1.2. Đặc điểm
- Về thân cây: Rau muống là loài cây thân thảo, mọc bò ở trên mặt đất hoặc trên mặt nước. Thân của chúng rỗng bên trong, trên thân thường có lông [vào mùa lạnh, còn mùa nóng thì không có].
- Về lá: Lá của rau muống có màu xanh lục, hình dạng thuôn dài và nhọn dần về phía đầu lá. Mặt lá có xuất hiện các gân mờ nhạt, có một đường gân chính giữa chạy dọc từ cuống lá cho đến đầu lá.
- Về hoa: Rau muống có khả năng ra hoa. Hoa của cây có màu hồng tím, đôi khi có màu trắng. Hoa mọc từng bông trên cuống, khi hoa tàn có khả năng tạo quả. Quả của cây rau có đường kính từ 6-8mm, bên trong có chứa hạt nhỏ.
Rau mùi có tác dụng gì đối với sức khỏe? Ăn rau mùi có bị mất sữa không?
Rau mùi là một loại thực vật vô cùng quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của chúng ta. Chúng không chỉ giúp tạo mùi thơm cho món ăn mà còn có nhiều tác...
Do trong thành phần của sắn có chứa khá nhiều độc tố mà cơ thể trẻ em không thể tự đào thải chất độc. Nếu như mẹ cho bé ăn sắn sẽ rất dễ gây nên tình trạng đau đầu, ngộ độc, buồn nôn, thậm chí là có thể gây nên tình trạng co giật, suy hô hấp ở trẻ.
Những thực phẩm kỵ nhau khi nấu cháo cho bé ăn dặm, mẹ nên biết
Việc kết hợp những thực phẩm kỵ nhau khi nấu cháo cho bé không những khiến trẻ không tăng cân mà còn có thể gây nên tình trạng ngộ độc thực phẩm,...
Khi nấu ăn và chọn chế biến rau, mẹ hãy “cam kết” không thực hiện những điều "sai bét" này nếu không muốn bé suy dinh dưỡng.
Nội dung chính Show
- Ép con ăn bằng mọi giá
- Bé không có điều kiện, lớn chăm sóc bù
- Video liên quan
Khi nhắc tới rau xanh, các bà mẹ luôn vô cùng phấn khởi mà khẳng định: Trẻ ăn nhiều rau sẽ giúp cân bằng dinh dưỡng, nhiều vitamin và tránh được táo bón. Tuy nhiên, ít ai biết rằng dù có cho con ăn nhiều rau đến mấy, mà thực hiện sai quy cách, thì những em bé đáng yêu vẫn không thể lớn được.
Khi nấu ăn và chọn chế biến rau cho trẻ, mẹ hãy “cam kết” không thực hiện những điều cấm kỵ này
Nấu rau với nồi đồng
Các chuyên gia sức khỏe trẻ em khuyên rằng bạn nên sử dụng dụng cụ bằng nhôm hoặc bằng sắt để nấu đồ ăn cho trẻ, tránh dùng nồi đồng. Đặc biệt, nhiều bà mẹ khi luộc rau cho con, vì muốn rau mềm hơn nên sau khi rau sôi đã không vớt ra, thay vào đó họ để rau trong nồi và đậy vung một lúc cho rau mềm. Đây là một phương pháp làm mềm rau phản khoa học, bởi lẽ khi làm như vậy, không những sẽ làm mất đi chất dinh dưỡng của rau mà còn khiến cho rau bị thôi nhiễm đồng.
Chúng ta biết rằng, trong các món ăn cũng như rau đều có chứa một lượng axit nhất định. Lượng axit này sau khi ngâm trong nồi sẽ làm thôi ra một lượng kim loại hoặc làm oxy hóa lớp bề mặt vật đựng bằng kim loại.
Mặc dù nồng độ cũng như hàm lượng kim loại bị thôi nhiễm không nhiều, tuy nhiên điều này cũng hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe của bé.
Chỉ ăn các loại củ, không ăn rau lá
Cà rốt, khoai tây cũng có thể được coi là rau, chính vì vậy, khi thấy con tỏ ra không thích ăn các loại rau lá, nhiều chị em đã quyết định thay thế chúng bằng các loại củ. Đây có phải là giải pháp thông minh? Tất nhiên là không. Măng, khoai tây, bí ngô, bí, dưa leo, cà chua, củ cải, đậu trắng, mướp……mặc dù cũng là rau nhưng làm lượng khoáng chất lại ít hơn các loại rau lá. Thêm vào đó, lượng vitamin C và muối vô cơ mà rau củ mang lại sẽ không thể nhiều bằng rau lá.
Mẹ nên nghĩ ra nhiều phương pháp sáng tạo hơn để trẻ có thể ăn được các loại rau có lá, bạn đừng chiều theo sở thích của con mà vô tình đánh mất đi cơ hội cung cấp dưỡng chất tốt nhất cho trẻ.
Chỉ ăn các loại củ, không ăn rau lá là vô tình đánh mất đi cơ hội cung cấp dưỡng chất tốt nhất cho trẻ. [ảnh minh họa]
Cho con ăn các loại đậu quá sớm
Các loại đậu không chỉ trông đẹp mắt mà ăn cũng rất ngon. Có thể trẻ rất thích ăn các món ăn được chế biến từ đậu. Tuy nhiên cần biết, hàm lượng protein có trong các loại đậu như đậu Hà L:an, đậu lăng, đậu đen…đều khá cao. Các chuyên gia sức khỏe cho biết rằng người lớn không nên để trẻ ăn các loại đậu quá sớm [dưới 7 tháng] vì điều này có thể khiến trẻ bị dị ứng với protein có chứa trong đậu.
Bắp cải ăn bỏ lõi quá nhiều
Khi rửa rau cho con, vì thấy phần lõi của bắp cải rất vụn nên nhiều chị em thường bỏ đi mà chỉ tập trung cho con ăn lá bên ngoài. Tuy nhiên vitamin và các yếu tố vi lượng [vitamin C, PP, magiê và axít folic] được phân phối không đều trong cây cải bắp. Hầu hết tất cả các chất hữu ích ở trong các lõi của bắp cải. Trong lõi cải bắp có nhiều chất xơ có thể giúp đưa độc tố tích lũy trong cơ thể ra ngoài, mang lại cảm giác no mà không thừa calo.
Ngoài ra, nó còn chứa những chất giúp bình thường hóa quá trình trao đổi chất. Đó là lý do tại sao nhiều nhà dinh dưỡng khuyên mẹ nên cho những em bé bị thừa cân, béo phì ăn trưa và ăn tối với các món ăn từ lõi cải bắp.
Thời gian sơ chế rau không nên cách thời gian nấu quá dài
Nếu mẹ mua rau tươi về, đem sơ chế và rửa sạch, sau đó để một thời gian dài mới nấu thì rau sẽ không còn được tươi, mất đi phần nào chất dinh dưỡng. Giải pháp tốt nhất cho những bà mẹ bận rộn là nên mua rau về, chế biến và cấp đông ngay cho bé hoặc tốt hơn cả là nên chọn rau củ sao cho nấu bữa nào cho con ăn luôn bữa đó.
Chỉ sử dụng nước rau
Nhiều mẹ quan niệm rằng nước hầm xương, thịt, nước luộc rau rất bổ dưỡng . Chính vì thế, nhiều chị em có thói quen hầm xương kèm các loại rau củ để lấy nước nấu cháo cho con rồi…bỏ hết phần bã đi.
Tuy nhiên, các phân tích thành phần dinh dưỡng đã cho thấy chất đạm [thịt, cá, tôm…] có nấu trong bao lâu thì vẫn chỉ có ở phần xác mà không tan được vào trong nước, và chất xơ trong rau củ cũng vậy. Muốn con nhận đủ các chất dinh dưỡng, mẹ phải cho bé ăn cả phần cái [xác] của thực phẩm bằng cách băm nhuyễn, cắt nhỏ, nấu mềm. Nếu chỉ cho trẻ ăn nước rau thôi thì bé sẽ không nhận được các chất xơ có trong rau.
[Theo Khám phá]
Mỗi ngày ăn 3 bữa cháo với rất nhiều thịt, cá, tôm, cua và các loại củ quả nhưng con chị Trang [Cầu Diễn] hơn 5 tháng không lên được lạng nào.
Thống kê của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia cho thấy hiện nay cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì có 1 trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi. Nguyên nhân là do cách chăm sóc của nhiều bà mẹ mắc những lỗi cơ bản khi chế biến thức ăn cho bé.
PGS.TS Lê Thị Bạch Mai, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng cho biết, hiện nay còn rất nhiều các bà mẹ thường mắc những lỗi cơ bản khi chế biến thức ăn cho bé nên dẫn đến bé vẫn thiếu vi chất dinh dưỡng.
Theo đó, vi chất dinh dưỡng đã được ghi nhận từ khá lâu như bệnh bướu cổ do thiếu i- ốt, tê phù do thiếu vitamin B1, còi xương do thiếu vitamin D, khô mắt, quáng gà do thiếu vitamin A.
Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] xếp Việt Nam vào danh sách 19 nước trên thế giới có tình trạng thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở mức độ nặng với tỷ lệ trên 10% ở trẻ dưới 5 tuổi. Theo các nghiên cứu trên thế giới, thiếu vitamin A tiền lâm sàng cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn, tử vong và giảm tăng trưởng ở trẻ em.
Mặc dù các căn bệnh do thiếu vi chất dinh dưỡng ảnh hưởng đến quá trình phát triển lâu dài về sau của trẻ nhưng theo PGS. TS Lê Thị Bạch Mai các bà mẹ thường hay bỏ qua điều này ngay trong khâu đầu tiên là chế biến thức ăn cho trẻ. Sai lầm lớn nhất của nhiều bà mẹ là cho con ăn ít rau.
“Thậm chí ngay cả việc ăn rau, cũng được các bà mẹ lựa chọn hết sức sai lầm. Thay vì ăn cho ăn phong phú các loại rau thì các bà mẹ thường chọn rau củ như củ cải, củ su hào. Những loại rau đó có giá trị về vi chất dinh dưỡng hơn rất nhiều so với những món rau củ bình thường. Nhưng loại rau tốt nhất cho trẻ em lại chính là những loại rau có lá màu xanh sẫm hoặc củ màu vàng. Ví dụ như su hào, củ cải ít vi chất dinh dưỡng hơn nhiều so với rau muống, rau ngót. Đặc biệt trong rau ngót rất nhiều vitamin C”- TS Mai nhấn mạnh.
Ngoài ra, TS Mai cũng cho biết thêm, vitamin C có trong rau, củ, quả không đồng hành với vị chua của rau và quả. Qủa chanh rất chua nhưng không nhiều vitamin C bằng quả bưởi.
Ép con ăn bằng mọi giá
Sai lầm thứ hai mà các bà mẹ thường mắc phải mà trong quá trình thăm khám TS Mai nhận thấy là hầu hết các gia đình đều ép con ăn chứ không xem thể tích dạ dày của con mình là bao nhiêu để cho con ăn lượng phù hợp như dinh dưỡng, đường, chất béo…
Có những gia đình khi đưa con đến khám kể mỗi ngày con ăn được 3 bát tô cháo [bón cho cháu bao nhiêu cháu ăn bấy nhiêu nếu bật hoạt hình nhưng cứ ăn xong thì lại nôn mất một nửa] nên lúc nào cũng phải nấu thêm một ít để cho cháu ăn bù chỗ vừa bị nôn mất. Ấy thế mà, cháu không tăng cân, thậm chí mỗi khi đến bữa ăn nếu không bật hoạt hình thể nào cháu cũng nhất định bịt mồm không cho mẹ bón.
Trẻ biếng ăn nguyên nhân là do bị ép ăn bằng mọi giá.
TS. Mai cho rằng, việc ép trẻ ăn quá nhiều vô tình đã khiến trẻ lười ăn hơn. Trên thực tế, các bậc phụ huynh không nên ép trẻ ăn bởi, theo khuyến cáo, các cháu dưới 3 tuổi tốc độ phát triển não rất nhanh nên % năng lượng do chất béo cung cấp trong bữa ăn của trẻ thường từ 40 đến 50%, thậm chí với trẻ dưới 6 tháng có thể lên đến 60% năng lượng do chất béo cung cấp. Với lượng 1g chất béo/1kcalo thì chỉ cần một thể tích thức ăn vừa đủ cũng cung cấp cho các cháu năng lượng để phát triển bình thường.
Cụ thể chẳng hạn với trẻ 2- 3 tháng tuổi, công thức chung được đưa ra cho 2 bữa chính gồm [cơm nát, hoặc cháo với tổng lượng tinh bột khoảng 150 g – 200 g, thịt 20 g, cá tôm 120- 150 g, rau xanh 150- 200 g, dầu mỡ 40 ml]. Tuy nhiên, tùy theo nhu cầu và thể tích dạ dày của trẻ mà các mẹ cho con ăn phù hợp.
Ngoài ra, TS Mai cũng lưu ý, các bà mẹ khi nuôi em bé là các mẹ thường nấu bằng nước mắm và hay sử dụng khẩu vị của mình [người lớn thường có thói quen vị giác ăn mặn] để áp đặt vào bữa ăn của bé nên rất dễ tạo cho các bé một khẩu vị thích ăn mặn.
“Đây thực sự là một thói quen không tốt. Các mẹ nấu bột, cháo cho bé khi nếm phải thật nhạt đối với mình. Các mẹ cũng thường cho con sử dụng sữa có đường [nhất là đối với trẻ từ 2 đến 3 tuổi vị giác đang rất phát triển], đây là một việc không hợp lý.
Khi chúng ta sử dụng sữa nhiều đường [cho thêm đường vào sữa] sẽ làm cho trẻ sớm thích nghi với lượng đường cao, thích ngọt. Cứ như vậy, thói quen đó sẽ tồn tại trong suổt cuộc đời và bé sẽ luôn dùng những sản phẩm nhiều vị ngọt. Những sản phẩm này thường đi kèm với bệnh lý có chỉ số đường huyết cao rất dễ gây ra bệnh đái tháo đường sau này”, TS Bạch Mai nói.
Bé không có điều kiện, lớn chăm sóc bù
Ngoài ra, một sai lầm khác khiến các chuyên gia dinh dưỡng cũng hết sức lo ngại, đó là do tác động của lối sống hiện đại, các bậc cha mẹ thường không có điều kiện chăm sóc con từ bé, vì họ quan niệm rằng sau này con lớn lên, họ có thể chăm sóc “bù”.
Tuy nhiên, BS Nguyễn Văn Tiến – Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng cho rằng, đây là một quan điểm hết sức sai lầm, vẫn còn tồn tại ở không ít phụ huynh, nhất là những gia đình trẻ. Theo BS Tiến, khoa học đã chứng minh suy dinh dưỡng trong giai đoạn phát triển quan trọng của con người-trước và trong quá trình mang thai và trong 2 năm đầu đời của trẻ đã lập trình cho mỗi cá nhân trong việc điều tiết tăng trưởng và ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ.
Do vậy suy dinh dưỡng đầu đời có thể dẫn đến những tổn thương không phục hồi được đối với sự phát triển của não, hệ miễn dịch và tăng trưởng thể lực. Trẻ có não kém phát triển những năm đầu đời sẽ có nguy cơ về các bệnh của hệ thần kinh sau này: học tập kém, bỏ học sớm hơn, kỹ năng làm việc kém,...
BS Tiến nhấn mạnh, giai đoạn 1000 ngày đầu đời chính là cửa sổ cơ hội để phòng ngừa các bệnh mạn tính không lây nhiễm có liên quan đến dinh dưỡng như: thừa cân béo phì, rối loạn chuyển hóa, các bệnh tim mạch, huyết áp, loãng xương. Vì vậy, việc chăm sóc nuôi dưỡng trẻ từ khi còn trong vào thai đến khi trẻ được 2 tuổi là rất quan trọng, nó quyết định đến chiều cao, cân nặng, bệnh tật và bộ não của trẻ khi trưởng thành.
“Nếu giai đoạn 1000 ngày vàng không được chăm sóc nuôi dưỡng tốt thì dù chúng ta có nỗ lực đến đâu cũng không thể bù đắp được vì hầu như mọi chuyện đã được “an bài”. Vì vậy, việc hỗ trợ dinh dưỡng ở giai đoạn này đạt kết quả tối ưu so với bất kỳ giai đoạn nào khác trong cuộc đời của trẻ”, BS Tiến cho biết thêm.
Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, TS Mai khuyến cáo mỗi gia đình cần cải thiện bữa ăn hàng ngày, ưu tiên sử dụng các thực phẩm được tăng cường vi chất dinh dưỡng. Các bà mẹ nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu, ăn bổ sung hợp lý và cho trẻ trong độ tuổi qui định uống vitamin A liều cao 2 lần/năm theo hướng dẫn, thực hiện vệ sinh, tẩy giun định kỳ.
Đối với phụ nữ có thai cần uống viên sắt axit/folic ngay từ lúc biết mình có thai, viên đa vi chất dinh dưỡng đã và đang được sử dụng cho phụ nữ có thai ở các vùng đặc biệt khó khăn.