Iran thật đặc biệt, nơi có cả sa mạc và băng tuyết, nơi có thể tận hưởng cả cái nóng và cái lạnh trong cùng một mùa. Nếu đi lên phía bắc bạn có thể đi trượt tuyết trên những vùng núi đầy tuyết phủ, còn nếu xuôi về phía nam bạn có thể đến thăm những sa mạc nóng bỏng, với những đụn cát trải dài tít tắp, cưỡi lạc đà và ngắm bầu trời đầy sao giữa một đêm cuối xuân.
Một Iran thu nhỏ ở khu chợ lớn
Tôi đặt chân tới Tehran vào một ngày cuối tháng 4, thời tiết rất dễ chịu nhiệt độ chỉ khoảng 25 độ trở xuống. Lượng mưa ở Iran khá thấp nên một điều khá thú vị là trong khi ở Việt Nam dưới mỗi gốc cây bạn phải vun cao để gốc cây không bị đọng nước và thối rễ thì ở Iran dưới mỗi gốc cây người ta đều phải đào thấp xuống từ 5-10cm để có thể chứa được lượng nước lớn nhất cung cấp cho rễ cây. Dưới mỗi gốc là một vòi nước nhỏ giọt được hẹn giờ để tưới cho cây.
Theo lịch Hồi giáo ngày nghỉ của Iran vào ngày thứ 5 và thứ 6. Đường phố khá vắng vẻ, nhiều cửa hàng cũng đóng cửa chỉ có ở Grand Bazaar, khu chợ lớn nhất Tehran là đông đúc. Khu chợ như một Iran thu nhỏ với đủ loại hàng hóa thể hiện những nét văn hóa đặc trưng nhất của quốc gia Hồi giáo này. Nhiều người bản địa đi ngắm nghía, mua sắm và vô số du khách như tôi đi chỉ để trải nghiệm, để hòa mình vào với nền văn minh cổ xưa nhất còn hiện hữu nơi đây.
Hãy hình dung bạn đi dạo chợ dưới những mái vòm lớn với niên đại hàng trăm năm tuổi chạm trổ cầu kỳ, như thể đang lạc trong một cung điện nào đó. Những con đường quanh co ngoắt ngoéo, hai bên san sát những cửa hàng rực rỡ sắc mầu đầy ắp đủ loại hàng. Những khu hàng bán thảm là một điểm đến không thể bỏ qua. Thảm Ba Tư từ lâu nổi tiếng là loại thảm đẹp và đắt nhất thế giới với rất nhiều họa tiết và mẫu mã khác biệt. Bạn có thể mua một tấm thảm dệt tay với giá từ vài trăm đô-la Mỹ cho tới vài chục ngàn đô-la tùy loại. Có những tấm thảm khiến bạn như lạc vào một câu chuyện cổ với những sợi chỉ kim tuyến lấp lánh, những bậc trưởng giả với hàng ria vểnh lên, những chiếc mũ và đôi giầy mũi cong,... Nếu là một người đam mê đồ thủ công mỹ nghệ bạn không thể bỏ qua khu đồ bạc, đồ đồng với những chiếc đĩa, bình hoa được chạm trổ cực kỳ tinh xảo với những họa tiết đặc trưng của nền văn hóa Ba Tư cổ đại, những bộ cờ vua làm bằng xương lạc đà... và vô vàn món đồ bắt mắt khác.
Còn nếu là tín đồ của các loại gia vị thì bạn đã đến đúng nơi rồi đó. Ở đây tất cả các loại gia vị đều được sấy khô và bán trong chợ, từ những loại thông thường như thì là, rau mùi khô, quế, chanh sấy khô, nụ hoa hồng... cho đến loại gia vị cao cấp nhất thế giới là saffon - nhụy hoa nghệ tây.
Cung điện Apadana.
Đến trưa, khi chân đã mỏi bạn có thể ghé vào một nhà hàng nào đó nơi chắc chắn bạn sẽ được phục vụ một tách trà hoa hồng hay trà quế, hoặc bất kỳ loại nguyên liệu nào mà bạn muốn dùng được pha thành trà nóng rất ngon. Hoặc thưởng thức bữa trưa với một món ăn phổ biến là cơm trộn hay bánh mì ăn với một loại sốt rất đặc biệt làm từ thịt cừu, đậu và các loại gia vị mà để ăn đúng cách bạn phải đổ ra bát và nghiền nát nó bằng một dụng cụ chuyên dụng có hình dáng như một cái chày trước khi ăn. Cơm trộn của Iran khá đặc biệt, được nấu từ hạt gạo dài, rời, trộn với một số loại rau gia vị, thường thấy nhất là rau thì là và một chút bột nghệ ăn kèm với sốt cà ri và salad.
Ngắm kiến trúc cổ đại ở Shiraz
Ở Iran có những thánh đường Hồi giáo cổ xưa, thuộc hàng lớn và đẹp nhất thế giới. Trong đó có thể kể đến Pink Mosque - Thánh đường Hồng ở thành phố Shiraz. Thánh đường có nhà nguyện với những cửa sổ cao từ mặt đất lên tận mái được ghép bằng những tấm thủy tinh mầu, giữ ấm vào mùa đông và mát mẻ vào mùa hè. Buổi sáng, khi ánh sáng mặt trời chiếu vào những khung cửa sổ tạo nên một cảnh tượng vô cùng đẹp mắt, những ánh nắng nhiều mầu sắc phản chiếu trên những tấm thảm Ba Tư và hàng cột lớn cảm giác như ánh sáng từ thiên đường chiếu rọi. Theo quan điểm của người Hồi giáo, mỗi người khi bước chân vào ngôi nhà của Chúa đều bình đẳng và được người che chở. Chính vì vậy khi cầu nguyện mục sư không đứng trên bục, người ta đào một cái hố rộng khoảng 1 m2, sâu khoảng 30 cm cho mục sư đứng đó hành lễ.
Người Hồi giáo thường cầu nguyện nhiều lần trong một ngày, vì vậy mỗi phòng khách sạn đều đặt một miếng thảm xanh và vài viên đất nung để người Iran có thể cầu nguyện bất cứ khi nào họ muốn.
Một cửa hàng bán thảm trong Grand Bazaar.
Shirazlà một thành phố yên bình, người dân rất thân thiện và khá nhiều người có thể nói tiếng Anh. Họ sẽ rất vui lòng hướng dẫn bạn khi bạn hỏi bất kỳ điều gì. Những công trình ở thành phố này đều có tuổi thọ vài trăm năm và hầu hết đều trang trí tuyệt đẹp. Điểm tham quan đặc biệt nhất mà bạn không thể bỏ qua khi tới thăm Shiraz đó là thành phố cổ Percepolis [cố đô của Ba Tư] cách trung tâm thành phố khoảng 70 km. Thành phố này nằm trong một vùng hoang mạc, được xây dựng cách đây khoảng 500-600 năm trước Công nguyên bởi Xerxes đại đế, người đã có công thâu tóm Babylon và Ai Cập cổ đại biến Iran thành đế chế Ba Tư hùng mạnh, để trở thành vua của các vị vua. Bạn chắc chắn sẽ ngợp mắt với những dấu tích của Cung điện Apadana, một công trình đồ sộ được xây dựng cách đây hơn 2.500 năm còn lại khá nguyên bản với những bức tường đá chạm khắc công phu, những cột đá cao vút được chạm trổ vô cùng tinh vi và sống động. Chúng là cả một giai đoạn lịch sử được kể bằng tranh khắc trên đá.
Nếu có thời gian bạn nên chọn cho mình một sa mạc để đến thăm. Tôi đã đến sa mạc Maranjap và caravanserai - một điểm dừng chân trong hành trình của Con đường tơ lụa của thành phố Kashan. Lần đầu tiên tôi được tận mắt nhìn thấy những con lạc đà hai bướu nhởn nhơ ven đường, tận mắt nhìn thấy những đụn cát nhiều mầu và ngắm mặt trời lặn dần phía xa, lên thành cổ ngắm sao và tưởng tượng nơi này cách đây hàng nghìn năm những nhà buôn Ba Tư với những đoàn lạc đà chất đầy vàng bạc châu báu, lụa là gấm vóc đã dừng chân nơi đây - quả là một trải nghiệm thú vị. Còn rất nhiều điều chờ đợi bạn khám phá ở một đất nước có hàng nghìn năm lịch sử với nền văn hóa rực rỡ và những câu chuyện đầy sắc màu huyền thoại.
Xứ sở Nghìn lẻ một đêm ở đâu?
Iran nằm ở khu vực Tây Á được ví là xứ sở “nghìn lẻ một đêm”. Nơi đây là điểm quan trọng trên con đường tơ lụa huyền thoại nối liền châu Á với châu Âu, sở hữu nhiều di sản vô giá, vô số kho báu khảo cổ và các công trình kiến trúc đồ sộ.
Nghìn lẻ một đêm của ai?
“Nghìn lẻ một đêm” của Antoine Galland có khung cảnh rộng lớn, chủ đề đa dạng, tình tiết đầy bất ngờ, nhân vật phong phú rất thực và cũng rất hư, truyện này nối tiếp truyện kia, truyện sau lồng vào truyện trước, truyện này chưa hết truyện khác đã bắt đầu..., hấp dẫn độc giả toàn thế giới.
Nghìn lẻ một đêm tiếng Anh là gì?
Nghìn Lẻ Một Đêm [Arabian Nights] by Anonymous | Goodreads.
Morocco được mệnh danh là gì?
Sư tử Atlas với ngoại hình đặc trưng, đã trở thành biểu tượng của Morocco [Ảnh: Getty]. Cùng với đó, đội bóng của quốc gia này cũng được người hâm mộ môn thể thao vua trìu mến đặt cho cái tên "những chú sư tử Atlas". Dần theo thời gian, những chú sư tử Atlas càng trở nên quan trọng về mặt lịch sử, văn hóa và di truyền.