ĐỀ 1I. ĐỌC HIỂU [3.0 điểm]Đọc đoạn trích dưới đây:Tuổi trẻ là đặc ân vơ giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người làđể tuổi xuân trôi qua trong vô vọng.[...] Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưngsử dụng đúng thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. Tài năng thiên bẩmchỉ là điểm khởi đầu, thành công của cuộc đời là mồ hơi, nước mắt và thậm chí làcuộc sống. Nếu chỉ chăm chăm và tán dương tài năng thiên bẩm thì chẳng khác nàochim trời chỉ vỗ cánh mà chẳng bao giờ bay được lên cao. Mỗi ngày trôi qua rấtnhanh. Bạn đã dành thời gian cho những việc gì ? Cho bạn bè, cho người yêu, chođồng loại và cho cơng việc? Và có bao giờ bạn rùng mình vì đã để thời gian trơi quakhơng lưu lại dấu tích gì khơng ?Các bạn hãy xây dựng tầm nhìn rộng mở […], biến tri thức của lồi người, củathời đại thành tri thức bản thân và cộng đồng, vận dụng vào hoạt động thực tiễn củamình. Trước mắt là tích lũy tri thức khi cịn ngồi trên ghế nhà trường để mai ngàykhởi nghiệp; tự mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân; nhận diện cái đúng, cáisai, cái đáng làm và cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưngđể thành công bạn cần có nền tảng về mọi mặt, thiếu nó khơng chỉ chơng chênh mà cókhi vấp ngã.[Theo Báo mới.com ; 26/ 03/2016]Thực hiện các yêu cầu:Câu 1: Chỉ ra điều cần làm trước mắt được nêu trong đoạn trích.Câu 2: Phân tích ngắn gọn tác dụng của câu hỏi tu từ được sử dụng trong đoạn tríchtrên.Câu 3: Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến: “Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưngđể thành cơng bạn cần có nền tảng về mọi mặt”?Câu 4: Anh/Chị có cho rằng “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành côngcủa cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống” khơng? Vì sao?II. LÀM VĂN [7.0 điểm]Câu 1 [2.0 điểm] Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn [khoảng200 chữ] trình bày suy nghĩ về điều bản thân cần làm để tuổi trẻ có ý nghĩa.Phần CâuINội dungĐỌC HIỂU1Điều cần làm trước mắt là:- tích lũy tri thức khi cịn ngồi trên ghế nhà trường để mai ngày khởi nghiệp;- tự mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân;- nhận diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và cái không nên làm.[Lưu ý: HS nêu đủ các điều cần làm mới cho điểm tối đa; chỉ nêu được 2/3điều thì cho 0,25 điểm]2- Câu hỏi tu từ: Bạn đã giành …..dấu tích gì khơng?- Tác dụng: Hỏi thể hiện sự trăn trở về việc sử dụng quỹ thời gian, cảnh báoviệc để thời gian trơi qua một cách vơ nghĩa. Từ đó nhắc nhở mỗi người trânquý thời gian và có ý thức sử dụng thời gian hiệu quả, ý nghĩa.34- Ý kiến Trường đời….mọi mặt có thể hiểu:+ đời sống thực tiến là một mơi trường lí tưởng, tuyệt vời để chúng ta traudồi kiến thức, rèn luyện kinh nghiệm, bồi dưỡng nhân cách…;+ song muốn thành công trước hết ta cần chuẩn bị hành trang, xây dựng nềnmóng vững chắc từ nhiều mơi trường giáo dục khác như gia đình, nhàtrường…- Nêu rõ quan điểm đồng tình hoặc khơng đồng tình.- Lí giải hợp lí, thuyết phục. II1LÀM VĂN7,0Trình bày suy nghĩ về: điều bản thân cần làm để tuổi trẻ có ýnghĩa2,0a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn0,25Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng– phân – hợp, móc xích hoặc song hànhb. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận0,25Điều bản thân cần làm để tuổi trẻ có ý nghĩac. Triển khai vấn đề nghị luậnTrên cơ sở những hiểu biết về đoạn trích ở phần Đọc hiểu, HS có thểtrình bày suy nghĩ theo nhiều cách nhưng phải hợp lí, có sức thuyếtphục. Có thể theo hướng sau:Tuổi trẻ là giai đoạn thanh xuân, là quãng đời đẹp đẽ, có ý nghĩa nhấtcủa đời người…Song thời gian là một dòng chảy thẳng, tuổi trẻ sẽdần qua đi…Mặt khác, ở độ tuổi này, chúng ta dễ đối mặt với phảinhiều cám dỗ cuộc đời. Vây phải làm gì để tuổi trẻ có ý nghĩa?+ Trau dồi kiến thức, hiểu biết+ Bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách; sống có ước mơ, lí tưởng…+ Tích cực tham gia hoạt động xã hội, hoạt động thiện nguyện…+ Dành thời gian quan tâm đến gia đình, đến những người thân yêu+ Biết hưởng thụ cuộc sống, quan tâm đến bản thân…Từ đó phê phán những người sống uổng phí tuổi trẻ và rút ra bài họccho bản thân1,0 d. Chính tả, dùng từ, đặt câu0,25Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt.e. Sáng tạoCó cách diến đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghịluận0,25 ĐỀ 2I. ĐỌC HIỂU [3,0 điểm]Đọc đoạn trích dưới đây:Tuổi trẻ không chỉ là khái niệm chỉ một giai đoạn trong đời người, mà còn chỉmột trạng thái tâm hồn. Tuổi trẻ không nhất thiết phải gắn liền với sức khỏe và vẻtráng kiện bên ngoài, mà lại gắn với ý chí mạnh mẽ, trí tưởng tượng phong phú, sựmãnh liệt của tình cảm và cảm nhận phấn khởi với suối nguồn cuộc sống.Tuổi trẻ thể hiện ở lòng can đảm chứ khơng phải tính nhút nhát, ở sở thíchphiêu lưu trải nghiệm hơn là ở sự tìm kiếm an nhàn. Những đức tính đó thường dễthấy ở những người năm sáu mươi tuổi hơn là ở đa số thanh niên tuổi đơi mươi.Khơng ai già đi vì tuổi tác, chúng ta già đi khi để tâm hồn mình héo hon.Thời gian hình thành tuổi tác, thái độ tạo nên tâm hồn. Năm tháng in hằnnhững vết thương trên da thịt, còn sự thờ ơ với cuộc sống tạo nên những vết nhăntrong tâm hồn. Lo lắng, sợ hãi, mất lịng tin vào bản thân là những thói xấu hủy hoạitinh thần của chúng ta.Tổng hợp[Trích Điều kỳ diệu của thái độ sống – Mac Anderson, tr.68, NXBTp.Hồ Chí Minh, 2017]Thực hiện các yêu cầu:Câu 1. Chỉ ra các yếu tố gắn với tuổi trẻ được nêu trong đoạn trích.Câu 2: Phân tích ngắn gọn tác dụng của biện pháp liệt kê được sử dụng trong đoạntrích.Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Thời gian hình thành tuổi tác, thái độ tạonên tâm hồn”? Câu 4: Anh/Chị có cho rằng “Lo lắng, sợ hãi, mất lịng tin vào bản thân là những thóixấu hủy hoại tinh thần của chúng ta” khơng? Vì sao?II. LÀM VĂN [7.0 điểm]Câu 1 [2.0 điểm]Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn [khoảng200 chữ] trình bày suy nghĩ về những điều bản thân cần làm để “chăm sóc” tâm hồn.1Yếu tố gắn với tuổi trẻ được nêu trong đoạn trích:0,5- ý chí mạnh mẽ,- trí tưởng tượng phong phú,- sự mãnh liệt của tình cảm và cảm nhận phấn khởi với cuộc sống.[Lưu ý: HS nêu đủ các yếu tố mới cho điểm tối đa; chỉ nêu được 2/3 thìcho 0,25 điểm. HS có thể kể thêm lịng can đảm, sở thích phiêu lưutrải nghiệm]2- Biện pháp liệt kê: ý chí….cuộc sống/ ở lòng can đảm….an nhàn/ lolắng…bản thân.- Tác dụng: Kể ra cụ thể những yếu tổ, những biểu hiện tích cực củatâm hồn đầy “tuổi trẻ”; cũng như những trạng thái tiêu cực có thể hủyhoại tinh thần chúng ta. Từ đó giúp chúng ta nhận thức đúng đắn, sâusắc hơn về “tuổi trẻ ” và có ý thức bồi dưỡng đời sống tâm hồn.3Ý kiến Thời gian hình thành tuổi tác, thái độ tạo nên tâm hồn có thểhiểu:+ Theo quy luật cuộc sống, cùng với sự chảy trôi của thời gian,conngười lớn lên về tuổi tác, già đi về mặt hình thức;+ Tuổi tác, thời gian khơng kiến tạo nên thé giới tinh thần chúng ta. Cáitạo nên nó chính là thái độ, tức là những ý nghĩ, tình cảm, là cách nhìn,cách ứng xử, cách lựa chọn lối sống của mỗi cá nhân trong cuộc đời.0,750,75 4- Nêu rõ quan điểm đồng tình hoặc khơng đồng tình.0,5- Lí giải hợp lí, thuyết phục.0,5Trình bày suy nghĩ về những điều bản thân cần làm để “chăm sóc” tâm hồn2,0a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn0,25Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân –hợp, móc xích hoặc song hànhb. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận0,25Điều bản thân cần làm để “chăm sóc” tâm hồnc. Triển khai vấn đề nghị luậnTrên cơ sở những hiểu biết về đoạn trích ở phần Đọc hiểu, HS có thể trình bàysuy nghĩ theo nhiều cách nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Có thể theohướng sau:“Chăm sóc” tâm hồn chỉ sự quan tâm, chăm chút đến đời sống tâm hồn để nó lnở trang thái lành mạnh, khỏe khoắn…với nhiều biểu hiện như: suy nghĩ tích cực,lạc quan, hướng thiện, …Khi có một đời sống tâm hồn đẹp đẽ, một tinh thần tốt,chúng ta sẽ làm được nhiều điều có ích cho bản thân, gia đình và xã hội.Vậy nên cần phải làm gì để chăm sóc tâm hồn? Có thể bằng cách trau dồi hiểubiết để có cơ hội đạt được lí tưởng cuộc đời; làm nhiều việc tốt, biết chia sẻ và1,0 cảm thơng với người khác; biết chăm sóc bản thân và luôn tự tin, lạc quan, yêuđời; cảm nhận hạnh phúc và ý nghĩa của cuộc sống từ những điều bình dị; chămsóc đời sống tinh thần kết hợp với việc chăm sóc thể chất.Từ đó phê phán những người sống chỉ biết chăm lo thể xác, để tâm hồn tàn lụingay khi còn sống và rút ra bài học.d. Chính tả, dùng từ, đặt câu0,25Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt.e. Sáng tạoCó cách diến đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận0,25 ĐỀ 3:I.Đọc hiểu [3,0điểm]Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:Thế giới hiện đại phát triển quá nhanh khiến cho nhiều người cảm thấy chỉ mộtkhắc chậm chân đã tụt lại phía sau q xa. Lấy việc đó làm động lực để bước tiếp haychịu thua và bị trói buộc vào cuộc sống nhàm chán, đơn điệu hàng ngày là sự lựachọn của mỗi người; thế nhưng thế giới vĩnh viễn sẽ không bao giờ thu nhỏ lại, vậynên tầm nhìn của bạn cần phải to lớn hơn.Bạn có biết rằng, từ “Sekai” trong tiếng Nhật có nghĩa là “thế giới”; nhưngtrong đó bản thân từ “kai” lại vừa có nghĩa là “giải” - “phát triển”; lại có nghĩa là“đáng giá”? Điều đó có nghĩa là, mỗi cuộc dấn thân, mỗi chuyến phiêu lưu tìm hiểuthế giới này đều là những trải nghiệm cần thiết và quý báu. Thay vì dính chặt lấy cuộcsống thường nhật tẻ nhạt và nhàm chán, nhiều bạn trẻ giờ đây đã chọn cách mạnh mẽthể hiện bản thân mình, trải nghiệm cuộc sống bằng những chuyến đi xa, những cuộcgặp gỡ, kết giao thú vị. Có thể nói, đó chính là những người trẻ chọn việc khôngngừng phấn đấu và tiến về phía trước, và sẽ là những người thu vào trong tầm mắtphần rộng lớn và tươi đẹp nhất của thế giới này.Và trên hành trình kiếm tìm sự hồn hảo cho cái tơi của mình, những khoảngnghỉ ngơi của mỗi người sẽ luôn cần một vọng đài, một điểm nghỉ chân để nghiệm thuvà chiêm ngưỡng lại thế giới sau lưng mình. Những dãy núi hùng vĩ, thảo nguyênrộng lớn hay mặt biển xanh vô tận; những kỷ niệm ngọt ngào bên những người bạnthân - đó sẽ là thành tựu riêng của chính bản thân mỗi người, là thứ xúc cảm mà bạnchỉ biết mình đã cần nó tới mức nào ngay sau lần trải nghiệm đầu tiên.Vậy nên hãy luôn khát khao bám đuổi theo cái tôi mới mẻ và bứt phá; mạnh dạnchấp nhận những thử thách của cuộc sống để bước chân ra khỏi vùng an tồn củachính mình, bạn nhé! Bởi cuộc đời chỉ thực sự trở nên hồn hảo khi tầm nhìn của bạnrộng mở hơn. [ Nguồn //ttvn.vn/nhip-song/mo-rong-doi-mat-truoc-cuoc-doi-rong-lon-banse-nhan-lai-dieu-gi-2120181211181847470.htm]1. Nêu tác hại của việc con người bị trói buộc vào cuộc sống nhàm chán, đơnđiệu hàng ngày được nêu trong văn bản?2. Việc giải thích từ “Sekai” trong tiếng Nhật của văn bản có tác dụng gì?3. Anh, chị hãy nêu ít nhất hai hình thức trải nghiệm cuộc sống dành cho tuổitrẻ học đường.4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: thế giới vĩnh viễn sẽ không bao giờ thunhỏ lại, vậy nên tầm nhìn của bạn cần phải to lớn hơn được nêu trong văn bản haykhơng? Vì sao?II. Làm văn [7,0 điểm]Câu 1. [2,0 điểm]Hãy viết 01 đoạn văn [khoảng 200 chữ] trình bày suy nghĩ của anh/chị về ýnghĩa của việc “mạnh dạn chấp nhận những thử thách của cuộc sống” đối với tuổi trẻtrong cuộc sống hơm nay được trích ở phần Đọc hiểu.HƯỚNG DẪNPhầnICâu/Ý123Nội dungĐiểmĐọc hiểuTác hại của việc con người bị trói buộc vào cuộc sống nhàm chán,đơn điệu hàng ngày được nêu trong văn bản:- Bào mòn trái tim của người trong cuộc;- Bản thân con người đều thấy mệt mỏi về thể xác, suy sụp tinhthần;- Làm rạn nứt các mối quan hệ trong gia đình, nhà trường, xã hội.Việc giải thích từ “Sekai” trong tiếng Nhật của văn bản có tácdụng:- Từ “Sekai” trong tiếng Nhật có nghĩa là “thế giới”; nhưngtrong đó bản thân từ “kai” lại vừa có nghĩa là “giải” - “pháttriển”; lại có nghĩa là “đáng giá”;- Tác dụng:+ Làm rõ đặc điểm của thế giới. Thế giới rộng lớn, luôn phát triểnkhơng ngừng và đáng giá.+ Khuyến khích tuổi trẻ cần phải biết khám phá thế giớiNêu ít nhất hai hình thức trải nghiệm cuộc sống dành cho tuổi trẻhọc đường:3.00.51.00.5 4[ Gợi ý], Học sinh có thể nêu 2 trong các hình thức sau:- Hoạt động câu lạc bộ : Câu lạc bộ là hình thức sinh hoạtngoại khóa của những nhóm học sinh cùng sở thích, nhu cầu, năngkhiếu,… dưới sự định hướng của những nhà giáo dục nhằm tạomơi trường giao lưu thân thiện, tích cực giữa các học sinh vớinhau và giữa học sinh với thầy cô giáo, với những người lớn khác- Tổ chức trò chơi: Trị chơi là hình thức tổ chức các hoạtđộng vui chơi với nội dung kiến thức thuộc nhiều lĩnh vực khácnhau, có tác dụng giáo dục “chơi mà học, học mà chơi”.- Tổ chức diễn đàn: tạo điều kiện cho học sinh trực tiếp, chủđộng bày tỏ ý kiến của mình với đơng đảo bạn bè, nhà trường,thầy cơ giáo, cha mẹ và những người lớn khác có liên quan.- Sân khấu tương tác: là một hình thức nghệ thuật tương tácdựa trên hoạt động diễn kịch, trong đó vở kịch chỉ có phần mở đầuđưa ra tình huống, phần còn lại được sáng tạo bởi những ngườitham gia.- Tham quan, dã ngoại: Mục đích của tham quan, dã ngoại làđể các em học sinh được đi thăm, tìm hiểu và học hỏi kiến thức,tiếp xúc với các di tích lịch sử, văn hóa, cơng trình, nhà máy… ởxa nơi các em đang sống, học tập, giúp các em có được nhữngkinh nghiệm thực tế, từ đó có thể áp dụng vào cuộc sống của chínhcác em.-Hoạt động chiến dịch:. Việc học sinh tham gia các hoạtđộng chiến dịch nhằm tăng cường sự hiểu biết và sự quan tâm củahọc sinh đối với các vấn đề xã hội như vấn đề mơi trường, an tồngiao thơng, an tồn xã hội,… giúp học sinh có ý thức hành động vìcộng đồng; tập dượt cho học sinh tham gia giải quyết những vấnđề xã hội; phát triển ở học sinh một số kĩ năng cần thiết như kĩnăng hợp tác, kĩ năng thu thập thông tin, kĩ năng đánh giá và kĩnăng ra quyết định.Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: thế giới vĩnh viễn sẽkhông bao giờ thu nhỏ lại, vậy nên tầm nhìn của bạn cần phải tolớn hơn được nêu trong văn bản hay khơng? Vì sao?Học sinh có thể trả lời: Đồng tình ý kiến, khơng đồng tìnhhoặc đồng tình một phần nhưng lí giải hợp lí, thuyết phục.-Đồng tình: Quy luật của thế giới là ln vận động và pháttriển khơng ngừng. Vì thế, sứ mệnh của mỗi người là phải mởrộng tầm nhìn về thế giới để tăng cường sự hiểu biết, tiếp thu trithức nhân loại, rèn luyện kĩ năng sống và làm giàu đời sống tâmhồn.1.0 II1- Khơng đơng tình hoặc đơng tình một phần: Nêu học sinhcó lập luận hợp lý,thuyết phục, vẫn linh động cho điểm.Làm vănHãy viết 01 đoạn văn [khoảng 200 chữ] trình bày suy nghĩcủa anh/chị về ý nghĩa của việc “mạnh dạn chấp nhận những thửthách của cuộc sống” đối với tuổi trẻ trong cuộc sống hơm nayđược trích ở phần Đọc hiểu.a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữCó đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn, kết đoạn. Mở đoạnnêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạnkết luận được vấn đề.[ Nếu HS viết từ 2 đoạn trở lên thì khơng cho điểm cấu trúc]b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một tư tưởng đạolí: ý nghĩa của việc “mạnh dạn chấp nhận những thử thách củacuộc sống” đối với tuổi trẻ trong cuộc sống hôm nayc. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụngtốt các thao tác lập luận; các phương thức biểu đạt, nhất là nghịluận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhậnthức và hành động. Cụ thể:c.1. Câu mở đoạn: Dẫn ý liên quan [có thể lấy câu chuyệntrong phần Đọc hiểu] để nêu vấn đề cần nghị luận.c.2. Các câu phát triển đoạn:- Giải thích: Thử thách là những yếu tố gây khó khăn, cảntrở đến việc thực hiện một cơng việc, một kế hoạch, một mục tiêunào đó, buộc con người ta phải vượt qua.- Phân tích, chứng minh :+ Tại sao tuổi trẻ cần “mạnh dạn chấp nhận những thửthách của cuộc sống”?++ Tuổi trẻ là tuổi của ước mơ, khát vọng vươn cao, bayxa; được giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội;++ Những khó khăn của cuộc sống là môi trường để thửthách tuổi trẻ;++ Minh chứng bằng những tấm gương vượt khó, họcgiỏi, sống tốt; những học sinh rơi vào hoàn cảnh bất hạnh nhưngđã vươn lên để gặt hái những thành quả tốt đẹp- Bàn bạc mở rộng:+ Ý nghĩa: Khi “mạnh dạn chấp nhận những thử thách củacuộc sống”, tuổi trẻ sẽ có bản lĩnh vững vàng; rèn được ý chí, nghịlực; có sức mạnh tinh thần để từng bước dấn thân vào cuộc đời;làm chủ cuộc đời của mình…2.00.250.251.00 + Phê phán một bộ phận giới trẻ luôn sống trong sợ hãi:sợ khó, sợ khổ, trở thành người nhụt chí, thiếu bản lĩnh, dễ sa ngãtrước những cám dỗ của cuộc sống.c.3. Câu kết đoạn: đưa ra bài học nhận thức và hành động phùhợp:- Về nhận thức: Phải biết thử thách là điều tất yếu để chuẩnbị tinh thần tìm mọi cách vượt qua.- Về hành động: tích cực học tập và rèn luyện, tham giahoạt động trải nghiệm cuộc sống…d. Sáng tạoCó cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻvề vấn đề nghị luận.e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùngtừ, đặt câu. [ Sai từ 2 lỗi trở lên sẽ khơng tính điểm này]0,250,25 ĐỀ 4:PHẦN I : ĐỌC HIỂU [3,0 điểm]Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:Hạnh phúc - đó là mẫu số chung, là mong ước chính đáng nhất của tất cả mọicon người, mọi gia đình, mọi xứ sở...Quan niệm về hạnh phúc không giống nhau ở mỗi người, mỗi nhà, mỗi thế hệ,mỗi thời đại, mỗi xã hội. Chẳng hạn, có người xem hạnh phúc là hài lịng với nhữnggì mình có theo chủ thuyết “biết đủ”. Cũng có người cho rằng hạnh phúc là khi ta cómột sức khỏe tốt, một sự nghiệp như ý, một gia đình ấm cúng và những bạn hữu chítình. Hạnh phúc cũng có khi là những điều giản dị: có một việc u thích để làm, cóngười để u thương và một nơi chốn bình n để đi về....Lại có những vĩ nhân gọi tên hạnh phúc theo một cách rất riêng của họ. Ví nhưnhà hiền triết Ấn Độ Mahatma Gandhi bảo rằng: “Hạnh phúc là khi những gì mà bạnnghĩ, những gì mà bạn nói và những gì mà bạn làm hòa quyện với nhau”. Điều nàygiống như thơng điệp mà các tín đồ Thiên Chúa giáo tin tưởng: “Bình an dưới thếcho người thiện tâm”, để khẳng định hạnh phúc có từ cái tâm an bình của mỗi người,là sự tĩnh tại trong sâu thẳm tâm hồn... Liệu có thể hạnh phúc chăng nếu nghĩ mộtđằng, nói một nẻo và làm một kiểu?[…]Rồi cũng có ý kiến: ranh giới giữa biết đủ, biết hài lòng và thỏa hiệp với bảnthân mình là rất mong manh. Bởi khi ln nghĩ rằng “ừ, vậy là được rồi...”, thì chínhlà lúc mà ta ngừng nỗ lực, ngừng cống hiến để làm cho cuộc sống bản thân và cộng đồng của mình tiến về phía trước. Sẽ rất nhanh, những cái “biết đủ” và sự hài lòngdễ dãi này sẽ làm ta chán ngán. Sẽ rất nhanh, hạnh phúc sẽ biến mất khi ta khônghiểu được ý nghĩa cuộc đời mình nằm ở nơi đâu...Vậy hạnh phúc là biết đủ, biết hài lòng hay là biết vượt qua, biết chinh phục haylà gì khác?[Trích Để chạm vào hạnh phúc - Giản Tư Trung, Thời báo Kinh tế Sài Gòn,www.thesaigontimes.vn]Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.Câu 2. Theo một ý kiến được dẫn trong bài viết, nếu ta không ý thức được ranh giớimong manh giữa biết đủ, biết hài long và thỏa hiệp với bản thân mình thì sẽ dẫn tớihậu quả gì?Câu 3. Liệu có thể hạnh phúc chăng nếu nghĩ một đằng, nói một nẻo và làm mộtkiểu?Câu 4. Thơng điệp nào trong đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?PHẦN II: LÀM VĂN [ 7,0 ĐIỂM]Câu 1: [2,0 điểm]Từ những trải nghiệm thực tế của mình, anh [chị] hãy viết 01 đoạn văn nghịluận xã hội [khoảng 200 chữ] bàn về ý kiến được nêu trong đoạn trích ở phần đọchiểu: hạnh phúc sẽ biến mất khi ta không hiểu được ý nghĩa cuộc đời mình nằm ở nơiđâu.III. Đáp án – Thang điểmCâu Nội dungĐiểmI. PHẦN ĐỌC HIỂU [3.0 điểm]Câu 1Xác định phương thức biểu đạt chính: nghị luận0,5Câu 2Khi ta khơng ý thức được ranh giới mong manh giữa biết đủ, 0,5 biết hài lòng với việc thỏa hiệp với bản thân mình sẽ dẫn đếnhậu quả:+ ta sẽ ngừng nỗ lực, ngừng cống hiến để làm cho cuộc sốngbản thân và cộng đồng của mình tiến về phía trước.+ ta sẽ rơi vào trạng thái chán ngán+ rất nhanh, hạnh phúc sẽ biến mấtCâu 3- Nghĩ một đằng, nói một nẻo và làm một kiểu nghĩa là khơng 1,0có sự thống nhất trong suy nghĩ, lời nói và hành động. Điềuđó cũng có nghĩa sống giả dối, giả tạo, khơng dám sống thựclà chính mình.- Khơng thể có hạnh phúc nếu lúc nào cũng nghĩ một đằng,nói một nẻo và làm một kiểu vì:+ Mỗi người có thể có quan niệm khác nhau về hạnh phúcnhưng đích đến cuối cùng đều là: Hạnh phúc là trạng thái vuisướng của tâm hồn khi đạt được điều mình mong muốn.Trong khi sống giả dối, giả tạo, ...,tác hại sẽ khôn lường vàkhông thể mang đến trạng thái cảm xúc ấy+ Lối sống giả tạo sẽ khiến con người tự đánh mất dần nhâncách, đánh mất niềm tin, sự quý trọng mà mọi người giànhcho mình, nó sẽ làm lẫn lộn đạo đức, thực giả bất phân, suyđồi phong hóa xã hội; điều đó khiến tâm hồn khơng thể có sựtĩnh tại vì con người luôn sống trong nơm nớp lo sợ, khôngthanh thản, khơng vui vẻ, ...cũng có nghĩa khơng thể chạmđược đến hạnh phúcCâu 3- HS có thể trình bày theo ý khẳng định hay phủ định, tuy 1,0nhiên cần lí giải một cách thuyết phục. - Có thể tham khảo gợi ý sau:+ HS khẳng định ý kiến đúng+ Lí giải/ Giải thích 2 khái niệm: "Hạnh phúc" là trạng thái cảm xúcgắn với sự vui sướng khi cảm thấy hoàn toàn đạt được điềunhư ý nguyện; "khơng hiểu ý nghĩa của cuộc đời mình..."nghĩa là sống mất phương hướng, sống vô nghĩa.../ Lý giải: khi ta khơng hiểu được ý nghĩa cuộc đời mình nằmở nơi đâu, hạnh phúc sẽ biến mất vì khi mất phương hướng,khơng tìm được ý nghĩa sống, con người dễ rơi vào trạng tháihoang mang, thất vọng, chán ngán đồng nghĩa với việc sẽkhơng thể có cảm xúc hạnh phúc gắn với niềm vui sướng ...Câu 4Thơng điệp có ý nghĩa nhất1,0+ Thí sinh trình bày rõ suy nghĩ của cá nhân về thơng điệp từđoạn văn [Có thể là thông điệp về hạnh phúc hoặc thông điệpsống: cần có lúc biết đủ, biết hài lịng nhưng khơng bao giờđược thỏa hiệp với bản thân....]+ Thí sinh nêu rõ vì sao thơng điệp đó có ý nghĩa nhất với bảnthân một cách thuyết phụcPHẦN II: LÀM VĂN [ 7 điểm]Câu 12,0a] Đảm bảo đúng hình thức: Đoạn văn nghị luận khoảng 200 0,25chữ0,25b] Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: hạnh phúc sẽ biếnmất khi ta không hiểu được ý nghĩa cuộc đời mình nằm ở nơi0,25đâuc] Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn : Cần vận dụng tốt thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút rabài học nhận thức và hành động. Đảm bảo quy tắc chính tả,dùng từ, đặt câu.Sau đây là một định hướng0,251. Giải thích:- Hạnh phúc là trạng thái cảm xúc gắn với sự vui sướng khi0,5cảm thấy hồn tồn đạt được điều như ý nguyện- khơng hiểu ý nghĩa của cuộc đời mình nằm ở nơi đâu nghĩalà sống mất phương hướng, sống vô nghĩa...-> Ý kiến khẳng định: Con người sẽ khơng thể có hạnh phúckhi sống khơng mục đích, khơng phương hướng, khơng tìmđược ý nghĩa đích thực của cuộc đời.2. Bàn luận:- Khẳng định ý kiến- Phân tích, lí giải:+ Khi mất phương hướng, khơng tìm được ý nghĩa sống, conngười dễ rơi vào trạng thái hoang mang, thất vọng, chán ngánđồng nghĩa với việc sẽ khơng thể có cảm xúc hạnh phúc gắnvới niềm vui sướng ...+ Chúng ta chỉ có thể chạm tới hạnh phúc khi xác định đượcmục tiêu, ý nghĩa của cuộc sống, cần sống vì những điều đẹpđẽ, nhân văn, khơng chỉ cho bản thân mà cịn cho gia đình, xãhội.- Mở rộng: Phê phán cách sống vơ nghĩa, bng thả, sống mờnhạt, ích kỉ,…trong một bộ phận giới trẻ hiện nay.0,5 3. Bài học nhận thức và hành động:+ Thấy rõ sự cần thiết phải xác định được mục đích cao đẹpmà mình cần hướng tới trong cuộc đời+ Từ đó tích cực trau dồi trí tuệ, nhân cách, bồi đắp những giátrị đạo đức để đạt được mục đích ấy, khi đó hạnh phúc mới cóthể lâu dài, trọn vẹnĐỀ 5I. PHẦN ĐỌC HIỂU: [3.0 điểm]Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dướiCách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara còn là những khu rừng xanh tốt, câycối um tùm. Các loài cây đều thỏa thuê hút và tận hưởng dòng nước ngầm dồi dàomát lành và thi nhau đâm cành trổ lá xum xuê. Riêng có cây sồi Tenere là vẫn chịukhó đâm xuyên những chiếc rễ của mình xuống tận sâu dưới lịng đất. Cho đến mộtngày kia khi nguồn nước ngỡ như vô tận bỗng cạn kiệt dần rồi biến mất hẳn, các lồicây đều khơng chịu nổi hạn hán và chết dần, duy chỉ có cây sồi Tenere là vẫn cịn tồntại giữa sa mạc Sahara. Tên tuổi của nó được cả thế giới biết đến khi một mình đứnggiữa sa mạc, xung quanh bán kính 400km khơng một bóng cây nào bầu bạn. Người takinh ngạc khi phát hiện ra rễ cây đã đâm sâu xuống đất tận 36m để tìm nước.Bạn có thấy rằng trong cuộc sống cũng có một dịng chảy ln vận động khơngngừng khơng? Đó chính là thời gian; nó quan trọng như là nước đối với cây cối.Sẽ có những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đờithường và rồi những thách thức cuộc đời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ,giống như những cái cây chỉ biết “hút và tận hưởng”.Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệuquả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cầy sồi đầu tư cho sự pháttriển bộ rễ của mình.Họ hiểu triết lí: Bộ rễ yếu ớt không thể nào giữ được cái thân to khoẻ. Bạn khócó thể thành cơng nếu khơng có sự chuẩn bị tốt về những kĩ năng và kiến thức nềntảng. [Phỏng theo Hạt giống tâm hồn – Câu chuyện về cây sồi, //saostar.vn]Câu 1. Chỉ ra tác hại của việc sử dụng thời gian không hiệu quả và không đúng mụcđích của mà tác giả nói đến thơng qua hình ảnh “những cái cây chỉ biết “hút và tậnhưởng” trong văn bản.Câu 2. Theo anh [chị] câu văn sau có ý nghĩa gì:“Nhưng có những người có sự chuẩnbị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thâncũng giống như cây sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình”.Câu 3. Anh [chị] hiểu như thế nào về ý nghĩa biểu tượng của hai hình ảnh: Hình ảnhcây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước và hình ảnhnhững lồi cây khác chỉ biết “hút và tận hưởng”?Câu 4. Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?II.Phần làm văn: [7,0 điểm].Câu 1 [2,0 điểm]: Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, anh [chị] hãy viết mộtđoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến: “Bạn khó có thểthành cơng nếu khơng có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiến thức nền tảng”.ĐÁP ÁN ĐỀ THIPhần ICâuYêu cầuĐọchiểu12Điểm3.0- “Những cái cây chỉ biết hút và tận hưởng” giống nhưnhững người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởngnhững thú vui đời thường và rồi những thách thức cuộcđời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ, thậm chí sựsống có thể bị đe doạ- Câu văn khẳng định vai trò, tầm quan trọng của việc sửdụng thời gian. Con người muốn tồn tại trong xã hội cạnhtranh khốc liệt hiện nay cần biết sử dụng thời gian hợp lí0.50.5 để đầu tư cho sự phát triển của bản thân.3- Hình ảnh cây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lịngđất để tìm kiếm nguồn nước là biểu tượng cho nhữngngười biết tranh thủ thời gian để học tập mọi kĩ năng vàkiến thức cần thiết để sinh tồn.1.0- Hình ảnh những cây chỉ biết “hút và tận hưởng” là biểutượng cho những người chỉ biết lãng phí thời gian vàonhững việc vô bổ và hưởng thụ lạc thú của cuộc đời màkhơng biết lo xa, phịng bị trước cho bản thân4Có thể lựa chọn một trong các thơng điệp sau:1.0- Thông điệp về thái độ sống biết lo xa, phịng trước mọibiến cố khơng may trong cuộc đời.- Thông điệp về việc tranh thủ thời gian để học hỏi mọikiến thức và kĩ năng cần thiết.Chọn thông điệp nào cũng cần có sự phân tích lí giải hợplíIILÀM VĂN7,01Trình bày suy nghĩ về ý kiến: Bạn khó có thể thànhcơng nếu khơng có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiếnthức nền tảng.2,0aĐảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: có câu mởđoạn, các câu phát triển ý, câu kết đoạn. Đảm bảo sốlượng chữ phù hợp với yêu cầu.0,25bXác định đúng vấn đề cần nghị luận: Tầm quan trọng củaviệc chuẩn bị tốt về kỹ năng và kiến thức để có đượcthành cơng trong cuộc sống.0,25 cTriển khai vấn đề nghị luận1,25Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triểnkhai vấn đề theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ vấn đềnghị luận. Có thể theo hướng sau:* Giải thích:- “Thành cơng”: Là có được thành quả, đạt được nhữngmục đích mà mình đặt ra.0,25- “Kỹ năng”: Là khả năng thích nghi, ứng phó và giảiquyết các tình huống thực tiễn.- “Kiến thức”: Là những hiểu biết có được từ sách vở vàđời sống thơng qua q trình học tập, trải nghiệm.=> Ý kiến khẳng định: muốn có được thành cơng trongcuộc sống cần phải chuẩn bị tốt cả về kỹ năng và kiếnthức cơ bản.* Bàn luận:- Thành cơng ln là đích đến của mỗi người trong cuộcsống. Cuộc sống ln có những khó khăn, thuận lợi chia 0,75đều cho mỗi người, vì vậy cần biết vượt qua những khókhăn, tận dụng những thuận lợi để đạt được mục đích củamình.- Kỹ năng và kiến thức chính là nền tảng để có đượcthành công.+ Việc rèn luyện kỹ năng sống giúp con người thíchứng và hịa nhập với mơi trường sống.+ Việc tích lũy kiến thức giúp con người tăng vốn hiểubiết để khám phá thế giới, khẳng định bản thân, vươn tớithành công. [ Dẫn chứng từ thực tế cuộc sống để minh họa]* Mở rộng: Chuẩn bị tốt kiến thức, kĩ năng nền tảng phảigắn liền với việc thực hành những kiến thức và kĩ năng0,25ấy mới đem lại hiệu quả cao.* Bài học nhận thức và hành động:- Nhận thức được tầm quan trọng của việc chuẩn bị tốtkỹ năng và kiến thức nền tảng để hoàn thiện bản thân,vươn đến thành cơng.dĐảm bảo quy tắc chuẩn chính tả, dùng từ, đặt câu.0,25Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc vềvấn đề nghị luận.ĐỀ 6I. ĐỌC HIỂU [3.0 điểm]Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:Người có tính khiêm tốn thường hay tự cho mình là kém, còn phải phấn đấu thêm,trau dồi thêm, cần được trao đổi, học hỏi nhiều thêm nữa. Người có tính khiêm tốnkhơng bao giờ chịu chấp nhận sự thành cơng của cá nhân mình trong hồn cảnh hiệntại, lúc nào cũng cho sự thành cơng của mình là tầm thường, khơng đáng kể, lnln tìm cách để học hỏi thêm nữa.Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế? Đó là vì cuộc đời là một cuộc đấutranh bất tận, mà tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nhưng thật ra chỉ lànhững giọt nước bé nhỏ giữa đại dương bao la. Sự hiểu biết của mỗi cá nhân không thể đem so sánh với mọi người cùng chung sống với mình. Vì thế, dù tài năng đến đâucũng ln ln phải học thêm, học mãi mãi.Tóm lại, con người khiêm tốn là con người hồn tồn biết mình, hiểu người,khơng tự mình đề cao vai trị, ca tụng chiến cơng của cá nhân mình cũng như khơngbao giờ chấp nhận một ý thức chịu thua mang nhiều mặc cảm tự ti đối với mọi người.Khiêm tốn là một điều không thể thiếu cho những ai muốn thành công trên đườngđời.[Trích Tinh hoa xử thế, Lâm Ngữ Đường, Ngữ văn 7, tập 2, NXB Giáo dục, 2015,tr.70 – 71]Câu 1. Trongđoạn văn thứ nhất, người có tính khiêm tốn có biểu hiện như nào?Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp liệt kê được sử dụng trong đoạn văn thứnhất?Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói sau:“Tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nhưng thật ra chỉ là những giọt nướcnhỏ giữa đại dương bao la”.Câu 4. Anh/Chị có đồng tình với ý kiến: Dù tài năng đến đâu cũng luôn ln phảihọc thêm, học mãi mãi? Vì sao?II. LÀM VĂN [7.0 điểm]Câu 1 [2.0 điểm]Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn [khoảng 200 chữ] trìnhbày suy nghĩ về ý kiến: “Khiêm tốn là một điều không thể thiếu cho những ai muốnthành công trên đường đời”.HƯỚNG DẪN CỤ THỂ VÀ THANG ĐIỂM:PhầnCâuINội dungĐỌC HIỂU1Người có tính khiêm tốn có biểu hiện:Điểm3.0 -Người có tính khiêm tốn thường hay tự cho mình là kém, còn 0.25phải phấn đấu thêm, trau dồi thêm, cần được trao đổi, học hỏinhiều thêm nữa.- Người có tính khiêm tốn khơng bao giờ chịu chấp nhận sựthành cơng của cá nhân mình trong hồn cảnh hiện tại, lúc nàocũng cho sự thành cơng của mình là tầm thường, khơng đángkể, ln ln tìm cách để học hỏi thêm nữa0.252- Biện pháp liệt kê: Liệt kê các biểu hiện của khiêm tốn: tự chomình là kém, phải phấn đấu thêm, trau dồi thêm, học hỏithêm…- Tác dụng của biện pháp liệt kê: diễn tả được đầy đủ hơn, sâusắc hơn những biểu hiện của lòng khiêm tốn.0.250.253Tài nghệ của mỗi người quan trọng nhưng hữu hạn, bé nhỏ như“những giọt nước” trong thế giới rộng lớn, mà kiến thức củalồi người lại mênh mơng như đại dương bao la. Vì thế cầnkhiêm tốn để học hỏi.1.04-Đồng tình với quan điểm trên1.0-Vì:+ Tài năng là cái vốn có, nó chỉ thực sự phát huy khi ta có kiếnthức và vận dụng kiến thức vào thực tiễn.+ Kiến thức là đại dương, không chỉ vậy mỗi ngày lượng kiếnthức mới lại có thêm. Bởi vậy chúng ta cần liên tục trau dồi đểlàm phong phú tri thức của bản thân.IILÀM VĂN1Từ nội dung phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn[khoảng 200 chữ] trình bày suy nghĩ về ý kiến: “Khiêm tốnlà một điều không thể thiếu cho những ai muốn thành công trênđường đời”.2.0