Ubuntu 19.10 ổn định được phát hành vào ngày 30 tháng 10 năm 2019. Cùng với đó là một loạt các tính năng mới như trình điều khiển đồ họa NVIDIA được tích hợp sẵn trong ISO, khởi động nhanh hơn với nén LZ4, v.v. Ngoài ra, bạn có thể chia sẻ phương tiện và màn hình trong hệ điều hành. Trong các phiên bản trước, bạn cần cài đặt máy chủ phương tiện DLNA của bên thứ ba và máy chủ VNC. Nhưng với Ubuntu 19.10, bạn có tất cả những điều đó được tích hợp sẵn. Vì vậy, lưu ý rằng đây là cách bạn chia sẻ màn hình và phương tiện trong Ubuntu 19.10 với bất kỳ thiết bị nào.
Ubuntu 19.10 cho phép bạn chia sẻ màn hình và phương tiện mà không cần bất kỳ thiết lập hoặc cài đặt nào. Để làm điều đó, hãy chuyển đến menu Cài đặt và điều hướng đến tab Chia sẻ. Tùy chọn chia sẻ màn hình và chia sẻ phương tiện sẽ chuyển sang màu xám vì tính năng chia sẻ bị tắt theo mặc định. Vì vậy, trước tiên, chúng ta cần bật tính năng chia sẻ bằng cách nhấp vào nút chuyển đổi ở góc trên bên phải.
Tiếp theo, bạn sẽ thấy tùy chọn chia sẻ màn hình và chia sẻ phương tiện hiện đã có sẵn. Để bắt đầu, nếu bạn muốn chia sẻ màn hình của mình, hãy nhấp vào “Chia sẻ màn hình”. Trên cửa sổ bật lên, nhấp vào nút bật / tắt trên thanh tiêu đề để bật Chia sẻ màn hình.
Trong cửa sổ Chia sẻ màn hình bật lên, bạn có thể thiết lập thêm các tùy chọn kết nối. Theo mặc định, mỗi khi người dùng muốn kết nối từ xa, bạn sẽ phải chấp nhận yêu cầu trên Ubuntu. Tuy nhiên, bạn cũng có thể chọn thiết lập mật khẩu để thay thế và thoát khỏi mọi rắc rối. Hơn nữa, bạn cũng có thể cho phép hệ thống từ xa điều khiển màn hình.
Trên thiết bị khác, hãy mở ứng dụng VNC viewer trên máy tính để bàn hoặc ứng dụng VNC chrome. Nhập “địa chỉ IP” vào hộp văn bản và nhấn enter. Bạn sẽ được kết nối từ xa ngay lập tức với hệ thống Ubuntu của mình.
Trong trường hợp bạn gặp phải lỗi thông báo “Nâng cấp máy chủ VNC của bạn hoặc giảm mức mã hóa”, hãy chạy lệnh sau trên hệ thống Ubuntu của bạn.
gsettings đặt org.gnome.Vino yêu cầu mã hóa saiLệnh này vô hiệu hóa mã hóa cho máy chủ VNC của bạn và đăng rằng, bạn sẽ có thể kết nối thành công.
Tiếp theo, nếu bạn muốn chia sẻ phương tiện, hãy nhấp vào tùy chọn chia sẻ phương tiện trong cùng một menu Chia sẻ. Nhấp vào công tắc bên cạnh Chia sẻ phương tiện trong hộp thoại bật lên. Theo mặc định, Ubuntu sẽ chia sẻ thư mục Nhạc, Video và Ảnh.
Danh sách chia sẻ phương tiện hoàn toàn có thể tùy chỉnh. Bạn có thể thêm các thư mục tùy chỉnh và thậm chí xóa các thư mục hiện có.
Bây giờ, hãy chuyển sang thiết bị TV hoặc bảng điều khiển khác mà bạn muốn duyệt nội dung phương tiện trên máy tính xách tay Ubuntu của mình. Trong trường hợp của tôi, chúng tôi có TV NVIDIA Shield Android nên tôi sẽ sử dụng ứng dụng trình phát phương tiện VLC để duyệt nội dung từ máy chủ phương tiện Ubuntu.
Mở ứng dụng trình phát phương tiện VLC trên Sheild TV và điều hướng đến phần Duyệt. Tiếp theo, mở thư mục “Mạng cục bộ”.
Trong thư mục Mạng cục bộ, mở thư mục có tên hệ thống Ubuntu của bạn. Trong trường hợp của tôi, tên máy tính xách tay là TechWiser và tên máy chủ phương tiện là gisame. Do đó, tên máy chủ của tôi được thể hiện là “TechWiser’s media on gisame”.
Khi bạn ở trong thư mục, bạn sẽ thấy các thư mục phương tiện được chia sẻ từ hệ thống Ubuntu. Bạn có thể chia sẻ Nhạc, Hình ảnh và Video thông qua máy chủ Ubuntu Media.
Trong trường hợp video không hiển thị ở phía bên kia, hãy đảm bảo máy chủ Ubuntu của bạn có codec chính xác cho tệp video cụ thể. Để kiểm tra codec, hãy phát video trên hệ thống Ubuntu cục bộ. Nếu phát lại video không thành công, thì có sự cố codec và tệp phương tiện sẽ không được hiển thị trên mạng phương tiện được chia sẻ.
Lỗi đa phương tiện Ubuntu 19.10 khét tiếng
Sau khi giới thiệu phiên bản Ubuntu 19.10 ổn định, một số người dùng làm việc trên môi trường không phải GNOME đã báo cáo lỗi. Máy chủ phương tiện Rygel tự động khởi động ở chế độ nền và bắt đầu chia sẻ tệp ngay khi bạn đăng nhập vào hệ thống. Hoạt động nền này không được nhắc hoặc thông báo cho người dùng. Chưa rõ, máy chủ phương tiện Rygel là dịch vụ hỗ trợ tính năng chia sẻ phương tiện Ubuntu.
Ubuntu đã giải quyết vấn đề này ở mức độ ưu tiên cao và một bản sửa lỗi dài hạn đang được tiến hành. Trong thời gian này, bạn hoàn toàn có thể tắt máy chủ phương tiện Rygel trong trường hợp bạn không muốn chia sẻ phương tiện cục bộ trên mạng. Để làm điều đó, hãy sử dụng lệnh sau.
sudo apt loại bỏ rygelUbuntu 19.10 mới được cài đặt và môi trường GNOME vani không có lỗi này.
Đối với các truy vấn hoặc vấn đề khác liên quan đến Ubuntu 19.10, hãy cho tôi biết trong phần nhận xét bên dưới.
Cũng đọc: Cách tắt Chế độ ẩn danh trong Windows, Ubuntu và macOS
Mở Dash Home > tìm iBus > chọn Keyboard Input Methods > nó hiện ra cái bảng hỏi Yes/No thì bạn chọn Yes để kích hoạt bộ gõ > iBus Preferences sẽ hiện ra để bạn thiết lập cho bộ gõ. Tại iBus Preferences > trong thẻ General mục Font and Style bạn chọn Always trong Show language panel để hiện bảng tùy chọn kiểu gõ.
Tiếp tục chọn thẻ Input Method > stick vào ô Custimize active input methods > trong khung chọn bên dưới bạn nhấn vào và chọn Vietnamese - Unikey > sau đó nhấn Add để thêm bộ gõ [như hình trên] > Close.
Như vậy là bạn đã có thể gõ được tiếng Việt bằng Telex theo mặc định, nếu muốn gõ VNI thì khi nhập liệu, bạn sẽ thấy bảng Language Panel hiện ở góc dưới bên phải màn hình và nhấn vào nút Telex chuyển sang VNI là gõ được. Khi cần chuyển bộ gõ, chẳng hạn như tắt tiếng Việt chuyển sang gõ tiếng Anh thì bạn nhấn tổ hợp phím Ctrl + Space để chuyển. Biểu tượng chữ V trên khu vực thông báo sẽ chuyển thành hình bàn phím.
3. Cài đặt msttcorefonts:
Khi mở 1 trang web hay văn bản thì bạn có thể thấy font chữ bị sai, rất xấu. Để khiến font hiển thị chính xác hơn, bạn cần cài thêm bộ font TrueType Core Fonts. Cách cài như sau: Bạn mở Terminal > gõ:
sudo apt-get install msttcorefonts
> nhập mật khẩu > nhấn Enter
Tại màn hình EULA này, bạn nhấn nút Tab trên bàn phím để chọn nút Ok [bôi đỏ] > nhấn Enter > chọn Yes > nhấn Enter để bắt đầu cài đặt.
Sau khi cài đặt xong thì bạn có thể vào lại trang web và F5 để thấy sự thay đổi về font chữ. Như hình trên, bên trái là trước khi cài font, bên phải là sau khi đã cài xong, bạn có thể nhìn vào 2 dòng chữ trong khung đỏ.
4. Tùy biến giao diện với những thiết lập có sẵn trong hệ thống:
Ubuntu sở hữu một giao diện có thể nói là khá đẹp mắt và hiện đại. Giống như nhiều bản phân phối Linux khác, giao diện Unity của Ubuntu cũng cho phép chúng ta tùy biến nhiều thứ và trước tiên là hãy sử dụng những thứ có sẵn. Trong bài tiếp theo mình sẽ hướng dẫn cách tùy biến nhiều hơn bằng các nguồn bên ngoài. Để tùy biến giao diện thì bạn chỉ việc mở Dash Home gõ Appearance hoặc click chuột phải tại desktop và chọn Change Desktop Background:
Trong thẻ Look:
Bạn có thể đổi hình nền Background bằng cách nhấp vào các hình có sẵn trong khung bên phải hoặc thêm những hình mình thích bằng nút dấu cộng [+] bên dưới khung này. Hình nền có thể được hiển thị ở nhiều chế độ như Zoom, Tile, Center, Scale, Fill, Span … trong ô cạnh bên nút dấu cộng. Bạn có thể đổi theme toàn hệ thống trong mục theme với 4 theme mặc định là Ambiance, Radiance, High Contrast, High Contrast Inverse. Như trong hình, mình đã chọn theme Radiance và giao diện đã chuyển thành màu trắng ngà khá đẹp. Bạn có thể chỉnh kích thước biểu tượng trên thanh Launcher bằng nút gạt ở mục Launcher icon size. Mặc định là 48 x 48 pixel, bạn có thể kéo sang phải để phóng to hay kéo sang trái để thu nhỏ.
Trong thẻ Behavior:
Thẻ này trên Ubuntu 12.04 LTS cho phép bạn kích hoạt chế độ tự động ẩn Auto-hide của thanh Launcher. Mặt định thanh Launcher luôn hiện nhưng khi chỉnh sang On ở phần này thì Launcher sẽ tự động ẩn đi. Để thanh Launcher hiện trở lại, bạn chỉ việc đưa trỏ chuột sang cạnh trái màn hình. Ngoài ra, bạn có thể chọn Top left corner tại mục Reveal location để thiết lập hiện Launcher mỗi khi đưa trỏ chuột lên góc trên bên trái màn hình. Nếu muốn Launcher hiện ra nhanh hay chậm thì bạn có thể chỉnh độ nhạy trong phần Reveal sensitivity.
5. Sử dụng Launcher và Dash Home:
Sau khi đã vận dụng Dash Home để tìm kiếm ứng dụng nãy giờ thì bạn hẳn cũng đã ít nhiều quen với 2 thành phần này. Tuy nhiên, Dash Home và Launcher còn mang nhiều tính năng thú vị khác:
Dash Home:
Dash Home trên Ubuntu 12.04 LTS hỗ trợ tìm kiếm nhiều loại nội dung. Trên phiên bản 14.04 LTS thì chức năng của nó còn được mở rộng hơn nhưng mình sẽ giới thiệu trong bài sau sau khi cập nhật lên phiên bản này. Các loại nội dung mà bạn có thể tìm là các tập tin, thư mục, các ứng dụng, thiết lập, nhạc và video cả trên máy lẫn trực tuyến.
Bạn sẽ làm quen với kiểu muốn gì thì gọi ra tức là gõ tên để tìm. Bạn có thể gõ tên một ứng dụng, một thiết lập, một tập tin/thư mục, một bài hát, video hay một địa chỉ trang web để mở bằng trình duyệt.
Ngoài ra để lọc nội dung cần tìm, bạn có thể nhấn vào nút Filter results để lọc kết quả tìm kiếm theo dạng ứng dụng, theo đánh dấu sao và các nguồn chứa nội dung.
Launcher:
Thanh Launcher cho phép bạn gán shortcut ứng dụng để truy xuất nhanh. Để gắn thêm một ứng dụng vào Launcher, bạn chỉ việc gắp thả ứng dụng đó từ Dash Home vào Launcher. Và ngược lại để bỏ ứng dụng ra khỏi Launcher, bạn chỉ việc kéo ứng dụng đó bỏ vào biểu tượng Thùng rác ở dưới cùng hoặc nhấp chuột phải vào ứng dụng chọn "Unlock from launcher". Thanh Launcher còn hiển thị các ổ đĩa gắn ngoài, chẳng hạn như mình đang gắn vào máy 1 cái USB và từ Launcher mình có thể mở chiếc USB này hoặc ngắt kết nối, format, v.v… khi nhấp chuột phải vào nó.
6. Làm quen với thanh Menu:
Nếu từng dùng qua Mac OSX thì bạn sẽ thấy rất quen thuộc với thanh menu của Ubuntu và nếu quen dùng Windows thì bạn sẽ thấy sự lạ lẫm ở đây. Nếu như trên Windows, mỗi ứng dụng sẽ có một thanh công cụ chứa Menu riêng thì trên Ubuntu, hầu hết các ứng dụng đều dùng chung thanh Menu này.
Khi bạn mở một ứng dụng thì thanh Menu sẽ chứa các thiết lập, tùy chỉnh của ứng dụng đó. Khi bạn mở nhiều ứng dụng thì ứng dụng nào đang được kích hoạt sẽ dùng thanh Menu. Chẳng hạn như mình mở 2 ứng dụng là trình duyệt web Firefox và trình quản lý tập tin/thư mục Home Folder. Mình mở mục Bookmark trên Menu của 2 ứng dụng này và bạn sẽ thấy sự khác biệt:
7. Làm quen với khu vực thông báo:
Trên thanh Menu còn có chứa các thông báo và thiết lập kết nối khác. Ngoài cùng bên phải là biểu tượng hệ thống chứa các thiết lập như màn hình, ứng dụng startup khi khởi động máy, cập nhật ứng dụng, máy in và các tùy chọn khóa màn hình, log out, suspend, hibernate, tắt máy. Kế đến là thiết lập tài khoản, bạn có thể chuyển đổi từ tài khoản chính sang tài khoản khác [Guest account]. Tiếp tục là thông báo thời gian, lịch, âm thanh, trình điều khiển nhạc. Các kết nối Wi-Fi, Bluetooth, thông báo pin và email + tài khoản chat.
Tạm kết: Như vậy là trong bài này chúng ta có 7 mục để làm quen với Ubuntu khi mới mua máy cài sẵn Ubuntu. Trong bài tiếp theo mình sẽ hướng dẫn cài đặt ứng dụng và nhiều trò vui vẻ hơn với hệ điều hành này để bạn có thể làm việc và giải trí.