấy từ phần thịt gắn liền với sườn bò, từ xương sườn thứ sáu tới xương thứ 12]...

Nói chung, quốc yến của Mỹ thường đơn giản hơn so với các nước có nền ẩm thực phong phú như Trung Quốc, Pháp… Hồi đầu năm 2014, Nhà Trắng có dịp thết đãi Tổng thống Pháp Francois Hollande và các món Mỹ truyền thống tiếp tục được trình diễn - theo báo Bussiness Insider. Các đầu bếp Nhà Trắng dùng rau trồng ngay tại vườn phủ Tổng thống, món "tủ" bít-tết sườn bò [rib-eye steak] và các loại rượu vang Mỹ để thết tiệc người đứng đầu nhà nước Pháp, quốc gia có nền ẩm thực nổi tiếng. Hôm đó, các đầu bếp Mỹ phải phục vụ khoảng 350 thực khách.

Đầu bếp Cris Comerford và Bill Yosses đã lựa ra một bảng thực đơn được cho là tinh túy của nền ẩm thực Mỹ- theo một thông cáo của Nhà Trắng. Nguyên liệu có xuất xứ từ nhiều vùng trên đất Mỹ và từ vườn sau của phủ Tổng thống. Mật ong lấy từ vườn sau Nhà Trắng được dùng trong món rau trộn, món salad cũng lấy nguyên liệu từ vườn rau do chính đệ nhất phu nhân Michelle Obama chăm sóc. Các loại rượu vang hoàn toàn có xuất xứ trong nước, đến từ California, Washington và Virginia.

Ng. Minh - S.H. [tổng hợp]

Quốc yến [tiệc chiêu đãi cấp quốc gia] thường là một bữa tối mà nước chủ nhà tổ chức để chiêu đãi quan khách quốc tế. 

Quốc yến của mỗi nước thường cố gắng thể hiện những tinh hoa ẩm thực của nước mình và cũng là phương tiện ngoại giao, ẩn chứa các thông điệp.

Ở Trung Quốc, quốc yến chỉ do hoặc Chủ tịch nước, hoặc Thủ tướng tổ chức. Đối với người Trung Quốc, thức ăn không chỉ đơn giản là thứ đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người, mà từ lâu được coi là công cụ ngoại giao, Nhật báo Trung Quốc cho hay.

Chuẩn bị 6 tháng cho một bữa tiệc

Trong nhiều năm, hầu hết các phương tiện truyền thông khi tường thuật các lần quốc yến chỉ giới thiệu khách mà “quên” nói về thực đơn.

Nhưng vừa rồi, hãng tin Tân Hoa xã đã tiết lộ những món ăn Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dùng để tiếp các nguyên thủ tham dự một sự kiện được tổ chức tại Thượng Hải, trong đó có tổng thống Nga Vladimir Putin và lãnh đạo một số nước khác.

Tiệc được tổ chức tại một khách sạn 5 sao. Các đầu bếp đã phải chuẩn bị từ hơn 6 tháng trước đó với mục tiêu giới thiệu tinh hoa ẩm thực của vùng phía nam sông Dương Tử, đầu bếp trưởng Su Dexing nói với Nhật báo Thượng Hải.

Thực đơn, lấy chủ đề là “Con đường tơ lụa”, gồm dạ dày cá hầm với nấm, món tôm tẩm ướp hai lần, thịt bò om, sò điệp xào, cá bơn nấu nước tương, mướp nấu đậu… Đi kèm là sáu loại rượu khai vị, trái cây và các món tráng miệng.

Trước hôm diễn ra quốc yến một ngày, Su và tám đầu bếp khác đã phải nấu thử hai lần. “Chín đầu bếp phải chuẩn bị hơn 10 món ăn phục vụ 330 thực khách. Chúng tôi bị áp lực chưa từng thấy”, Su nói.

Lần này, quốc yến loại bỏ hai món vi cá mập và bào ngư, vốn thường có trong thực đơn quốc yến của Trung Quốc.

“Nghe qua, có thể thấy các món ăn lần này tương đối “bình dân”, giống như bữa hằng ngày. Nhưng cái cầu kỳ của quốc yến nằm ở phương pháp chế biến món ăn”, Su nói.

Đầu bếp, đầu tiên phải chọn nguyên liệu thượng hạng, rau phải thật tươi và không dùng thuốc trừ sâu. Các đầu bếp đã dùng đủ loại phương pháp nấu chín thức ăn, từ hầm, om, luộc, rán, hấp, nướng… Có những món, nghe đơn giản nhưng yêu cầu rất cao.

“Ví dụ món mướp xào. Đây là loại rau sau khi xào sẽ chuyển qua màu xám đen, khá xấu. Vì thế chúng tôi phải ngâm chúng vào nước muối trong vòng 10 phút và sau đó rửa kỹ trước khi xào để khi món ăn được đem ra, nó vẫn giữ được màu xanh tươi”, đầu bếp Su nói.

Để phù hợp với khẩu vị của khách nước ngoài, các đầu bếp Trung Quốc dù nấu món Hoa nhưng vẫn có thể dùng gia vị kiểu phương Tây như tiêu đen, rượu brandy…

Thời gian cho lên món ăn cũng là một trong những yếu tố quan trọng nhất.

“Quốc yến diễn ra đúng 1 giờ 15 phút và đầu bếp không thể để chậm một phút nào bởi ngay sau khi kết thúc tiệc, khách sẽ tới nhà hát. Đầu bếp phải phục vụ các món ăn mỗi khi một màn ca nhạc phục vụ thực khách kết thúc. Do vậy, nhà bếp phải chính xác đến từng giây”, đầu bếp Su nói. Các món ăn không được đưa lên quá sớm vì thức ăn sẽ nguội đi, ảnh hưởng đến chất lượng.

Phương tiện ngoại giao

Quốc yến đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động ngoại giao của bất kỳ quốc gia nào. Năm 1949, sau khi thành lập nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa, Chính phủ Trung Quốc tổ chức quốc yến đầu tiên, chiêu đãi 600 đại biểu trong và ngoài nước. Thủ tướng Chu Ân Lai chính là người lên thực đơn.

Hơn 40 năm trước, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã có chuyến viếng thăm lịch sử tới Trung Quốc, lúc đó khá cô lập với thế giới. Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai đã tổ chức quốc yến tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh.

Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông tự mình yêu cầu ba món ăn để đãi Tổng thống Nixon và phu nhân vào tiệc trưa. Trong tiệc tối, là tiệc chính, Thủ tướng Chu mang tới rượu Mao Đài ông dự trữ trong hơn 30 năm.

Theo báo New York Times, trước khi Nixon tới Bắc Kinh, phía Trung Quốc không biết người Mỹ thích ăn gì nên họ đưa ra cả những món ăn rất phổ thông như thịt lợn rô-ti, xúc xích Trung Quốc, vốn chẳng mấy khi có mặt trong quốc yến.

Một phiên dịch tiếng Trung của đoàn Mỹ kể lại: “Có hai món tôm cho dù tôm không phải món ăn Bắc Kinh đặc trưng. Lý do là phía Trung Quốc nghe nói người Mỹ thích tôm”.

Nhưng bên cạnh đó, cũng có những món “sơn hào hải vị” như súp vi cá mập, nấm đen mù tạt, cá phi-lê dầm sốt rượu vang…

Các bức ảnh cho thấy Tổng thống Nixon thành thạo sử dụng đũa nhưng tỏ ra bối rối trước một số món ăn, ví dụ món mề vịt rán, trong bữa tiệc toàn các món vịt do Thủ tướng Chu chiêu đãi.

Một điểm thú vị nữa: phía Trung Quốc đã mang Mao Đài, là một loại rượu mạnh và khó uống nếu là lần đầu.

Một trợ lý cố vấn an ninh quốc gia Kissinger, người đi tiền trạm và nếm thử Mao Đài đã rất lo ngại loại rượu này có thể khiến Tổng thống Nixon “lâm nguy”. Ông ta đã điện về Washington nói “tổng thống không nên vì bất cứ lý do gì uống rượu đó đáp lễ tại quốc yến của họ”.

Nhưng tại buổi quốc yến của phía Trung Quốc, Tổng thống Mỹ đã “đấu tay đôi” với Thủ tướng Trung Quốc. Ông Chu hết bao nhiêu, ông Nixon cũng cạn bấy nhiêu.